Kulturë
Kostaq Duka: Fajtorë - Romeo dhe Zhuleta
E diele, 10.11.2013, 06:56 PM
Fajtorë: Romeo dhe Zhuleta.
Tregim
Nga Kostaq Duka
Zakonisht
pas ardhjes në Amerikë, ndryshimi i parë i dukshëm është të shtuarit në peshë, rritja e masës së barkut
e belit, fryrja e faqeve , shoqëruar me tendosjen e lëkurës ku buzëqeshja e
vetkënaqësisë dëshmon tek të largëtit kënaqësinë e vetsigurinë e jetës. Ndodhi
kjo edhe tek unë edhe pse e kam pasur merak të madh të qënit elegant e sportiv.
Si mjek kjo e bënte edhe më të besueshme këshillën ndaj pacienteve të dhjamosur
e me probleme diabeti e zemre, dukuri që në këto vitet e fundit u bë e
zakonshme edhe në Shqipëri . I shqetësuar nisa t’i jap këshilla të tepruara nënës
sime për të mos bërë më byrekë e petanikë e gatime të tjera me bazë brumin. Ajo mërzitet
e ma kthen shpesh: Unë gatuaj si në Shqipëri as më shumë e as më pak por mos e
vri mendjen edhe ashtu hollak s’të kishte lezet tani je tamam burrë, i gatshëm
për nuse. Vete nga vete e nëna ime do shfaqë patjetër merakun e saj për nuse. Dhe
mbase ka të drejtë. Pas ndarjes me Irenën
vajzën ezmere, e sy të mëdhenj e të zinj që nëna e quante kurbatkë unë s’kam
guxuar ose më mirë të them kam mbetur krejt i tërhequr në marrëdhëniet me
femrat.
Ç’të ishte
ky shokim e frenim a thua kaq i madh ishte zhgënjimi e tronditja nga ndarja me
Irenën?! Me mijra herë i kam bërë analizë vetes ku gabova në marrëdhënie me këtë
vajzë e cila u dha që në fillim aq shumë drejt meje. Ajo pëlqente pasionin tim
për mjekësinë, ëndrrën time për t’u specializuar si kirurg por edhe hobinë për
letërsinë dhe artet sidomos artin dramatik dhe kinematografinë. Vjershat e
monologet e mija që i shkruaja në copa letrash dhe ia jepja sa herë takoheshim
kodrave të liqenit artificial ajo i lexonte me një frymë dhe madje i mësonte përmendësh.
Si është e mundur ta ndërpriste në atë mënyrë gati të turpshme dashurinë tonë?!
I sinqertë deri në naivitet ndaj saj i
tregoja si një fëmijë llafazan gati çdo gjë edhe për dashurinë time për qentë,
macet, iriqët, breshkat e pëllumbat. Nuk harroj fytyrën e saj të llahtarisur
kur unë i thosha se si kur një ditë m’u sëmur Lukoja qeni i murmë llupash i’a
hapa gojën me zor dhe futa dorën time në
hapësirat e fytit për t’i hedhur aspirinën.
Me po këtë
pasion e naivitet i flisja edhe për miqësinë time me Alfredin , aktorin e
talentuar te Teatrit Kombetar, bjondin kaçurrel, shtatgjatë, sykaltër që shihej si yll jo vetëm në skenë por dhe në kinematografi. I tregoja jo vetëm për rolet e
tij por edhe”bëmat” dashurore, shkathtësinë
e tij të dukëshme shumë më sipërore se e imja për të shtënë në dorë vajzat
gjimnaziste e ato studente në vitet më pas. Sigurisht për t’i bërë ëedhe më interesante këto
tregime, unë s’nguroja të hiperbolizoja e ngjyrosja si të mundja. Irena më ndiqte me një kureshtje e
admirim të dukshëm duke thënë herë pas here: “Ua paska qënë fantastik!”. Dhe ja kështu në bisedat tona Alfredi u bë i
përditshëm. Shpesh kur dukej se ne nuk
kishim ç’të thoshim Irena do hapte
shtegun e njohur:
Veshjet e
ndritëshme, flokët bjonde, kacurrelë dhe sytë e kaltër mes errësirës që porsa
kishte rënë krijonin një konstrast magjie. Kjo është Irena tha duke i dhënë një përqafim pa të keq. Ti ma ke përshkruar
por ajo është më shumë se simpatike ajo është e bukur. Irini sigurisht u miklua
nga këto fjalë por tha vetëm kaq: Suksese ne shfaqje!
