Agron Tufa: Elegji për djalin e humbur të shtëpisë

Agron Tufa:

Ky djali i mrekullueshëm këtu, është djali i dajës tim, Laim Riçku. Nuk është shkrimtar. Nuk ka lidhje me artin. Është nga emigrantët e parë të pas nëntëdhjetës, që punon e jeton në Itali. Kemi kaluar fëmijërinë bashkë, vite të vështira, të paharrueshme. Ai është lexuesi më i përkushtuar i çdo librit tim të ri. Kënaqësia dhe mahnia me të cilën më flet ai, për mbresat e menjëhershme pas leximit, për mua janë më të shtrenjta se çdo kritikë profesionale. Edhe librin tim të fundit me poezi, ai arriti ta shtijë në dorë, para meje.

Në shenjë malli e mallëngjimi, po e hedh këtë status, si mirënjohje për këta lexues dhe për rolin e tyre të “padukshëm” që luajnë në krijimtarinë tonë. Me këtë rast – dhe një elegji sëmbuese:

ELEGJI PËR DJALIN E HUMBUR TË SHTËPISË

I

Nuk është e drejtë, djalë, nuk është as e gjetur

të heshtësh ashtu, edhe në paç vdekur…

Si t’përballemi tash me heshtjen tënde?

Ndër lindje diejsh, ndër perëndime hëne

shpresojmë e me vite secili qan tinëz...

Tash loti tët ëme i ka ngrirë në ninëz.

Nuk është e drejtë, nuk është e gjetur

të heshtësh kaq gjatë, edhe në paç vdekur.

O ti, lule e purpurtë shkëndije,

që etur për qiell more arratinë, -

prindërit besojnë gjithfarë mrekullie,

derisa për ty asgjë të mos dinë.

Nuk është, pra, e drejtë, nuk është as e gjetur

të heshtësh kaq gjatë, edhe në paç vdekur.

Çdo ditë në ekran shkuma bregut zbardh –

tabore kufomash me kurme të prishtë.

Nëna flet e fshan: “Kosa në livadh,

ndodh të mos e kapë ndonjë fill të brishtë...”

Nuk është, pra, e drejtë, nuk është, pra, e gjetur

të heshtësh kaq gjatë, edhe në paç vdekur.

II

Djali i shtëpisë, djali ëndërrtar,

e dogji-rrufe fëmijërinë në fshat.

U ngut me u rritë, saorë me hedhë shtat,

me ngri në portretin e vet djaloshar -

mizë në qelibar.

Dy puse sysh nën hijen qerpikgjatë;

goja – gjymëhapur prorë në gaz të gjallë -

smalt’ i dhëmbëve orizorë farfurin;

kurorë kaçurrelat të zeza mbi ballë -

engjëll fjorentin.

Është djali i shtëpisë që iku pa kthim

drejt një bote të pafund,

që mund të jetë “askund”,

duke lënë pas një shpresë, -

një “kurrkund”

pa adresë.

Tash kur vitet e largojnë,

kur kujtimet avullojnë -

vjen më përhihet në blu

portreti i tij flu,

dhe si në një film të martë, prorë

e shoh tek vrapon në oborr,

mandej ma ngjallin pak më shumë

manaferrat në shtator…

Ju, manaferra me vesë të shtatorit!

Pashi kokën kaçurrele të djalit të shtëpisë -

jepni një shenjë, një gjest a një fjalë:

ka vdekur a është gjallë?

Heshtin sytë e të gjallëve.

Heshtin hijet e maleve.

Heshtin korijet me burbuqe.

Hesht lugina me fushën që digjet.

Hesht teh i lumit që vizllon e fiket.

Heshtin pemët, retë, çatitë e kuqe.

Asgjë nuk dinë. Nuk ditën ta mbajnë...

Andaj ditën fshajnë,

andaj natën qajnë,

andaj shpesh e ngjallin – fani që lëviz,

por asnjë s’e kthen dot djalin e shtëpisë.

III

Kjo botë që gremiset, dërrmuar në brenga,

do shembet, rrëgjohet, të vdesë do të dojë,

por më parë do shkrehet e kalbur përbrenda,

veç shpirt nuk heq dot, edhe pse – rrënojë.

Ka një keqkuptim që çart çdo zembrek

të orëve të Kohës që matin gjallnimin;

hënë e diell lindin sërish për me vdekë,

veç tash rreth’ i tyre e ka bjerrë kuptimin.

Le t’shtërzojë qind herë mister’ i Krijimit

barkut të paanë tejpërtej Gjithësisë!

Le t’gulçojnë dritat e qiejve t’amshimit -

kurrë s’do ta rilindin djalin e shtëpisë!

2023