Kulturë
Ali Sh. Berisha: Muza e dhembjes (VII)
E merkure, 22.09.2010, 09:30 PM
Ali Sh. Berisha
Muza e dhembjes
Thirrma e atdheut
(Xhevë dhe Fehmi Lladrofcit)
Thirrma çanë tokën pash më pash
- Pashë jetën që ua dhashë
Ndihni nënën mos t’vdes tash
Ndihmë e vetme vullneti juaj
Të flijoheni që më mos të vuaj
Nga na vjen kjo vigmë
Përplot drithma e përplot cigmë
Që shkund malet e trand detin
Që ngrinë lotin e çmend poetin
Që nxit djemtë të lënë kurbetin
Ec moj Xhevë ma vesh flamurin
Drejtvendlindjes s’e ndali turrin -
Ku do të shkosh pa mua t’raft pika
Besën kemi Fehmi t’jemi bashkë
Në ditë të mira e në ditë të liga
Trandet deti o malet gjëmojnë
N’prehër t’nënës shqipet fluturojnë
Pranë varreve të të parëve ndalojnë
Xheva e Fehmiu bukur shenjojnë
Dhe qizme krimi ashpër qëllojnë
Jehojnë fushat e jehojnë malet
Valle lirie nisin shtojzovallet
Bijnë dëshmorët lulet çelin
Vesë e lot mëngjeset vjelin
Që ne sot ta përqafojmë diellin
Rashë por s’vdiqa
(Dëshmorit Sali Çeku)
E ndjeva atdheun nëpër damar-
Kush e ndien veten shqiptar
Ja sot ja kurrë
E zemra ime tha -
Paj atdheu kërkon gjakun e vet
Andaj do të më ketë
Priva të shemb
Vendimet e Parisit e Londrës
Që kishin copëtuar djepin tim
Mbollëm lirinë kur robëria korrte
Dhe rashë po s’vdiqa
Se u përlinda në granit
Rashë që atdheu të ketë diellin
Qiellin të kthjellët
Dhe tokën më të blerët
Rashë në altarin e lirisë
Shqipja lirshëm të fluturojë
Me zogjët e saj mburojë
Qëndrova muranë
Dy mijë vjet më ropën tiranët
E më shtypën dushmanët
Dy mijë vjet muranë qëndrova
Dy mijë vjet dhembjes i këndova
Dhe ja – më shihni gjallë
Edhe pak do të nisi këngë tjetër
Për diell e jo për mbretër
Që ta ndiej rrafshi-boka-koka
Që ta ndiej edhe nëntoka
Se dimë të ecim ne – bijtë e saj
Muranë qëndrova e muranë do jem
Plagë shëruar – krejt bedem
Që tiranët mos t’m’i përkasin
Që dushmanët mos t’m’i vrasin
Zogjtë e mi që s’flejnë.
Po zgjohen yjet e fjetur
Yjet e fjetur po zgjohen
Në këtë sy pranvere
Me zingjir të këputur
Me flakadanë të ndezur
Të shkelqejnë si diell
Të trazojnë djajë e lugetër
Të shuajnë etjen e vjetër
Farë e zotit për të mos u zhdukur
Nga Kosova jonë e bukur
Pse
Pse e lakmon yllin
Kur je vetë shkëlqim
Pse e lakmon lumin
Kur je vetë burim
Pse e lakmon diellin
Kur je prushi vetë
Pse e lakmon detin
Kur syrin e ke det
Pse e lakmon ylberin
Kur në ngjyra të tij je shkrirë
Pse dëshiron pranverën
Kur je lule erëmirë
Ditar
Tek muzgu binte
Dy sy të përlotur ia lash Shocahut
Tek muzgu binte
Në natën e gjatë të Shtutgartit
Në natën e ankthit
Mes pikturave në katin e pestë
Dy sy të përlotur më përcjellin
Me shkopin e dhembjes bri lumit
Tek shoqëroj Skënderbeun
Dhe Shaban Polluzhën në ep
Në ditarin tim kanë zënë vend
Sytë e përlotur përzier me muzg
Që përpirë m’i ka
Terr i Horkhaimit
