Agim Vuniqi: Irani nuk është në posedim të aftësive ushtarake bërthamore

A  është Irani një fuqi bërthamore? Mund të jet? Me projektet sekrete bërthamore që ka ndërmarrë, a mundet Irani një ditë të fshijë nga harta çdo vend që urren, Izraelin të parin midis tyre? Sipas gjeneralit izraelit Uzi Eilam; jo!

Shtypit ndërkombëtar rregullisht i kushtohet rëndësi me tituj alarmues. Këto tituj kanë pretendim se programi bërthamor i Iranit është duke bërë përparim të shpejtë dhe se "mullahët atomik" në Teheran po vijnë më afër për të sulmuar armiqtë e tyre me raketa bërthamore. Izraeli mbyllë syrin si burim i lajmeve prapa shumicës së këtyre titujve. Lexuesi i përgjigjet raportimeve të tilla me ankth.

Ka deklarata më konsistente lidhur me kapacitetin bërthamor të Iranit përveç analizave dhe komenteve që shtyjnë komunitetin botëror në panik dhe plasojnë një klimë të frikës në politikën ndërkombëtare. Për shembull, Uzi Eilam flet më ndryshe se shumica e bashkëkombasve të tij rreth Iranit dhe "makthit bërthamorë" . Sipas Eilam, qeveria e Izraelit nuk është duke e thënë të vërtetën në lidhje me Iranin dhe energjinë bërthamore.

A është qëndrimi opozitar i Eilamit rezultat i një dëshirë për të rrëmbyer vëmendjen dhe të jet më ndryshe? Për të parë këtë, duhet të shohim se kush është Uzi Eilam. Ai është një gjeneral, i cili ka shërbyer në funksione shumë strategjike. Ai ishte për shembull kreu i Komisionit të Energjisë Atomike të Izraelit. Ai shërbeu si një ekspert "bërthamor" në Ministrisë izraelite të Mbrojtjes. Prandaj ekspertiza dhe përvoja e tij meriton më shumë sesa dyshimi i dobishëm.

Artikull i gjeneralit Eilam i cili u aponzorua në gazetën "Times Online", "The Times" dhe "Sunday Times" të dielën e 10 janarit në Londër, në përmbledhje, se Irani nuk posedon aftësitë ushtarake bërthamore. Gjithashtu Irani është larg të arrijë aftësitë e tilla, dhe se ka nevojë edhe për 7 vjet të tjera për të arritur atë pozitë. Kërkesave të shprehura nga Ministri izraelit i Mbrojtjes Ehud Barak dhe kreu i zbulimit ushtarak Yadlin se Irani do të blejë armë bërthamore në vitin 2011 nuk janë të bazuara në mjediset e objektive apo dëshmi. Ministria izraelite e Mbrojtjes është ujku që qan në mënyrë që të rrisë buxhetin e saj. Izrael i afrohet çështjes së aftësisë nukleare të Iranit me më shumë skepticizëm sesa që është e nevojshme dhe nuk ka përmbajtje të mjaftueshme. Disa politikanë ekzagjerojnë këtë çështje në mënyrë që të shmangin vëmendjen e publikut duke e larguar nga politika e brendshme. Shërbimi i fshehtë izraelit bën vlerësimet të frikshme.

Gjithashtu një sulm nga ajri ndaj Iranit nga Izraeli do të jetë një vepër e cila nuk i shërben qëllimit të saj dhe e cila do të shkaktojë rrezik të mëtejshëm dhe hakmarrje. Një kontroll i shtuar ndaj Iranit nuk do të jetë më praktik. Në mënyrë që të shtyjë programin bërthamor të Iranit për 3-4 vite një forcë ajrore e cila është e aftë të godas të gjitha objektet bërthamore dhe strategjike në të njëjtën kohë do të jetë e nevojshme. Për këtë arsye, një sulm ajror i fuqishëm ajror kundër Iranit mund të kryhet vetëm nga SHBA, e cila është në posedim të një flote të tillë.

Atëherë të gjitha fjalët që shpreh si person janë po aq të rëndësishme. Fjalët e mësipërme i përkasin Uzi Eilam, i cili është gjeneral i Izraelit, ish kryetar i-Komisionit të Energjisë Atomike Izraelit dhe ish-"ekspert bërthamor" në Ministrinë Izraelite të Mbrojtjes.

Nuk ka kaluar shumë kohë, që nga korriku 2009, kur ministri izraelit i mbrojtjes Ehud Barak dhe Sekretari amerikan i Mbrojtjes Robert Gates kanë njoftuar se "të gjitha opsionet janë në tavolinë" në lidhje me aftësitë bërthamore të Iranit. Në ndërkohë ka pasur ndryshime në Iran, apo në qëndrimin e këtij vendi. As Izraeli, as Irani, as një palë e tretë nuk beson se tensioni mund të ulet nëpërmjet dialogut dhe negociatave. Para së gjithash për faktin tjetër se shteti hebraik dhe shteti shiit shohin njëri-ekzistencën e tjeri si një kërcënim kundër tyre nuk e lejojnë një kurs të tillë paqësor.

Në ndërkohë, zyrtarët amerikanë nuk kanë ardhur në një unifikim të opinionit për këtë çështje. Ndërsa Zëvendës Presidenti Bajden thotë se ai nuk do të qëndrojë në rrugën e një sulmi ndaj Iranit nga Izraeli, Presidenti Obama ka shprehur në deklaratat e ndryshme se ai nuk ka dhënë dritën e gjelbër për të, Izraelit. Sekretari i Shtetit Klinton tha në televizionin MSNBC se "Izraeli është një shtet i pavarur" dhe se "asnjë shtet i pavarur do të dëgjojë të tjerët kur ai ndjehet se ekzistenca e saj po i kërcënohet". Si president i Institutit të Kërkimeve Strategjike (INSS) të Izraelit, Eilam ka njoftuar se "një qëndrim armiqësor në emër të SHBA-ve do të ishte i gabuar dhe nuk do të sillte konsekuencat e dëshiruara". Eilam ka deklaruar se objektet bërthamore në Iran janë të vendosura në gjithë vendin dhe se një numër i konsiderueshëm i tyre janë të nëndheshme. Eilam ka thënë se nëse duhet një operacion të niset, ai do të kërkojë që Irani të goditet me javë ose edhe muaj dhe theksoi " edhe atëherë suksesi nuk është i garantuar. Unë nuk besoj se dikush ka informacion për të gjitha objektet ".