Ars Clubi “Beqir Musliu”: Trekëndëshi Poetik i Paqes

Kryetari i Komunës së Gjilanit, Qemajl Mustafa, duke u dëshiruar mirëseardhje krijuesve të shumtë nga trekëndëshi kufitar Kosovë – Serbi – Maqedoni, po dhe nga Shqipëria, përgëzoi përkushtimin e tyre krijues e veprues, për mesazhet liridashëse e paqedashëse që kultivuan e vazhdojnë t’i përçojnë përmes poezisë së tyre, duke u shprehur thellësisht mirënjohës dhe për gjithë atë angazhim të faktorit kombëtar e ndërkombëtar, në ndaljen e gjenocidit ndaj një populli dhe kthimin e paqes e lirisë në Kosovë, që po e shijojmë prej 12 vitesh dhe po punojmë për thellimin e mëtejmë të paqes dhe zhvillimit në këtë rajon. Dëshmi për këtë, është dhe kjo rrugë e asfaltuar deri në kufi, nga ana jonë, edhe shumë projekte bashkëpunimi në këtë trekëndësh kufitar e, edhe ky manifestim poetik, që u nis sot dhe do ketë mbështetjen tonë dhe më gjerë, ka thënë Mustafa. Ai shprehu bindjen se, edhe kjo pikë kufitare, këtu në Stançiq, së shpejti do jetë pikë qarkulluese për njerëzit, si një urë lidhëse më tepër mes dy shteteve, duke shprehur bindjen se, edhe përmes takimesh të tilla, secili mund të ndihmojë që rajoni ynë të jetë shembull i mirëqenies dhe bashkëjetesës mes popujve, pavarësisht të kaluarës. Misioni juaj human i ofron dhe më shumë shtetet dhe popujt, ka thënë Mustafa, ndërkohë që i ka inkurajuar organizatorët dhe pjesëmarrësit në këtë manifestim poetik që ta vazhdojnë më tutje këtë mision, duke premtuar mbështetjen e institucioneve dhe të publikut.

“Koha e poezisë” - në Kishën e Shën Anës

Kurse, Sabit Rrustemi, kryetar i Ars Clubit “Beqir Musliu” tha se poetët, në vazhdimësi ishin dhe mbetën zë i paqes, i lirisë mes popujve dhe shteteve. “Në shenjë mirënjohje e falënderimi të përhershëm për gjithë ata që kontribuuan për këtë ditë dhe na mundësuan që ne të krijojmë të lirë e në kushte më të mira, po fillojmë një manifestim rajonal poezie, pikërisht te këta gurë kufijsh që dëshmojnë realitete të reja në Ballkan. Ishin vargjet e poetëve, njësoj si zogjtë e malit që sfiduan kufijtë, edhe kur ata ishin të hekurt, të minuar dhe ndanin popujt. Është poezia, si gjithnjë, ajo që i mbledh dhe i afron këto shtete dhe i bën tok në një vend, duke dëshmuar se shpirti i krijuesit, është human dhe thellësisht i përkushtuar për paqe, humanizëm e dashuri mes njerëzish”, ka thënë Rrustemi. Për më tepër, ai tha se poezia është ajo që po bashkon krijuesit nga Kosova Lindore (Serbi), Maqedonia, Shqipëria e Kosova, këtu në Grykën e Karadakut.

Më pas, në mënyrë simbolike, pikërisht te gurët e kufirit, vendosur dy vite më parë nga një komision ndërqeveritar kosovar–maqedonas, tre poetë, nga tri shtete, Vaxhid Xhelili (Serbi), Bejtush Memeti (Maqedoni) dhe Ibrahim Kadriu (Kosovë), lexuan poezitë e tyre para krijuesve e mysafirëve të shumtë, në mesin e të cilëve dhe deputetë të Kuvendit të Republikës së Kosovës, Nijazi Idrizi, Lirije Kajtazi e Hydajet Hyseni.