-Faleminderit
urimi juaj do më sjellë fat.
Çuditërisht
pas ndarjes me Alfredin kur unë prisja që ajo të fliste e të fliste gjatë u bë e heshtur, një heshtje qe edhe sot pas
kaq vitesh kur e kujtoj më sjell një tronditje
e nervozizëm.
I
paduruar për reagimin e saj thashë: si t’u duk Alfredi? A nuk është i madh, i
jashtëzakonshëm?! A nuk do të bëhet një yll i madh i teatrit dhe kinemasë?
Tha vetëm
po, fare ftohtë e nuk e hapi më gojën. Gati në heshtje e bëmë rrugën deri tek shtëpia e saj dykatëshe në fund të rrugës
ku rrallë sheh të kalojnë këmbësorë jo vetëm në orët e natës por edhe të ditës.
E përqafova dhe e putha në qafë duke prekur e larguar butësisht flokët e zinj
e të gjatë. Pastaj vendosa fytyrën e saj
mes pëllëmbëve të duarve dhe duke e parë në sy i thashë për të mijtën herë: Irena
unë të dua! Zakonisht pas kesaj ajo shpërthen furishëm në përqafime e puthje të
nxehta por… nuk ndodhi kështu.
Edhe unë të
dua por tani dua të hyj brenda. Është vonë.
Jo
asnjeherë ajo s’më kishte kujtuar zgjatjen e kohës përkundrazi merakut tim se
mos prindërit do bëheshin merak ajo i përgjigjej: Ata e dinë që unë jam me ty
shpirt. Ata të duan, tek ty shohin ëngjëllin mbrojtës. Kurse tani krejt ndryshe
dhe ne mënyrë krejt të pashpjegueshme.
E ndoqa i
ngurosur hyrjen e Irenës në shtëpi, hapjen e dritës në korridor, më tej në dhomën
e saj, madje për minuta të tëra qëndrova mbështetur pas shtyllës elektrike deri
sa ajo fiku dritën. Nisa të analizoj me hollësi gjithcka bisedova me të, që nga
momenti kur u takuam, me tej çastet që kaluam para derës së teatrit në bisedë me
Alfredin. As edhe nje fjalë e as edhe një veprim a gjest nuk më dukej i tepruar
e aq më shumë i tillë sa të krijonte këtë ftohje e mërzitje të jashtëzakonshme
tek Irena, përkundrazi i kisha folur me ngrohtësi e një ndjenjë euforie ngazëlluese.
Kujtoja se ajo ishte e qeshur dhe me një kërshëri të pafshehur për t’u takuar me Alfredin,
heroin më shumë se hero, mbështjellë më një magji vezulluese në përshkrimet e
mija si të ishte nje marsian e jo një i ri i zakonshëm me pasione per teatrin e
kinematografinë. Rindeza atë çast kur ai i dha asaj një përqafim e tha se ajo më
shumë se simpatike është e bukur. Kaq. Dhe
asgjë më tepër. E sigurisht ç’do të kish më shumë?! Pse, pse Irena pësoi këtë transformim?!
Ku dreqin mbeti e mërzitur për më tepër e prekur dhe ofenduar prej meje?!
Ate natë gati
nuk munda të flija. Më dukej se krejt papritur po e humbisja pa asnjë shkak të paktën
të kuptueshëm prej meje. Të nesërmen, kur dola në rrugë, përkëdhelur nga rrezet
plot dritë nisa të ndihesha më optimist dhe të tallesha me çastet e gjendjes
sime të trishtuar një natë më parë. Sjelljen e Irenës nisa ta zhvlerësoj duke
menduar se ajo mbase kish ndonjë shqetësim trupor që nuk donte ta ndante me mua
ndaj edhe ngutej të shkonte sa më parë në
shtëpi. Jo,jo Irena më do, ajo është e imja dhe askush nuk mund ta largojë nga
unë, pohova me një ngazëllim e euforinë e
zakonshme që është pjesë e qënësishme e vetes sime.
I
telefonova me celular. Nuk m’u përgjigj. Kështu ndodhi edhe pas përsëritjeve të
vazhdueshme. Kalova edhe dy herë nga shtëpia
e saj. Asnjë shënjë.
