Kulturë
Adem Zaplluzha: Një zog prej uji
E diele, 15.09.2013, 10:59 AM
Adem
Zaplluzha
NJË ZOG
PREJ UJI
Shoqata e
Shkrimtarëve”Fahri Fazliu”
Kastriot
2013
Redaktor:
Ismet
Hasani
Recensent
:
Mazllum
Baraliu
Lektor:
Veli
Veliu
Parathënia
Pak si
hyrje, pak si parathënie
Është
kënaqësi e veçantë kur lexon vepra të një njeriu, i cili ka dalë prej gjirit të
një populli të vogël, e me kohë është bërë i madh e i njohur dhe popullin e
vendin e vet i ka bërë të mëdhenj e të njohur!
Ka raste
të rralla njerëzish, të cilët sukseset më të mëdha i kanë arritur pas moshës 65
vjeçare, atëherë kur shumë të tjerë kanë menduar për ta se kanë filluar të
plaken, se nuk i kanë më lëvizjet e shpejtuara të gjymtyrëve, nuk kanë forcë të
të menduarit dhe se nuk janë më të dobishëm për mesin ku jetojnë, për shkak se
ju mungon energjia e mendimit dhe e krijimit. Autori i këtij libri, poeti i
respektuar Adem Zaplluzha e dokumentoi atë të parën: është ndër të rrallët
poetë, shkrimtarë e publicistë që më shumë ka tituj të botuar sesa vite jete,
raporti deri me sot është 70:82 në të
mirë të botimeve.
Pata
rastin dhe privilegjin të jam redaktor i librit të tij me titull “Një zog prej
uji” – mbi çka ndihem krenar, por edhe
përgjegjës ndaj obligimit të besuar, për përmbushjen e të cilit do të përdor të
gjitha aftësitë e mia...
Poeti
Adem Zaplluzha përmes këtij libri paraqitet me 50 poezi të përfshira në 3
cikle:
(1) cikli
i parë me titull “Palaçot e të gjitha ngjyrave” përmbledh 10 poezi, si ajo me
titull: “Jemi të pangopshëm”, “Një kornizë pa titull”, “Në duart e kripura të
barkave”, “Nuk ishim të gatshëm”,
“Palaçot e të gjitha ngjyrave”, “Fillimi i një përfundimi”,etj.
(2) cikli
i dytë me titull “Një zog prej uji” përmbledh 21 poezi, si ajo me titull: “Nuk
është hera e parë”, “Mes psalmeve të lashta”, ”Çelin zogjtë e shenjtë”,
“Tingujt e një muzike”, “Nëse mbërrimë”, “Lutje me frymën e butësisë”, etj.
(3) cikli
i tretë me titull: “Atje te pemët” përmbledh 19 poezi, si ajo me titull:
“Kollitet si kali plak”, “I përngjan të verbëtit”, “Këndonin vashat e
vetmuara”, “Teorema”, “Atje te pemët”, “Askush nëpër rrugët e qytetit”, etj.
*
“Shoh
njerëz të braktisur
Nënat me
nga disa lloje
Shiringash
në shpirt
Duke
bredhur rrugëve
Pandërprerë
ecin nëpër skëterrën
E
trishtuar të jetës
Lypsarë
Dhe
perëndi pa fron
Shoh
prostituta të moshuara
Që s’kanë
çka të shesin
Përveç
brekëve të palara
Dhe
trishtimin e jetës”
... (“Palaçot e të gjitha ngjyrave”)
Me këto
vargje e fillon poeti ciklin e parë të poezive te tij.
Për të
vazhduar ciklin e dytë:
“Këndej
Mund të
kalojnë vetëm ata
Që kanë
mësuar të ecin mbi litar
Dhe ata
që e njohin
Më mirë
lojën e vdekjes
Kjo fije
kashte
Shumë
lehtë mund të digjet
Nëse
flenë me zjarrin
Sa për
pak ujë ka nevojë
Loti im
sa për
pak qeshje po ashtu
Kanë
nevojë
buzët e
ndryshkura prej erës
Kurse
njerëzit që qeshin
U
përngjajnë të marrëve
Kur
përtypin fjalët e mjegullave
Si
kafshatë të hidhur të jetës”
...
(“NUK
ËSHTË HERA
Ndërkaq
ciklin e tretë – të fundit me titull ”Atje te pemët” e fillon me vargjet:
“Jeta ime
I
përngjan jetës së harabelit
Më
mjaftojnë nëpër stinë
Disa
kokrra mel
Dhe i
them dimrit eja bablok
S’ke se
çfarë më bën”
... (“Jeta ime”)
Dhe e
përfundon ciklin e tretë me vargjet:
“Pranvera
ishte për mua
Vetëm një
dëshirë e largët
Në
njëmijë dyer trokita
Dhe
asnjëherë më
Nuk u
ndalën
Trokëllimat
e stinëve të egra”
... (poezia “Thonë se”)
*
Me sa unë
kam mundur ta kuptoj, poeti na mëson se tri gjëra janë të vështira në jetë:
1. Të dëgjosh,
2. Të shohësh, dhe
3. Të heshtësh.
Mirëpo,
na udhëzon që ta kemi parasysh se:
1. E VËRTETA,
2. LIRIA, dhe
3. VIRTYTI,
janë tri
gjëra për të cilat duhet ta duam jetën.
*
Redaktori,
Ismet
Hasani
Ne nuk
ishim të gatshëm
Cikli i
parë
KLOUNËT E
TË GJITHA NGJYRAVE
Shoh
njerëz të braktisur
Nënat me
nga disa lloje
Shiringash
në shpirt
Duke
bredhur rrugëve
Pandërprerë
ecin nëpër skëterrën
E
trishtuar të jetës
Lypsarë
Dhe
perëndi pa fron
Shoh
prostituta të moshuara
Që s’kanë
çka të shesin
Përveç
brekëve të palara
Dhe
trishtimin e jetës
Rrugëve
të qytetit
Parakalojnë
arkivole të dehura
Dhe
bukëpjekës
Që na vrasin
me aditiv
Nuk
përfundojnë as kolonat
Me policë
të sëmurë mendërisht
Në pikë
të ditës
I
dhunojnë kukullat e drunjta
2.
Shoh edhe
fëmijë të braktisur
Nëpër
qoshet e faltoreve
Për disa
punë të liga
I grisin
librat e shenjtë
Sa herë
që vijnë pashkët
Palaçot e
të gjitha ngjyrave
Nëpër
kornizat e muranave
Ngjyrosin
vezët e zogjve
Në
qytetin tim
Vijnë
disa lloje njerëzish
Dhe po aq
ikin nga këtu
Me xhepa
e shpirtra të zbrazura
3
Në
qytetin e Lumëbardhit
Fëmijët
lindin me nga dy sëmundje
Dhe me
ADN-ën e panjohur
Këtu në
këtë mjerim
Protestojnë
edhe të vdekurit
Kinse
dikush
Po ua
grabit dokumentet e vendbanimit
Në vargan
ecin ngadalë
Njerëz të
dehidruar
Ngarkuar
me trishtim të paparë
Në
mendjen njerëzore
Ecin deri
në fund të qytetit
Dhe
sërish kthehen si të trullosur
Në fundet
e kontejnerëve
I
kërkojnë duart te tyre të këputura
Varfëria
loz me tërë epshin e saj
Valsin e
nisur që moti
Një
gërnetë e vjetër
S’di të
ndalet as nën trishtimin e gjetheve
4.
Qan një
njeri i dehur
Pas një
dashurie të humbur
Dënes
thellë edhe Lumëbardhi
Dallgët
pa e lodhur kokën
Zhyten si
të përgjumura
Në
shpirtin e një rrashte të thyer
Një njeri
i vetmuar
Shikon me
nostalgji
Se si
fishken pemët
Dhe në
shtratin e përgjumur
Të
brigjeve
Lexon
epitafin e një kohe
5.
Këtu më
Njerëzit
nuk i ndërrojnë adresat
Mbase as
nuk kanë nevojë
Sa herë
që donë
I
nënshtrohen operacionit plastik
Blejnë
thashetheme
Dhe i
shesin flokët e erës
Si me
vetveten
Bashkëjetojnë
me të keqen
Këtyre të
vetmuarve mondan
Nuk u
pengon vetmia
6.
Thonë se
këtu nuk ka dimër
Sa herë
që i teket dikujt
Në pikë
të ditës
E
çnjerëzon hënën
Pa
kurrfarë frike
Njerëzit
u ngërmohen njerëzve
Mbase ka
kohë
Që kanë
vdekur kodet e maleve
Asnjëherë
nuk mund të shikosh zogjtë
Nën
çatitë e rrënuara të qytetit
Se sa çel
e mbyll sytë
Të
përpinë hijet e dyshimta
7
Njerëzit
këtu kur kanë kohë
Për t’i
qethur edhe vezët e qyqeve
Recitojnë
përmendësh
Psalmet e
Solomonit
Dhe pjesë
nga Kur’ani
Pastaj
I
përtypin lashtësitë e shkronjave
Si
çamçakëzin e përdorur
Herët në
mëngjes
Kur
zgjohet këndesi
Trarët e
çative nga mishi i tharë në erë
Tymojnë
si nëpër përralla
Ngjan që
nuk harrojnë
T’i
përsërisin nga disa herë
Po ato
lutje
Që i kemi
mësuar si fëmijë
Disa
kungohemi fshehurazi
Në gjumin
e Lumëbardhit
E disa të
tjerë
Kalojmë
tej rrugës deri te çezma
Për
avdesin e mbrëmjes
8.
As fjalët
nuk dalin jashtë
Nga goja
e uritur e erës
As
krakëllimat e korbave
Nuk e
kanë shijen e gjetheve
Ecja e
tyre u përngjan
Hapave të
somnambulëve
Dhe u
lehin netëve
Si
ujqërit hënës
Në
imagjinatën e lisave
Ndryshojnë
pamjet e rrugëve
Njerëzit
e qyteti tim
I matin
ndjenjat e gjetheve
Me hapat
e erës
Kur
shkunden fjalët
Si stinët
në rrënjët e rrapeve
9.
Më pastaj
Përzihen
me kufomat
E varreve
fqinj
Që i kanë
kafkat e thyera
Dhe prej
një varri
Tjetër
ikin
Hijet e
dyshimta të erës
Kur
dënesin Kryqet e dehidruar
Të
mjegullave
Ndihen
piskamat e lisave
Dhe me
ditë të tëra
Nuk
pushojnë shirat
Kur të
gjitha këto gjëma
Pas
dyndjes së rrebesheve pushojnë
Njerëzit
ikin nga vetvetja
Dhe
takohen për të parën herë
Me
gjyshërit
Që lindin
prej përrallave
Prishtinë,
08 prill 2013
JEMI TË
PANGOPSHËM
Ne edhe
ashtu
Nuk dimë
të ndalemi asnjëherë
Kalërojmë
me kokëfortësi
Nëpër
piskamat tona
Dhe i
shtrydhim mjegullat
Rruga e
jonë nuk ka të ndalur
Jemi të
pangopshëm
I
përngjajmë gruas
Dhe
epshit të saj të pashuar
Kur e
shalon ekstazën
Ecja e
njeriut i kapërcen horizontet
Për të
mbërri deri te vetvetja
Domosdo i
duhet
Njëmijë
vjet urti
Dhe po aq
vjet durim
Nëse e
shuajmë etjen e lumit
Me brymën
e vonshme të mëngjesit
Hapat
tona do të jenë
Më të
mëdha
Se çdo
dallgë deti
Që
fundoset në ëndrrën e pulëbardhës
DHE
BISEDOJ ME IKONAT
Më kanë
braktisur ëndrrat
Gati dy
javë
Çezma e
vjetër
Nuk
lëshon pikë uji
Çfarë të
bëjë me këtë vetmi
Që po më
kafshon
Më shumë
se tenja pantallonat e mia
Shikoj
tej xhamave të palara
Asnjë
kalimtar i vonuar
Nuk
troket
Në
mendjen time
Vetëm
pikat e shiut
Po e
prishin
Qetësinë
e kësaj simfonie
Një lehje
e vonuar
Sonte më
vjen si ulërimë
Nëpër
trishtimin e gjumit të natës
Kalojnë
trenat e vetmuar
Qëndroj
syhapur
Dhe
bisedoj me ikonat
Mbase
edhe ato ka kohë
Që kanë
mbetur të vetmuara
NJË
KORNIZË
Sa herë
që provova
Ta ndezi
një qiri
I dogja
gishtat
Për çudi
Ikonat
qeshën me mua
Një kornizë
Akoma nuk
i ndalë të qeshurat
Sa që po
nervozohen
Gozhdët e
ngulura
Nëpër
lagështit e mureve
Në
shpirtin e kambanës
Një
këndes i egër
I zgjon
zogjtë e fjetur
I zgjon
edhe pjergullat
Nëse
s’piqet rrushi
Nuk mund
ta kungojmë stinën
Kur kalon
e zhveshur
Nëpër
lagjen tonë
PA TITULL
Mikun im
Mos i
vajto asnjëherë personat
Që i
përngjajnë arkivoleve
Por
vajtoi me vajin e një fëmije
Të
gjallët e vdekur
Trokas në
mendjen e ujit
Asnjë
portë nuk hapet
Asnjë
qeshje prej gjelbërimi
Nuk
shfaqet
Në
horizontin e tymosur
NË DUART
E KRIPURA TË BARKAVE
Tej
portave kanë dalë zogjtë
Dhe u
këndojnë njerëzve
Të humbur
Hapni
sytë dhe shpirtrat
Andej
përtej ujërave
Nuk janë
perënditë
Një
grumbull skizofrenësh
Papandehur
kanë hyrë
Në valsin
e stinës
Si të
çmendur
Vallëzojnë
mëngjeset e sëmura
Dielli i
përskuqur
Vetëm një
herë në vjet
Përçanë
këndej
Dhe
herëve të tjerë fshihet
Në
përgjumjet e myshqeve
Që vuajnë
nga anemia
Sonte
ikën edhe pulëbardhat e fundit
Në duart
e kripura të barkave
Mbetën
peng anijet
Dhe kryqet e fundosura
Në
ëndrrën e një balade
Sërish
ringjallen përmbytjet
PREJARDHJA
E IME
Prejardhja
ime
Si një
perëndi lashtësie
Zbret nga
baladat Ilire
Dhe ecën
Me një
madhështi krenare
Sa që i
përngjan Bindit flokëthinjur
Sa herë
që ulet këmbëkryq
Në fronin
e këtyre maleve
Lartësive
të paepura
Ua merr
bukurinë
Po sa që
del në log të mejdanit
I
përngjan fjalës së
Njeriut
Prejardhja
ime
Nusja e
fisit tim të lashtë
Që lind
burra
Sa herë
që i duhen atdheut
Fluturojnë
nga shpirti i saj
Shpendët
dykrenorë
Prishtinë,
09 prill 2013
NUK ISHIM
TË GATSHËM
Nuk janë
asgjë tjetër këto mjegulla
Veçse
Disa
copëza të leckosura
Nga
lëkura e mykur e ajrit
Fluturojnë
zogjtë e hijeve
Shiu i
mbrëmshëm
Më duket
se
I kaloi
të gjitha udhët
Deri sa
erdhi në lagjen tonë
Për të
biseduar me erën
Nuk ishim
të gatshëm
Të
pranojmë humbjen
Edhe
ashtu
I humbëm
të gjitha kujtimet
Mbetëm
disi lakuriq
Pas
gjithë atyre të reshurave
Deshëm të
harrojmë
Por
kurrsesi
Të
pajtohemi se harresa
Është ajo
pjesë
E cila
rrallë herë përsëritet
Dy herë
në qenien tonë
Ishte
dita e parë e një stuhie
Që kaherë
Kishte
filluar të fryj
Çmendurisht
të fryj nëpër damarët
E sëmur
të lisave
Kurse ne
mbetëm edhe kësaj here
Copëza të
hijeve
Prej
leckash të gjakosura
Si
kallamishte të djegura
EDHE DY
HAPA
Secili
prej nesh
E njeh
mëkatin e vet
Po ashtu
do të ecim
Përtej
asaj drite të tejdukshme
Dhe nëse
mbërrimë
Mund të
jetë udhëtimi ynë i fundit
Lëvizim
këmbët dhe mendjen
Edhe pak
Atje
përtej shevarëve
Kanë
filluar të këndojnë sonte
Shelgjet
e pikëlluara
Po që se
takohemi me këngën
Vetëm
atëherë kemi mundësi
Të shohim
varrin e trilluar të mjegullave
Po ju
them
Të ecim
edhe pak
Nuk kanë
mbetur më shumë se dy hapa
Deri te
mëkati i mjegullave
Nëse
ndalemi
Në
mendjen e dyshimtë të vetëdijes
Do jemi
të gjithë ne
Mëkatarë
të dyfishtë të kësaj dite
Edhe dy
hapa
Dhe atje
përtej pemëve të shkundura
Na pret
një arkivol i kaltër
Mos e
prekni
As me
duart e juaja të lëngëta
As me
shikim e dyshimtë
Nga degët
e shimshirit
Posa
fluturuan
Dy
pëllumba të bardhë
MES
GISHTAVE TË ERËS
Nëpër
këto zgavra muresh
I ndezëm
kandilat
I ndezëm
dhe pastaj u larguam
Asnjëherë
më
Nuk u
kthyem
T’i ngrohim gishtat e ngrira
Nga
lodhjet e madha
Na u
përkujtuan dyndjet e zogjve
Në syrin
e kaltër të liqenit
U
fundosën anijet peshkatarëve
Dhe
erërat e maleve iu bashkuan
Ofshamave
të pulëbardhave
Një fanar
i vjetër
Me lotët
e banuesve të detit
I lante
duart e erës
Dhe
përzihej mes penelave
Nga
shpirti i ujit
Mugulluan
si gjelbërimi
Ushtat e
luftëtarëve të zhdukur
Hijet e
thyera të dallgëve
Mes
gishtave të erës
I
kërkonin arkivolet e murrme
Askund
Asnjë
shenjë nga kryqet
Mbase
Ka ngjarë
një përmbytje e madhe
Në
arabeskat
E
tejdukshme të kujtesës
Vdesin
zogjtë e fundit të shpresës
Prishtinë,
10 prill 2013
TË THASHË
MOS U NDAL
Nëse
është këtu fundi i rrugës
Dëgjo
mirë
Se çfarë
po të them
Dhe kupto
Se fundi
askund nuk ekziston
Asnjë
fillim nuk përfundon
Me
mbarimin e një rruge
Përherë
gjendet para teje
Edhe një
hap më tutje
Ku
shtrihen detet e kaltra
Me këngët
e jeshilët të erës
Që
përmbyten
Në gjumin
e sirenave
Ec deri
në fund të kujtimit
Dhe
sërish kthehu i këndellur
Te
ëndrrat e tua
Që të
presin me padurim
Në gjumin
E një
peme me shumë fryte
Të thashë
mos u ndal
Shiko me
vëmendje
Vrapin e
milingonave
Se si
bartin atlase
Dhe gurin
e Sizifit
mbi
shpinë
Dhe
asnjëherë nuk i dorëzohen jetës
FILLIMI I
NJË PËRFUNDIMI
Këtu
është fillimi
I një
përfundimi
Të
imagjinar thua se janë
Rrënjë
myshqesh këto lisa
Nëse
hapat e tua
Zënë fill
nga ky vend
Asnjëherë
më
Nuk je në
gjendje
Të mbetesh
prapa hijes tënde
Ti do të
ndalesh
Te çezma
që pikon lot
Ku vashat
i lajnë këmishët e luftës
Do të
ndalesh
Se
ndryshe më nuk bënë
Ti
ndërrosh rrugët e patërshanave
PIKON NJË
HARTË E GRISUR
Miku im
jemi
rritur tani
Nuk është
koha të kacavirremi
Nëpër
pjergullat e lagjes
As te
kotecet e pulave
T’i
shqetësojmë këndesat
U bëmë
burra
Nga ashti
jonë i pathyeshëm
Në vend
të qumështit
Pikon një
hartë e grisur
Tok me
ushtat
Dhe
shigjetat e gjyshërve
Që akoma
mugullojnë në shpirtra
Koha
është
Që nga
bërthama e këtyre rrapeve
Të
nxjerrim brumin e baladave
Dhe të
ecim përpara
Deri te
një ngadhënjim
Mbi të
keqen
Të ecim
si etërit tanë
Nëpër
epikët e kësaj toke
Lutje me
frymën e butësisë
Cikli i
dytë
NUK ËSHTË
HERA E PARË
Këndej
Mund të
kalojnë vetëm ata
Që kanë
mësuar të ecin mbi litar
Dhe ata
që e njohin
Më mirë
lojën e vdekjes
Kjo fije
kashte
Shumë
lehtë mund të digjet
Nëse
flenë me zjarrin
Sa për
pak ujë ka nevojë
Loti im
Sa për
pak qeshje po ashtu
Kanë
nevojë
buzët e
ndryshkura prej erës
Kurse
njerëzit që zgërdhihen
U
përngjajnë të marrëve
Kur
përtypin fjalët e mjegullave
Si
kafshatë të hidhur të jetës
Sa të
marrë janë njerëzit
Kur
heshtin
Sa e
marrë është fryma
Kur frynë
vetëm jugu i nxehtë
2
Rruga e
jonë deri te plepat
Nuk ka as
një dalje
Ne të
gjithë
Nga
njëherë në jetë
Humbim në
përrallat tona
Nëse i
harrojmë kashelashat
Nuk është
hera e parë
Që
s’ditëm të mendojmë
Dhe
asnjëherë nuk i pyetëm pemët
Se ku
mund t’i gjejmë
Duart
tona
Që aq
shumë i përngjajnë erës
Prishtinë,
11 prill 20
MES
PSALMEVE TË LASHTA
Nëse të
mungojnë gjërat elementare
Dhe nëse
Nuk ke
asgjë më shumë
Për
historinë
E
lakuriqësisë së shpirtit tënd
Ti mund
t’i thërrasësh lutjet e tua
Por mos
harro
Se askund
më
Nuk mund
të shkosh
Pa e
zhveshur këmishën e urrejtjes
Ishim
dikur bashkë
Mes
psalmeve të lashta
I harruam
metaforat
Dhe prej
asaj dite
Mbetëm
Statuja
delesh të humbura
Akoma sot
nëpër mjegull
Bredhim
në mendjet tona
Dhe si
netët e dyllta
Tok me
somnambulët
I
kërkojmë
Mëkatet e
harruara
ÇELIN
ZOGJTË E SHENJTË
Po që se
i kërkoj duart e mia
Jashtë
kësaj hapësire
Kurse ti
depërton si somnambul
Nëpër një
shteg
Ku vetëm
arkivolet kalojnë
Mos më
kërko askund
Përpos në
syrin e heshtjes
Unë do të
jem aty
Me tërë
qenien time
Ti vetëm
ledhatoi
Flokët e
shprishura të erës
Sepse kjo
është e vetmja shenjë
Nga e
cila mund të kuptosh
Ngjyrën e
frymëmarrjes sime
Ulu dhe
më prit
Te ajo
pemë
Që vetëm
njëherë në jetë
Lulëzon
në kujtesë
Sepse nën
degët e saja
Çelin
zogjtë e shenjtë
Ku mund
të fluturosh edhe ti
Deri te
ëndrra jote e kahershme
TI JE
LULJA MË E BUKUR
Sa herë
që e hapë gojën
Nga buzët
e tua të porsaçelura
Pikojnë
si lotët e vjeshtës
Nerenxat
e një stine
Kur i
mbyllë sytë e gështenjta
Të
mjegullave
Me qindra
drita inkandeshente
Ndriçojnë
sterrën e kujtimeve
Nuk dua
të të krahasoj
Me asnjë
stinë
Ti je
bima më e bukur
Që çelë
si lulja
Në
ëndrrat
E
përgjumura të fluturave
NJË ZOG
PREJ UJI
Posa i
çelë sytë
Në
shpirtrat e luleve
I mbjellë
duart e të gjitha stinëve
Nëpër
dunat e rërës
Deri në
ekzaltim
I kërkon
stërkalat e dallgëve
Dhe
këndon me molin
Vetëm
këngët e të mbijetuarve
Herë
shndërrohet
Në një
zog prej uji
E herë
I
përngjan detit me flatra
Pas
vdekjes së perëndive
Thonë se
linde nga era
Drita
doli prej një kafkulli
Për t’u
vendosur në kafkullin tjetër
Dhe
sërish këndoi
Po ato
balada të vjetra për ujin
TINGUJT E
NJË MUZIKE
Përbëri
kornize
Orë e
çast
Dëgjohen
zërat mortore të erës
Diku nga
lartësitë e paepura
Zbresin
meteorët
Bishtkëputur
Nga
psalmet e një kohe
Si lulet
çelin
Tingujt e
një muzike
Ky
karnaval arkivolesh
I
ngjyroste stinët
Me
ngjyrat fosforeshente të ylberit
Shiu
qante te majat e maleve
Mbase
edhe qeshte
Me
procesionin e zogjve prej uji
DALIN
EDHE NUSET
Thonë se
dashuritë
Më të
zjarrta janë ato
Të atyre
netëve
Të dehura
Kur nën
kajsishtat e lagjes
Dalin
vashat sygështenjë
Dhe
pritnin fatet e tyre
Deri sa
të bie
ylli i
fundit në tokë
Dilnin
edhe djemtë
Me
shporta prej shevari
Dhe i
mbushin
Me
shpirtra meteorësh
Që sapo
lëshohen
Nëpër
shtegun e të dashuruarve
Mbase
dalin edhe nuset
Për t’i
kënduar elegjitë
E zogjve
të shpërngulur
SHIKON TË
DASHURËN E HIMLERIT
Sa shumë
gjëra me vlerë
Dhe pa
kurrfarë vlere
Paska
sonte në këtë dhomë
Ca libra
të vjetër nëpër dysheme
Me disa
fjalë të gdhendura
Dhe ato
Që nuk
mund të gdhenden me asgjë
Këto
pjata të palara
Mbase
paskan mbetur
Nga Lufta
e Dytë botërore
Hiri i së
kaluarës buzëqesh
Nëpër
taketuke eshtrash
Pranë
karrigeve
Një
portret i Hitlerit tërë pikëllim
Shikon të
dashurën e Himlerit
Shikon
dhe asgjë s’i thotë
Diku në
cep të dhomës
Te të
çarat e dyshemesë
Kundërmojnë
skeletet e kandrave
Nga një
luftë e pabarabartë
Me
dyzetkëmbëshat
2
Pranë
dritareve pa xhama
Ngjitur
me brumë të thartuar
Valëviten
Ca copëza
gazetash të vjetra
Një luftë
e përgjakshme
Mes
mushkonjave dhe mizave
Akoma
edhe sot vazhdon
Më tutje
në një qoshe
Rri varur
për muri një hartë topografike
Duke i
mbuluar fytyrat e ikonave
Që nuk
bëzanin
Ndaj
krimeve të papara
Atje tej
në oborr
Një
pushkë e vjetër
Me kondak
të thyer
Sa me
nostalgji e kujton të kaluarën
Sa që
asnjëherë
Nuk i
terën lotët e pendimit
Prishtinë,
12 prill 2013
KU DO TË
MBËRRIMË
Njerëzit
ose që të dy ne
Jemi në
ikje e sipër
Unë në
një anë
Kurse ti
në anën tjetër të hemisferës
Secili
prej nesh
Në
vetëdijen tonë fsheh
Nga një
ikje të madhe
Largohemi
prej të tjerëve
Mbase
edhe prej vetvetes
Ikim nga
problemet e ditës
Dhe pa
dashje
Futemi në
gjumin e ëndrrave
Kur
mbërrimë te delta e dhembjes
I shkulim
Të gjitha
pritjet e parashikuara
Unë
fshihem diku
Me egon
time të sëmurë
Kurse ti
largohesh
Nga
lëkura jote e zeshktë
Ku do të
mbërrimë
Me këto
ikje
As vetë
më nuk e dimë
NËSE
MBËRRIMË
Kur i
fiksojmë gjërat me vlerë
Dhe të
pavlerë
Në
mendjet tona
Dita
paraqitet
Në maja
kujtimesh të largëta
Si një
mollë e pjekur në prush
Ecim
drejtë të pamundurës
Nëse
mbërrimë
Kuptojmë
më në fund
Se asgjë
nuk kemi humbur
Udhëve
tona lakuriqe
Kjo çfarë
po ndodhë me ne
Nuk i
përngjan vegimit
E as
ikonës
Pa emër
Nga muri
i pa shembur i shpirtit
Fluturojnë
disa zogj të shenjtë
Do ecim
edhe pak
E kur të
mbërrimë
Te portat
e Ferrit
Do i lëmë
mëkatet fshehurazi
Dhe do
ikim
Me zogjtë
e erës
Tej
hapësirave të paanë
QANTE NJË
MOLLË
Mbrëmë
mbi një stol të vjetër
Ëndërronte
fantazia ime
Se si në
kopshtin tim
Protestonin
lulet
E pemët
recitonin
Për të
parën herë poemën e mjerimit
Qante një
mollë
Si një
fëmijë i braktisur
Te
muranat e një kishe
Qanin
edhe degët
Që
këputeshin nga ofshamat
Në
varfërinë e sfondit
Galoponin
disa meteorë me bisht
Dhe
këputeshin
Nga degët
e mjegullave
Patkonjtë
e kuajve
Erdhën të
huajt
Dhe në
ëndrrën time
Hynë
vjedhësit e ikonave
Ma morën
kërrabën e gjyshit
Dhe ikën
tej kopshtit
Si
ulërimat e së kaluarës
LUTJET NË
FRYMËN E BUTËSISË
Po që se
hyn pa busull
Në këtë mal
të kësaj tabloje
Ti kurrë
më
Nuk mund
të dalësh
Nga hijet
e ngjyrave
Do
shndërrohesh
Në një
ikonë
E cila
përgjithmonë
I lutet
erës
Për një
grusht shi
Shiko
miku im
Se si nga
sytë e kornizës
Shkrepin
disa shkëndija
Lutjeje
me frymën e butësisë
Duke i
dhënë jetë natës
PËR
NDEZJEN E QIRINJVE
Ditëve të
diela
Mëngjeset
janë të mërzitshme
Vetëm te
zëri i kambanës
Dëgjohen
ushtimat e erës
Që thyhen
Në
vjetërsinë e muranave
Të
mbuluara
Me rrasa
guri
Faltoret
disi më duken të zbrazëta
Mbase nuk
i durojnë mëkatarët
Pranë
shkallëve
Të
mermerta
Ca
kukulla të drunjta
Vuajnë
nga lagështia e drurëve të çatisë
Kambanorja
mezi qëndron
Mbi
këmbët e thyera të erës
Vetëm ca
korba
Të
tejdukshëm
Sjellin
disa lloje krandesh
Për
ndezjen e qirinjve
2.
Ndoshta
kësaj radhe
Këtu
paskan vdekur perënditë
Pasditet
në fshatin tim
I
përngjajnë si çdoherë
Procesioneve
të mërzitshme
Prifti së
bashku me hoxhën
E fshatit
Nën
dendësinë e blirit të moçëm
Te një
stol i vjetër luajnë
lojën e
tyre të preferuar
Tavllë
Për delet
e ikura nga tufa
E egër
Askush
nuk e lodh kokën
Vetëm
disa plaka të lodhura
Nga pesha
e viteve
I përgojojnë si në rinin
E tyre të
hershme
Mëkatarët
E vonuar
për meshë
LAGJA NA
DUKET MË E BUKUR
Sa e
tepërt po më duket sonte
Kjo dorë
e vetmuar
Por
sërish
Nuk është
ashtu siç ishte dje
Sot po i
përngjan frymëmarrjes
Kurse ne
po jetojmë
Në njëri
tjetrin
Si
asnjëherë më parë
Hapim
duart dhe portat
Në
madhështinë e shpirtit
Lagja na
duket më e bukur
Te pemët
e lulëzuara
Dëgjohen
qeshjet e zogjve
Fëmijët
vrapojnë pa brenga
Për t’i
fshehur ëndrrat
E tyre
Në
lojërat e virgjëra të ditës
Nuk na
duhet aq shumë mund
Vetëm me
pak fantazi
Mund ta
shuajmë
Etjen e
plepave
Sa jemi
afër njërin tjetrit
Aq afër
Sa që
mund t’i prekim yjet
Kur
zbresin të flenë
Në
frymëmarrjet e purpurta
Të
mjegullave endacake
DARKA E
FUNDIT
Mbi
tavolinën e ushqimit
Arena e
paparë
Këtu
dyluftimet nuk dinë të ndalen
Lugët e
dehura lozin valsin
E një nate të çmendur
Në një
cep të dhomës
Te një
gazetë e shqyer
Qan një
poemë e mikut tim
Vajton me
dënesje
Mjekrën e
thinjur të erës
Dera e
hapur si goja e ujkut
I fton
mysafirët e vonuar
Darka e
fundit
posa
paska filluar
Pranë
dritareve të mbyllura
Me gazeta
të vjetra qanë një nënë
Kur dënes
kryqi prej shiu
Te
fqinjët qajnë fëmijët e uritur
Vëllai i
madh vëllait të vogël
Ia merr
bukën prej goje
Mbase kjo
darkë duhet të jetë e fundit
Ku
njerëzit i vrasin fjalët
SA VAJET
E PLAKAVE
Kur na zë
ngushtë nata
Për të
mos vdekur shirat
Ne
shpirtrat tanë
I
ankorojmë larg kujtimeve
Ecim
nëpër mprehjen e një thike
Me disa
tehe të dyshimta
Ku vetëm
era e virgjër
Mund të
kaloi
Përtej
vrimës së gjilpërës
Dielli
vetëm një herë në vjet
Kalon
këndej pari
Me
pantallona të shkurta
Sepse
dimrat janë të gjata
Sa vajet
e plakave
Nëse
rastësisht
Takohemi
me vetveten
Në veten
e parë ose në shumës
Do dalim
disi përtej kësaj udhe
Pa u
takuar me nepërkat me syze
Prishtinë,
13 prill 2013
KUR ISHIM
TË VEGJËL
Më
kujtohen zogjtë e fëmijërisë
Se si
bisedonin
Me
dendësinë e mjegullave
Dhe me
ditë të tëra
Këndonin
një këngë të gjelbër
Sa herë
që fluturonin tej reve
Në
mendimet e mia të shthurura
Dukeshin
shumë të vogla
I
përngjanin
Pluhurit
në syrin e mushkonjës
Mbase
edhe juve ju kujtohen
Zogjtë e
mendimeve
Po mendoj
Nga ajo
fëmijëri e leckosur
Kur ishim
të vegjël
Ëndrrat i
kishim më të bukura
Por tani
jemi rritur
Dhe pak
më ndryshe se atëherë
I shohim
gjërat
Në
përqafimin e pluhurit
AJO VJEN
NGADALË
Sa herë
që më zë mërzia
Futem mes
rreshtave
Të një
poeme të lashtë
Ose i
lexoj deri në pambarim
Psalmet e
Solomonit
Ajo vjen
ngadalë
Me flokët
e verdha të hijes
Dhe më
shikon
Me një
shikim shthurës
Dita më
duket
shumë më
e bukur se ato paraprake
Eci dorë
për dore me lumturinë
E algave
të murrme
Dielli si
një saç i përskuqur
I pjek
mollët e papjekura
Dikur
vonë në mbrëmje
Kur
sterra lëshohet
Mbi
çarçafin e mjegullave
Unë
sërish filloj
Me
leximin e psalmeve
Ose humbi
Mes
rreshtave të një poeme
SECILI
PREJ NESH
Secili
prej nesh
Duhet të
kemi nga një ëndërr
Ose më
shumë ëndrra
Në të
njëjtin interval kohe
Duhet të
ecim pas yllit tonë
Deri sa
të shuhet i tërë qielli
Ëndrrat
janë shpirtra
Që na
mbajnë gjallë
Edhe kur
vdesim me gjelbërimin
Secili
prej nesh i kemi nga tri sosh
Një në
fëmijëri
Tjetrën në moshën mesatare
Dhe atë
të fundit në pleqëri
Secili
prej nesh kemi nevojë
T’i
prekim ëndërrt tona
Në tri
kohë
Dhe mes
atyre kohëve
Që janë
tok me imagjinatën
Asaj që
ka ikur dhe ëndrrën e sotme
Duke u
mbajtur fortë
Për
flokët e një imagjinate
Që do të
vij tek të nesërmen
KU MË
VIJNË DISA ZËRA
Eci nëpër
mendimet e mia
Kur
ndeshi diku në rrugë
Detin e
kujtesës
I laj
duart me stinën
Që më
pret me padurim
Diku në
fund të rrugës
Herët në
mëngjes
Ulem mbi
njomësirën e gjelbërimit
Shtrydhi
qeshjen e barit
shtrydhi
deri sa të zgjohet
Njeriu i
fundit
Bisedoj
me këngën e zogjve
Pas një qetësie relative
Mes
librave të vjetër
I kërkoj
poemat e humbura
Në
tundimet e dallgëve
Ku më
vijnë disa zëra
Si prej
lashtësie
Nga fundi
I pafund
i detit Jon
ATË ÇAST
Nuk të
shoh më
S’të njoh
dot
Ndoshta
As nuk
dua të të shoh
S’di
çfarë bën ti sot
Por për
mua je
Një
krijesë e kot
Në detin
e një stine
Si hije
E murrme
u zhduke
Ma vure
thikën
Pas
shpine
Atë çast
Kur si
skile më ike
DHEMBJA
Sonte më
zihet fryma
Ajri në
brendinë e rropullive
Shndërrohet
në det
Nuk më
hapen sytë dot
Shikoni
Si një
kërcu paskam mbet
I kujt
është ky univers
Kaq i
vockël
Që s’mund
të krahasohet
As me
dhembjen time
Një
muzikë e shurdhër
Sapo u
shndërrua në statujë
Deti
sërish hesht
Te një
dhembje
KURSE TI
MBETE
Vonë i
kuptova
Klithmat
e gjoksit tënd
Dy dete
të çmendura
Flenë
Në
ëndrrën e një lumi
Ti ike
duke mbuluar
Përparësen
e ajrit
Me
shikimet e tua të virgjëra
Sandalet
e kuqe mbetën te çezma
Nata piu
ujë
Nga
burimi i gjoksit të hënës
Mbetën
edhe dy mendime
Kundërthënëse
Ne të
gjithë të përkrahëm
Dhe ishim
në anën tënde
Kurse ti
mbete
Mes
përmes një cekëtine
Duke
pritur të pamundurën
MOS QAJ
KURRSESI ATDHE
Sonte do
të ecim
Pa u
ndalur deri në mëngjes
Nëse nuk
mbërrimë
Te portat
e tua
Ti
kurrsesi mos qaj atdhe
Do të
nisen edhe të tjerët
Pas nesh
Edhe me
qindra të tjerë
Pas atyre
të tjerëve
Edhe nëse
këta nuk mbërrin
Mos qaj
kurrsesi atdhe
Një ditë
dikush do të mbërri
Këso lloj
udhëtimesh
Asnjëherë
nuk përfundojnë
Në mendjet
e njerëzve
Ti sërish
mos qaj atdhe
Sepse ty
Nuk të
përkasin lotët
Atje te
pemët
Cikli i
tretë
JETA IME
Jeta ime
I
përngjan jetës së harabelit
Më
mjaftojnë nëpër stinë
Disa
kokrra mel
Dhe i
them dimrit eja bacalok
S’ke se
çfarë më bën
Kur më
harxhohen
Kokrrat e
fundi të melit
Dal te
rrapi kryeneç
Nga
rrënjët e të cilit
Huazoj
vetëm pakëz durimin
Dhe
përgjumjen e bufit
Sërish i
them dimrit
S’ke se
çfarë më bënë
Jeta e
ime
Nuk varet
prej askujt
Sa herë
që ka mbetur ngushtë
U ka bërë
zë legjendave
Që i kanë
sfiduar
Me qindra
dimra
Sërish u
dëgjua një këlthitje
Nga
brenda meje
S’ke se
çfarë të më bënë
MALLI
Kur më
merr malli për atdhe
Dal në
xhade
Dhe
dëgjoj
Trokëllimën
e egër të kalit
Dhe
pikëllimin e një nate të largët
Para meje
si fantazmat
E
pakapshme
Paraqiten
plepat
Me shijen
E barit
të kositur
Nga
fytyrat e arkivoleve
Mbinë
disa fjalë
Si lulet
e kristalta
Këputen
kornizat e ikonave
Kur qajnë
fëmijët
Ky mall
gojëkyçur
Po e
tejkalon durimin tej njerëzor
Dhe po
rënkon
Si gjëmë
deti
Nga një
dhembje e pashuar
MË KA
IKUR DURIMI
Zotëri
Të lutem
mos e prek
Bukën
time të përditshme
Më duket
se
Nuk je
duke parë
Se si nga
uria
Më ka
mbërri hunda në fyt
Për atë
krodhe bajate
Të së
nesërmes
S’dua as
të flas
Sepse
edhe ajo i takon asaj
Që ka
vetëm një emër
E
përditshmja gojëhapur
Më ka
ikur durimi
S’mund të
qëndroj më
Gojëkyçur
Po të
them edhe njëherë
Mos gabo
të prekesh
Bukën
time të përditshme
Prishtinë,
14 prill 2013
QYTETI I
ZAMBAKËVE
Mbi
flokët e tua të verdha
Binin
E
s’pushonin shirat e mëndafshta
Ishte
koha e të vjelave
Rrushi
piqej
Në zemrën
e gurit të stralltë
Stinët dy
herë në vjet
Kalojnë
këndej pari
Reshin e
s’pushojnë të reshurat
Mbi
flokët e ylberta të rrugëve
Ti me një
bluzë të kuqe
Puthitur për
trupin
Tënd të
mishtë
Vrapon këmbëzbathur
Bien e
reshin
Kurrsesi
nuk mejnë
Shirat e
kristalta
Mbi
flokët e tua të verdha
Kurse
stina
Si
përherë që e shoh unë
Parakalon
si një mbretëreshë
Që ka
abdikua
Në
qytetin e zambakëve
AFËR URËS
SË GURIT
Te ura e
gurit
Një gur i
vjetër
Shikon
Lumëbardhin
Kah
gjarpëron
Drejtë
përqafimit të Jonit plak
Nga ana e
djathtë
Një
shitore me kinkaleri
Shet
harta të vjetra topografike
Mbetur
Që nga
koha e Ptolemeut
Dy të
rinj i kanë hipur
Flatrave
të erës
Dhe
s’shohin asgjë para syve
Algat e
dehidruara
Si pulla
postare
Rrinë
ngjitur brigjeve të lumit
Afër urës
së gurit
Nuk
gjendet më statuja
E një
kohe vrastare
Që na i
ndalonte dashuritë rinore
Nga këtu
kanë ikur çafkat e fundit
Mbase
paskan ndryshuar kohërat
NJË ZOG
MALI
Një
kandër
Një zog
Dhe një
njeri
Ngadalë
po hynë në poemën time
Dita
zbriti nga froni i përdiellur
Dhe si
një buf i hutuar
I pret
zogjtë e ikur
Atdheu përshëndet
Ardhjen e
lejlekut të Mjedës
Një grua
si mbretëresha pa fron
Ecën me
një foshnje
Nëpër
trotuaret e qytetit
S’ndalen
Duartrokitjet
e kukullave
Në
amalgamën
E kësaj
frymëmarrjeje
Drejt
psalmeve
Vrapojnë
kërthinjtë e humbura
Një zog
mali
Te degët
e reja të rrapit
Rifilloi
Ndërtimin
e çerdhes së harruar
DEL NGA
AJO BALADË
Po deshe
Dhe nëse
ke kohë
Nisja
këngës sate
E cila me
padurim të pret
Në fund
të rrugës
Del nga
ajo baladë
Dhe hyn
Në
kornizën e kësaj dite
Ku mund
t’u përballosh shekujve
Krenare
si Mona Liza
Nëse era
e kësaj fushe
Deshifron
fshehtësinë
E një
kohe të humbur
Ti i
tejkalon të gjitha
Parashikimet
meteorologjike
Më duket
se
Erdhe
këtu para këtij muzeu
Në
itinerarin e ashtit tënd
I humbën
rrugët
Gjeneralët
e të gjitha kohërave
ATJE TE
PEMËT
Ti
mundesh të ballafaqohesh
Me
vetveten
Unë të
njoh më mirë
Se sa që
mendon
Ec miku
im
Ec përtej
mundësisë tënde
Atje te
pemët
Ku nuk
mbinë asnjë shelgje
E
pikëlluar
Të pret
një nuse prej shiu
Ti
mundesh miku im
Mundesh
si askush
Ta
tejkalosh vetveten
Përpos që
nuk duhet të ndalesh
Ne të
gjithë ishim
Nga një
ose më shumë herë
Në
lëkurën tënde
Por kurrë
nuk u ndalëm
Ecëm
përtej çdo mundësie
Dhe ja ku
jemi sot
Në takim
me stërkalat e shiut
Duke i
përbuzur
Ulërimat
e lukunive
KOLLITET
SI KALI PLAK
Ky
ashensor
Që po
lundron mes kateve
Po i
përngjan balenës së lodhur
Sa herë
që e hap gojën
Nga
ingranazhet zhurmues
Pikon një
lloj naftaline
Ngjan që
të ndalet diku mes kateve
Kollitet
si kali plak
Dhe
sërish
Merr
rrugë për në katin e fundit
Kur
mbërrin në maje të çatisë
Lëshon
një sy
Peizazheve
të dërmuara të qytetit
Herë
ndalet të pushoj
E herë
Nuk mund
të merr frymë
Nga vrapi
nëpër kate
Më duket
se
Më së
shumti e bezdisin fëmijët
Duke
lozur mes lodhjes
Dhe
kërcëllimave
Të telave
më dhëmbë të çeliktë
Për çdo
orë e çast
Kjo
balenë mes katesh
Tymon si
makina e një treni
Të
moshuar
Dhe
udhëton prej një dhome
Në dhomën
tjetër
Sa me
buzëqeshje trëndafili
Po aq
edhe me qeshje pelini
I
PËRNGJAN TË VERBËRIT
Kur të
shikoj e s’të shoh
Them se
Bota nuk
ekziston
Pasqyra
në murin përballë dhembjes
I
përngjan të verbëtit
I preki
themelet e kujtesës
Por nuk
ndjej aspak
Se si
ndihen prekjet
Nga duart
e erës huazoj
Zërin e
lashtë të ndërgjegjes
Pas një
pushimi të gjatë
Sërish
filloj të eci nëpër akull
Këmbët e
mia të brymta
Shkelin
nëpër mjegull
Anën
tjetër të medaljes
Nga
kujtesa e së kaluarës
I nxjerri
pjesët
Më të
ndjeshme të harresës
Dhe me
gjasa mbes diku
Në mes të
një poeme
Akoma të
pa kënduar
KËNDONIN
VASHAT E VETMUARA
Mos
hezito
Është
tepër herët t’i ngrehesh
Flamujt e
pikëllimeve
Shiko se
si një diell i ri
Shfaqet
në horizont
Pas
përmbytjes së një anijeje
Hapen
disa kantiere të tjera
Asnjë
rrugë e përmbytjes
Nuk
përfundon
Aq
thjeshtë në loton e zhurit
Dje i
takove marinarët e vetmuar
Se si në
dehjet e dallgëve
I
kërkonin me mallëngjim
Rishfaqjet
e sirenave
Dhe pash
se si në kiçin e thyer
Te një
anijeje
Këndonin
vashat e vetmuara
Të detit
Një psalm
të vjetër për shiun
QË SËRISH
TË NGJITEM
Kur
lëshohen flamujt e mendimeve
Në gjysmë
shtizë
Largohem
nga vetvetja
Ndjej
unin tim të rrënuar në baltë
Nga e
cila
U ngrita
deri në këtë shkallë
Sillem si
një mace e dehur
Përreth
hiçit tim
Dhe kur
zbres në fund të shkallëve
E kam
tepër vështirë
Që sërish
të ngjitem
Deri në
fillimin e zbritjes
ÇMENDËRISHT
LOZIN DAULLET
Mes një
deti prej ëndrre
Ose nëpër
cepat e një stine
Pas një
kohe të brishtë
Ka për të
mbërri
Deri te
varret
Arkivoli
im i blertë
Era do të
mbaj në duart e saja
Shallin
tim ngjyrë mushmolle
Nëse
depërton ajri i dendur
Nëpër
qenien e heshtjes
Do
mbërrimë
T’i hapim
portat e mjegullave
Dhe prej
fjalëve të shirave
Kemi
nevojë
Të
kërkojmë ujë
Etjet
janë të mëdha në vendin tim
Kur
dëgjohen krismat
E
pushkëve dënesin fëmijët
Një
këmishë në gardh
Akoma nuk
është tharë
Kurse era
loz
Çmendurisht
lozin daullet
Në hakmarrjen
e një trishtimi
TEOREMA
Rri i
mbyllur
Si një i
burgosur politik
Me
mëkatin tim
Një zog
në kujtesë
Me plot
shqetësim fluturon
Prej një
dege
Në degën
tjetër të mendjes
Jashtë
kësaj dhome ovale
Në
stërkalat e shiut
Vazhdon
si përherë
Zgjidhja
e teoremës së Pitagorës
Prishtinë,
15 prill 2013
ASKUSH
NËPËR RRUGËT E QYTETIT
Më
kujtohet ajo pranverë
Dhe
zbrazëtia mes dy mureve
Ku qante
vazoja prej deltine
Ndoshta
ngjau atë ditë
Dyndja e
zogjve
Ose
njerëzit filluan të ikin
Prej
njëri tjetrit
Frynte
një fllad i murrmë
Asnjë
ngjyrë nuk kishte mbetur
Në
spektrin e ylberit
Te Kodra
e Diellit
Kishin
zbritur mjegullat
Dhe
kuvendonin
Me
ndërgjegjen e vetmisë
Askush
nëpër rrugët e qytetit
As vetmia
nuk ndodhej aty
Një
boshllëk i paparë
I
shpirtit të shirave
Mbante
nëpër duar pasqyrën e akullt
Shiu dhe
valsi i pranverës
Stërkalat
e fundit që derdheshin
Askush
nëpër rrugët e qytetit
Nuk i
ndjek hapat e erës
PËRSËRI
DHE PËRSËRI
Përsëri
po ngjajnë dyndjet e mëdha
Si në
kohërat e lashta biblike
Kthehen
zogjtë e vetmuar
Dhe ikin
lejlekët
Të
shoqëruar me pikëllimin
Palë palë
i ndërrojnë vendet
Mjegullat
metalike
Qielli i
ngrysur ka hyrë mes poemave
Megjithatë
Nuk
ndalen ikjet e zogjve
Përsëri
dhe përsëri
Hapen dhe
mbyllen
Skenat
fantazmagorike
Për çudi
Paskan
filluar sot të flasin zogjtë
Me ikjet
e pandalshme
THONË SE
Kur jemi
të zënë
Besoj se
atë çast bie shi
Nën
çarçafin e një epshi
Muret
mbyten prej një lagështie
Sterra
dridhet disi e turpëruar
Thonë se
Jashtë në
bahçe
Atë natë
pandërprerë lehnin qentë
Nata
kishte pas qenë e gjatë
Si ajo e
thikave
Përzier
Me
dashurin dhe ngurrimin
Djersitja
e jastëkut
Nuk
tregonte asgjë tjetër
Përveç
Frymëmarrjes
së pakontrolluar
Ndoshta
te muri i rrënuar
Përballë
pasqyrës
Qeshte
dhe qante një hije
Që akoma
sot
Rri varur
mu në atë vend të pikëlluar
Kur
filluam
T’i
përngjaj njeriut
Në
biografinë tonë u ngjizën
Disa
lloje erërash
Atë çast
Binte një
shi pak më ndryshe
Se ky që
me rrebesh stërkalash
Po bie
pandërprerë sot
TROKËLLIMAT
E STINËVE
Pas një
shtërzimi të stërgjatë
Dola si i
rilindur
Nga
shpirti i shakullinës
Në fund
të rrugës
Më prite
një dimër i ashpër
Pranvera
ishte për mua
Vetëm një
dëshirë e largët
Në
njëmijë dyer trokita
Dhe
asnjëherë më
Nuk u
ndalën
Trokëllimat
e stinëve të egra
Prishtinë,
05 prill 2013
Biografia
e autorit
Adem
Zaplluzha u lind në Prizren, më 01. 02 1943. Shkollën fillore dhe të mesme i
kreu në vendlindje, ndërsa Akademinë Pedagogjike në Prishtinë.
Një kohë
punoi mësues nëpër fshatrat Studençan të
Therandës dhe Hoça e Qytetit, afër Prizrenit. Ndërkohë punësohet si përkthyes
në Korporatën Energjetike të Kosovës.
Me
shkrime filloi të merret kryesisht me poezi që nga mosha e fëmijërisë.
Rrugën letrare e nisi me vjershën e parë për fëmijë, të cilën e botoi në
revistën ”Pionieri”, më 1957
Si i
punësuar në Korporatën Energjetike të Kosovës, bashkë me shokët e punës dhe të
penës, themeloi grupin letrar “Lulëkuqet e Kosovës”. Në kuadër të punës së
këtij grupi u botua përmbledhja“Ngjyra e Kohës”, në të cilën u përfshi një
numër i konsideruar i poezive të tij. Krahas krijimeve të publikuara në
revistat për fëmijë, botoi edhe një sërë krijimesh letrare nëpër gazeta dhe
revista, që dalin në Prishtinë,Shkup dhe Zagreb. Në vitin 2010 i përkthehet një
libër në gjuhën Rumune,
nga
përkthyesi i mirënjohur Baki Ymeri,“Pema e Bekuar”, libër, i cili u mirëprit
nga lexuesi Rumun.
Po atë
vit, në një nga numrat e revistës “Shqiptari” në Rumani, në bashkëpunim me
redaksinë e revistës “Dituria”në Boras të Suedisë, botohet një antologji,
“Jehona e Shekujve”,autor Sokol Demaku, ku përfshihen edhe disa punime të tij.
Është
prezantuar në LEKSIKONIN E SHKRIMTARËVE SHQIPTARË 1501-1990, nga Hasan Hasani,
si dhe në LEKSIKONIN SHKRIMTARËT SHQIPTARË PËR FËMIJË 1872 - 1995 nga Odhise K.
Grillo, dhe në librin Portrete Shkrimtarësh nga Demir Behluli,Prishtinë 2002.
Po ashtu
është përfaqësuar në Rumuni në një antologji të shkrimtarëve të Kosovës nga
Monica Marushan KOSOVA LITERARA, (Kosova letrare, përkthyer nga Baki Ymeri,
alias Alban Voka, më 2011.
Është
anëtarë i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës. Jeton në Prishtinë.
BOTIME TË
AUTORIT
1.
“Puthje”, poezi, “Rilindja”, Prishtinë,1974.
2. “Ecjet
e viteve të mëdha”, poezi, “Jeta e Re”, Prishtinë 1995.
3.
“Çamarrokët e Thepores”, poezi për fëmijë, “Shkëndija”,Prishtinë 1996.
4.
“Muret”, poezi, “Jeta e Re”, Prishtinë, 1997.
5.
“Morfologjia e dhembjes”, poezi, “Faik Konica”, Prishtinë,2000
6. “Ai
vjen nesër”, poezi, Qendra e Kulturës, Klubi letrar“Fahri Fazliu”, Kastriot,
2oo7
7. “Letër
nga mërgimi”, poezi, Klubi letrar “Fahri Fazliu”Kastriot , 2007
8. “Letër
nga mërgimi 2 “ poezi, “Qendra e Kulturës”, Klubi
letrar ,
“Fahri Fazliu”, Kastriot 2007
9.
“Udhëndarja”, poezi, “Qendra e Kulturës”, Klubi letrar ,“Fahri Fazliu”,
Kastriot , 2008
1o.
“Thirrje e gjakut”, poezi,”Qendra e Kulturës”, Klubi letrar, “Fahri
Fazliu”Kastriot 2008
11.
“Asgjë sikur molla”, poezi, “Qendra e Kulturës”, Klubi
letrar
“Fahri Fazliu”, Kastriot, 2009.
12. “Vesa
në lotin tim”, poezi, “Qendra e Kulturës”, Klubi letrar “Fahri Fazliu”, 2009,
13.
“Puthja e gozhduar”, poezi, “Qendra e Kulturës”, Klubi
letrar,
“Fahri Fazliu”, Kastriot , 2oo9.
14.
“Kashelasha në vargje”, poezi për fëmijë,” Qendra e kulturës, Kastriot, 2oo9.
15. “Pema
e bekuar”, E përkthyer, Rumani, 2o1o.
16.
“Bajraktarët e vatanit”, poezi satirike, Klubi letrar, ”Fahri Fazliu” Kastriot
, 2010.
17.
“Hijet e ndryshkura”, poezi,”Qendra e kulturës”, Kastriot,2010.
18.”Stuhi
në Kutulishte”, poezi,”Qendra e kulturës”, Kastriot,2010.
19. “Posa
ikte nata”, poezi, “Qendra e kulturës “, Kastriot,2010.
2o. “Loja
e myshqeve”, poezi,”Qendra e kulturës”, Kastriot,2010.
21.
”Lumëbardhi dhe gjëma”, poezi,”Qendra e kulturës”,Kastriot, 2o1o
22.
“Metafora e heshtjes”, poezi, “Qendra e kulturës”,Kastriot, 2o1o
23. ”Hyji
në Prekaz”, poezi,”Qendra e Kulturës”, Kastriot,2010.
24.
”Sinorët e hinores”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot 2010
25. ”Don
Kishoti dhe Rosinanti”, poezi, Shoqata e
Shkrimtarëve, Kastriot, 2010
26.”Zjarri
i dashurisë”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2010
27. ”Kur
likenet vallëzojnë”, poezi, Shoqata e shkrimtarëve-Kastriot, 2010
28.
“Ditari në vargje”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 201O
29.
“Tingujt që nuk përfundojnë”, poezi, Shoqata e shkrimtarëve –Kastriot, 2o1o.
3o. “Shtegu i mallit”, poezi, Shoqata e
shkrimtarëve-Kastriot, 2010
31.
”Korniza e thyer”’,Poezi, Shoqata e shkrimtarëve, -Kastriot, 2010
32.
“Zgjimi i gjëmës”,Poezi, Shoqata e Shkrimtareve-Kastriot, 2010
33. “Vallja
mistike”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2010
34.
”Merre kodin”, Poezi për fëmijë, Shoqata
e shkrimtarëve Kastriot,2011
35. “
Letër atdheut” poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2011
36. “
Tejdukshmëria e shiut”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o11
37. “
Përtej teje”,poezi, Shoqata e
Shkrimtarëve-Kastriot, 2011
38. “Sa
afër e sa larg” , poezi, Shoqata e shkrimtarëve-
Kastriot,
2011
39.
“Vallja e zanoreve”, Poezi , Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o11
40. “Ikja
e eshtrave”, Poezi për të rritur, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o11
41.”Kalorësit
e mjegullave”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve-Kastriot, 2012
42.
“Hingëllimat e shiut”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot 2012
43. “Kur
pemët i ndërrojnë këmishët”. Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
44.
“Mirëmëngjes Imzot”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve – Kastriot, 2o12
45.
“Kafshimi i mikut”, Poezi satirike, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2012
46. “Atje
tej maleve”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve , Kastriot-2012
47.
“Heshtja që del në shesh,” Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve, Kastriot -2o12
48.
“Portat e shpresës”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve, Kastriot-2012
49. “Në
dhomën time gjysmë të errët”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
5o.
“Kinse Lojë Shahu”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
51. “ Për
çdo dekadë nga një baladë “, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve – Kastriot, 2o12
52.
“Fusha e mëllenjave”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
53. “E
kujt është kjo vetmi”, Poezi, Shoqate e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
54. “Mos
pyet për adresën e lumit”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve – Kastriot, 2012
55. “
Stoli në parkun vjetër” Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2012
56.
“Urori i stralltë”, poezi, Shoqata e shkrimtarëve –Kastriot, 2o12
57. “Po
të mos ishte fjala”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve- Kastriot,2o12
58.
“Thyerja e urave”, poezi, Shoqata e shkrimtarëve –Kastriot, 2o12
59. “
Trokëllimat në gjumin e dallgëve”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot,
2o12
60. “ Në
flokët e dëborës”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve –Kastriot, 2012
61. “Një
grusht nostalgji”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2o12
62. “ Kur
filluan të flasin njerëzit”, poezi, Shoqata e shkrimtarëve- Kastriot, 2012
63. “Kur
stinët kapërcejnë fshehurazi”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve – Kastriot,2012
64. “
Lisi në rrënjët e veta” , Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve –Kastriot 2o12
65. “Eca
ecëm dhe do ecim”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve – Kastriot, 2o12
66.
“Fëmijët e erës”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve-Kastriot 2012
67. “
Çast në fund të stinës”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot-2012
68. “Si
të flas me drurët”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2012
69, “ Më
pëlqejnë mendimet e tua”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot , 2012
70.
”Andej dhe këndej kohës”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot , 2012
71. “Zëri
i heshtjes”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2o12
72. “Kush
i lexoi letrat prej erës”, poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2012
73. “
Fluturimi i korbave në netët pa hënë”, prozë poetike, Shoqata e Shkrimtarëve
–Kastriot, 2012
74. “Koha
e ime dhe koha e jote”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot , 2012
75.” Diku
te një baladë”, Poezi, Shoqate e Shkrimtarëve –Kastriot, 2012
76. “
Sonte çdo gjë po i përngjan lotëve”,Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve –Kastriot,
2012
77 “ Ky
def prej hëne”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2012
78.“Pyesni
zogjtë në ikje ”,Poezi , Shtëpia botuese “Fahri Fazliu”- Kastriot 2013
79 “
Fërfërimë gjethesh”, Poezi, Shtëpia botuese “Fahri Fazliu”, Kastriot- 2013
80.
“Refrene yjesh”, Poezi, Shtëpia botuese “Fahri Fazliu”- Kastriot, 2013
81. “Te
delta e mjellmave”, Poezi, Shtëpia botuese “Fahri Fazliu”, Kastriot- 2013
82.“Rinjohja”,
Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve “Fahri Fazliu”- Kastriot, 2013
83.“Diku
në fund të një fillimi”, Poezi, Shoqata e shkrimtarëve, “Fahri Fazliu”-
Kastriot, 2013
84.“Mëkati
i hijes”, Poezi, Shoqata e Shkrimtarëve-Kastriot, 2013
85.“Një
zog prej uji”, Poezi, shoqata e Shkrimtarëve- Kastriot, 2013
Përmbajtja
Ne nuk
ishim të gatshëm
Cikli i
parë....................................................11
Klounët e
të gjitha ngjyrave...............................13
2.
.......................................................................14
3.
.......................................................................15
4.
.......................................................................16
5.
.......................................................................17
6.
.......................................................................18
7.
.......................................................................19
8.
.......................................................................20
9.........................................................................21
Jemi të
pangopshëm..........................................22
Dhe
bisedoj me ikonat.......................................23
Një
kornizë.........................................................24
Pa titull...............................................................25
Në duart
e kripura të varkave............................26
Prejardhja
ime....................................................27
Ne nuk
ishim të gatshëm....................................28
Edhe dy
hapa......................................................30
Mes
gishtave të erës..........................................32
Të thash
mos u ndalë.........................................34
Fillimi i
një përfundimi........................................36
Pikon një
hartë e grisur......................................37
Një zog
prej uji
Cikli i
dytë..........................................................39
Nuk është
hera e parë.......................................41
2.
.......................................................................42
Mes
psalmeve të lashta.....................................43
Çelin
zogjtë e shenjtë.........................................44
Ti je
lulja më e bukur..........................................45
Një zog
prej uji....................................................46
Tingujt e
një muzike...........................................47
Mbase
dalin edhe nuset.....................................48
Shikon të
dashurën e Himlerit............................49
2. ........................................................................50
Ku do të
mbërrimë ne........................................51
Nëse
mbërrimë...................................................52
Qante një
mollë..................................................53
Lutje me
frymën e butësisë...............................54
Për
ndezjen e qirinjve.........................................55
2..........................................................................56
Lagjja na
duket më e bukur................................57
Darka e
fundit.....................................................59
Si vajet
e plakave................................................60
Kur ishim
të vegjël..............................................61
Ajo vjen
ngadalë.................................................62
Secili
prej nesh...................................................63
Ku më
vijnë disa zëra..........................................64
Atë
çast...............................................................65
Dhembja.............................................................66
Kurse ti
mbete....................................................67
Mos qaj
kurrsesi atdhe.......................................68
Atje te
pemët
Cikli i
tretë....................................................69
Jeta
ime..............................................................71
Malli....................................................................72
Mua më ka
ikur durimi.......................................73
Qyteti i
zambakëve............................................74
Afër urës
së gurit................................................75
Një zog
malli.......................................................76
Del nga
ajo baladë..............................................77
Atje te
pemët.....................................................78
Kollitet
si kali plak...............................................79
I
përngjan të verbëtit.........................................81
Këndonin
vashat e vetmuara.............................82
Që sërish
të ngjitem...........................................83
Çmendurisht
loznin daullet................................84
Teorema.............................................................85
Askush
nëpër rrugët e qytetit............................86
Përsëri
dhe përsëri.............................................87
Thonë
se.............................................................88
Trokëllimat
e stinëve..........................................90
Katalogimi
në botim – (CIP)
Biblioteka
Kombëtare dhe Universitare e Kosovës
821.18-1
Zaplluzha,
Adem
Një zog
prej uji / Adem Zaplluzha. - Kastriot :
Shoqata e Shkrimtarëve “Fahri Fazliu”, 2013. – 103 f. ; 21 cm.
Parathënie
: f. 5-8. – Biografia e autorit : f. 91-91
ISBN
978-9951-538-98-5