Speciale

Hasan Hasanramaj: 26-vjetori i Masakrës së Dubravës

Kompleksi famëkeq i burgut të Dubravës në komunën e Istogut, para njëzet e gjashtë vjetësh, ishte selia më e rrezikshme e grumbullimit të forcave elitë të ushtrisë, policisë dhe forcave paramilitare të pushtetit serb, të cilat kishin para vetes vetëm një detyrë – shfarosjen e shqiptarëve, për çka me kohë hartuan strategjitë...

Sabile Basha: Ta duash Kosovën do të thotë të jetosh dhe të veprosh për të

Teksa bisedoja me nipin tim, një fëmijë që ende mbante në sy pafajësinë e botës dhe në buzë të qeshurën e jetës, më doli nga shpirti një pyetje që ndoshta nuk duhej bërë, por që më shpëtoi pa qëllim: “Kënd e donë më shumë, mamin apo babin?” Ai më shikoi me sytë e një bote pa hile, i habitur si...

Sabile Basha: Një thirrje e hapur për deputetët e Parlamentit të Kosovës

Në diskursin politik dhe historik, shpesh ndodh që figurat e mëdha – heronjtë dhe intelektualët – të instrumentalizohen nga forca të ndryshme politike. Megjithatë, një parim i qenësishëm i mendimit qytetar dhe etikës publike është se këta individë, me veprën dhe sakrificën e tyre...

Lutfi Alia: Meditime – Jonufër, korrik 1966

Në qershor të vitit 1966 përfunduam provimet e vitit të parë në Fakultetin e Mjekësisë. Atë vit, qershori bëri shumë nxehtë, çka i shtoi më shumë emocionet dhe lodhjen që na kishin krijuar përgatitjet për provimet. Më 29 qershor ishte provimi i fundit në kimi inorganike dhe kimi organike...

Sabile Basha: Mbi jetën me maska - midis frikës, përshtatjes dhe hipokrizisë

Pas një udhëtimi të shkurtër jashtë vendit, u ktheva me një mall të thellë për familjen dhe gjërat e dashura që e bëjnë jetën kuptimplotë. Një nga vizitat e para ishte ajo në banesën e bijës sime, Arta Basha-Jakupit, të cilën e kishte ndërtuar dhe mobiluar me kujdes, përkushtim dhe shije të...

Sabile Basha: Dimensioni historik dhe kulturor i këngëve të hakmarrjes në librin e Adem Zejnullahut

Teksa profesori i nderuar Adem Zejnullahu, në një takim të Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës më fliste me pasion e përkushtim për librin e tij më të ri, i cili sapo kishte dalë nga shtypi, ndieja se si tek unë shtohej një ndjesi e veçantë, një përzierje mes respektit për autorin dhe një kureshtjeje e...

Paulin Z. Zefi: Portreti artistik autentik dhe fizionomia e Gjergj Kastriotit - Skënderbeut

Deri më sot, përveç variantit të M.Barletit, i cili tregohet shumë i kursyer, nuk ekziston ndonjë përshkrim tjetër, qoftë edhe i shkurtër, mbi tiparet e fytyrës së Gjergj Kastriotit-Skënderbeut. Mjerisht, në atë kohë, siç konstaton Odhise Paskali, Shqipërisë i mungonte artisti, që paralel me...

Sabile Basha: Kur nata bëhej burg

Shpesh, në netët e heshtura të fëmijërisë, më kumbonte në vesh një shprehje që gjyshja ime e përsëriste me një ndjeshmëri të thellë- “nata ishte e errët – burg.” Në atë kohë, fjalët e saj më tingëllonin enigmatike, madje edhe poetike, por gjithnjë më mbushnin me një ndjenjë...

Vilhelme Vrana Haxhiraj: Skënder Vrana u ekzekutua më Mat’hauzen, më 9 Maj 1945

Në 80 vjetorin e vdekjes së intelektualit 33 vjeçar, Skënder Vrana, që mbeti në Mat’hauzen dhe u trajtua si viktimë. Ai që sot, më, 9. Maj 2025 duhej të ishte simbol i paqes dhe shfarosjes masive të genocidit gjerman, por atë e quajtën viktimë. Familjen ia internoi diktatura, Vëllezërit ia burgosën, vëllanë më të vogël e vranë barbarisht...

Sabile Basha: Kufiri serb që s’mundi t’i ndalojë violinat e nxënësce shqiptarë

Nxënësit e talentuar të Shkollës së Muzikës “Prenk Jakova” nga Prishtina, të cilët ndodheshin në një turne artistik ndërkombëtar në Kroaci dhe Slloveni, para katër ditësh u përballën me një pengesë të papritur dhe të pakuptimtë gjatë kthimit të tyre drejt Kosovës. Ajo që duhej të ishte një rrugëtim i kthimit...