Manifestimi rajonal i poezisë, i pari i këtij lloji në këto anë dhe shumë i veçantë nga manifestime të tjera poetike, vazhdoi në Kishën e Shën Anës, në fshatin Dunav, një lokalitet i boshatisur ky, gjithashtu në brezin kufitar të këtij trekëndëshi, ku dhjetëra poetë e dashamirë të artit thyen heshtjen e një objekti që me dekada kishte qenë në shërbim të kultit dhe humanizmit. “Koha e Poezisë”, siç ishte pagëzuar ora letrare e këtij manifestimi, që u drejtua nga poetja e re Linditë Ramushi, krijoi hapësirë dhe mundësoi që nga faltorja e kësaj kishe, që tashmë ka nevojë për përkujdesje institucionale, si objekt i trashëgimisë kulturore –historike, të lexojnë shkrimtarët Vaxhid Xhelili, Arsim Halili, Bilall Maliqi, Demush Berisha e Nehat Ramizi nga Kosova Lindore (Serbi), Nehat Sopaj, Bejtush Mehmeti, Sunaj Rahimi, Burhamedin Xhemaili, Ismajl Bilalli e Rexhep Bajrami (Maqedoni), Suzanë Zisi (Shqipëri) si dhe Ibrahim Kadriu, Sali Bashota, Ramadan Mehmeti, Jonuz Fetahaj, Mexhit Mehmeti, Haxhi Vokshi, Sabile Keçmezi – Basha, Albinë Idrizi, Hydajet Hyseni, Nexhat Rexha, Lirije Kajtazi, Sinan Sadiku, Nijazi Idrizi, Xhevat Latifi, Sarë Gjergji, Sevdije Rexhepi, Tahir Dalipi, Shefqete Gosalci, Demir Behluli, Ahmet Murati, Edonë Beqiri, Fehmi Korçaj, Sadete Tërnava – Osmani, Musa Ahmetaj, Linditë Ramushi e Sabit Rrustemi, të gjithë këta nga Kosova.

Të gjitha poezitë e këtij manifestimi, që u shoqëruan dhe me kafenë e mëngjesit (restorant Dunavi), me një drekë sipas traditës së këtyre anëve (në oborrin e Kishës së Shën Anës) dhe me kafenë e pasdites (restorant Gryka e Karadakut), do të përmblidhen dhe do të botohen, ashtu si është paraparë, në një revistë që do të bartë dhe emrin e këtij Manifestimi “Trekëndëshi poetik i paqes”, që tash e tutje do jetë tradicional.

Vlen për t’u theksuar dhe përshëndetur edhe përkushtimi i veçantë i komunës që, enkas për këtë manifestim, rehabilitoi rrugën dytësore nga Kisha e Shën Anës, deri te rruga e asfaltuar Gjilan – Kumanovë si dhe hapësirën brenda dhe jashtë Kishës, ku u mbajt pjesa qendrore e këtij manifestimi. Me këtë manifestim poezie në brezin e trekëndëshit kufitar Kosovë – Serbi – Maqedoni, komuna e Gjilanit nisi dhe festën e Ditës së Çlirimit, që do shoqërohet dhe me aktivitete tjera kulturore.

Ilmi Musliu

Ahmet MURATI (Gjilan)

LOTI I PURPURTË

Shpërtheva lotin tim në mijëra copëza

që u shpërndanë si një ambient i purpurt

një magji që se kisha parë kurrë

një magji e ngrohtë që e përshkon trupin e tërë

një drithërimë më mbërthen ngadalë gjer në

zemër

në zemër të përvëluar në valët e vetmisë

shekullore

dhe vjen çasti që çdo gjë merr trajtë të panjohur

të kristalizuar nëpër skajet e zemrës sime

por zemra ime, jastëk për trajtën e panjohur

pranon atë dhe më kurrë nuk do ta humb

trajtën dhe ngrohtësinë e saj që ma jep në vetminë

shekullore

Albinë IDRIZI  (Gjilan)

RIMISHËRIM

Unë të njoh

Ty, që vjen pas meje.

Hije e zgjatur e kohës

që emër pagëzimi

pret nga e imja vdekje.

Di për habinë tënde,

ngazëllimin, frikën, dobësitë,

di për hobin, dëshirat, marrëzitë...

Pulitjen e syve kur

këndshëm befasohesh.

Dridhjen e lehtë të buzës

kur trembesh, e në vaj

shpërthen papritë.

Di për rrëzimin e parë,

gërvishtjet në fytyrë,

parfumin që pëlqen,

gjellën pa mish,

muzikën që adhuron, e di.

Sepse, unë të njoh mirë

Ty, që vjen pas meje.

Hieroglifëve të emrit tim

do eksplorosh

veten tënde.

Piramidave të ëndrrave të mia

do u shtosh kujtimin tënd

me një dozë nderimi dhe përçmimi

njëherësh.

Shih për këtë, në mirënjohje

dhe tituj lavdie do vishesh,

sipas modës.

Por, njësoj do gëzosh edhe ti.

Njësoj do vuash,

njësoj do qash,

njësoj do bësh dashuri.

Aq i madh sa nis nga unë,

Aq i vogël sa mbaron tek tjetri.

