Gjatë diktaturës komuniste nuk ka pasur asnjë lapidar apo pllakë që përkujtonte 11 nëntorin 1944 si “ditë çlirimi të Elbasanit”. Të gjithë e dinin se në Elbasan nuk ishte zhvilluar asnjë luftë. Nëse do kishte pasur ditë të tillë, patjetër duhej të ishte së paku një i vrarë. Dhe sigurisht komunistët do ta vendosnin se komunistët varrezat dhe...
Selim Xhaka, lindur në vitin 1925 në Mirovcë të Podujevës, ardhur në Shqipëri më 16.12.1960, u arrestua më 28.6.1961. U dënua me dy bashkatdhetarë të tij, të cilën edhe ata nuk e njihnin ferrin e Shqipërisë internacionaliste të bacë Enverit. Shkruan letra të shumta nga Burgu i Burrelit se ishte i sëmurë nga tuberkulozi...
Një shqiptar 28-vjeçar nga Deçani i Kosovës, i vendosur për banim në Bashtovë të Kavajës, i indoktrinuar nga propaganda komuniste, i sëmurë nga jeta e keqe në Shqipëri, në vitin 1969 i shkruante Enver Hoxhës duke kërkuar lejimin e riatdhesimit. Shkruan se përjetë do mbetej enverist. I bashkëlidh edhe disa foto, të veten dhe të...
Qazim Gjonbalaj, lindur në vitin 1948 në Vuthaj, ardhur në Shqipëri në vitin 1959 (11 vjeç), kishte mbaruar pedagogjiken dhe jepte mësim në Slanicë të Beratit. Më 13.4.1968 i shkruante E.Hoxhës se donte të riatdhesohej me arsyetimin formal për t’u kujdesur për prindërit. Letrës i lidhej edhe kërkesa e prindërve nga matanë kufirit...
Për gjithë shqiptarët e Kosovës, para se t’i degdiste e poshtëronte në Llakatund, Seman apo Çermë, Sigurimi zhvillonte një seancë “krehjeje” torturash në shtëpinë e filtrimit të Ministrisë së Punëve të Brendshme në Shijak. Më 3.12.1964 duke mos duruar torturat u vetëvar Dibran Tafil Dibrani, lindur në Mitrovicë në vitin 1940, ardhur në Shqipëri më 27.10.1964 së bashku me gruan dhe Halil Halimin...
Historitë e shqiptarëve që vinin në Shqipëri nga trojet shqiptare në Jugosllavë, janë vërtet të dhimbshme. Nuk ka rast më të mirë se sa shembujt e tyre për regjimin antikombëtar të E.Hoxhës, i cili keqtrajtimin e poshtërimin e tyre e kishte detyrë dite...
Fjalë që hasen shpesh në dokumente për shqiptarët e Kosovës të emigruar në Shqipërinë komuniste internacionaliste (marksiste-leniniste të vërtetë)...
Halit Ramadani, me qëndrim në Postën nr.2/2 Çermë, kish marrë shtetësinë shqiptare (në fillim të vitit 1965) me kërkesë të tij, por jeta i ishte bërë e padurueshme. Vetëm poshtërohej. Midis të tjerash, në prill 1965 i shkruante KQ të PPSH-së:“Që kur kam ardhur në RPSH nuk më priti asgjë tjetër, vetëm kampi...
Në kampin e Çermës ku mbaheshin shumë shqiptarë të Kosovës, poshtërimi i tyre ishte ndër detyrat kryesore që komanda kish porosi të bënte. Regjimi antikombëtar i Enver Hoxhës e kishte politikë shumëvjeçare goditjen e shqiptarëve të vinin nga Kosova apo edhe ata të ardhur më parë nga Çamëria. Të shkretët shqiptarë që besonin me...
Po të lexoje gazetën “Liria”, organ i organizatës “Shqipëria e lirë”, e që botohej në Boston, Shqipëria do të të dukej vend i mrekullive dhe mirëqenies. Organizata në fjalë drejtohej nga John Nasse, ndërsa editor ishte Dhimitër Trebicka. Në numrin 889, datë 30.2.1959, i bëhej jehonë dhuratës se Bashkimi Sovjetik do t’i dhuronte Shqipërisë një...