Pas dy
ditësh, një komshije e saj shikimin e së cilës e kisha ndjerë sa herë takohesha
me Irenën më sqaroi se ajo me prindërit kishte shkuar me pushime në Vlorë. E vërteta
është se ajo ditë më parë më kishte thënë se prindërit donin të shkonin me
pushime në Vlorë por ajo u tha se do të qëndronte në shtëpi se ishte duke u përgatitur
për një provim të lënë për në vjeshtë. Irena ishte studente e shkëlqyer dhe provimin
e kishte shtyrë vetëm për të marrë një rezultat të lartë. Faktin që prindërit
do të shkonin vetë me pushime e pohonte me kënaqësi të dukëshme sepse ne do të ishim
më të lirë në marrëdhëniet tona të dashurisë e unë mund të hyja lirshëm në shtëpinë
e saj. Si është e mundur që ndroi mëndje? Jo këtë nuk mund t’ja fal, thashë me
një inat të natyshëm mashkulli të prekur në sedër.
Atë mbrëmbje
shkova ne teatër të takoja Alfredin dhe t’i shprehja shqetësimin tim të papritur
në marrëdhënie me Irenën. Por nuk e gjeta. Portieri i teatrit më tha se trupa e
aktorëve ishte nisur për një turne në rrethet e jugut Fier, Vlorë, Gjirokastër
e do kthehej pas njëzet ditësh.
Kohë më të
zbrazët se ato ditë pritjeje të kthimit
të Irenës nga pushimet nuk kam provuar kurrë në jetë. E vetmja gjë që më
gëzoi ishte marrja e përgjigjes së dytë të llotarisë amerikane. Përfundimisht
do të shkoja në Amerikë madje shumë shpejt
në mbarim të verës. Edhe Irena do të gëzohej. Edhe ajo e dëshironte Amerikën. Do
të qëndroja ca vite vetë në Amerikë , më pas do të tërhiqja nënën e sigurisht
pas martesës edhe Irenën.
Të them të
drejtën sigurimi i llotarisë amerikane më dha një ndjenjë superiore. E ku kish
si unë i doplomuar për mjek dhe me llotari amerikane?! Cila vajzë s’do të më kishte
zili?! S’më pritej sa të vinte Irena e t’ja jepja lajmin.
Atë pasdite
i sigurt për kthimin e saj, vesha pantallonat gri dhe bluzën me rrombe që ajo i
pëlqente shumë e shkova nga shtëpia e saj. Trupa e teatrit ishte kthyer. Vazhdonte
shfaqja “Romeo dhe Zhulieta”. Kisha blerë dy bileta. Me këtë rast takoheshim
edhe me Alfredin. Diku pranë shtëpisë i bëra një thirrje me celular. Kërkesës sime për t’u takuar i’u përgjigj
pozitivisht edhe pse nuk ndjeva shumë ngrohtësi. Por këtë e kalova. Rëndësi
kishte që më në fund do të takoheshim. Edhe ajo kishte veshur fundin e kuq dhe
bluzën e bardhë më të preferuar për mua.
Më dha
vetëm dorën duke i’u shmangur pa fjalë përpjekjes sime për ta përqafuar.
-Si e
kaluat? – I thashë
-Si në Vlorë,
s’ka më bukur.
-Kam dy
lajme. Së pari më kryesori më ardhi përgjigja e dytë e llotarisë. Në tetor do të
shkoj në ambasadë për të marrë vizën.
-Urime!
Thënia e
saj ishte sa për mirësjellje shumë e ftohtë jo sikur kishte të bënte edhe me atë,
me fatin e përbashkët të jetës sonë.
-Nuk gëzohesh?
-I’u
thashë dhe e përsëris: urime!
Kësaj
here ndjeva në zërin e saj një ironi të hollë gjë që për pak më bëri të nervozohesha.
Heshta e u mbylla ne vetvete.Por edhe ajo nuk kishte dëshirë të fliste. I bënte
hapat me kujdes e kokën e mbante drejt me një shikim në largësi. Flokët e gjatë,
të zinj e të drejtë i derdheshin supeve, në harmoni si për të mbajtur
drejpeshimin e trupit. Një moment mendova të ndroja qëndrim e ti bërtisja. Por
pasi i hodha një shikim vjedhurazi në fytyrën e saj ndjeva një ngrirje dhe një trishtim
që s’e kisha parë kurrë. Isha mësuar me qeshjen e saj spontane, të lirëshme, të
natyrshme. Po afroheshim pranë Teatrit Kombëtar.