Arsim HALILI (Bujanovc)

TË GJALLËT E HESHTUR

Koha ju pagëzoi emrin

Lakuar nëpër morfologji qëndrese

Ditiramb për sa pranvera

Të mbarësuar shqip

Heshtur në kornizë të bronzit

Shikoni diellin që nuk perëndon

Imazh i tjetërsuar

Bulevardit takohemi

Numërohen legjendat

Trajta e emrit ndryshe ju shkruhet

Bejtush MEHMETI (Kumanovë)

MBI GURIN ILIR

kur guri mbi gur hahet

enderrat fluturojne

djegja zbret ne hi

te gjitha shenjat treten

te gjitha mbreterit heshtin e fshehen

te gjitha fjalet ne eter ikin

por fjala "I lire" ruhet nga qielli

preke ne kohera dashurine dhe serish zbehet

preke harresen e gjurmes

ne shtresa te hirit

aty ku guri mbi gur eshte shlyer

endrra mbi enderr5 eshte zbehur

djegja ka zbrit ne hi

e hiri eshte shtresuar

Bilall MALIQI (Preshevë)

FIJE MALLI

Stinëbukura sheh veten në pasqyrë

Në krahët e erërave pahitet e kalëron

Petalet e luleve i lëvizë frymëlehta puhizë

Ky peizazh ma shkarkon mallin e lodhur

Në sirtar mallëngjimi varet shikimi yt

Unë lidhi kujtesën me buzët e tua të prushta

Pas shumë motesh të mira besa edhe të nxira

I takuam sytë e përmalluar e gati të qorruar

Aty malli u shtrydh u shndërrua në pika loti

Që lagën faqet tona tani të vijosura

Motet e thepisura që thernin shpirtra

U gurëzuan në ledina të kodrës së keqe

Më gjete diku në vargje të pasosura kurrë

E unë ty në ëndrrën që engjëjt ma çelën

Imzot kurrë më të mos ketë harrim

S’e për këtë dashuri engjëjt kanë dëshmi

Sa dashuri është zbrazur në bagazh kohe

Sa herë jam bërë zhytës në pellgun e Fatit

Troket pareshtur imi varg në port të zemrës

Aty ky trok drithëron dashurinë e lënë peng

Jam unë ai varg i gravuar në shpirtin tënd

I pa emër që gjurmët tuaja gjithnjë kërkon

Tani zogu kasnec fluturoi e fluturoi

Në qerpik të saj ngjiti fije malli

Ëndrra tani do ta ndërtoj një kullë

Që kujtesat tona të bëjnë banim ditë e natë…

Burhamedin XHEMAILI (Kumanovë)

TANI

Kur koha e arratisjeve

Dhe ikjeve nga vetvetja

Po merr fund

U hapën portat për të ecur

Me dritën e mendjes

Dhe vizionit

Rrugëve të atdheut

Që po shkurtohen

Drejt botës që na afron

Aty ku lind dielli i përparimit

Dhe nuk dëgjohet kënga e qyqes

Mbi murin e ndarjes ...

Demir BEHLULI (Gjilan)

PAQYRA E GJAKUT

TË DËSHMORËVE

Ca gjëra që duhet të vinë

Ato vinë si lindja

Si ëndrra

Herë rishtuese

Herë trimëruese

Në gjumin tonë

E na zgjojnë e na thonë:

As në Kosovë

As në Kosharë

S`ka pasur tepricë shqiptarë

Ca gjëra që duhet të vinë

Ato s`i ndal

As breshëri as shiu

As urrejtja n`mes veti

Ato kanë fuqinë sa deti

A do të vijë një ditë

E do të zgjohen shpirtrat

E do të njomet gjaku i tyre

E do të bëhet pasqyrë

E do të shikojmë tonën fytyrë

Të pastër apo të ndryrë

Se as Kosovë

As Kosharë

S`ka pasur tepricë shqiptarë

Demush BERISHA (Preshevë)

LISI

Lisi plak

Në Karadak

Degët çufurrak

Se sa vite kanë kaluar

Vetë nuk munda

Për t`i numëruar

Thonë i ka treqind

Me përjetime

Pesëqind

Shtoja edhe nja pesëdhjetë

Po të kishte gojë

Do t`i dëshmonte vetë

Shumë erëra dhe furtuna

Vetëtima

Dhe murmurima

Eh, sa ngricat e sakatuan

Eh, sa vapat e përcëlluan

Por ai token nuk e lëshoi

Vertikal

Sa herë qëndroi

Kush ma bëri të keqen mua

Ti e din po se s`ma  thua

E them vetë  me belbëzime

Pyka e degës sime.