26.12.2006
Kafshatë mëngjesi
Nga makina e nxora bukën me lot
E ula në mëngjesin e piktorit
Para kishës mbllaqitem
Që të më shoh edhe zoti
Tek sorollatem nëpër Ulm
Duke ngarkuar amanete të kurbetit
Për t’ia shpënë Kosovës
Në shoqërim të dhjetorit të thatë
Të lotit që ka ngritur nivelin
E lumenjve të Gjermanisë
27.12.2006
Natë
Makina çanë gjerdan xixëllonjash
Që t’jemi pjesë e Jugut
Fushë yjesh lëmë prapa Mynihut
dhe vrapojmë kah Insbruku
U hyjmë alpeve për këput t’i çajmë
Dhe ato na përcjellin me freski
Aq të domosdoshme për piktorin
Aq të nevojshme për mua
Shtangur para syve të përlotur
Tashmë mbetur shumë larg
Ku mbeti Verona
Nga terri pason në mjegull
Tatpjeta për në Bolonjë
Mbytë në shi ku mbeti
Gjulieta ime e përlotur
Që syve të piktorit i nxjerr
Peisazh të blertë me dele
Sipër kodrës mbi lumin Po
Që bardhësinë e mbyt në Adriatik
Sërish peisazhi i ëndrrave zbret
Në qepallat e piktorit me Venecinë
Dhe gjumi kërkon ta kafshojë -
Unë e përkundi piktorin
Në mes mjegullës dhe shiut
Pa fije dielli
28.12.2006
Ne ikim
Tashmë shoh valët e Adriatikut Dhe romakët e Cesarit
Ne ikim kah juglindja
Shpejtojmë kah Kalabria
Andej nga shkelte Spartaku
Vraponim nga kishte shkelur Këmba e Pirros dhe Skenderbeut
Vraponim nga shkonin venecianët
Për ta shijuar hardhinë e Arbërit
Që të mos na shkilte mesjeta
29.12.2006
Kur do të arrijmë
Piktorit shpesh ia laj sytë
Ia hap dritaren e freskut
Ia drejtoj timonin
Ia tregoj një faqe histori
Për kohën në ikje
Sa do të na shoqërojë mjegulla
Kur do të arrijmë në Bari
Kur do të pushojnë lotët
Që vijnë nga Horkheimi
Dremitje
Para nesh shfaqet syprinë e kaltër
Dhe Bari tek freskohet në të
Po ëndrra jonë do Durrësin
Kurrësesi Athinë e Tivarin
Piktori ngjyrosë kaltërsinë
Me brigjet e Shqipërisë
Eh piktor
Ku ke parë të lihet
Shoku i vuajtjes n’gjysmë të rrugës
Dremitim natën për ditën që vjen
Nën gjëmëvalësh që rrahin brigjet
Nën neonët e ftohtë të qytetit
Dhe yjet që peshqit shoqërojnë
Kur në qiell s’ka re
Në filxhan shi
Gërryejnë zorrët kalldërmin
Shtëpitë e vjetra lidhë me ura
Fytyrat që s’fshihin imagjinatën
Dhe brushën ngjyer në sytë e mi
Teksa këmbët rraptijë vrazhd
Dhe shkruaj poezinë
E pritjes për ta kaluar detin
Razalia me lotë nxitë celularin
Që të heshten valët e piktorit
Dhe vesh të zë zemra ime
Tek mbushet filxhani me shi
Në restoranin e portit
Pa ditë të thahet asnjëherë
Lidhja këputet
Si me zhilet heshtja pret
Fytyrën time kaltërsi deti
30.12.2006
Përsëri natë
Anija greke gëlltitë para mesnate
Vetëm fjalorin e shqipes
Llokoqitë kaltërsinë e kriptë
Shkëlqimin e dhembjes
Në kuvertë pos kafesë
Pijme storien e varjes së Sadamit
Teksa sytë gaprrojnë qindra njerëz
Piktori nxjerr sytë në ekran
Unë mpreh lapsin e vargut
Dhe shpreh gulçimën e motorëve
