Kulturë
Qerim Pllana: “Atdheu dhe gjaku s`jan? uj?, prandaj s`fal?n kurr?!”
E diele, 20.11.2011, 07:47 PM
K u l t u r ?:
Qerim Pllana
E s e
“Atdheu dhe gjaku s`jan? uj?, prandaj s`fal?n kurr?!” (q. p.)
Ore djaj pse na q?lluat mu n? ball?! Na mor?t tok? liri e vatan. N? rini na zgjuat nga gjumi i par? i nat?s err?sir?. Nga porta hyt? p?r t`na hedh? p?r dritare si hajdut na nxor?t nga atdheu st?rgjyshore, Iliri e Dardani, na e vodh?t perandorin?! Nga tundra e stepe toka shkreta erdh?t n? tok?n tim virgj?r. T`krekosur n? pik? t? nat?s, t? dehur, harlisur e t`krisur, f?mij? rob e komshi faqezi, n?p?r d?bor?, furtun? e shi nga m?m?dheu na ndoq?t, na shkat?rruat Perandorin?, Iliri e Dardani, (q. p.)
“Pse, pse mbi pullaz ma vrave t? shenjtin shpend, lejlekun?!
n`oxhakun tim i falej allahut, per?ndis?
n`oxhakun tim puthte sqepat e bardh?
q? si bima prej buc?s shpojn? l?vozhg?n e ves?,
prej oxhakut tim shtrinte n? vatr?n time rrembat e bardh?,
dhe kur m? krah s`m? rr?zoi moll?n prej rrembi
dhe kurr? m? sqep s`ma shpoi syrin e kuq t? qershis?
(q? t? kulloj? nin?za e kuqe!) – shpend i shenjt?”!
Nga strofa e par?, “K?nga e par?, Ali Binaku”, (r .z..)
Ore avar, k?mba ime s`shkeli kurr? n?n qiellin t?nd, dit?n as nat?n, s`m? pe kurr? n? stepa tua t? b?ra shkrumb. V?rdall? ia behe n? tok?n time t? magjepsur, tok?n time margaritar perle uj?rash, detesh, fusha-male, tek shkeli k?mba jote, s`mbiu m? barishte as bari! Avar i pabes? mi vrave qen? e qe, n? mes t? oborrit, shejtan i verdh! Ku shkeli k?mba jote s`mbini d?llinje as manaferr?, ore i p?rdal? ti je ferr.
Pse bir avari m?syve k?t? dhe` p?r t`mi pre k?mb? e duar, p?r t`mi verbuar syt?, goj?n p?r t`ma mbyll! P?r t`mi vra qen? e qe, atin p?r t`ma tredh?, p?r t`mos mundur p?r t`hing?lluar... Pse pa fol mir? g?njen, g?njesht?r ke fjal?n e par?, avar or syplasur i dashuruar n? dhe`, tok?n, atdheun e huaj! S`m? l? atin tim mir? p?r ta em?rtuar, emrin p?r t`ia m?suar, shal?n p?r t`ia vu. Jelen p?r t`ia p?rk?dhel?. N? mbrojtje t? atdheut p?r ta nis. Me ju avar? p?r t`u v?rvit? n`aren? burra e atllar? varg e vist?r p?r t`u varg?tuar, kush kujt p?r t`i treguar se sa ?sht? burr?! Pse ore avar? na rat? tin?s n? prehje t? nat?s, agut t? m?ngjesit na e vrat? atin emrin q? akoma mir? s`ia kishim m?suar. M? lat? m? duar n? shok?, mi mor?t arm?t, f?mij?t n?nave ua nxor?t nga gjiri n? hell p?r t`i pjekur, avar? kanibal ju faqezi!T? porsalindurit s`pat?m koh? p?r t`i pag?zuar, avar? far? d?llinje stepa murrizi. Atit, s`m? lat? koh? emrin p?r t? ia m?suar. E vodh?t nat?n p?r ta tredh? n? err?sir?! Qofshi pjell? e fikur n? planet mos pafshi kurr? drit? diell as m?shir?! Erdh?t nat?n n? tok?n time, nj? nga nj? mi vrat? rob?rit e sht?pis?, s`ma fal?t as Blerimin, Blerin?n f?mij?t e mi e t? Drenic?s martir?, tok?s s? p?rgjakur t? am?sis?. Gjakut tim q? s`falet kurr?! Atdheu dhe gjaku s`jan? uj?, si? mendoni avar? t? verdh?, djaj t? p?rv?luar tundrash p?r toka t`huaja. U ?mendet, s`fundi lakun veti n`fyt ia vut?!
(Poezi)
QERIM PLLANA
At i Kombit Promete i Atdheut
N? Babun? pran? p?rmendores
Udh? e Liris? z?rit dhe Jehon?s
1.