Kam blerë
dy bileta. Vazhdon të shfaqet “Romeo dhe Zhulieta”
Ajo nuk
foli a thua nuk e dëgjoi fare pohimin tim. Trishtimi u theksua me shumë.
-Ç’po
ndodh me këtë vajzë, me çmëndi, sa nuk bërtita me zë të lartë.
-Më dëgjove?
Kam blerë dy bileta.
-Të dëgjova.
Por… unë nuk vi. Shfaqjen e ndoqa në Vlorë.
Futa dorën
në xhep e preka dy biletat duke i bërë shuk.
-Por s’prish
punë. E shikojmë përsëri. Me këtë rast takojmë edhe Alfredin.
Kësaj herë
ajo kërceu me një zëmërim të dukshëm.
-Jo, jo
nuk vi! Nuk mund të vi.
S’mund
kurrsesi t’i jepja shpjegim mërzitjes e nervozizmit të saj. Irena nuk ishte më vajza
ime e ëmbël, vogëlushja që më shihte ne sy, më
ndiqte me vëmëndje për gjithë bëmat e mia, madje edhe për dashuritë e
marrosura pas kafshëve. Jo gjithçka
ishte përmbysur tërësisht. Ecëm pa folur. Papritur sytë e saj u lëngështuan
nga lotët.Një sumbull s’u mbajt e u rrëzua poshtë rrëpirës së fytyrës së saj
zeshkane.
E zura për
krahu.
-Irena! Çfarë
ke? Ti ke ndryshuar shumë!
Ajo nxori
një shami dhe fshiu lotët.
Kthehemi
në shtëpi. Nuk ndihem mirë.
Për një çast
mendova për ndonjë sëmundje të ligë duke
shpjeguar me këtë edhe vendimin e papritur për tu bashkuar me prindërit në pushimet
në Vlorë. Por nuk guxova të gërmoja më tej. Para derës së shtëpisë I thashë kur
do të takoheshim.
Përsëri
sytë e saj u lëngështuan.
Qëndroi
disa çaste pa folur. Pastaj si në gjandje kllapie më tha: E kalofsh mirë në Amerikë.
-Ka ende
një muaj. Kur do takohemi.
-Kurrë! Të
lutem s’mundem. Mos kërko shpjegime.
Kësaj
here shpërtheu në dënesë. Hapi derën dhe humbi mes errësirës.
Ngriva
krejt. Jo kjo ishte e pamundur! Si mund të thërrmohej një ëndërr e bukur
dashurie gati pa asnje grindje, asnjë mëri e shkak?
Edhe pse
e kërkova shumë herë Irena s’iu përgjigj kërkesës sime për takim. Shkova disa
herë dhe para fakultetit të saj por s’guxoja ta shkëpusja nga shoqet.
Ndërkohë po
afrohej tetori. Përgatitjet për ikjen në Amerikë ishin shqetësimi kryesor. Dy
tre ditë para ikjes u takova në birrarinë “Kristal” me Alfredin. Ai e quante
fat të madh ikjen time në Amerikë.
Shiko- më
tha- mos u jep vetëm pas shkollës. Shijo dhe lirinë e Amerikës, shijo jetën. E
di që kur të takohemi një ditë do të jesh ndryshe.
Alfredi
fliste gjithë gjallëri. Por unë e kisha mendjen gjetkë.
-Si ta
shpjegoj largimin prej meje të Irenës Alfred, ajo më donte shumë.
-Të donte
thua?! Harroje atë vajzë! Dashuritë e para janë si manushaqet, kanë cikël të shkurtër, vijnë e zhduken në çast. Ej,
shkundu po shkon në Amerikë.
Ishte e
kotë të vazhdoja. Alfredi kishte botë tjetër.
Rrëmbyer
nga jeta intensive në Amerikë, shqetësimet në punë, vazhdimi i studimeve për
kirurgji u bënë të largëta dhe gati sikur të mos kishin të bënin me mua shqetësimet
në marrëdhënie me Irenën. Gjithçka e quaja thjesht një përjetim të zakonshëm të
moshës së herëshme të rinisë që sigurisht e provojnë të gjithë. Veç një gjë mbeti
e pandryshuar : sjellja ime disi e ndrojtur, mbeshtjellë me një romantizëm e
idealizim në marrëdhëniet me vajzat. Ardhja në Amerikë pas disa vitesh e nënës
u shoqërua me merakun e saj për martesë që unë zhvlerësoja herë me të qeshur e
herë me një seriozitet të tepruar: Ka kohë!
