Editorial » Latifi
Blerim Latifi: Fuqitë autoritariste po përpiqen të ndezin konflikte gjithandej botës
E diele, 12.11.2023, 08:58 PM
Prof. Blerim Latifi:
105
vite më parë kur Lufta e Parë Botërore po përfundonte, njerëzit vrapuan ta
besojnë thënien e një komentatori të kohës se "kjo do ishte lufta që do
t'u jipte fund të gjitha luftërave".
Por
nuk shkoi shumë kohë dhe ia behu Lufta e Dytë Botërore dhe komenti i H.G. Wells
doli të ishte thjesht një ëndërrim me sy hapur.
Edhe
kur e dyta përfundoi, iluzionet pacifiste sërish pushtuan mendjet e njerëzve. U
krijua OKB për të kujdestaruar paqen e përhershme mes kombeve, por shpejt u pa
se fuqia e saj nuk i frenonte dot vullnetet për luftëra të reja. Dhjetëra sosh
përgjakën njerëzit e popujt gjithandej globit.
Dhe
kur konteksti gjeopolitik që i nxiste ato, pra Lufta e Ftohtë, përfundoi me
rënien e komunizmit, sërish iluzionet e paqës së përhershme u shfaqën. Nuk do
të kishte më luftëra, historia e dhunës kishte arritur fundin dhe tani e tutje
njerêzit do të jetonin në paqen universale te demokracisë liberale.
Por
s'qe e thënë të ishte kështu. Sepse luftëra të reja shpërthyen mes gërmadhave
të regjimeve komuniste dhe në shtetet e dështuara në Afrikë.
Shekulli
21 nisi me sulmet terroriste në New York dhe pastaj erdhi Afganistani, Iraku
dhe në dekadën e dytë të shekullit të ri, ajo që u nis si "Pranvera
Arabe", përfundoi në luftëra mizore mes grupeve e sekteve në Libi, Siri e
Irak. Ndërkaq, pas masakrave në ish Jugosllavi, ishte ngritur miti se së paku
në Europë epoka e gjakderdhjeve ishte mbyllur përfundimisht, por pastaj erdhi
pa vonesë agresioni rus në Ukrainë për t'i dhënë fund këtij miti.
Sot
fuqitë autoritariste, të udhëhequra nga shembulli i Rusisë, haptas po përpiqen
të ndezin konflikte gjithandej botës, me idenë se një kaos i ri në botë do t'i
jap fund dominimit të Perëndimit në rendin botëror. Ky projektim kaosi premton
lumenj të rinj gjaku. Ka fort gjasa që shpresa e progresistëve pacifistë se
Shekulli 21 do të jetë më paqësor se Shekulli 20, të përfundoj në katalogun e
hipotezave të përgënjeshtruara të parashikimit të së ardhmes. Hegeli shkruan se
historia botërore nuk është truall i lumturisë njerëzore. Periudhat e lumturisë
janë faqe të zbrazta në të. Kemi shumë arsye për ta cilësuar këtë mendim si
konstatimin ma të saktë për fatin e Aventurës Njerëzore në planetin Tokë.
___________
Historiani
i njohur britanik Timothy Garton Ash, në librin e tij më të ri "Vendet e
mia- Një histori personale e Europës", në faqen 256, mes tjerash, shkruan:
"Qindra mijëra shqiptarë të Kosovës morën arratinë për të shpëtuar, duke
iu druajtur një gjenocidi në një shkallë edhe më të gjerë se Bosnja. Ata po që
e njihnin Millosheviçin. Më në fund Shtetet e Bashkuara dhe Europa, të paralajmëruar
për një "tjetër Bosnje" prej gazetarëve këmbëngulës e parimorë, por
edhe prej politikanëve e personave me autoritet moral si Haveli dhe Papa,
vendosën të veprojnë. Në mars të vitit 1999, NATO- ja filloi të bombardojë
Serbinë".
Shikova
më poshtë në tekst mos po e gjej edhe emrin e ndonjë ajatollahu e mullahu nga
bota arabe që ka bërë thirrje për të shpëtuar shqiptarët e Kosovës nga
gjenocidi, por nuk gjeta asnjë. Sepse ata ishin në anën e atyre që po kryenin
gjenocid. Dhe janë dashur vetëm 24 vjet që ne të fillojmë t'i harrojmë këto të
vërteta dhe të lejojmë instalimin e mentalitetit të mosmirënjohjes, nga i cili,
në fund të fundit, veç një rezultat kemi me pasë: me ia thy qafën vetes.
___________
Në
Prishtinë e promovuam librin "Njeriu më i lumtur në botë", të Eddie
Jakut-t, i mbijetuar i kampeve naziste të shfarosjes. Një bestseller
ndërkombëtar, i përkthyer në 40 gjuhë brenda një viti, libri është një dëshmi
autentike e tmerreve të Holokaustit dhe e luftës së të mbijetuarve të tij për
t'u ringritur e triumfuar mbi vuajtjen e dëshpërimin, në emër të shpresës. Në
fjalën time unë u ndala tek raporti i lexuesit shqiptar me literaturën e
Holokaustit, pjesë e të cilës është tanimë edhe ky libër.
___________
Ja
çfarë ka mbetur nga baza ushtarake serbe në Malet e Moknës. Nga këtu, gjatë
verës së vitit 1998, ushtria serbe godiste me raketa fshatrat e Drenicës dhe
Dukagjinit, që ishin nën kontrollin e UÇK- së. Pastaj në marsin e vitit 1999
aeroplanët e NATO's e kthyen në gërmadhë. Serbët vazhdojnë të ëndërrojnë e punojnë
për t'u rikthyer në këtë pikë të lartë nga shihet krejt Kosova, ndërsa ne
përditë e më shumë jemi duke e harruar atë kohë dhe rreziqet e përsëritjes së
saj, nga shkaku se në pjesën më të madhe të kohës merremi me gjëra të kota dhe
budallallëqe. Si shtet dhe si shoqëri.