Arsim Kajtazi: Meditimi transcedental poetik

MEDITIMI TRANSCEDENTAL POETIK

(Mbi poezinë e Remzi Limanit)

NGA ARSIM KAJTAZI

1.

Shkrimi i poezisë dhe komunikimi intensiv poetik në

rrjetet sociale kibernetike, siç është edhe

"Facebook" , ka vite që praktikohet edhe ndër ne .

Edhe shkrimtari tashmë i shquar Remzi Limani, me

një opus të gjerë krijues letrar, është ndër të rrallët

që këtë e ka preferuar që më parë, po edhe tani,

sepse po duket se është bërë një formë shumë e

preferuar dhe nxitëse për kreacionin e tij, duke

mbajtur një kontakt të vazhdueshëm komunikimi me

lexuesin e tij të preferuar, që duket është bërë edhe

një mekanizëm motivues i ndërsjellë krijues-

receptues, për të shkruar dhe komunikuar aktivisht

në kohë reale.

Kjo ndërlidhje shkakore me lexuesin e digjitalizuar

ndodhi edhe muajt e fundit, e duket se e bërë me

nevojën për të shkruar më ritual, e herë - herë edhe

me rutinën thuaja ditore, në një etapë të caktuar

jetësore, tashmë po i shohim edhe të përmbledhur

në formën e librit klasik, që po përgatitet ta bëjë

jetën e saj me të gjatë si libër klasik poetik. I tillë

pra është edhe libri më i ri me poezi "Zëri i heshtjes"

i autorit Remzi Limani.

I sfiduar e i testuar në rrjetet sociale, tashmë i

kulmuar në formën e saj më të denjë brenda

kopertonave të librit klasik, ofron një realitet

kompleks poetik, që ende fton dhe sfidon për të

komunikuar e kapur fshehtësitë e porositë

thellësisht poetike të këtij libri , për shumë çka të

veçantë në opusin e autorit. Pra, format

bashkëkohore të shkrimit, e të leximit, kështu

formësohen dhe transformohen në klasiken

moderne poetike, në aspektin e formës dhe zhanrit

letrar.

Nevoja imanente për të lënë gjurmë në kohë reale,

madje edhe në hapësirat e pafundme kibernetike, ta

quajmë edhe si formë poetike, poezia kibernetike,

mundëson vërtet një komunikim e receptim tejet

dinamik, edhe në formën eksplicite, por në raste të

caktuara, varësisht nga niveli intelektual i lexuesit,

edhe tipin e receptimit implicit. Forma e lehtë e

komunikimit, nuk do të thotë se e toleron lehtësinë e

padurueshme të sipërfaqësores, përkundrazi,

poezia e Limanit tashmë i referohet lexuesit të

formuar dhe të pasionuar, që zhytet në thellësinë e

poezisë, për të shijuar thellësinë meditative

modeluese e kreativitetin imagjinativ poetik.

2.

Libri me i ri i Remzi Limanit me poezi "Zëri i

heshtjes", duket fund e krye përshkohet me një

intencë të kërkimit dhe të shpalosjes së thelbit të

dashurisë, në një gjendje e atmosferë limonite,

dhembje e lëngate, në aspektin e saj më të gjerë,

ndërsa e fokusuar deri në obsesion, në dashurinë si

fenomen universal, dashurinë ndaj femrës, në

kuptimin e saj më të gjerë e më të thellë.

Në kërkim të dashurisë së humbur, idealizuese, gati

mitike, edhe poeti Remzi Limani sikur zhytet në

transcendencën e përvojës njerëzore, në vetëdijen

dhe ndërgjegjen kolektive, për të kërkuar fillimin e

kësaj ndjenje të nevojshme, pasioni dhe instinkti, në

përvojën më herake, biblike e mitologjike, duke e

krijuar Evën e tij të dashur nga qenia e tij, nga

eshtrat, mishi dhe gjaku i tij poetik, sipas arketipit

biblik të Adamit!

Dhembja është për humbjen e dashurisë së krijuar

nga bota e tij prej krijuesi, dhe në këtë atmosferë

limonite, ku zotërojnë tonet e errëta të jetës, ku e

verdha kontraston me të kuqen, errësira me dritën,

poeti përmes heroit lirik shpalos në detaje këtë

rrugëtim në "rrathet dantesk", dhe me

ekspresionizmin dhe impresionizmin gati vangogian,

ngjyros pamjet e fiksuara deri në detaje drithëruese,

për të krijuar një poezi tipike të imazheve. Kështu,

duke i dhënë atyre emocione e ngjyrime nga më

finet, autori shpalos me një veçori tipike boten e tij

prej poeti e artisti, me një shqiptim autentik poetik.