Tek çanin barkun e Adriatikut
Derisa dritat e qytetit humbnin
Në qetësinë e Abisit
Unë bëhem stërkalë në valë
Nga lart shikoj syprinën e detit
Që brend fsheh shqipet e kurbetit
Plisat klandestinë të përpëliten
Klithmat heshtura në të dy brigjet
Piktorin tek fle mbi pëlhurë
Dhembja pëlcet
Loti më përplaset në det
Fytyrë e Razalisë atje e pret
Qëndroj çiçërr në kuvertë
Të vjedh pamje tek shqipja
Krahët hapë në bregdet
Agu tek e bjerr velin
E qielli të tregojë diellin
Shtatin e mugët të tokës arbërore
Durrësin t’i lahet natës dimërore
Tashti ndjehem tek bëj benë
Se edhe për pak çaste do të jem
Aty ku Mujo Kapedani ka folenë
Ngrohtë
Tremb pulbardhat tej në det
Trajekti që zë hark e pëllet
Si një muzat ndalet avash
Që ta lidhin me litarët e trashë
Tashmë zbresim në tokën arbërore
Ngrohtë dhe fare pa lodhje
Porse sypërloturën në gji mbaj
Bashkë me bukën e saj
Dhe tek vrapojmë për në Tiranë
Zë e çukiti si një zog i vrarë
Pastaj kah Lezha shpejtojmë
Ta kem më afër Shkodrën zonjë
31.12.2006
Brusha magjike
Piktori ngjyen brushën me magji
Thërret - Kjo është Shqipëria
Zgjuar tashmë nga letargjia
Kthyer në dritë pas një shekull nate
Me Gonxhen shkrirë n’mermer
Tek përcjell kah Puka
Ngrohtë e me verë
Me plisin nga Fusharrëza ngjitemi
Bjeshkëve gjithnjë ngjitemi
Si të ngjiteshim drejt qiellit
Pastaj kalërojmë sipër tyre
Siç kalëronin krashnikët në balada
Me hingllimë në legjenda
Në një rogë
Në një rogë marrim frymë dëllinje
Me sy kafshojmë bardhësi Alpesh
Me krenari e dhembje
Lahutën e Malcisë
I thërrasim Pukës t’i hap dyert
Për mallin e flaktë n’përqafim
Ndaj biçikletës së Migjenit
Dhe Lulit të Vocërr
Me strajcën plot shkronja
E troha buke
Një plis i ndarë në dysh
Plisi ndalet në Fusharrëz
Me dorën e zgjatur kah Kukësi
Ne iu hyjmë arterjeve ëmbël
Për për në karaullën gjembaçe
Që i vuri Evropa plakë
N’meshliset e Londrës e Parisit
Për të ndarë përgjysmë një plis
Njërën për ta zezuar n’shajkaqe
Arrijnë gjysmat që flasin shqip
Njëra tek e zbukuron ylberin
Tjetra tek e ndërton qëndresën
Dy orë para ndërrimit të motmotit
Tek fshijnë lotët e këndojnë
Baladën për Gjergj Elez Alinë
Kur gjaku gjakun përqafon
Në Morinë gjaku im përqafoi
Të dy pjesët e plisit të bardhë
Pastaj u zvarritëm nëpër muzg
Hijes së Abdyl Frashërit bri lumit
Në përqafim të erës së lehtë
Të trupojmë përmes hardhive
Prishtinës t’i falim lotin e mallit
U zvarritëm zik-zaket e Dules
Nëpër kanjonin e Caralevës
Që të na presë Ahmet Shtimja
Dhe të na përcjellë me porosi
Drejt Kasovës për ringritje
Drejt gjurmave të Ulpianës
Në pikturat e heshtura të piktorit
Ku kanë zënë të kryqëzohen plagët
Nga thikat që këputën ëndrrat
Pa protokoll
Dritat hapin në errësirën e natës
Dhe ne si nëpër tunel vrapojmë
T’i futemi në gji Prishtinës
Në çastet e fundit të vitit që po ikë