Edona BEQIRI (Gjilan)

BRENDA SYVE TË MI

Engjëjt u zgjuan nga gjumi i thellë

e nën çatinë e qiellit pushojnë

pikat e shiut mbi ta bien

e të nesërmen, yjet do të vezullojnë.

Më tregoni kur të shihni ylberin

e qiellin me plot ngjyrë blu

Me tregoni kur dielli ka vapë

e rrezet e tij të mbërrijnë këtu.

Më tregoni kur të hapen petalet e verdha

të luleve të pranverës

Me thoni vallë a i ktheu dallëndyshet

flladi i lehte,i nxehte i veres.

Ç’ngjyrë ka jeta më tregoni

se unë këtë nuk e di

Se në brendësi të syve të mi

Jeta ime është bardh dhe zi

Fehmi KORÇA (Gjilan)

NJË PIKË

Nishani i gjenezës verdikt jo reale

Padrejtësi në shekuj,

rebelim i kalitur në trungun e shekullit që iku.

Prangat ishin dhe mbeten ''identiteti ynë ''.

Mjafton të thuash NËNË...!?

Dhe qakajt nuhasin eren,

pastaj prrojet e përgjakura vargonin me klithje.

E pyeta arsyen, ajo heshti quditërisht !?

Bëri naze mbi të vërtetën.

Po, po...,të gjithë e shiquam të syrgjynosur fjalën

e lirë.

"Kali i trojes", kishte uri.

Kënga ky burim i krojeve të historisë,

ndalohet nga "sorrëshkinat"

ato kokurrisin me sqepin e përgjakur në kulturen

e Dardanisë.

Kaluan edhe shekujt e turpit, erdhi shekulli i ri....,

Një pikë që na bashkon.

Por mos perqaj e sundo o virusi i lugatërisë....,

Akoma ke uri !?

Ne kemi një emër, por ti nuk e pranon !?

Zoti ma vuri emrin Dardan në këto troje...,

Dardan do të mbetem për jetë e mote...,

Haxhi VOKSHI (Gjilan)

MALI

Mali  plot cunga

Plot pipa mali

Në të rrinë zogj e fëmijë

Krijojnë orkestrën më të bukur

Që dëgjohet në shtatë palë qiell

E të vdekurin e ngrit prej varri

E lisat

Lisat vertikalisht kah qielli

Si ushtarë të lirisë

Mali plot pipa

Plot cunga mali

Fëmijë e zogj s`lëvizin prej tij

E lisat

Lisat thik përpjetë kah qielli

Si ushtarë të lirisë

Hydajet HYSENI (Gjilan, Prishtinë)

THONE ËSHTË PARË

PJETËR BOGDANI

Një ditë vjeshte, në Prishtinë,

Thonë është parë Pjetër Bogdani,

Me Hoxha Tahsinin, Hoxhë Kadrinë

E me Papa Kristo Negovanin…

Se ç’kuvendonin për përjetësinë,

Për Stambollin, Romën, Vatikanin

Luteshin për Gjergjin, për Arbërinë,

Argjentën, Antarion, për Zveçanin;

Thonë, mallkonin djallëzinë,

Carin, krajlët e Sulltanin…

Është parë, thonë, Pjetër Bogdani,

Në oborr të namazxhasë,

Ku ia coptuan eshtrat e zhvarrosur,

Qentë llaskucë të kasabasë…

Fërkojnë sytë besimtarët e mpirë,

Pas meshës shenjtë e pas xhymasë:

O zot! Një shqype e shenjtë, mjekërngrirë,

Buzëqesh nga froni i arabasë..:

-“Nuk janë gja, thotë, qentë e rrugës,

Që shkërmojnë eshtrat e Bogdanit,

Kujdes qentë që kafshojnë tokën,

Që kafshojnë gjuhën,

kafshojnë fisin,

kafshojnë plisin

Kafashojnë shpirtin e vatanit…

Qofsh i gjalle, qofsh i groposur,

Dhe të vërsulen zagarë e qenë,

Mos u thuaj: tyt! qenëve të zgjebosur

Por atij që i ndërsen…!

Ai qentë  t’i ndërsen,

Nga çdo lloj qeni

Është më qen…

Thonë, atë vjeshtë, me ngricë e brymë

Është rishfaqur Pjetër Bogdani

Me Hoxha Tahsinin, Hoxhë Kadrinë

E me Papa Kristo Negovanin…

Thonë, atë vjeshtë, me suferinë

Përkundte hasiania të vëllain hasianin,

Në ninula, zana e sibila,

Tok me Gjergjin,

Me Pjetër Bogdanin,

Me Hoxha Tahsinin, Hoxhë Kadrinë

E me Papa Kristo Negovanin…

Se ç’ligjëronin për Arbërinë,

Për fisin, plisin, për Vatanin.