Me këtë qasje autori i jep krah forcës mentale e

shpirtërore të heroit lirik, dhe sado që i ndien

tiktaket e orës dhe kohës në të sosur, i jep jehonë

fuqisë së dashurisë, etjes dhe pasionit për të

dashuruar deri në frymën e fundit, madje duke e

dëgjuar në vetminë e tij edhe zërin e heshtjes, ku rri

e fshehur apo e pulitur për t´u zgjuar sërish

emocioni i dashurisë, për femrën dhe jetën!

Në trajtimin e figurës së femrës në kuptimin e

përgjithshëm ( e shfaqur si nuse, grua, e dashur

etj) , deri në obsesion me pasion dhe dhembje,

Limani është nga autorët e rrallë që temën e

dashurisë ndaj femrës e detabuizon, por prore duke

e ruajtur ndjenjën e çiltër dhe të drejtpeshuar, kur

shpalos ndjenjën e dashurisë ndaj bukurisë fisnike e

hyjnore të femrës - deri në sensualizëm. Aktin e

dashurisë më paralojën dhe lojën e saj, që bartë

pasionin më të bukur njerëzor, autori i qaset me një

ndjenjë skofiare, që këtë akt e bënë sa të bukur aq

edhe madhështor! Dhe ajo ndjenjë sa e thellë dhe

enigmatike, deri në thellësi dhembjeje, na bëhet aq

e çiltër dhe transparente, më të gjitha dritëhijet e

saj!... Zëri i heshtjes është edhe zëri i dashurisë së

thellë, që kumbon edhe pa zë, edhe më heshtjen,

edhe me hijet e feksura nga netët pa gjumë me

ndriçim hëne e vizione ëndrre.

3.

Temat dhe motivet poetike të kapura e shpalosura

përmes heroit lirik trajtojnë situata nga më të

ndryshmet jetësore, psikologjike (krizat mentale e

shpirtërore të njeriut modern), trajton poetikisht

edhe aspekte sociale, ekzistenciale e filozofike, të

kohës aktuale, madje subjekti krijues i kredhur ne

një auto analizë, një zhytje mentale e shpirtërore

transcendentale në vetvete, përmes një meditimi

krijues poetik, nxjerr në pah analizat me të thella

"radiologjike" e "onkologjike" jetësore. Imazhet

poetike shpalosen, rrëfehen thjeshtë, ato pikturohen

me ndjeshmërinë e artistit modern, pra të shpeshtën

kjo bëhet me një tip të poezisë deskriptive, që

funksionalizon simbolin, metaforën, krahasimin ,

duke i dhënë mundësi që imazhi të kumtojë

mesazhin poetik të balancuar sintetikisht. Këtë e

kërkon autori më ngulmë deri në obsesion:

"E dua një fjalë që zgjedh nyjet e dhembjes"

(Poezia "Dhembja e thyer në kryq") fq.

"Unë jam i shtrirë,

Nënkresë kam duart e tua të buta.

I shtrirë

Solemnisht hesht për të dëgjuar

Zërin e heshtjes sate."

(Poezia: " Zëri i heshtjes", fq.37

Në gjedhen e lektisjes pas të dashurës, të tipit të

Beatriqes së Dantes, apo edhe të modelit jetësor

poetit tonë të Rilindjes, Zef Serembe, Remziu do të

na shpalos këtë dashuri-dhembje , në krijimin e

modelit të tij, që kap stinët e jetës së tij, në kohën

kur jeton e krijon.

"le t´i marrim bojërat e syve tanë të ndezur,

le të pikturojmë përqafimin tonë

dhe gjithë gjëmat e ngrykosura në shpërthim!

(Poezia: "Mjaltore", fq. 54)

Remzi Limani do të na shpalos aq sinqerisht,

përmes heroit të tij lirik, artin e ti të rëndë të

dashurisë, edhe në ecjen burrërore stoike kah

fundi, epilogu jetësor!

"Në errësirën e shpirtit tim

Përqafoj mungesën tënde."

(Poezia: "Nëpër pamjet tua", fq 116)

Edhe në gjendjet e ankthshme e morbide, Remzi

Limani do ta zbërthejë pasionin e madh të

dashurisë, që ta lartësojë përmbi dhembjet,

ndjenjën e çiltër dhe pasionin për dashurinë!...

Libri që tashmë e kemi në dorë, e po e përjeton

dritën e botimit, do mbetet një himn për kohën -

kënduar dashurisë!...

(Prishtinë, gusht 2023)