Strehimi i shqiptarëve të Kosovës ardhur si emigrantë në Shqipëri, paraqitej “shumë dobët” dhe “shumë të keqe”, madje kishte të dhëna se nëpunës të komiteteve ekzekutive përdornin shpesh fjalë fyese kundër tyre. Shefi i arsimit në Lushnje i drejtohej arsimtarit Bajram Tagani me fjalët “ti je jugosllav dhe i padëshirueshëm për Shqipërinë...
Në vitin 1962, 27 shqiptarë të Kosovës të emigruar në Shqipëri, kryen shkollën e rezervave të punës në Vlorë dhe u dërguan për të punuar në ndërmarrjen e bonifikimit në Lushnjë. Siç edhe kuptohet, poshtërimi i regjimit antikombëtar të Enver Hoxhës, i ndiqte kudo. Kryetari i Zyrës së Emigrantëve në Kryeministri, midis të tjerash...
Brahim Baliqi, emigrant nga Kosova, ardhur në Shqipëri në vitin 1953, vetë i gjashtë në familje, ishte rrethuar nga fatkeqësitë. Më 10.4.1963 nga NBSH “Çlirimi” (ku punonte roje në depon e karburantit) i shkruante E.Hoxhës për të përfituar raport mjekësor dhe pagesë. Në vitin 1957 theu dorën, në janar dhe tetor 1962 të dyja këmbët...
Me sa duket, fotografia pa emër që publikova dje i përket shtetasit Hasan Mustafa Dida (1916-1998), nga Pobregu të Kukësit, i cili vuajti dënimet politike në vitet 1948-1963 dhe 1967-1990. U burgos 32 vjeç dhe doli prej burgu në moshën 74 vjeç. Dënimi i dytë erdhi pasi realizoi me sukses arratisjen, por jugosllavët...
Kastriot Dervishi: Foto në sheshin "Skënderbej" në Tiranë, para se të vinte "liria" e 29 nëntorit 1944...
Meqë më të mençurit se ne populli i thjeshtë vendosën se nuk kishte rëndësi të thuhej në i shkruari kishte qenë bashkëpunëtor “aktiv” apo “inaktiv”, po sjell rastin e një të dënuari politik që u dënua tre herë dhe vuajti 36 vjet heqje lirie në regjimin komunist në vitet 1950-1987. Ka shumë vjet që ka vdekur...
Çfarë nuk gjen në akte gjyqësore të regjimit komunist. Shpiknin edhe profesion spiuni. E këshën llafin për regjimet antipopullore, se mos kujtoni për sigurimin...
Lena Mark Nika, lindur në vitin 1915 në Kastrat të Shkodrës, e larguar nga Shqipëria në vitin 1945 me bashkëshortin e saj ish ushtar italian, pas 30 vjetësh qëndrim në Itali, kërkoi të riatdhesohej pranë të vëllait në Divjakë. Deri në vitin 1972 ajo nuk njihej nga ambasada shqiptare në Romë. U riatdhesua në vitin 1975...
“Si ndenji një copë herë me sytë mbërthyer nga dera e dhomës së burgut, më shtrëngoi dorën fort dhe m’u drejtua përsëri: Ti e sheh që po shuhem për ditë. Kur të vdes, more bir, mos harro atë lutjen fetare që të kam mësuar. Përsërit ato fjalë tri herë. Atëherë shpirti im do të pushojë i qetë. Një pasdite vjeshte të vitit 1949...
Bashkëpunëtorët e Sigurimit të Shtetit (rezidentë, agjentë, informatorë dhe strehues), ndaheshin në dy grupe të mëdha: aktivë dhe inaktivë. Në grupin aktiv, pjesën dërrmuese, mbi 90% e zinin të besuarit e regjimit dhe komunistët, ata që ishin rekrutuar me dëshirë dhe mbi të cilët nuk përdorej në asnjë rrethanë detyrimi...