Ibrahim KADRIU (Gjilan, Prishtinë)

ATDHEU

Nëse shpërngulesh nga unë

Dhe s`di kujt tjetër mund t`i fal aq kohë,

Dhe s`di  të arrijë më askund

Nëse shpërngulesh nga unë

Asgjë s`do jetë imja

As fryma

Nëse shpërngulesh nga unë

Ruana Zot

Nuk do të kem kujt

T`i them mirëmëngjesi

Prandaj përulem

Si fushë pjellore rrëzë maleve

Të lus të më qëndrosh gatitu

Para syve e zemrës

Ashtu siç je

Me të gjitha plagët

T`i shërojmë bashkë

Pa ty si pa diellin

Akulli zë në pritje zemrën

Se ç`ndodh më tutje me të

Një Zot e di

Ismail BILALLI  (Kumanovë)

ECËM E ECËM

Ecëm e  ecëm

Nëpër

Damarët e mi

Dhe u takuam

Në fjalën e pathënë

Jonuz FETAHAJ (Preshevë, Prishtinë)

TE VARRI I IDRIZ SEFERIT

Zbardhur iu kishin flatrat

Shqiponjës

Dielli kishte rreshkë

Ngjyrëallen

Koka e shkabës

Lodhur nga zezona

Dy shekuj e kusur

Në Karadak

Merreni eshtrat flasin

Për kohë të liga

Idriz Seferi

Nuk plaket në këngë

Ndoshta ditët e netët i kalon

Me tymnajë duhan Hotle

Vijnë e shkojnë tregtarët

Pa fjalën e pathënë bacë

Karadaku ndërrohet nëpër

Kohë si nuse

Linditë RAMUSHI (Gjilan)

KOHA S`NA TAKON NEVE…

Zëri po më lëngon në atë vorbull fjalësh

Ngjitur rri portreti mendimtar qëndron heshtur

Mes kornizës së paepur

Sikur thotë

Koha s’na takon neve.

S’na takon neve koha e thatë

Dhe kur qaj e s’prek fytyrën me hije të verbër

Buzëqeshja për zemrën e përlotur

Bëhet hark vendimtar.

S’na takon kjo kohë e majme

Që kur hap sytë

Ëndërroj të jetë veç makth i natës së shkuar

T’ia shter burimin ku kullon ai vrer si argjend

i flakosur

Rremat e fishkur të yjeve që shohin e s’flasin.

E kur mbillet lulja e bardhë në tokë të motit

të vjetër

Koha s’na takon neve në lindje të një flete

Veç nuri i ngelet si peshqesh

Peshqesh sërish për pritje.

Lirie KAJTAZI (Gjilan)

M-ENDJE MERIMANGE

...edhe pas ecjes

Lakmoj skutat

Kryq e tërthorë

Kanape rrjetash kurdis

Kur e do nevoja

Sikur nga reja lëshohem

E ngjitem

Poshtë a rrihet

Tek pushoj atje mbi re

“vizitorët” e rastit

Me vdekje i gostisë

E (s) di  pse  fshesa

m- endjet e mia m`i prishë

Mexhid MEHMETI (Preshevë, Fushë – Kosovë)

RRUGËTIM

Udhë  e udhë e udhë

Sa shpesh na shkuan ardhjet

e na erdhën shkuarjet

Udhëtim i thënçin

kësaj kotësie biblike

Kumti i vdekjes

thyen heshtjen si krismë sëpate

mbi turrë shkarpash fjalëkotat

digjen tryezave të rrumbullakta

Medet për ne me këto udhë

shpesh na shkojnë ardhjet

e na vijnë shkuarjet

Musa AHMETAJ (Kamenicë)

PROPOZIM!

E kam një propozim miq

kësaj here po e japi vet

Dik Martin e trimëruar

ta bëjmë me brisk synet

Edhe vendin e kam gjetur

atje te Shtëpia e Verdhë

pa ekipë e pa farë opiumi

shikojmë sa gjak ka me derdhë

Nuk do përdorim fare

ndonjë teknike tjetër

por kisha sugjeruar

vërtet sistemin e vjetër

Pastaj te mos përdorim

as gaza e as fasha

le te bindet personalisht

ky fare Dik Marti pasha !