Mark Palnikaj: Kultprotektorati për katolikët e Shqipërisë

Protektorati i Kultit mbi popullsinë katolike të Shqipërisë, sidomos mbi popullsinë trevave veriore, ka filluar qysh në shekullin e XVI dhe ka patur ndikim shum të madh për vetë mbijetesën e kombit shqiptar dhe krijimin e shtetit të tij në kufijtë ndërkombëtar që janë sot...

Themi J. Tushe: Beteja e Pirgut të Myzeqesë e vitit 1457

Nuk po themi miliona, apo mijëra, por edhe qindra vjetë më parë, Myzeqeja nuk ka patur kurrë këtë reliev, formë dhe pamje gjeografike siç është sot, por edhe në një të ardhme, ajo nuk do te jetë përsëri e tillë si tani. Ligjet dhe forcat madhore të natyrës kanë bërë gjithmonë punën e tyre, ato kanë ndryshuar jo vetëm vijën bregdetare...

Sabile Basha: Vetëdija kombëtare në nderim të figurave historike

Ka diçka thellësisht të dhimbshme në mënyrën se si, sot, përmes disa gazetave, portaleve dhe formave të tjera digjitale të komunikimit, trajtohen personalitetet historike e kulturore të kombit tonë. Sa herë që përmenden emrat e tyre në faqet e këtyre mediave, lexuesi i vëmendshëm...

Sylejman Salihu: Konvertimi i popullatës pejane nga malazezët

Unë kisha dëgjuar më përpara për familjen Harapi të Shkodrës, madje kisha dëgjuar më shunë për Anton Harapin, apo edhe për ndonjë tjetër nga Harapët , por nuk kisha dëgjuar për Zef Mark Harapin. Natyrshëm vjen pyetja: Kush ishte ai? Që në fillim të librit "Dita e trishtimit n' Pejë" për të shkruhen këto fjalë: "Ai ishte një ndër ata...

Jahja Drançolli: Instrumenti dentar që pa dritën në librin e shtypur në vitin 1525 nga humanisti arbëror Nikollë Leonik Tomeu

Një vend të veçantë në përkthimin e veprave të njohura, si dhe në zhvillimin e shkencave të mjekësisë në përgjithësi, zë dhe njëri ndër humanistët më të famshëm të kohës, arbërori Nikollë Leonik Tomeu (1456-1531). Sipas të dhënave që zotërojmë, mund të konstatohet se humanisti ynë lindi në vitin...

Themi J. Tushe: Ish-ministri i Drejtësisë në qeverinë e Ismail Qemalit, Petro Poga, ka dënuar ashpër mashtrimet e hajdutëve...

Pas një lufte të gjatë pesë shekullore, plot kryengritje e beteja të vazhdueshme me okupatorët barbar turq, nuk ka aspak dyshim, se shpallja e Pavarsisë së Shqipërisë nga Perandoria Osmane, ishte akti më i lartë dhe fitorja më e madhe e Popullit Shqiptar, për të jetuar i lirë dhe i pavarur në trojet e tij të lashta stërgjyshore...

Sabile Basha: Ata që i mbajnë gjallë plagët e lirisë

Sot, më 14 prill 2025, Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës (QKRMT), nën udhëheqjen e Feride Rushitit, organizoi tubimin me emrin simbolik “Zëri im, forca ime – nuk ka më heshtje”, me rastin e shënimit të 14 Prillit – Ditës Memoriale të të Mbijetuarve të Dhunës...

Themi J. Tushe: Rrugëtimi i gjatë i Ismail Qemalit nëpër Myzeqe dhe Mitingu i Fierit më 25 nëntor 1912

Kur Perandoria Osmane po numëronte ditët e saj të fundit nëpër Gadishullin Ilirik dhe po tërhiqej e mundur dhe e turpëruar prej këtij rajoni, më 14 tetor 1912-të në shtëpinë e atdhetarit tonë Sali Gjuka në Shkup, u mbajtë një kuvend i jashtëzakonshëm i “Komitetit të Shpëtimit Kombëtar“...

Qazim Namani & Emin Sallahu: Konfliktet ndër kufitare në mes të Shqipërisë dhe Mbretërisë Serbo-Kroate-Sllovene në vitin 1921

Pas Përfundimit të Luftës së Parë botërorë, Kosova prapë mbeti brenda kufijve të Mbretërisë Serbo-Kroate-Sllovene, që u formua me 01. dhjetor 1918. Ushtria dhe xhandarmëria serbe, prapë filluan torturat dhe dhunën ndaj popullatës shqiptare...

Sabile Basha: Vazhdimësia e Ilegales Shqiptare nga viti 1945 dhe Demonstratat Studentore të vitit 1981 (2)

Në vitet që ranë mbi Kosovë si re të zeza, mes 1974 dhe 1981, një popull mbante mbi supe jo vetëm peshën e jetës së përditshme, por edhe barrën e ëndrrës së ndaluar – ëndrrës për liri, për dinjitet, për vetveten. Në dosjet e sigurimit shtetëror, në faqet e akuzave të ftohta dhe gjykimeve të paragjykuara...