E diele, 04.05.2025, 07:59 PM (GMT+1)

Kulturë

Vullnet Mato: Pjata e vogël

E diele, 19.01.2014, 06:16 PM


POEZI TË ZGJEDHURA

NGA VULLNET MATO

 

PJATA E VOGËL...

 

S’isha më pak i shkathët

nga moshat e tjera,

që u vërsulën

pas parave dhe pasurisë.

Nuk isha as pendë zogu

të ngrihesha nga era,

por një copë çeliku kalitur

qysh prej fëmijërisë.

 

Sistemi startoi me dyndje

egërsirash për fitim,

duke ndezur lakminë

gjer në kacafytjet e gjakut.

Vazhdon me sakrifica

deri në vetëmohim,

madje duke shuar diku

edhe frymët e pragut.

 

Se ndershmëria është një

Everest që kërkon ngjitje alpine

dhe ecje në telat e ligjit,

si akrobat ekuilibrist.

Kush i bën të dyja,

pa rënë në turp dhe krime,

ta gëzojë bollëkun

dhe ta trashëgojë familjarisht.

 

Ndryshe vërsulja te kapitali,

vërtet nuk ndalet gjithsesi,

por zhvatja ka fund plumbin,

a prangat duarlidhur.

Unë, ose isha budalla,

lindur vetëm për varfëri,

ose nga jeta e përkohshme,

zgjodha ikjen e njeriut të ditur...

 

Pa i shkuar mendja kujt

se ka pjesë brenda gjakut tim,

pa u rrokullisur e njollosur

në përgojimet e miletit.

Për të fjetur në shtrat reje,

pa kokëçarje gjer në agim,

duke ngrënë pjatën e vogël,

me shijen e gjellës së mbretit...

 

 

NËSE TI JE PESHKATARE...

(Nga pozicioni i një djaloshi)

 

Mos qëllo me harqet,

që ke në çdo vetull,

se zemra s’po më gjen

strehim as nën sqetull!...

 

Oh, me bisht të syrit,

mos më fshikullo aq fort,

se shpirti atë kamxhik,

nuk ma duron dot!...

 

Mos më shti nga buzët

krismat ngazëllime,

se më ndizet gjaku,

me zjarr vetëtime!...

 

Mos më gjuaj me gjinj,

doreza boksi, në kokë,

se më hallakatet truri

dhe shembem përtokë!...

 

Mos ma tund ti belin,

si selvia në erë,

se nga marramendja,

do bie si trung i prerë!...

 

Mos luaj me mua,

si me peshkun në grep!

Po je peshkatare,

shko në një tjetër det!...

 

 

NËSE ZEMRA DO MË NDALET...

 

Shkencëtarët i kanë bërë

të ditur botës,

se paskan arritur

një mrekulli të vërtetë:

Me qeliza injektuar

në embrionin e dosës,

të sjellin gica me zemra

transplanti në jetë.

 

Kështu trupi njerëzor

bindet të pranojë si mik,

organin e derrit ngjizur

në fetusin e kafshës,

për të pompuar gjak

ndër vena me vërtik,

siç bën limfa e mollës,

shartuar me dardhën.

 

Kësisoj zemërsëmurët

s’do presin më aq gjatë,

aksidentin për vdekje

të dikujt në rrugë,

zemrën e shëndetshme

t’i marrin dhuratë,

por do ta shtyjnë jetën

me zemër derri në trup...

 

Pra, mjekët do bëhen

dhe kasapë derrash në salla,

të kenë kuzhinat spitalore

mish të freskët për biftek,

krahas pacientëve furnizuar

me zemra të gjalla,

siç furnizohen makinat

me pjesë ndërrimi në treg.

 

Por nëse zemra ime ndalet,

pa arritur finalen jetësore,

o Zot i madh, të lutem,

nga kjo botë më merr,

të shkoj ku prehen

zemrat me ndjesi njerëzore,

para se të më zgjatet jeta,

si poet zemërderr!...