N? Albulen? dheun e lasht? t? Iliris?
Preh?n sa epoka me m? shum? stin?
Dy periudha tre e m? shum? emra
K?tu pran? bazamentit rri meditoj
Po ky tis q? mbulon truporen t?nde
?`do n? k?t? vegim kjo lart?si e tij
N? k?t? mend?si m? ke llafos o njeri
Ky zem?rim i huaj ?do n`tok?n e Tij
2.
N? Berat pa gjurm? kas hap as furtun?
Gatitur galop kur e kur motet shqyejn?
Mbi te mote pikojn? shira reshin d?bor?
Net?t e gjata n?n bazament t? p?rgjojn?
S`ka fuqi q? mund nxjerr? thell?sin? e ti
Mot furtun? se l?kund stuhi dot s`rr?non
Se shkrin? dot s`mund ta fiton ai Otoman
3.
Kalimtar sodisin maj? jele mbi Flamur
P?rkrenaren lart n?n horizont si meteor
Ai pinjoll n? p?rqafim t? ka marr thumb
S`t? ik?n dot dheu n?n k?mb? mbi shk?mb
4.
O At? i kombit kult prometeu hipodromi
Dua q? sonte t`ia m?soj sojin hapin vesin
N? Dib?r hing?llim?n nga K?rraba n`Jon?
Britm?n namin vezullimin lart? n`jatagan
Dua q? tani n? Albulen? z?rin t`ia d?gjoj?
5.
Tek t? kujtoj nizam diku n? Orient Asiri
N? galop n? hop n? ket? pozit? shpat e tij
Nj? serenat? Kor?are ndijim n`pa pushim
Oshtin n? vesh?`mamuz shkrin z? i ngrir?
Tek Uj?t e Bardh? e mbi Kala ai hing?llin
Patkonjt? n? kas shk?ndijat lart? n?n qiell
Mbi shk?mb n?n qiell shpat? e ti vezullim
6.
N`horizont v?zhgimin me aq pietet e zbret
Lum Ati ?`shikim ai andej her? e mbi Det
Gjithandej n`Iliri-Fush?-dukat Domosdov?
?`shikim ?sht? ai p?rtej n? ?am?ri-Kosov?
Tek vet?tin here-her? kok?varur m?rm?rit?
A s`te duket Arb?ria akullim? e n? rrethim
Nga Juga n? Veri n? furtun? sa s`m?rdhin?
7.
K?tu pikturohen dy epoka nj? meteor drit?
Ka koh? hijer?nd? turp?ruar tek ven? e vin?
Kokulur dy atllar? qe kur e kur s`i ke pran?
N? Berat fush?-mejdan Karaburun e Kruj?
Kaher? tek ik?n n? Stamboll peng i mbajn?
As rob?r kok? m? kok? n`atdhe si dor?zojn?
8.
Ai tek vjen me Flamur Ati hing?llin oshtin?
M? fjal? e bes? dh?n? trima e shok? shum?
Hir?si e Tij s`?sht? idhnak mos keni frik?
U qorton s`u l?ndon pa kanun s`u nd?shkon
9.
Lum-lum Ati zgjate thundr?n ule kok?n
T? ve shal?n yzengjin? ta mbath patkoin
===============================
S`na pret koha n? Rrafsh-dukat p?r Janin?
Me nguti mund marrim udh? n? Jug -Veri
P?r sa Trimi t? ngjesh hesht?n t? ve k?sul?n
S`na pret moti atje tek nisemi marrim udh?n
M? zem?rim pikturohen rrug?t udh?tim i Tij
O ati-ati im p?r liri se? na duhet dhe nj? flijim
10.
Ule kok?n ta v? shal?n mes yzengjis? dizgjin?t
T? mbath patkoin p?r Kosov? Iliri a ?am?ri
N? lindje - Per?ndim marrim rrug?n e Liris?
Jehon?s bashkimit fronit teta-trigonometris?
*Pran? Lapidarit, Tiran?, mars 1972, tetor 1992
________
Marr? nga p?rmbledhja “Albanid? toka ime zjarrt?”. *Qerim Pllana ?sht? autor i 10 veprave letrare. Fillon t? botoj? vet?m pas vitit 1992. T? botuara ka tri p?rmbledhje me poezi, tri romane, nj? autobiografi dhe tri tekste publicistik?-histori. ?sht? an?tar i LSHK-s? nga n?ntori i vitit 1992. M? shkrime p?rher? ?sht? prezent n? shtypin dhe periodikun aktual shqiptar?. Zgjodhi p?r botim, Prof. Remzi Berisha, Drenas-Drenic?.