Pa fshirë krenarinë e dhembjes
As portokollin e kushtëzimeve
Që Kosovën në ethe mbajnë
Fyshekzjarret qëndisin Prishtinën
Sytë e mi të qullur për Razalinë
Shtrij duart të arrij cepat e saj
Nga njëri në tjetrin skaj
Me zjarrin e dashurisë
Mbledh grusht Kodrën e Trimave
Nëpër sheshet e çmendura
Piktori një pikturë Arbërie më fal
Me ngjyrat që s’heshtin po klithin
Në përqafim me Flamurin
Me Shqiponjën dhe Iliridën
Me Marigonën dhe Fortesën
Me Herolindin që lotin ma fshinë
Tek rrëshqet mollzave
Të mallit e dashurisë
Zëri i tokës
Tokë e Arbërit Herolind’
Që Flamuri i lirë t’valojë
Që Shqiponja krahët t’i zgjërojë
Që Marigona pajë Nëntori të lartësojë
Që Ilirida nën hije t’Sharrit të rrojë
Që Fortesa e fortë t’qëndrojë
Tokë e Arbërit Herolind’
Në çdo pore e çdo ind
Do të jetoj në flamur
(Atdhetarit Arif Shala vrarë nga OZN-a)
Me aromë Lulegjaku të ushqehen
Ashta e rrashta derisa të dehen
Plisin secili lis ta bartë
Idhtë kur është ajme gëzim
Se lidhet gjaku n’trashëgim
Shota dhe Azemi
Amanet Shabanit ia lanë n’kullë
Arif Shalës ngjizë në abetare
Që miopëve t’iu hap dritare
T’u bëhet prush për liri
Dhe vuri shpatullat u ngrit Goleshi
Me një dëshirë sërish amanet
I vrarë po por i vdekur kurrë
Përherë gjallë në flamur
30.10.2006, Heilbronn
Diell mbi vetullë
Diell mbi vetullë
Hënëskalitur nën sqetull
Natën e Shëngjergjit ke lindur
Magjitë s’të mbajnë dot lidhur
Dashurinë ke qëndisur në sy
Për urrejtje as që di
Në qepalla të fle ora e kroit
Dhe në gushë uji bilur i përroit
Thanë e unë vrapova si era
Nëpër blenjtë e flokëve tu ndeva
U bëra shkëndi që flakë merr
Në datëlindjen që s’shterron
Por gjithnjë etje rishton
Tash bashkë festojmë një ditë maji
Me këngë pa shfrim kuje e vaji
Ndoshta pse Shëngjergjit ke lindur
Dhe magjitë heshtin për tu grindur
Horkheim, 3.5.2007.
Sa herë kthej te Valoni
Sa herë kthej te Valoni
Pi expres kafe
Shikime të përgjumura
Emblemë të shqiponjës mbretërore
Mbirë në fasadën e gurt përballë
Bashkë me statujat e hekurta
Roje para katedrales muze
Ndoshta kthej te Valoni
Të pi edhe pak lotë të çunit
Mbi tavolinën e kaftë
Tek më bën shoqëri
Ndoshta pse ia dua sytë
Qëndisur me rreze dielli
Ndoshta kthej te Valoni
Të përcjell blerësit e antikiteteve
Shkëlqimin përbuzës të graniteve
Që qëndrojnë nën takat e mprehta
Si gozhda në tamtha
Në shetitoren e etjeve të pafundme
15.I.2008.
Ku më ikët
Ku më ikët dallëndyshe
Porosinë ku e latë
Çfarë inati u trembi
Kush u çortoi
Kush në erë u fërfëlloi
Ende pa marrë krahët
Ku më ikët e tretët
Bukuroshet e lotit tim
Çfarë zemre u ndoqi
Që të mbytem në pikëllim
Hajde shfaquni sërish
Mallin t’ma hiqni
Ju ikët ndoshta në erë
Pa pendë e pranverë
Mbeta t’ju kërkoj mes letrave
Që belbëzojnë ajkë
Edhe në shportën e qoshes
T’ju gjej kërkoj kot
As dje e as sot