 

 

MOTRA E ADOPTUAR

 

Më vdiq motra e vetme

dhe e qava me lot gjaku në zemër.

Por papritmas m’u shfaq

një motër tjetër, krejt rastësore…

Jo, thjesht se për koincidencë,

kish me të ndjerën, të njëjtin emër,

por se duke qenë pa vëlla,

ajo më shpalosi ndjesi vëllazërore.

 

U njohëm mes elektronesh,

në korridoret ajror të virtualitetit,

dhe vumë re te njëri-tjetri

mallin për të afërmin e munguar,

pamë anasjelltas të çelin

zambakët e bardhë të sinqeritetit,

aq të nevojshëm

për çdo shpirt njerëzor të vëllazëruar.

 

Motra e adoptuar ndodhet

në largësi të madha prej meje,

por në ndjenja dhe shqetësime

shpesh jemi fare pranë.

Ajo vjen sikur fluturon krahëhapur

përsipër një reje,

Unë diellëroj përmbi rrezet,

të qajë hallet motra me vëllanë.

 

Kot thuhet se motrën dhe vëllanë

ta bën vetëm nëna,

unë provova se mes shumë njerëzve

që gëlojnë në jetë,

ka edhe vëllezër të pangjizur

nga të njëjtat gra shtatzëna,

por të lindur nga të njëjtit shpirtra

të njerëzve të vërtetë.

 

Tani gruaja ime flet shpesh

me këtë “kunatë” në telefon,

burri i saj më quan

“vëllanë” e ligjëruar të gruas së vetë.

Vallë cilën dhuratë familjare

më të madhe njeriu kërkon,

kur ndjesitë vëllazërore t’i fal ndjeshëm

edhe dikush tjetër në jetë?...

 

 

KUR FALEMI TE KY TEMPULL

 

Ndodh të ndjehem

sozia i Papës së Romës,

se kam Vatikanin tim

të ngritur mbi kërbishte.

Kur më duket vetja

kryemyftiu i botës,

kam dhe Mekën ku godas

djallin me gurishte.

 

Sepse predikoj në art

dashurinë e vërtetë

dhe i ftoj të gjallët

të vinë të falen tek unë,

të zbardhin shpirtin

nga mëkatet në jetë,

t’u prijë mbarësia

në shëndet e në punë.

 

Nuk jam shenjtor,

as magjistar iluzionist,

por dua me fjalë magjike

të bind çdo njeri,

se metaforat e vargjeve

dhe rimat e poezisë,

predikojnë në shpirtra

vetëm paqe e qetësi.

 

Largojnë nga mendimet

trishtimin dhe hakmarrjet,

që i vijnë trurit si dallgë

të padukshme ligësie,

nga dyndjet e politikave

që përhapin përçarjet,

me megafonët e fuqishëm

të mediave të tyre.

 

Unë bëj të puthen fort

miqtë dhe mikeshat,

t’i falemi më shpesh

tempullit të shenjtë poetik,

duke mërmëritur në heshtje

vargje nga vjershat,

për të fjetur gjithë natën

si në një shtrat kozmik!...

 

 

DIKUR ZEMRA IME

 

Dikur zemra ime adoleshente

donte të miqësonte zemra,

me banim në vila luksoze,

që të kishin mbi krye,

çati bionde të pjerrëta,

me tjegulla kaçurrela,

dhe oborrin e gjoksit

me dy kupola xhamie.

 

Por krejt papritmas,

zemra ime zuri mike,

një zemër me banim

në kasolle të largët pylli,

që kishte para oborrit

dy kambanore kishe,

mes ahishtës ku ngjirej

gjithë ditën bilbili...

 

Dhe kur zemra ime

hyri brenda në atë kasolle,

tingëlluan kambanat

me gjëmime alarmi...

