Speciale » Basha
Sabile Basha: Ibrahim Lutfiu, atdhetari që u vetëflijua për tokat shqiptare
E diele, 01.10.2023, 07:59 PM
T'I KUJTOJMË ATDHETARËT TANË:
IBRAHIM
LUTFIU “Bajrami”- ATDHETARI QË U VETËFLIJUA PËR TOKAT SHQIPTARE
(1913-
u vetëflijua më 18 janar 1950)
Nga
Prof. Dr. Sabile Keçmezi-Basha
Patrioti
i madh nga Prizreni, Ibrahim Lutfiu u lind më 1913 në qytetin e bukur të
Prizrenit. Ibrahimi vinte nga një familje patriotike e cila më herët ishte
shpërngulur nga Opoja dhe ishte vendosur në Prizren. Babai i tij, Hëzëri ishte
hoxhë me autoritete në qarqet atdhetare të kohës. Gëzonte respekt për punën që
bënte në shkollimin e të rinjve. Ibrahimi sa ishte i vogël i vdes nëna dhe
hoxha i nderuar u martua për të dytën herë. Ibrahim i vogël u rrit nën
përkujdesjen e njerkës dhe të babait. Me gruan e dytë hoxha pati fëmijë të
cilët u rritën bashkë me vëllain Ibrahim. Ibrahim Lutfiu, mësimet fillestare i
mori nga babai. Shkollën fillore dhe gjimnazin i kishte përfunduar në Prizren,
ndërsa Fakultetin Juridik e përfundoi më 1938 në Universitetin e Beogradit, ku
u takua me studentë shqiptar ku kishin formuar organizatën politike “Besa”. Ai
veproi në kuadër të saj. Pas përfundimit të fakultetit ishte angazhuar si
sekretar i përgjithshëm në Zyrën Qendrore të Bashkësisë Islame të Jugosllavisë,
në qytetin e Sarajevës. Ibrahim Lutfiu, mund të thuhej se ishte njeriu
poliglot, njihte disa gjuhë të huaja të cilat i fliste dhe i shkruante mirë. Ai
si intelektual që ishte, bashkëjetonte
me vuajtjet e popullit të vet dhe duke e parë se Kosova mbeti përsëri nën
kthetrat e Serbisë, ishte shumë i pakënaqur dhe pakënaqësinë e tij e shprehte
hapur në qarqet patriotike të kohës. E më tepër e shqetësonte skamja e
analfabetizmi që mbretëronte në popull. Zgjidhjen e vetme e shihte që populli
të shkollohej se vetëm të ditur e të shkolluar, do t’iu bëjë ballë
ndeshtrashave që vinin nga okupatori. Andaj, u angazhua që t’i bindte fshataret
që të shkonin në shkollë.
Gjatë
viteve 1941-1944, Ibrahim Lutfiun e hasim prefekt të prefekturës së Mitrovicës.
Po ashtu ishte i dalluar në mbrojtjen e kufijve verior të Kosovës nga sulmet e
çetnikëve. Gjatë jetës dhe veprimtarisë patriotike u njoh dhe bashkëpunoi me
shumë personalitete e atdhetar të kohës. Veproi ngushtë me Xhafer Devën, Bedri
Pejanin, Rexhep Mitrovicën, Ferhat Dragën, (Ibrahimi ishte i martuar me vajzën
e Feratit, -Fahrijen). Më 16 shtator, 1943, mori pjesë në kuvendin e Lidhjes së
Dytë të Prizrenit. Ai i kishte përkrahur të gjitha vendimet që u morën në të.
Pas përfundimit të LDB-së, Ibrahimi largohet nga Mitrovica dhe kalon në Prizren.
Pas një kohe i heton se po e përcillnin organet e OZN-es, dhe nuk shkoi gjatë,
atë e arrestojnë. Nga Prizreni për ta sjell në Prishtinë, e hipin në një xhip.
Por duke kaluar nga Ferizaj, dihej se në vitin 1945, forcat patriotike në
Kosovë ishin ende të fuqishme, andaj forcat e Adem Gllavicës e ndalin xhipin.
Dhe kur kuptojnë se në të ishte patrioti i madh Ibra Ibrahim Lutfiu, ai iu
tregon se çfarë kishte ndodhur dhe ku po e dërgonin. E zbresin nga xhipi dhe me
dorën e vet i ekzekuton oznashët. Nga këtu, ai kalon në malet e Suharekës, nga
mbante lidhje me Lëvizjen Kombëtare Shqiptare si :Adem Gllavicën, Prof. Ymer
Berishën, Ukë Sadikun, Ndue Përlleshin, Ajet Gërgurin e shumë të tjerë. Për të
humbur gjurmë ai përdorte pseudonimin “Bajram”. Po me këtë emër merr pjesë edhe
në Kongresin e Pestë të LNDSH-së, më 25 korrik 1946 në Blinaj.