Herë, herë,
ajo më kujtonte” Kurbatkën” siç e thërriste ajo Irenën duke bërë krahasime pa vënd.
Ajo t’i mori mentë’ këto vajzat e këtushme
s’të bien në sy.
Mundohesha
të mos debatoja me nënën duke e mbyllur shpesh me thëniën: ka kohë. Përmendja e
emrit të Irenës nga nëna në fillim më nervozonte por më pas s’më bënte përshtypje.
Distanca sa vinte e zgjateje në kohë. Por ja që Bota është e vogël. S’kisha
asnje javë që kisha krijuar faqen time në facebook, kur një kërkesë u shfaq nga
vetë ajo Irena për t’u bashkuar me listën e miqve të mij. Fytyra e saj e
vendosur në kornizën e vogël bri emrit ishte po ajo e viteve më parë gati e
pandryshuar. Miratova kërkesën e nuk po guxoja të shkruaja diçka së paku mirëseardhët
mes miqve, siç është e zakonshme. Hyra
gjithë kuriozitet në faqen e saj. U befasova nga ato që mësova. Irena
ishte në Gjermani. Në një foto kishte dalë e qeshur me një fëmijë në dorë. Poshtë
lexova diçiturën. “Jetë të lumtur biri im !”. Nuk u zgjata më tej. E mbylla fb.
Gjithë kujtimet për të që unë kujtoja se ishin tulatur skuatave të shpirtit
befas u gjallëruan.
Ajo qënka martuar, thashë me vete. Kush do të jetë ai, ai horr i lig që e largoi prej meje?Të nesërmen e hapa përsëri fb. Irena më kishte dërguar një mesazh: Urime për realizimin e ëndrrës suaj të jetës për t’u bërë kirurg. (E mësova këtë në faqen tuaj. E bukur fotografia në ditën e graduimit. Kujdes, je shëndoshur shumë.) Siç mund ta kesh mësuar nga faqja ime në fb, jetoj në Gjermani. Jam martuar me një shtetas gjerman edhe ai jurist dhe kemi një djalë. E quajne Blendi. Të kujtoj shpesh. Dhe me shumë respekt. Sinqerisht, ju ishit aq i mirë dhe tepër i sinqertë. Kush u bë fajtor që ne u ndamë? Jam e bindur se këtë pyetje e ke bërë dhe vazhdon ta bësh shpejt. S’di të jap një përgjigje të saktë. Por mbase, mbase shkak u bënë “Romeo dhe Zhulieta”. Ajo vizitë nga dera e prapme e teatrit, ajo thënia se unë me shumë se simpatike isha e bukur, thënë me aq lirshmëri sa më tronditi thellë shpirtin duke prekur sedrën time vajzërore. Ai çast i përmbysi të gjitha. Unë u marrosa, u marrosa krejt. S’më hynte asgjë në sy. Për t’u qetësuar pranova të shkoja në Vlorë me prindërit. Fati po e quaj të keq e solli të vinte ato ditë në Vlorë edhe trupa e Teatrit Kombëtar po me shfaqjen “ Romeo dhe Zhulieta”. Unë shkova me një dëshirë të papërmbajtur. Më tej me një guxim që ty do të habiste prita jashtë deri sa dolën aktorët. U takova me Alfredin. Sa më pa më përqafoi sikur të më njihte prej kohësh. Dhe unë me naivitet u dhashë e tëra pas tij. Por gjithçka zgjati sa pushimet. Më pas ai u largua dhe kërkesës sime për takim i’u përgjigj: Harro gjithçka. Mes nesh s’ka ndodhur asgjë. Ishte kjo arësyeja e dëshpërimit tim kur u takuam në Tiranë e ju më thatë se kishit blerë dy bileta për të parë shfaqjen “Romeo dhe Zhulieta”. Ja kjo është e gjitha. Nuk mund të rija pa ua treguar. Jeta bëri të sajën. Erdha në Gjermani për mbrojtjen e masterit dhe bëra shok jete një njeri të mirë e të kulturuar. Por ….kujtimet e dashurisë sonë, dashurisë sime të parë do të më shoqërojnë gjithë jetën. I’u riktheva faqes së saj në fb, e një nga një pashë gjithë fotot. Shkaku i ndarjes sonë u zbulua më në fund : “Romeo dhe Zhulieta”