Nexhmedin Spahiu: "Strategjia per Kosoven Veriore"

"Strategjia për Kosovën Veriore" – e dizajnuar për të dështuar – e rezulton federalizimin e Kosovës

 -Ky plan u premton serbëve të Veriut mirëqenie, por si do ta besojë komuniteti serb në Veri këtë premtim kur përballë ka pjesën jugore që falë politikave të institucioneve të Kosovës, nga komuna dikur më e zhvilluar e Kosovës, është shndërruar në komunën më të varfër dhe më të prapambetur të Kosovës? 

- Përse serbët e Mitrovicës do t’i pranonin zgjedhjet e organizuara nga Institucionet e Kosovës, të cilat shembullin e vet më të keq (manipulimin më ekstrem) e dhanë pikërisht në Jug të Mitrovicës? 

 - Ky plan përuron termin “Kosova Veriore”, që është nisma simbolike për ndarjen e Kosovës në dy entitete, përkatësisht në dy republika, si në Bosnjë e Hercegovinë, ashtu siç Steiner përuronte termin “Mitrovica Veriore” dhe e ndau atë në dy administrata (komuna), duke shpallur paraprakisht një strategji të ngjashme me këtë të ICO. 

Ka nje ngjajshmeri të frikshme mes “Strategjisë së ICO (dhe demek Qeverisë së Kosovës) për Kosovën Veriore”, që “fshehurazi” e gjeti rrugën në media dhe strategjisë së PSSP Steiner për “bashkimin” e Mitrovicës. 

Atëherë, më 25 Nëntor 2002, PSSP Michael Steiner i qerasi me drekën e turpit liderët politikë në Prishtinë dhe në mbrëmje qerasi me darkën e turpit liderët lokalë në Mitrovicë. Në media u shpall bashkimi i Mitrovicës në ndërkohë që PSSP Steiner kishte nënshkruar ndarjen e Mitrovices në dy administrata: njerën, atë jugore, që do të udhëhiqej nga udheheqja e atëherë posazgjedhur komunale, dhe tjetrën, atë veriore, që do të udhëhiqej nga zyretarët e deriatëhershëm të komunës paralele që aty e tutje do të konsideroheshin zyretare të UNMIK-ut dhe që do të konsiderohej administratë e UNMIK-ut.

Derisa tjerët iu përgjigjen ftesës në darkën e turpit, unë u paraqita në TV dhe të nesërmën botova artikullin në “Koha Ditore” e më pas edhe në “Institut of War and Peace Report” në Londër, ku tregoja se nuk ka ndodhur kurrefarë bashkimi i Mitrovicës po PSSP Steiner ka legalizuar ndarjen e Mitrovicës. U përkraha vetëm nga Veton Surroi e Adem Demaci. 

S’vonoi shumë dhe të gjithë u bindën se çfarë në të vërtetë kishte bërë PSSP Steiner, por tashmë ishte vonë. Madje pas disa muajsh edhe Hashim Thaci e Ramush Haradinaj ma pranuan se paskësha pas të drejtë. 

Ndarja e Mitrovicës në dy komuna tashmë ishte fakt i kryer. Grupi i Unitetit këtë e mori si të mirëqenë dhe madje e adoptoi si propozim të vetin, si ofertë të parë në negociata.

Vendimit të Steinerit për ndarjen e Mitrovicës në dy administrata i pati parapri e ashtuquajtura strategji e PSSP për integrim të Veriut të Mitrovices. E verteta se ky dokument që po ashtu u “përvodh parakohe” në media si ky tani, ishte më i shkurtër se ky i ICO tani, por thelbi ishte njësoj. 

Oferta e PSSP Steiner që të dilnin në zgjedhjet e 2002, thjesht u injorua nga serbët në veri të Mitrovicës dhe Steiener iu kthy marreveshjes me Nebojsha Çoviqin. Thjesht, startegjia e Steinerit ishte e dizajnuar që të dështojë, ajo ishte vetëm sa për t’i hedhur hi syve komunitetit shumicë në Kosovë dhe për t’i hapur rrugë procesit të ndarjes së Mitrovicës.

Të vetmën gjë konkrete dhe kuptimplote që e ka Strategjia e ICO (dhe demek Qeverisë së Kosovës) për Kosovën Veriore, është se përuron termin “Kosova Veriore”.  Kjo është nisma simbolike për ndarjen e Kosovës në dy entitete, përkatësisht në dy republika, si në Bosnjë e Hercegovinë, ashtu siç Steiner përuron termin “Mitrovica Veriore”. 

Çka në të vërtetë ofron ky plan i ICO (dhe demek Qeverisë së Kosovës)? 