Pasi se kishte tentua disa herë të kalonte kufirin për Greqi, ai ishte strehuar në shtëpinë e Zenun Kepës, në fshatin Budakovë. Ai ishte intelektual i mirëfilltë dhe i shkolluar në kryeqendrën serbe- Beograd, andaj edhe i dinte hilet e atij pushtet dhe OZN-es. Me një mjeshtri të rrallë, sa ishte në ilegalitet, shkruante letra dhe i dërgonte nëpër mes të miqve të vet, hallës së tij në Prizren, gjëja se po i dërgonte nga Turqia. Pushteti i kishte rënë në gjurmë letrave, andaj edhe e merrte në pyetje hallën e tij, duke e kërcënuar e malltretuar keq. Me kalimin e viteve të ilegalitet, grupeve ilegale po iu ngushtohej rrethi. U zbuluan grupe të shumta atdhetarësh, u likuiduan e u pushkatuan me gjyqe e pa gjyqe shumë patriot, u arrestuan shumë bashkëpunëtor të Ibrahim Lutfiut. Më 1947, Ibrahim Lutfiu qëndronte ilegal në shtëpinë e atdhetarit Zenun Kepës, por me zbulimin e grupeve të ndryshme ilegale, edhe Ibrahim Lutfiut po iu ngushtohej rrethi. Udbeja i kishte rënë në gjurmë se në anenë e Suharekës po strehohej Ibrahim Lutfiu. Udbashët filluan të përcillnin e të shtonin presionet ndaj fshatarëve vetëm e vetëm të tregonin se ku po fshihej Ibrahim Lutfiu. Intelektualit të madh UDB-eja ia kishte frikën, andaj në ethe ishin për aktivitetin e tij. Arritën në shtëpinë e Zenun Kepës, e morën atë duke i bërë presion për të tregua se ku ndodhej Ibrahim Lutfiu. Po patrioti i madh, qele gur gojën, nuk tregoi asnjë gjë. E rrahën në mënyrën më mizore, ai nuk foli. I thyen eshtrat, e theren me bajoneta, e futën në ujë të akullt dhe në fund të vetmet fjalë që i tha ishin :Rroftë Shqipëria e bashkuar...” dhe rafalët e shumta jehuan kobshëm, Zenun Kepa kaloi në amshim.
Fatkeqësisht,
siç ka ndodhur shpesh në historinë tonë kombëtare, personazhet e shumta të
lëvizjeve patriotike kishin një fat tragjik, duke kërkuar lirinë e cila u
mungonte. Duke u nisur nga këto ngjarje, veprimtaria ilegale-patriotike ishte e
kufizuar dhe ai gjakim si i tillë ndrydhte vullnetin e popullit. Në këto kushte
të pakushte, jetoi dhe zhvilloi veprimtarinë patriotike edhe intelektuali
Ibrahim Lutfiu.
Për
një kohë Ibrahim Lutfiu jetonte maleve, pastaj u vendos në shtëpinë e Behlul
Bajramit të Budakovës. Edhe pse ishte i kujdesshëm atdhetari, dhe shumë pak për
të thënë aspak nuk lëvizte. Në vitin
1950, UDB-eja i bie në gjurmë. Forca të mëdha e rrethojnë shtëpinë e Behlulit.
Në mesin e forcave jugosllave kishte edhe shqipfolës si: Mehmet Maliqi e Hajdar
Mula dhe gjakpirësi i shqiptarëve Çedo Mijoviqi. E thërrasin Ibrahimin që të
dorëzohet. Ai duke e parë se shtëpia ishte e rrethuar, dhe në shtëpi ndodheshin
anëtarët e familjes si Nënë Zyra me
shtatë fëmijët e saj. Ai kërkoi një afat për tu dorëzuar. Në ndërkohë, fshehu
tërë dokumentacionin që e kishte dhe me 18 janar vrau veten me një plumb.
Dëshira e udbashëve ishte e madhe për ta zënë Ibrahim Lutfiun të gjallë, që ta
malltretonin dhe të krijonin spektakël nga gjykimi i tij, por ngelën të
befasuar kur hynë dhe gjetën trupin e pajetë të atdhetarit. Dëshpërimi nuk
kishte skaj. Fshataret e fshatit Budakovë e qanë në heshtje trimin e madh
Ibrahim Lutfiun dhe me sajin e përgatitur kastile për të kishin ardhur për ta
marr kufomën për ta varrosur me ritet fetare. Udbashët nuk lejuan. Ata e ngarkuan
trupin e pa jetë të Ibrahimit, dhe urdhëruan që ta hedhin në një përrua për ta
mbulua me balt, dhe tërë këtë e paraqitnin dhe trumbetonin se si ata janë të pa
kompromise ndaj “armikut”, dhe vdekjen e tij e paraqitnin si trofe të forcave
jugosllave.
Jeta
e Ibrahim Lutfiut ishte një jetë që e karakterizonte energjia vullkanike,
intensiteti i reagimit dhe i punës këmbëngulëse, me të cilat u kundërvihej
rrethanave okupuese deri në fanatizëm. Atë e dallonte objektiviteti i gjykimit
dhe arsyetimi racional, Ai shpesh pohonte se “Kosova tani është në luftë”, dhe
bënte përpjekje të vazhdueshme që të
gjente mënyra e forma për t’i dalë zot kohës së rëndë, duke u mbështetur në të
kaluarën dhe duke preferuar si mjetet luftën e armatosur për zgjidhjen e
çështjes së Kosovës.