Kulturë
Sevdail Hyseni: Intervistë me regjisoren nga Presheva, Afeida Boriçi Memeti
E hene, 09.12.2024, 06:53 PM
Intervistë me regjisoren nga Presheva, Afeida Boriçi Memeti
TEATRI,
ARTI QË NA BASHKON DHE NA PASURON SHPIRTËRISHT
Roli im në art është më shumë një mision. Jam
përpjekur gjithmonë të jem një zë për kulturën shqiptare në Preshevë, një zonë
që shpesh përballet me sfida në ruajtjen dhe promovimin e identitetit tonë
kombëtar. Përmes aktrimit, regjisurës dhe moderimit, synoj të krijoj ura
lidhëse mes komuniteteve dhe të inkurajoj të rinjtë që të ndjekin pasionin për
artin, thotë regjisorja Afeida Boriçi Memeti.
Nga
Sevdail Hyseni
Festivali “Ditët e Komedisë
Shqiptare” është kthyer tashmë në traditë. Çfarë domethënie ka ky edicion i
XIX-të për ju dhe për kulturën shqiptare në përgjithësi?
Afeida Boriçi Memeti: Festivali
“Ditët e Komedisë Shqiptare” është një festë e madhe e humorit dhe kulturës
shqiptare. Ky edicion i XIX-të është dëshmi e punës së palodhur të artistëve
dhe organizatorëve, të cilët çdo vit rikthejnë këtë traditë 30 vjeçare nga
themelimi i festivalit. Ky festival i jep një zë të fuqishëm komedisë si një
gjini teatrale që jo vetëm argëton, por edhe përcjell mesazhe të thella
shoqërore. Për mua personalisht, është krenari të jem pjesë e një aktiviteti që
ndihmon në pasurimin e jetës kulturore shqiptare.
Nata e parë e festivalit
fillon me komedinë “Ëndërr në Papafingo” nga Fieri dhe përmbyllet me komedinë
“Profesor, jam talent... 3” nga Prishtina. Si janë përzgjedhur këto shfaqje dhe
çfarë pritet të sjellin për publikun?
Afeida Boriçi Memeti: Përzgjedhja e shfaqjeve
bazohet gjithmonë në cilësinë artistike dhe temat që ato trajtojnë. Këto dy
shfaqje janë të veçanta sepse sjellin humor të hollë dhe situata që lidhen me
realitetin tonë. Ato përfaqësojnë diversitetin dhe kreativitetin që arti
shqiptar ka për të ofruar. Publiku do të ketë mundësinë të qeshë, të reflektojë
dhe të lidhet me personazhet dhe temat e trajtuara.
Ju keni një kontribut të madh
si aktore, regjisore dhe moderatore. Si e vlerësoni rolin tuaj në promovimin
dhe zhvillimin e artit dhe kulturës në Preshevë dhe më gjerë?
Afeida Boriçi Memeti: Roli im në art është më
shumë një mision. Jam përpjekur gjithmonë të jem një zë për kulturën shqiptare
në Preshevë, një zonë që shpesh përballet me sfida në ruajtjen dhe promovimin e
identitetit tonë kombëtar. Përmes aktrimit, regjisurës dhe moderimit, synoj të
krijoj ura lidhëse mes komuniteteve dhe të inkurajoj të rinjtë që të ndjekin
pasionin për artin.
Sfidat
Çfarë sfidash keni hasur
gjatë rrugëtimit tuaj artistik dhe si keni arritur t’i tejkaloni ato?
Afeida Boriçi Memeti: Sfida ka pasur shumë,
që nga mungesa e mbështetjes financiare për projektet kulturore deri te
paragjykimet ndaj grave në art. Megjithatë, pasioni për artin dhe mbështetja
nga komuniteti më kanë dhënë forcë të vazhdoj. Besoj se artistët kanë një
përgjegjësi të madhe për të qëndruar të fortë dhe për të vazhduar të
kontribuojnë, pavarësisht vështirësive.
Teatri përfaqëson një element
të rëndësishëm në kulturën e një shoqërie. Çfarë domethënie ka teatri për ju
dhe sa është e rëndësishme të kultivohet ky art në hapësirën shqiptare?
Afeida Boriçi Memeti: Teatri është
frymë, është një pasqyrë e jetës dhe shoqërisë sonë. Përmes tij, mund të
kuptojmë më mirë veten dhe botën që na rrethon. Në hapësirën shqiptare, është
jashtëzakonisht e rëndësishme që teatri të kultivohet dhe të mbështetet, sepse
ai ruan dhe përcjell identitetin tonë kulturor dhe shërben si një mjet i
fuqishëm për edukimin e brezave të rinj.
A mendoni se ne, si komb,
kemi bërë mjaftueshëm për të pasur një Teatër Kombëtar gjithëshqiptar? Çfarë
hapash konkretë duhet të ndërmerren për ta arritur këtë qëllim?
Afeida Boriçi Memeti: Fatkeqësisht, nuk
mendoj se kemi bërë sa duhet. Një Teatër Kombëtar gjithëshqiptar do të ishte
një simbol uniteti dhe bashkimi kulturor. Për ta arritur këtë, duhet më shumë
bashkëpunim mes qeverive dhe institucioneve kulturore në të gjitha trojet
shqiptare, si dhe më shumë mbështetje financiare për artistët dhe projektet që
i japin jetë kësaj ideje.
Përkushtimi
Festivali është një platformë
e rëndësishme për artistët. Sa i hap rrugë ai bashkëpunimeve të reja dhe
shkëmbimeve kulturore mes trojeve shqiptare?
Afeida Boriçi Memeti: Ky festival është një
mundësi e shkëlqyer për artistët që të takohen, të shkëmbejnë ide dhe të
krijojnë bashkëpunime të reja. Ai i jep artistëve nga të gjitha trevat shqiptare
një skenë të përbashkët ku mund të ndajnë përvojat dhe kulturën e tyre. Përmes
këtij festivali, kemi arritur të lidhim ura bashkëpunimi që shkojnë përtej
kufijve.
Cilat janë projektet tuaja të
ardhshme dhe si mendoni të vazhdoni të kontribuoni në jetën artistike dhe
kulturore?
Afeida Boriçi Memeti: Jam duke punuar në disa
projekte të reja teatrore dhe plane për një festival të ngjashëm që do të
përfshijë të rinjtë e talentuar. Gjithashtu, po mendoj për një program
televiziv kulturor që do të promovojë artin dhe artistët shqiptarë nga të
gjitha fushat. Synimi im është të vazhdoj të jem një urë mes artistëve dhe
publikut.
Mesazhi
Një mesazh për të rinjtë që
duan të ndjekin rrugën e artit dhe teatrit?
Afeida Boriçi Memeti: Ndiqni ëndrrat tuaja
dhe mos hezitoni të shprehni talentin tuaj. Arti është një mënyrë e fuqishme
për të ndikuar në shoqëri dhe për të lënë gjurmë. Puna e palodhur, pasioni dhe
përkushtimi janë çelësi i suksesit. Asnjëherë mos e humbni besimin se arti mund
të ndryshojë botën!
Le të dihet: Kush është Afeida Boriçi Memeti?
Personazhja e kësaj interviste me shkas,
zonja Afeida Boriçi, është vajza e regjisorit dhe dramaturgut preshevar Agron
Boriçi, i cili ndërroi jetë në moshën 60 vjeçare. Babai i Afeidës, me origjinë
nga Shkodra, ka qenë njëri ndër themeluesit e Festivalit tradicional “Ditët e
Komedisë Shqiptare” në vitin 1994, që për katër dekada rresht mbajti gjallë
frymën e tetarit në Preshevë.
E tani Afeida, vajza e dramaturgut të
ndjerë Agroni Boriçi, i cili përmendet për dhjetëra skenimeve të dramave,
recitaleve, filmave dokumentarë, skeqeve humoristike etj. vazhdon gjurmëve të
babait të saj. Ajo, ka mbaruar Fakultetin e Arteve, në Prishtinë, dega regji
teatri, për të vazhduar veprimtarinë e saj, fillimisht si realizatore në RTV 21, në Prishtinë, pastaj
si regjisore e dublimeve në Kompaninë audio-vizive A&A në Tiranë dhe ka mbi
10 vjet që punon në Teatrin e Preshevës si regjisore dhe koordinatore për
kulturë.
Ndër dramat që ka punuar Afeida janë:
“Udhëtimi anës lumit”, autor Vudi Alen, “Emigrantët”, Sllavomir Mrozhek,
“Skicuesi”, autor Michael Healey, “Dy duzina me trëndafila”, autor Aldo De
Benedetti etj. duke u shpërblyer dy herë është në festivale me çmimin “Regjia
më e mirë”. Kësaj radhe, në
festivalin tradicional “Ditët e komedisë
shqiptare”, në Preshevë, paraqitet me komedinë
“Një dorëzim”.