Serbëve të Veriut u ofron “ZGJEDHJE”. Këtë ofertë serbët e patën që nga zgjedhjet lokale të vitit 2000. Përse do ta pranonin tani? Ata nuk pranuan të dalin në zgjedhje kur ato i organizonte UNMIK e OSBE, për të cilat të gjithë pajtoheshin se ishin të lira, të ndershme e demokratike. Përse do t’i pranonin zgjedhjet e organizuara nga Institucionet e Kosovës, të cilat shembullin e vet më të keq (manipulimin më të skajshëm) e dhanë pikërisht në jug të Mitrovicës? Serbët e Mitrovicës nuk e dinë se sa të rregullta ishin zgjedhjet në Prishtinë, por e dinë fare mirë se sa të parregullta ishin ato në Mitrovicë. Kush mund t’i bëjë serbët të besojnë se ata shqiptarë që i vodhën votat e shqiptarëve, nuk do t’ua vjedhin votat e serbeve? 

Po të dëshironte vërtet integrimin e Veriut të Kosovës, Qeveria e Kosovës dhe ICO do të kontribuonin më shumë në rregullsinë e zgjedhjeve në Mitrovicë për t’u dhenë shembull të mirë serbëve në Veri. Përkundrazi, në raundin e balotazhit, me ndonjë perjashtim të vogël, pothuaj nuk pati fare monitorë ndërkombëtarë nëpër qendra votimi, përkundër parregullsive të skajshme që vetë ata vunë re gjatë raundit të parë. 

 

 

Iu ofron njerëzit në jug të Mitrovicës që nuk kanë as pushtetin moral as real. Nuk kanë pushtet moral, sepse të gjithë e dijnë se janë të zgjedhur me vota të vjedhura. Nuk kanë pushtet real, sepse pushtetin real në jug të Mitrovicës nuk e ka kryetari zgjedhur me vota të vjedhura po ata qe vodhen votat për të, e që burim të fuqisë së tyre financiare e politike i kanë strukturat paralele, pikërisht ato që demek tenton t’i eliminoje ky plan veprimi.

Ky plan u premton serbëve të Veriut mireqënie, por sa është kjo për ta e besueshme. Si do ta besojë komuniteti serb në Veri këtë premtim, kur përballë ka pjesën jugore që falë politikave të institucioneve të Kosovës, nga komuna dikur më e zhvilluar e Kosovës është shndërruar në komunën më të varfër dhe më të prapambetur të Kosovës? 

Si do t’i besojë  komuniteti serb i veriut të Mitrovicës premtimit për mireqenie e harmoni me pjesën jugore, nëse aktualisht mirëqenia në Veri është shumë më e ngritur se në jug të Mitrovicës?

Nuk mund të kryesh punë me premtime të mira në Veri të Mitrovicës nëse këto premtime më parë nuk i ke realizuar në jug të Mitrovicës.

Më tej, në këtë plan veprimi, mëtohet se lidhja me komunitetin serb realizohet duke punësuar sa më shumë përkthyes dhe asistentë. Përvoja 10 vjeçare në Mitrovicë na tregon në këtë “lidhje” mes komunitetit serb dhe ndërkombëtarëve, nuk kanë qenë ndërkombëtarët ata që kanë arritë t’i bindin serbët për bashkëjetesë me shqiptarët, por ka ndodh e kundërta: kanë qenë serbet ata që i kanë bindë ndërkombëtarët se shqiptarët nuk janë brum që mund të organizojnë shtet, përkatësisht që Kosova e pavarur nuk mund të funksionojë. Kjo ka ndodhur edhe me ata ndërkombetarë që kanë ardhur në fillim si pro-shqiptarë të ndezur. 

 

 

Aludohet në këtë plan se suksesi i zgjedhjeve në enklavat serbe në jug të Kosovës është indikator që e njejta gjë mund të ndodh edhe në veri. E verteta është se vetë Beogradi ka qenë i interesuar për një sukses të tillë. E vërteta është se Beogradi nuk është realisht kundër planit të Ahtisaarit, por kërkon të arrijë diçka përtej Ahtisaarit, një Dejton 2, federalizimin e Kosovës, ndarjen në dy republika si në Bosnjë e Hercegovine. Këtë ia ka mundësuar Qeveria e Kosovës dhe ICO, duke mos ecur me procesin e krijimit të komunave paralelisht në jug e në veri të Kosovës. 

Kur  ky plan të shpallet i dështuar, sepse ky plan i quajtur  Strategjia për Kosovën Veriore, është i dizajnuar që të dështojë, do të imponohen bisedimet e sërishme me Beogradin. Në këto bisedime Beogradi nuk bisedon më për krijimin e komunave serbe në Kosovë, po për atë se çfarë do të behet me ato komuna, duke synuar që kompromisi për njohje të pavarësisë së Kosovës të jetë federalizimi i Kosovës.

Nëse strategjia për ndarjen e Mitrovicës në dy komuna ka funksionuar, pse të mos funksionojë e njëjta formulë edhe për federalizimin e Kosovës.

Sigurisht nëse procesi zgjedhor në Kosovë i 2007-shit apo qoftë edhe i 2009-shit, do t’ishte pak më i rregullt se çfarë ishte, fati i Kosovës do t’ishte krejt ndryshe.