Kulturë » Ypi
Edison Ypi: Me Kadare në fyt
E marte, 12.12.2023, 11:00 PM
Me Kadare në fyt
Nga
Edison Ypi
Kockë
në fyt, halë në fyt, qelqe në fyt, gozhdë në fyt, brisk në fyt. Këto dhe të
tjera si këto janë sende që viktimës i kanë rënë në fyt, i shkaktojnë dhimbje,
jetën ja nxijnë.
Mirpo
sado dhimbje të shkaktojnë këto sende në fyt, e kanë një derman, e kanë një shërim.
Shkon te një infermier a një kirurg dhe i heq. Dhe dhimbja mbaron.
Halli
që s'ka të sosur, halli që s'ka kirurg që e ndreq, nuk është kur në fyt si në
pus, të bie ndonjë qelqe a ndonjë gozhdë, por kur je bërë vet shkak që në fyt
të ka ngecur Kadare. Atij s'ke ç'i bën.
Po
të ka ndodhur kjo, nuk ke derman. Do vuash sa vorrit do ja kallxosh. Do
përpëlitesh si gjarpër i plagosur përgjithmonë. Derisa të ngordhësh si qen.
Të
merresh me hajvanë delirantë që gjallojnë e vuajnë me Kadare në fyt, nuk ja
vlen, është sikur të luftosh me kërrminj, ose të ndeshesh me një lëmsh qurresh,
është diçka e pahijshme.
Topi
me qurre në fjalë, janë qënie të dorës së dytë e të tretë mbetur ora nja dyzet
vjet të shkuara, janë ca mjeranë që po të merresh me ta, është pikërisht ajo që
u mungon, ajo që e kërkojnë me ngulm, ajo që u duhet të ndjehen të gjallë.
Protagonistat
e përgojimit të Kadaresë janë një amalgamë gjallesash mendjengushtë që mblidhet
e pështillet pafund në një mjedis kaotik anonimiteti me shpresën idiote se
Shkrimtari i madh është kalaja e fundit që u ka mbetur pa marrë.
Shumica
çuna, goca, nipër, mbesa, farefis spiunash ose oficerash Sigurimi.
Mes
këtij lëmshi qurresh ka dhe të persekutuar apo të internuar, analfabetë ose
injorantë pa asnjë ide rreth Artit, Poezisë
Letërsisë, që i rre menia se vuajtja i ka bërë Artistë. Çka ësht rrena
më e madhe që mund të imagjinohet. Janë thjesht vulëhumbur pa nam e nishan
nëpër katakombat e Fatit. Nga ata që, për shkak të pamjaftueshmërisë mendore
dhe imagjinative, e dinin se vuajtja do vazhdonte përgjithmonë, dhe kishin
marrë masat të vazhdonin të gjallonin lidhur me zinxhirë. Mirpo Liria erdhi.
Dhe erdhi kur nuk e prisnin. Kur mendja nuk ua merrte. Kur as në ëndërr nuk e
kishin parë të vinte.
Sipas
këtyre budallejve, për këtë ngutje të tepërt të paparashikuar dhe rrjedhimisht
të pafalshme, Liria dhe ata që Lirinë nuk e lanë të vdesë por e mbajtën mbi
shpinë në hjekë, duhet të përgjigjen, duhet të dënohen.
Motoja
donkishoteske e hakmarrjes së qurrnajës së horrave në fjalë ndaj individëve të
shquar si Kadare është;
Shkrimtarin
e madh ta ndotim me çdo qurre e me çdo shpifje që na vjen në mendje, me çdo
rrenë e çdo intrigë halucinative, derikur të bëhet e qartë se përderisa
Shkrimtari i madh s'paska qënë aq i pastër, edhe Diktatura s'ka qënë fort e
pisët.
Mirpo
meqënse Gjeniu i ka parashikuar të gjitha, kundër artilerisë së qurrave nis më
e tmerrshmja e hakmarrjeve, hakmarrja pa kthim, hakmarrja e Shkrimtarit.
Vetë
e thirrët. Vetë u krrujtët. Kadare deshët. Kadare keni. Mu në fyt. Me gjithë
këpucë, me gjithë lidhësa, rrip mesi, çorape leshi. Pa asnjë mundësi që ndonjë
xherah apo kirurg tua shkuli nga fyti.
Nuk
është e lehtë për qurranjosët me jetu me fyt të blloku me Kadare.
Është
si me fjet me vdekjen. Si të hash e të pish me agoninë. Me marr frymë me
Hjekën.
S'ke
ç'i bën. S'mund të presësh më tepër nga qurranjosët që janë përbindëshat që
Liria i prodhon pashmangshëm si qyteti plehrat.
Të
mos e kesh besuar se ka pasur më të fortë dhe më inteligjentë se Diktatori, dhe
për këtë lajthitje të bësh fajtor Shkrimtarin që Diktaturën dhe Diktatorin i
mposhti, është mëkat tepër i madh që duhet vuajtur.
Kadare
në fyt është sëmundje pa kthim, pa shërim, pa kurim, sado poezi të mësosh
përmendësh, sado libra të lëçitësh, sado koncerte të shkosh, sado shpesh të
ikësh në Kishë apo Xhami për të rrëfyer e falur mëkatet,
Kadare
në fyt është një çështje që nuk i përket xhentëlmenave të merren, aq më pak ta
zgjidhin. Është vuajtje e merituar e viktimave të hajvanllëkut, injorancës,
shejtanbudallallëkut. Atyre që nuk e dinë, as ide nuk kanë, se Arti, Artisti,
Talenti, Frymëzimi, s'kanë absolutisht asnjë lidhje me Diktaturën, Demokracinë,
spiunllëkun, internimin, pushkatimin, varjen në litar, rjepjen e lëkurës,
shkuarjen në hell.
Le
të lehin e llomotisin, le të pëllasin e pëllcasin qurranjosat. Kurrë s'kanë për
ta mësuar çfarë humnere i ndan me Shkrimtarin e madh.
Ata
janë aq më të lumtur sa më afër me llumin.
Ai
është aq më i adhuruar sa më i vetmuar.
Për
ata, Arti është komoditet, rehati, aheng.
Për
Atë, Arti është arratisje e vullnetëshme drejt parehatisë.
S'ka
vend për asnjë iluzion. Fati i qurrnajës me Kadare në fyt është i parathënë.
Askush prej qurranjosave lehës nuk është njeri por qën, nuk ësht Poet por
hajdut, nuk ësht shkrimtar por zagar, nuk është mendimtar por pisanjos.