Rendi pylltari nga pylli

me dy zagarë përdore

dhe me sëpatën e madhe

që të bënte namin...

 

Pylltari i klithi fort

zemrës kambanore:

Ku e gjete, moj e mallkuar,

këtë minare zemër?...

Do ta bëj copa-copa

me sëpatë dhe kosore,

për të ushqyer zagarët

e derrave të egër!...

 

Zemra ime u tmerrua:

O zot, ku më solli koka,

të bëj mikeshë zemre,

këtë zemër me rrezik!...

Atëherë për të shpëtuar

nga halli, dy zemrat tona,

u shndërruan në zogj

dhe fluturuan me vërtik...

 

Por u kthyem aty sërish,

se ishim zemra me fije,

të lidhura te këmbët,

pas atij pylli të largët.

Cicëruam nëpër degë

ca këngë të ndjera butësie,

derisa pylltari u zbut

së bashku me zagarët.

 

Pastaj, i përmalluar,

ai zuri të presë lastarë,

derisa me ato thupra

thuri vetë me duar,

folenë tonë të ngrohtë,

ku cicëroi zogu i parë,

që me ciu-ciu e magjepsi

keqas pylltarin e penduar...

 

Dikur zemra ime adoleshente,

me aventura pyjesh burrëruar...

 

 

TË PRES TË VISH PËRSËRI !

( Improvizuar për të vetmuarin Nako )

 

Eja e dashur, të pres

të vish nga largësitë e tua!

Se pa ty, s’kam pasur

asnjë stinë ngazëllimi tjetër...

Stina e dëfrimeve verore

ke qenë vetëm ti për mua,

këtë, besoj, e ke kuptuar,

që nga ikja jote e vjetër...

 

Mos kujto se do bëj ndonjë

orgji të madhe për ty,

ato i kemi harxhuar kur vije

me këmishën e bardhë si krilla,

atëherë kur dielli im lindte

mes gjunjëve të tu në agim,

dhe perëndonte pasi feksnin

dritat e muzgut në shtylla.

 

Gjatë asaj kohe unë

bëhesha për ty një burim,

ku thithje me shumë etje

nektarin e djalërisë së ëmbël.

Dhe trupi yt i magnetizuar

në tërheqjen me tërbim,

më paralizonte tërësisht,

nga koka deri te këmbët.

 

Eja, tani s’kam ndërmend

të rikthej kohën e rinisë!

Me dashuri ne kemi çmendur

trupat në çdo shije stili.

Dua vetëm të shoh nurin

që të dha mosha e pjekurisë,

të çmallem me zërin tënd

që ia kalon çdo kënge bilbili.

 

Eja, mos u druaj aspak,

se do kthehesh sërish,

në folenë, ku gjatë viteve

të fundit je strukur,

me shpirtin të ripërtërirë,

nga çmallja e nostalgjisë,

më e mirë nga ç’ke qenë

dhe më e bukur!...

 

 

TË JESH NJERI...

 

Sot mund të ngjitesh në lartësi

deri te qeveria.

Mund të bëhesh deputet,

kryeministër, president.

Mund të vendosësh në bankë

miliarda nga pasuria.

Mund të jesh bos mbi bosët

në çdo shtet e kontinent.

 

Femra mund të bëhet këngëtare

me shkëlqim zëri ndër yje,

balerinë, fotomodele revistash

dhe ekranesh në çdo skaj.

Mund të bëhet miss bota

me kurorë vezullimesh mbi krye,

mund të zbulojë një minierë ari

brenda trupit të saj...

 

Sot mund të jetosh e të shkelësh

nëpër disa kufij shtetesh.

Mund të marrësh çdo titull,

apo emër e mbiemër të ri.

Sot mund të sigurosh disa

diploma universitetesh.

Por është tepër e vështirë

të arrish të bëhesh tamam njeri…



(Vota: 0)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Karnavalet Ilire në Bozovcë dhe Tetovë - 2025
Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx