Kulturë
Istref Haxhillari: Fundi i hidhur (2)
E marte, 11.12.2012, 06:34 PM
Istref
Haxhillari
Fundi i hidhur
(Pjesa e
dytë dhe e fundit)
Land
Roveri mori kthesën përqark lulishtes rrethuar nga asfalti gri si ngjyra
mbizotëruese e mëngjesit ngarkuar me re të ulura gjer poshtë. Parkoi në sheshin
e vogël përpara zyrave të komunës. Ndërtesa dykatëshe vështronte rrugën
kryesore dhe gëlonte nga njerëzit. Tullat e kuqe me kohë patën marrë ngjyrën e
gjakut të mpiksur.
Një burrë
me çantë nën sqetull zbriti nga makina, pyeti për zotin Gurten Fraholli. I
thanë se kryetari pinte kafe në lokalin përballë. Mori rrugën e klubit, ngjiti
shkallët e jashtme të spërdredhura dhe sapo hyri i zunë sytë burrin
shtatmadh mes një grupi shoqëruesish të
zhurmshëm në tavolinën ballore. Ishte siç ia kishin përshkruar.
-Përshëndetje,
zoti kryetar, - i foli me respekt.
Gurteni
ktheu kokën, e shikoi në mënyrë pyetëse.
-Urdhëroni,
- i tha.
-Kam
ardhur për ju.
-Prisni
pak, ju lutem.
I
sapoardhuri zuri tavolinën e lirë me pamje nga liqeni në cepin e djathtë.
Kryetari
i komunës e vështroi shkarazi, pa ndërprerë bisedën. Nuk e njihte. Zotëria
ishte burrë i ri diku te dyzet vjeç, i gjatë me përpjesëtime të rregullta të
shtatit dhe vështrim të mprehtë imponues. Veshja nazike, kostumi i çelur bojë
kafe, këmisha e kaltër, kravata e hollë jepnin pamjen e njeriut të sigurt, plot
dinjitet.
Mbaroi
bisedën, ktheu gotën dhe vajti në tavolinën e tij. Pak çakërrqejf, i qeshur,
gazmor. I panjohuri u ngrit në këmbë, i shtrëngoi dorën.
-Çfarë
dëshironi të pini? - e pyeti.
-Këtu
jeni në shtëpinë tonë, - ia ktheu, - zgjidhni ju.
Ai e
falënderoi dhe u prezantua.
-Pronari
i kompanisë ndërtuese “Albstar”, - i tha emrin.
-Gëzohem
që u njohëm, - i tha Gurteni dhe porositi verë të bardhë. - Nga kjo kam pirë
deri tani, jua këshilloj.
-Me që
thoni ju, - buzëqeshi plot edukatë. Rrezet e kithëta të dritës i jepnin fytyrës
së tij paksa melankolike ngjyrë të plumbtë.
Kthyen
nga një gllënjkë, lanë gotat mbi tavolinë, shikuan njëri-tjetrin për disa
çaste. Secili priste tjetrin të fillonte. Gurteni u thye i pari.
-Si mund
t’iu ndihmoj? - e pyeti.
-Bisedojmë
diku tjetër? Është diçka konfidenciale.
-Dakord,
- pranoi.
-Sa për
të cekur problemin dua të shuaj kuriozitetin tuaj, - i tha buzagaz.
-Po ju
dëgjoj.
-U njohëm
me tenderin e shpallur për ndërtimin e rrugës malore të komunës suaj.
-Shumë
mirë, - foli ngadalë, qetësisht.
-Duam të
marrim pjesë.
-Pse jo,
- i tha, - tenderi është i hapur, përgatisni dokumentacionin.
-Ajo që
dua t’u them është diçka sekrete, - foli me një lloj rezerve të kuptueshme.
Ende nuk e njihte temperamentin e kryetarit.
Gurteni e
pikasi ku kërkonte të dilte, po bëri të paditurin.
-Pse të
mos bisedojmë këtu, nuk na dëgjon njeri, - i tha me një ngërdheshje dhëmbaçe
prej elefanti.
-Shpresoj
të më kuptoni, zoti kryetar, dua të flasim tek a tek, pa na bezdisur njeri. Ja,
me sa shikoj u presin. - Një grua qëndronte në këmbë te hyrja dhe hidhte
hera-herës sytë nga tavolina e tyre.
Gurteni u
ftillua. Sapo i pati përfunduar përgatitjet për tenderin e rrugës, çdo gjë
shkonte sipas parashikimit. Kishte pritur e përcjellë përfaqësues të disa
kompanive ndërtuese, e natyrshme të sqaronte edhe këtë, po këmbëngulja e tij
për të hyrë në pazar e grishte. Dukej njeri i edukuar, plot finesë, duhet të
sillej në mënyrë të meritueshme me të.
-Epo
mirë, - u dorëzua, - shkojmë në zyrë.
-Marrim
makinën largohemi prej këtij mjedisi, - propozoi burri me çantë, duke vështruar
në mënyrë konspirative përqark.
Deshi të
kundërshtonte, po si u mendua një çast ndërroi mendje. Nuk humbiste gjë ta
dëgjonte, le të njihej me pronarin e firmës “Albstar”, kushedi si vinte puna më
vonë, mund t’i duhej. Nuk i pati ndodhur të përballej me shoqëri ndërtimi të
këtyre përmasave, deri atëherë investimet e komunës kapnin shifra modeste.
-Më
prisni pak, të kryej nja dy punë të vogla, - i tha.
Pas një
çerek ore land reveri i kuq katër fenerësh pa u ndjerë mori rrugën nacionale
anës liqenit. Makinën e drejtonte burri me çantë të zezë. Kryetari i komunës në
vendin e parë admironte komoditetin e automjetit modern. I bënë përshtypje
aparaturat e sofistikuara të panjohura, kroskoti i lartë, xhamat e errët,
tapiceria.
-Makinë e
mirë, - i tha me lakmi të dukshme.
-Nuk
është vështirë ta sigurosh, - foli ndërtuesi me ton të paqartë, dykuptimësh.
-E si? -
e vështroi me naivitet.
Pronari i
firmës ndërtuese “Albstar” mori kthesë në një xhep të gjerë rruge, frenoi, u
kthye e vështroi në kokërr të syrit.
-Ma jepni
mua tenderin e rrugës, - i propozoi, - atëherë makina është juaja.
Ai e mori
për shaka.
-E
mendoni kaq të lehtë?
-As të
vështirë nuk e shoh, - në zërin e tij u ndje një theks ironie.
-Tenderi
është publik, fitojeni, - mori pamje shpërfillëse, u mbështet në sedilje,
zgjati këmbët. Në të vërtetë propozimi e intrigonte.
-Zoti
kryetar, kam njëzet vjet me këtë punë, e di mirë ç’është tenderi, - u mundua të
ngjallte besimin e tij. Dhe të ngrinte humorin e bisedës.
-Fondet i
ka siguruar deputeti i zonës, nuk mund të shmanget në asnjë mënyrë, - iu hap
burrit të panjohur.
-Cili
është? - u befasuar nga sinqeriteti i kryetarit. Aty për aty mendoi se nuk do
ta kishte vështirë ta përpunonte burrin e shëndoshë, të thyeshëm.
-Rudin
Kosta.
-Kam
dëgjuar, - u shtrua në bisedë, - figurë jo fort e pastër.
Reagimi i
parë i kryetarit të komunës ishte habia: u vrenjt, qerpikët e rrallë u
përpëlitën disa herë të befasuar.
-Nuk më
duket e mençur t’u besosh njerëzve që admiron më shumë. Janë ata që ta ngulin
thikën pas shpine, - guxoi më tej presidenti i “Albstar”-it.
-Ju
lutem, lëreni këtë muhabet, - u thartua në fytyrë për t’u dhënë ngarkesë
negative fjalëve. Zëri i vrazhdë i shkonte fizionomisë së tij të rëndë.
-Zoti
kryetar, unë besoj në të vërtetën edhe kur është e hidhur. Të vetmet realitete
që duhen marrë në konsideratë janë faktet. Për deputetin tuaj janë evidentuar
disa të tilla, mbase ju nuk i dini.
-Nuk e
njoh të tillë, - lëshoi terren me kujdes.
-Se mos ju
ka ranë rasti, burrat si deputeti juaj njihen në rrethana ku luhen interesa, -
i tha me bindje. I zbavitur.
Gurteni
nuk kishte pasur marrëdhënie të këtij tipi me Shefin. Rruga malore ishte rasti
i parë. Donte të luante në mënyrë korrekte me të, nuk mund të pranonte oferta
të tilla, aq më tepër nga një i panjohur. Hija e mosbesimit dhe dyshimit rëndoi
mbi burrin shtatmadh.
-Më mirë
e mbyllim këtu, - propozoi.
Nga
pasqyra e makinës pronari i “Albstar”-it shqoi pa ndonjë vështirësi dyzimin në
shprehjen e menduar të fytyrës bullafiqe dhe buzëqeshi nën vete.
-Misteri
mbetet joshës si ëndërr e bukur, derisa zbulohet. Atëherë mund të jetë e
kundërta, - u shpreh në mënyrë të errët.
-A mund
të flisni pak më qartë? - i kërkoi dhe fytyra e mysët me ekstremitete të theksuara
bëri një ngërdheshje idiote. Natyrisht jo të qëllimshme.
-Qeniet
njerëzore rrëshqasin gjithnjë në gabime, - i tha, - ju e njihni Rudin Kostën
vetëm si deputet, - i mëshoi fjalës së fundit.
Nënteksti
nuk linte vend për dyshime.
-Këto
mbajini për vete, - u revoltua dhe shtoi i përndezur, - ndoshta s’kemi çfarë të
bisedojmë më.
-Diçka të
fundit, - sytë e vëmendshëm të ndërtuesit e shpuan si turjelë, teksa bëri gjest
të lehtë me dorë të priste fare pak.
Gurteni
nuk foli, vetëm e këqyri skeptik pa ndonjë interesim të lexueshëm.
-Ne do ta
fitojmë këtë tender me vlerën më të ulët. Për ju dhe deputetin tuaj nuk do të
mbetët asgjë. Do të bindeni shumë shpejt, - i tha dhe lëvizi çelësin në kuadrin
e makinës.
-Përse ju
intereson kaq shumë rruga jonë? - pyeti i mërzitur, me ton të zbutur.
-Kam
listën e firmave konkurrente. Asnjëra nuk ka kapacitetin tonë, i eliminojmë në
çdo rrethanë, me çdo mjet të duan.
Gurteni u
frikësua nga siguria e presidentit të “Albstarit” dhe iu desh të mendohej për
të bindur veten të hidhte hapin e radhës. Ai kishte të drejtë,“Infiniti” mezi
zbriste në shtatëdhjetë e pesë përqind. Filloi të dyshonte nëse komisioni i
tenderimit do të mund ta përballonte këtë firmë lubi? Ata mund ta ndiqnin
çështjen në të gjitha instancat dhe ta përmbysnin tenderin kur të donin. Po i
ikte nga duart shansi i përgatitur me aq mundim. Për herë të parë dyshoi përse
Shefi zgjodhi një firmë që nuk afronte me sigurinë e këtyre? A thua të qe
preferencë e rastit?
-Çfarë
propozoni ju? - lëshoi pe. Në të vërtetë shihte një mundësi alternative. Pse ta
nënvlerësonte?
-Kompromis
me firmat tenderuese, u japim nga një kothere dhe ato shikojnë punën.
-Vetëm
kaq?
Burri
qeshi me naivitetin e tij. Nuk i shpëtoi një shprehje e mezidallueshme
nënçmimi.
-Ne e
fitojmë tenderin me vlerë të plotë, ju merrni njëzetepesë përqind në dorë,
pjesa që mbetet ndahet në tresh: rruga, ju dhe deputeti.
-Po
talleni zotëri? - u nxeh.
-Ç’ju
shtyn të mendoni ashtu?
-Sa do të
shpenzoni për ndërtimin e rrugës?
-Çerekun
e vlerës, - pronari i rafinuar s’e kishte zakon t’u vinte përqark fjalëve.
-Dhe
mendoni se mjaftojnë?
-Më shumë
se kaq, teprojnë.
-Si
kështu, or burrë?
-Zoti
kryetar, po të përpiqeni ta shikoni objektivisht kuptohet fare e qartë.
-Ç’doni
të thoni? - humbi toruan.
-Ajo
rrugë nuk mund të bëhet as me dhjetë milion, as me njëqind milion. Janë pare të
hedhura kot. Përse mendoni se do të ishim kaq të interesuar?
Pas këtij
argumenti Gurteni u rrek të shihte çështjen objektivisht. Dhe e kuptoj sakaq se
vërtet ishte e thjeshtë.
-Më duhet
ta bisedoj me deputetin, - tha i zymtë. Koka iu bë dhallë, “Albstari” i
fuqishëm po përmbyste gjithçka patën llogaritur. Vështirë të kundërshtonte
argumentet që e verbuan me kthjelltësinë
e tyre.
-Nuk e
mendoj lëvizje të zgjuar, - i sugjeroi ndërtuesi.
-Gaboheni,
zotëri, - nguli këmbë dhe u ngjesh pas sediljes, mori pamje indiferente.
-Nëse
pranoni propozimin tonë fitoni njëzet milion në dorë përveç pjesës që do të
ndani me deputetin. Nëse jo, as ju, as deputeti nuk merrni gjë, - e kërcënoi.
-Pse të
mos i them paraprakisht? - qëndroi në të tijën. I tendosur, por i përmbajtur
-Zoti
kryetar, nuk e kuptoj përse ky deputet u shtije datën? Jeni i zgjedhur nga
populli, mos e varni veten kaq shumë nga ai.
-Ka
siguruar paratë, - tha pa mundur të kundërshtojë logjikën e tij.
-Në
ç’mënyrë?
-Bindi
FSHZH-në të japë fonde të përsëritura për rikonstruksionin e rrugës. Këtë mund
të bënte vetëm ai me autoritetin e deputetit.
-Një
veprim i kundërligjshëm, - deduktoi ai.
-Afërsisht,
- pranoi, duke e habitur gjithnjë e më shumë ndërtuesin.
-Ai do
t’u shiste për më pak se kaq.
-Nuk e
besoj, - i tha me kokëfortësi.
-Bëni si
të doni, - u tërhoq, - për mua nuk ndryshon gjë.
-Ka
përzgjedhur firmë tjetër, - u zbulua deri në fund kryetari i komunës.
-Në
ç’kuptim?
-Atë që
do ta fitojë tenderin.
-Cilën
firmë?
-Këtë nuk
mund t’ua them, - buzët e trasha, të mbushura u përdrodhën në një buzëqeshje të
ngrirë.
-Mos ma
thuaj, as më duhet, - u revoltua, ndezi makinën. Gishtërinjtë ngarkuar me unaza
shtrënguan timonin, por nuk u ngut, vështroi burrin e ngjallur, ngurosur në
ndenjësen e makinës dhe shtoi i prerë.
-Duhet ta
dini: përveç “Albstarit” askush nuk do ta marrë këtë tender.
Toni i
rëndë dhe vendosmëria e thyen. Takimi me pronarin e firmës gjigande nisi si të
gjitha të tjerat, mendoi ta përcillte shpejt, po ngeci në rrjeta të
paparashikuara.
-Prisni,
- tha i pështjelluar, - ta mendojmë njëherë.
-Mendojeni,
- foli me kënaqësi që mezi shquhej.
-Meqenëse
këtu nuk na dëgjon njeri le të flasim me karta të hapura.
-Dakord.
-Cili
është propozimi juaj konkret?
-Sapo ua
thashë.
-Pak më
shkoqur.
-Ne
marrim pjesë në tender me vlerë nëntëdhjetë e nëntë përqind. Të gjitha firmat
konkurruese do të hynë me oferta paksa mbi këtë vlerë, pasi të kenë marrë më
parë përqindjen e tyre. Komisioni do të na shpallë fitues, ju nuk kini asnjë
problem, - përfundoi duke buzëqeshur.
Gurteni
tundi kokën dyshues, u përpoq të mblidhte mendimet. Terreni po bëhej i
rrëshqitshëm, vështirë ta kuptoje të vërtetën e kulluar. Nëse ndiqej kjo
procedurë, përse do të shpërblehej ai dhe deputeti? Mos kujtonte ky se do ta
hante aq lehtë karremin?
“Jo more
zotëri, nuk bëhen kështu punët.”- mendoi. Pastaj foli serioz.
-U duket
kaq e thjeshtë?
-Natyrisht.
-Komisioni
do t’u skualifikojë me pretekste të tjera, - ia preu shkurt me ton provokues.
-Si?
-Mangësi
dokumentacioni është njëra nga mundësitë. Atëherë e fiton firma pasardhëse dhe
ju largoheni.
-Keni të
drejtë, - i tha, - këtu zë fill roli juaj, të mos nxirrni pengesa artificiale,
prandaj do të shpërbleheni.
-Po deputeti?
- hyri në temën që e cyste pareshtur.
-Siç ju
thashë më parë.
Kryetari
i komunës e pa veten të pazotin të kundërshtonte akoma. Oferta dukej ide e
vyer, gjithçka rridhte natyrshëm, pa kokëçarje. Deputeti do të mbetej i
kënaqur, ç’kishte për të marrë do ta merrte, qëllimi arrihej. Mendoi se iu dha
mundësi ideale, s’kishte si ta linte t’i shpëtonte duarsh.
Kthesa e
bisedës i dha fund hezitimit të gjatë.
-Dua
dyzet milion në dorë paraprakisht, - i tha, - për vete dhe deputetin. Dorëzoni
paratë dhe nuk do të kini pengesa.
-U tha u
bë, - u përgjigj pronari i “Albstar”-it. - Kur i doni paratë?
-Kur
mendoni ju?
-Pas një
jave, dakord?
-Do të
dërgoj personin tim.
-Personin
tuaj? - u habit.
-Një
“kamikaz”, mos kini merak.
-E di
deputeti?
-Edhe ai
e përdor.
Të dy
burrat shtrënguan duart, u nisën të festojnë marrëveshjen. Në dallim nga
mëngjesi i zymtë, po ngrysej një e mërkurë e këndshme, mbushur me re lozonjare
ngjyrë qumështi. Puhiza e lehtë shushurinte dy anëve të makinës. Faqet e
kodrave në të majtë, mbushur me gjelbërim dhe lule të egra, kundërmonin.
Gurteni ndihej i lehtësuar. Vetëm një pjesë shumë e vogël e tij turpërohej nga
ajo marrëveshje.
“Ditë me
fat” - mendoi dhe i hodhi ndërtuesit një vështrim të zgjatur gjithë kënaqësi.
Shtatë
ditë më vonë, e mërkura e radhës e ngrohtë plot diell, nuk qe aq me fat për
kryetarin e komunës Qendër. Mbrëmjen e shkuar, të martën në orën njëzet e
tridhjetë, televizioni kombëtar më i shikuar transmetoi pjesë të bisedës me
përfaqësuesin e kompanisë ndërtuese, ato më komprometuese që e nxirrnin
zbuluar. I çuditur mësoi se “Albstar” nuk ekzistonte, presidenti i saj elegant
ishte thjesht gazetar i televizionit. Kurrë nuk i pati shkuar ndërmend se një
ditë do t’i punonin rreng të tillë.
Zuri
kokën me duar, qëndroi gjatë i harruar para televizorit.
Shefi e
ndoqi emisionin nga shtëpia, i ngurosur pa pikë gjaku në fytyrë. Sapo titrat
lajmëruan denoncimin e korrupsionit në një komunë juglindore të Shqipërisë,
ndjeu instinktivisht se diçka e keqe kishte ndodhur. U përqendrua në ekran,
priti vazhdimin me një fije shprese.
Që u
këput përnjëherë.
Kamera
fokusonte kryetarin trupmadh të komunës mbështetur në ndenjësen e parë të
makinës. Pinte cigare, bisedonte qetësisht, i sigurt e i patrazuar. Figura dhe
zëri, filmuar prej aparaturave profesionale të montuara në makinë,
riprodhoheshin jashtëzakonisht qartë. Tiparet e ashpra të Gurtenit, shprehja e
fytyrës sipas kthesave të bisedës, frymëmarrja astmatike, kënaqësia në
përfundim të marrëveshjes zotëruan ekranin dhjetë minuta të gjata që
zvarriteshin me hapin e breshkës.
Të një
breshke shumë të vogël.
Truri iu
mjegullua, gjendja shpirtërore ra në pikiatë. Ajo që ndjeu nuk ishte vetëm era
e keqe e dështimit total, por edhe era e ligësive. Një i metë mund të mos e
kuptonte se gjithçka ishte e mirëorganizuar me kujdesin më të madh. Gazetari
dispononte fakte të pakontestueshme me të cilat e gjunjëzoi kryetarin guhak të
komunës.
Lista e
firmave konkurruese u mbajt sekret, nuk u hodh asgjë në internet me përjashtim
të faqes së FSHZH-së, ku deklarohej livrimi i fondeve. Për këto u kujdes vetë.
Si ranë të dhënat në duart e drejtuesve të emisionit investigativ? Fondet e
përsëritura ishin qëmtuar hollësisht. Fizibiliteti i terrenit të rrugës, ndër
argumentet rrënuese, gjithashtu qe gërmuar në detaje.
Pasi
analizoi në mënyrë të rrufeshme situatën, erdhi në përfundimin se dikush veproi
prapa krahëve në mënyrë metodike dhe dashakeqe. Dikush që e njihte mirë rrugën
e fshatit malor dhe odisenë e fondeve për rikonstruksionin e saj. Sido që
ziente nga inati, nuk mësoi kurrë më shumë se kaq. Sigurisht sekretet nuk i
nxori Gurteni, s’kishte pse ta bënte.
I
panjohuri i rrezikshëm mbeti i tillë, e pamundur ta zbulonte.
Si
zakonisht mëngjeseve, hyri në barin e Kuvendit mes një lumi vështrimesh, zuri
vend nga fundi. Ndihej atmosfera e tensionit në të gjitha tavolinat, me siguri
skandali zinte kreun e bisedave të ditës. Andrea e ndoqi pas, hera-herës
vështronte me bisht të syrit. Porositën kafe dhe heshtën.
Një
heshtje e rëndë që fliste.
Shefi
pinte pa pushim cigare i tjetërsuar deri në atë pikë sa të jepte përshtypjen se
pësoi rrëzim të plotë mendor: i zverdhur, i kërrusur, sytë e ligur e të
hidhëruar.
-Gurteni
është fajtor, - hapi bisedën Andrea si të bënte një zbulim të rëndësishëm. Nuk
i ra ndërmend ndonjë gjë më e mençur.
-Dihet, -
tha Shefi i ligështuar.
-Ra në
grackë me lehtësinë më të madhe.
-Tani u
bë fakt i kryer, e kotë ta zgjatim, - i preu fjalën.
Andrea
nuk dinte çfarë të thoshte tjetër dhe heshti përsëri.
-Puna
është se më ngatërroi mua, - deputeti hyri në pjesën e fshehtë të bisedës. Nuk
do të donte ta bënte, po tani s’kishte kujt t’i hapej. Ishte i vetmi që mund ta
dëgjonte.
-Kjo
është e keqja, - e përforcoi Andrea.
-Trilloi
gjëra të paqena, - tundi kokën i inatosur. Por jo i nënshtruar.
-Të
gjitha? - mori kurajë.
-Gjithçka
tha për mua, - e shikoi në sy. - Unë vetëm sigurova fondet, me kaq mbaronte
angazhimi im, procedura e tenderimit del jashtë kompetencës së deputetit.
-Përse e
bëri?
Rudi u
mendua njëlloj si të përballej me kundërshtar të rrezikshëm e të zgjuar.
Stërvitej për zhvillimet e mëvonshme, kur do t’i duhej të përgjigjej para
gazetarëve.
-Mendoj
se donte t’i bënte presion firmës imagjinare të cilën nuk e pandehte të tillë,
- u përgjigj jo fort i sigurt.
-Atëherë
e ka zgjidhjen, - Andrea ngriti kokën me triumf si të kishte zbuluar çelësin
magjik të zhbllokimit të ngërçit.
-Çfarë
zgjidhje?
-Të
mohoni përfshirjen tuaj.
-Do ta
bëj, - tha pa entuziazëm, - e kam menduar.
-Besoj se
riparohet imazhi.
-Jo,
krejtësisht - tha Shefi.
-Pse?
-Efekti
nuk do të shuhet kurrë, vetëm mund të zbutet disi. Televizioni është lubi, armë
me qitje të largët.
-E
kuptoj, - tha Andrea.
-Sigurisht,
- miratoi deputeti.
-Një ditë
do të harrohet, - iu rikthye argumentit të mëparshëm.
-Ndoshta,
por pasojat do të rizgjohen sa herë të përmendet emri im, - u zymtua Shefi, -
dhe kësaj s’kemi çfarë t’i bëjmë.
-Mundet,
- tha Andrea.
Rudi
pagoi dhe u nis me hap të shpejtë drejt godinës së kryesisë së Kuvendit. Duke
ikur përshëndeti me kokë kolegët e tavolinave të afërta. Jashtë hyrjes kryesore
vuri re grupin e rrëmujshëm të
reporterëve me kamera, mikrofona dhe blloqe shënimesh në duar. Kryetari i
Kuvendit jepte intervistën rutinë në prag të nisjes jashtë shtetit, po atij i
dogji. Me siguri shumë syresh e gjuanin, prisnin të dilte nga ambientet e
brendshme. Mund të vinte bast se po të paraqitej njëherësh me kryetarin e
Kuvendit, do të sulmonin atë. Gazetarët kërkonin lajme.
Dhe atë
ditë lajmi ishte ai.
U nda me
Andrean, ngjiti shkallët e zyrës në katin e dytë të ndërtesës hijerëndë. Një
tryezë lisi dhe tetë karrige anash veshur me lëkurë të zezë shërbenin për
mbledhjet e komisionit parlamentar të ligjeve. Mbi syprinë dremisnin stiva me
letra, blloqe, kancelari. Manualet dhe dosjet zinin raftet përqark. Kompjuteri
i punës me stemën e kuvendit pulsonte në të majtë, ndërsa portreti i
presidentit të republikës vështronte prapa kolltukut me sy të qashtër prej
njeriu të urtë, zemërmadh.
U plas në
kolltuk i sulmuar nga mendime të errëta. Përpiqej të orientohej në xhunglën e
tyre, të kapte një fill sado të dobët shprese, të shestonte planin për veprimet
e ardhshme në të vetmin vend ku nuk e shqetësonte njeri. Besonte se do të
neutralizonte njëfarësoj efektin e zhurmës mediatike ashtu si çdo problem të
zakonshëm: në kohën e duhur dhe jo më parë. Natyrisht do të arnonte një rrobë
të shqyer tashmë, por personaliteti, përvoja e gjatë dhe koraca e të zgjedhurit
ishin aleatë të fuqishëm.
Hapi
telefonin e zyrës, pa mesazhet. Fiksoi vetëm dy, të parin nga një gazetë e
Tiranës më tirazh të madh, tjetrin stacionin televiziv që realizoi investigimin. Mesazhi i tretë vinte
nga drejtori ekzekutiv i FSHZH-së. Përplasi telefonin, i ra rrotull zyrës dhe
kyçi derën. Korridori ishte plot me thashethemet e ethshme të së martës në
mbrëmje. Atë ditë fytyra e tij pati dalë nëpër gazeta dhe nuk donte ta shihnin.
Skandali po fryhej, mund të merrte përmasa të rrezikshme.
Kishte
qenë ditë e rrëmujshme...
Dhimbja e
mprehtë në stomak i kujtoi se kishte tërë ditën pa futur gjë në gojë. Ora po
shkonte dy, papritur u ndje i dobët, i lodhur dhe i uritur. Vuri këmbët mbi
tryezë, mbylli sytë. Nuk i hiqej nga mendja skena e pështirë.
“-Dua
dyzet milion në dorë paraprakisht për vete dhe deputetin. Dorëzoni paratë dhe
nuk do të kini pengesa.
-U tha, u
bë. Kur i doni paratë?
-Kur
mendoni ju?
-Pas një
jave, dakord?
-Do të
dërgoj personin tim.
-Personin
tuaj?
-Një
“kamikaz”, mos kini merak.”
-E di
deputeti?
-Edhe ai
e përdor.”
Nuk pati
imagjinuar gafë të këtyre përmasave. Situata degjeneroi plotësisht kundër
programimit të kujdesshëm për faj të një njeriu, Gurten Frahollit. Duhet të
ishe i trashë sa ai t’i hapeshe në këtë mënyrë një të panjohuri, qoftë edhe
president i vërtetë firme. Nuk mund t’ia falte vetes të masakrohej për një
shumë qesharake.
Kërkoi
disa herë Gurtenin në telefon. Linja vazhdoi gjatë të mbetej pa gojë. Minuta të
rënda trokisnin, ai s’dukej gjëkundi. Mendoi se i fshihej qëllimisht. Në
shpirtin e tij varroseshin bëma të këqija dhe ai e dinte kaq gjë. E ndau
mendjen të merrej më vonë me të.
I
telefonoi drejtorit ekzekutiv të FSHZH-së.
-Ju lutem
ejani këtu - i tha pa e përshëndetur.
Pas çerek
ore hyri një burrë krejtësisht tullac, shtatshkurtër me syze të holla metalike
dhe ecje të lehtë prej femre. Sytë e bardhëllemë, të shpëlarë e seriozë,
dhëmbët e rregullt i shkëlqenin sa herë
hapte gojën. Rudi u ngrit në këmbë. Shtrëngimi i duarve u bë formal, i shkurtër
dhe i ftohtë.
-Uluni, -
i tregoi karrigen e parë në të djathtë.
-Ju kam
kërkuar disa herë, - tha drejtori me zë të hollë e të dobët sikur do t’i
këputej nga çasti në çast.
-Besoj e
kuptoni arsyen.
-Sigurisht.
-Nuk me
shkonte kurrë në mend, - u ankua Shefi.
-Si është
e vërteta? - pyeti me njëfarë rezerve burri i imët.
-Nuk ka
vlerë e vërteta, - i tha, - e rëndësishme mbetet ajo që do të besojnë njerëzit
pas reagimit tonë. Dhe këtu nuk mund të tolerohen të çara.
Pasoi
heshtje e zgjatur, e tymtë siç ndodh rëndom midis bashkëfajtorëve.
-A mund
të kem besim te ju? - Rudi u përkul mbi bërryla, e shikoi drejt në sy.
-Patjetër,
- u përgjigj, - të dy jemi përfshirë.
Ai priti
të vazhdonte. Shqetësimi përvëlues i lexohej në të gjitha tiparet e fytyrës.
-Fondet e
përsëritura i ndalon kategorikisht statuti i fondacionit, - arsyetoi burri i
vogël, - klauzola e vetme që mund të përdoret mbetet siguria maksimale e
projektit.
-E qartë,
- tha Rudi.
-Masat
përforcuese për bllokimin e rrëshqitjeve dhe veprat e artit e justifikojnë
disi, në këtë pikë mendoj se nuk ka shkelje.
-Po
inxhinieri?
-Ai do ta
argumentojë nga ana teknike.
-E kisha
fjalën për të mëparshmin, - tha Rudi, - atë që u tërhoq nga projekti.
Drejtori
ekzekutiv ngriti supet. Këtë nuk e parashikoi.
-Duhet të
bisedoni, mund të na prishë punë.
-Do të
përpiqem, - rrudhi buzët i merakosur.
-Bëni të
pamundurën.
-Do ta
bëj, - i tha.
-Efekti
mediatik nuk mbulohet, - u vrenjt Rudi. Ishte pika më e nxehtë që i druhej, po
nuk mund ta shmangte kurrsesi. Që nga mëngjesi e priste jashtë një bandë e tërë
linçuesish.
Drejtori
u mendua paksa përpara se të fliste.
-Nuk do
të ketë efekt juridik, - iu shmang përgjigjes direkt me një vezullim të shpejtë
të dhëmbëve të përsosur, - për këtë duhet të jeni i sigurt.
-Keni të
drejtë, - miratoi.
Diskutuan
gjatë dhe u ndanë miqësisht. Drejtori i dhuroi deputetit një shtrëngim të
sinqertë duarsh, u largua duke tundur vithet e vogla. Rudi u ndje pak më i
lehtësuar. Shpina deri atëherë e
kërrusur u drejtua, i erdhi ngjyra e fytyrës, buzëqeshi për herë të parë. Pa
dyshim mund të mbështetej te fjala e tij.
Pas
tentativash të përsëritura më në fund Gurteni u përgjigj në telefon.
-Nuk e
dija se po rrezikoja... - nisi të sqarohej, por ai e ndërpreu menjëherë me
tonin më të qetë të mundshëm.
-Ndodhin,
- i tha, - ka pasur raste të tilla, madje më keq.
-Nuk ia
fal vetes, - vazhdoi të ankohej.
-Eja të
bisedojmë këtu, - i tha, - në telefon nuk mund të flasim.
-Mirë,
Shef, - u zbut zëri në anën tjetër të linjës.
-Nuk janë
përmbysur qiejt, - i dha zemër para se të mbyllte telefonin.
S’doli në
kohën e kafes së dytë, siç bënin të gjithë deputetët e tjerë, përvijoi në
mendje planin e bisedës. Kryetari i komunës mbetej pika kyçe e planit të
mbrojtjes. Ishte në dorën e tij të rikuperonte pjesërisht efektin. Përpunimi
kërkonte kujdes dhe ai u përgatit.
E shestoi
disa herë derisa u bind se thjeshtimi i fajit në gabim të zakonshëm ishte
mënyra më e mirë për ta aktivizuar të ndreqte ç’pati prishur. E priste të vinte
shpejt dhe, kur u vonua më shumë nga sa e parashikoi, padurimi kaloi kufijtë.
Të paktën dhjetë herë kontrolloi orën e dorës. Akrepat mezi rrotulloheshin.
Në hyrjen
e Kuvendit kryetarit të komunës Qendër iu desh të çajë mes një grumbulli të
pazakontë gazetarësh dhe kameramanësh me pajisje të rënda mbi supe. Në mikrofonat lexoheshin logot e të
gjitha televizioneve të Tiranës.
Nxori
mandatin pas dritares së portës.
-Do të
takoj deputetin Rudin Kosta, - i tha rojës me uniformë.
-Ju pret?
- deshi të sigurohej ai
-Po, - i
tha, - kemi lënë të takohemi këtu.
-Këta
kanë tërë ditën, - tregoi grupin e reporterëve.
-Mua më
ka thirrur, - ngriti zërin.
Roja hapi
derën duke larguar me duar gazetarët e paduruar.
Deputeti
e priti në këmbë i qetë pa asnjë shenjë zemërimi, teksa Gurteni i përkulur nga
pesha e gabimit ndihej thellësisht fajtor që larg. Fytyra e rrudhur, sytë e
futur thellë zgavrave, buzët e lagura me dhëmbë të shtrënguar e tregonin në
pikë të hallit. Dukej i mposhtur, jashtë kohe, një njeri i dëshpëruar.
-Si jeni?
- foli me zë të ngjirur, sa për të filluar.
Rudi
vështroi fëmijën gjigand përkulur mbi tavolinë dhe as i shkoi në mendje t’i
kërkonte llogari. Jo vetëm pse ashtu e planifikoi, porse gjendeshin rastësisht
të dy në vorbullën e fajit nga e njëjta anë e barrikadës. Njëzet e katër orët e
fundit hasi të parin njeri po aq të mërzitur sa ai dhe iu duk se gjeti binjakun
e halleve me të cilin mund të fliste pa doreza dhe pa droje. Edhe po të mos kesh
shumë simpati për dikë ndodh të trishtohesh për të.
-Ki
mirësinë sa më shkurt, - mbështeti dorën në faqen e djathtë të dëgjonte.
Në disa
raste një zë miqësor ta ngre moralin dhe Gurteni kishte nevojë pikërisht për
këtë gjë. Deputeti ishte një çati mbi kokën e tij të rrezikuar. Që pikonte, po
çati prapëseprapë. I shpjegoi se u nis nga dëshira e mirë të përfitonte pa
futur në telashe veten dhe atë, zgjidhja e propozuar iu duk më komode nga ajo e
firmës“Infinit”, se ai nuk besonte shumë te komisioni i tenderit etj. Në
përfundim rrëfimi nuk e bëri të ndihej më mirë. Mbeti po aq fajtor sa kur hyri.
Si
përrallë nuk shahej, po duhet t’ia tregonte ndonjë tjetri.
-E di
çfarë do të ndodhë? - e pyeti Shefi duke luftuar me veten të fliste sa më
natyrshëm.
-Jo, - i tha
fare i sinqertë.
-Në
rastin më të mirë lirohesh nga detyra, në rastin më të keq shkon në gjyq.
Penalizojnë disa nene.
-E
kuptoj, - mezi mundi të thotë. E pa veten në duart e fatit të keq si miza në
dhëmbët e elefantit që gëlltit lehtësisht çdo qëndresë.
-Mund të
ndikoj, - i dha një fije shpresë.
-Faleminderit,
- pëshpëriti me sytë ulur. Pastaj u kujtua ta pyesë.
-Po ju?
-Unë jam
në dorën tënde, - i tha.
-Qysh?
-Të
mohosh përfshirjen time.
E sqaroi
sa më thjesht mundi, po nuk ishte i sigurt nëse do të funksiononte. Zemra e
tij gërryhej prej zhgënjimit, i dukej
privilegj të besonte ende. E la veten në mëshirën e fatit dhe të kohës,
maksimumi që mund të bënte në rrethanat e krijuara.
Gjithçka
do ta tregonte dita e nesërme.
Që erdhi
duke u zvarritur tmerrësisht ngadalë me tempin e tetraplegjikëve.
U gdhi
një mëngjes i ngrysur e i tymtë tiranas që s’të bënte për vete, mbuluar me re
gri të dendura. Ky mëngjes u bë ngjarja më e rëndësishme që i kujtohej Rudin
Kostës në jetën e tij të mëvonshme. S’kishte pasur kurrë diçka tjetër t’ia
kalonte bujës dhe vëmendjes që pati ajo intervistë e detyruar.
Zyra u
përmbyt nga dhjetëra gazetarë, fytyra vajzash të lyera dhe djemsh me kokat e
rruara zero, mikrofona, aparate regjistrimi e filmimi. Rudi veshi për këtë rast
kostum mavi të çelur dhe kravatë blu me pika të bardha. Vuri maskën e njeriut
indiferent, të sigurt e të afërt, madje gazmor. Asnjë gjurmë faji nuk i
vegjetonte në fytyrë.
U bëri
ballë vështrimeve duke buzëqeshur.
-Më keni
në dispozicion gjysmë ore, - u tha, - mjafton?
Reporterët
nisën të flasin të gjithë përnjëherë, zhurmonin, ndërprisnin njëri-tjetrin,
derisa vendosën vetë një farë rregulli të brishtë.
-Zoti
deputet, si e gjykoni veprimin e kryetarit të komunës Qendër? - gati i futi nën
hundë mikrofonin një vajzë e bëshme me flokë të kuq, të dredhur.
-Të
dënueshëm zonjushë, domosdo.
-Jeni i
përfshirë? - i afroi mikrofonin gazetari në të majtë me ton të fjollë e të
butë, por ngulmues të vendosur.
-Absolutisht
jo.
-Zoti
Fraholli e bëri të qartë përfshirjen tuaj. Cili është komenti?
-Pyeteni
zotin Fraholli.
-A mund
të ndërtohet rruga në trasenë e vjetër? - tingëlloi zëri bas i një djali
shtatmadh.
-Këtë e
dinë inxhinierët, unë jam jurist.
Reporteri
i televizionit që investigoi, pasi u prezantua pyeti me zë të thatë si tingull
druri bosh nga brenda.
-Pse
kërkuat fonde të përsëritura?
-Fondet i
kërkojnë njësitë e qeverisjes vendore në bazë të projekteve paraprake.
-Nuk keni
asnjë lidhje me këtë rrugë? - hodhi sarkazmin një brune e lezetshme me flokë të
prera shkurt si djalë.
Rudi u
përgjigj pa i lëvizur asnjë tipar në fytyrën e ngurtësuar.
-Një
deputet e ka për detyrë të interesohet për zonën e tij elektorale.
-Çfarë
marrëdhënie keni me kompaninë e ndërtimit “Infinit”?
-Asnjë
marrëdhënie, - buzëqeshi me lezet si për t’i thënë se kjo ishte e tepërt, diçka
e vetëkuptueshme.
-Pse e
përzgjodhët të fitonte tenderin?
-Nuk
është aspak e vërtetë.
-E
deklaroi kryetari i komunës, - nguli këmbë pak agresiv dikush nga fundi i
lukunisë së reporterëve.
-Ua
thashë, unë nuk kam të bëj.
-Sa do të
përfitonit ju po ta merrte tenderin firma “Infinit”? - batuta erdhi direkt, e
zhveshur nga çdo lloj aluzioni.
Përgjigja
u kthye e barasvlershme.
-Një
miliard dollarë, - bëri humor.
-Si e ka
emrin kamikazi juaj? - pyetja e radhës tingëlloi provokuese.
-Nuk njoh
asnjë kamikaz, - qeshi dhe shtoi prerë.
-Koha
mbaroi, iu faleminderit.
Intervista
u ndërtua qëllimisht lakonike, nuk linte shteg të supozohej përfshirja.
I bindur
se e nxori veten të pafajshëm priti i qetë, po çuditërisht gjithçka u kthye
kundër tij. Gazetat e ditës së enjte në faqen e parë botuan me shkronja të
mëdha lajmin sensacional. Përgjigjet e ndërtuara me aq kujdes u përmbysën prej
komenteve befasuese.
Të
tmerrshme, siç shprehej ai në raste të tilla.
“Deputeti
Rudin Kosta u mundua të fshihet si struci në rërën e shkretëtirës”, “Asnjë
pyetje nuk mori përgjigje”, “Një deputet që i kushton vendit miliona”, ishin
disa nga titujt e shkrimeve. Zhurma mediatike u amplifikua prej emisioneve
televizive në disa kanale kombëtare.
Analistë me përvojë e dënuan aktin dhe kërkuan të mbahej qëndrim i
prerë.
Kryeministri
i vendit shkarkoi Gurten Frahollin dhe po atë ditë Presidenti i Republikës
shpalli datën e zgjedhjeve të reja në komunën Qendër.
Rudin
Kosta nuk shkeli më zonën elektorale. Në zgjedhjet legjislative të radhës emri
i tij u hoq nga lista e kandidaturave. Shumë shpejt u harrua deputeti hijerëndë
që dikur bënte ligjin në qytetin liqenor.
Fajtorët
që e fundosën nuk kishin as fytyrë, as emër. Ai dyshonte, por objekti mbeti
përjetësisht i vagullt. Nuk mund ta dinte, as e mori vesh kurrë se gjithçka
nisi me një telefonatë të Ned Aganit për
drejtuesit e emisionit investigativ. Nedi, me origjinë nga fshati malor, e
dinte po aq mirë sa të gjithë se rruga hante fonde pas fondesh dhe nuk mund të
ndërtohej në trasenë e vjetër. Asnjë përçapje nuk pinte ujë, deputeti
amortizonte me lehtësi çdo lloj kundërshtimi.
Derisa u
gjet e vetmja dritare për të realizuar aspiratën e hershme të banorëve.
E kaluara
e kohëve të fundit me kujtimet torturuese, hamendjet, kuptimet, moskuptimet u
bë më e vërtetë se e tashmja. Mënyra më e mirë për ta harruar ngelej të mos e
kujtonte atë dhe të pinte.
Sidomos
të pinte.
Nëpër
rrugët e Tiranës zuri të shfaqej gjithnjë e më shpesh një burrë i ngjallur,
veshur dosido. Nga flokët e dikurshëm të dendur vegjetonte ende një gri e
zbardhëllyer. Hynte me radhë nëpër pijetore të dorës së dytë e të tretë. Ajo që
mbeti nga deputeti potent, i sigurt në vetvete ishte pështjellimi i pataksuar.
Kurrë nuk
ishte ndier aq i vetmuar në shtëpi dhe jashtë saj. Sidomos në shtrat. Kujdesit
të Mirës i përgjigjej me brutalitet, e akuzonte për tradhti bashkëshortore, e përbuzte.
Dikur për
këtë sëmundje iu kujtua ilaçi i kohëve të vjetra dhe filloi ta përdorë prapë,
po tani në doza të mëdha.
Gati nuk
i kujtohej Beka.
Në Tiranë
gratë e reja që dukeshin goxha mirë të shtrira dhe të zhveshura gjendeshin
kudo, vinin lehtësisht pas burrit dorëlëshuar, me para në të gjitha xhepat.
Fjeti me prostituta nevojtare, gra të moshuara që donin relaks, vajza të reja
pa asnjë të ardhur. Studentet e varfra e shisnin veten për fare pak. E
kërkonin, e gjenin dhe pasi mbaronin punë ktheheshin nëpër leksione e seminare.
Sensualiteti i vërtetë donte shumë më tepër aftësi intelekti se seksi i
rëndomtë, po këtë ai e kishte humbur.
Rudin Kosta zhgërryhej në jetën e vet boshe po aq i vetmuar sa më parë.