Hasan Hasanramaj: Penda e shkrimtarit tonë Daut Maliqi

Penda e shkrimtarit tonë Daut Maliqi

Dinë të thithë nektarin e poezisë për të vegjlit dhe të rriturit...

Në veprat e botuara te shkrimtarit tonë të vyeshëm Daut Maliqit janë përfshirë një larushi temash, përmes të cilave poeti e ndjen e vetminë edhe qëndresën apo stoicizmin e patrembur të krenarisë kombëtare. Ky poet i vyshkem gjate jetës  tij me shqetësim  ka përcjell dukuritë negative, por, mbi të gjitha, ritmi që frymon lirshëm ...

Nga Hasan Hasanramaj

Shkrimtari i mirënjohur kosovar Daut Maliqi dhe recepsionistin e librit te botuar Xhevdet  Kallabes me të cilin zhvilluam një bisedë të gjatë dhe mjaftë interesante mësuam se me punën e madhe shumëvjeçare në letërsinë ky shkrimtar, publicist, profesor dhe aktiviste i vyeshëm qysh në diete e hershme të  rinisë me një vrull e ka filluar rrugëtim nëpër kohë të labirintit, në të cilat jeta e çdo njërit krijon bagazh sa të dhimbshëm aq edhe krenar. Dikur ky shkrimtar ishte nën petkun e një gazetari të gazetës “Rilindja” i cili dekada me radhë me besnikërinë me të madhe ishte në  shërbim me plotë elan dhe pietet kësaj fushë- veprimtarie. Ai bëri luftë për të ndërtuar fjalën meritore. Kam lexuar edhe librat paraprak të autorit, Maliqi të cilat ishin dhe janë një odiseada e kohëve të brishta që  ky autori të shpërthejë si një vullkan emocional, e kjo shihet edhe në një nga titujt e librave te tij ku shihte dhe sheh shumë çka të këndshme dhe jo të këndshme. Mbase inercionit të  tij  frymon  lirshëm, ishte edhe vet një ëndërr e fshehur nëpër kohë. Në veprat e shkrimtarit tonë të vyeshëm Daut Maliqit janë përfshirë një larushi temash, përmes të cilave poeti e ndjen edhe vetminë edhe qëndresën apo stoicizmin e patrembur të krenarisë tonë kombëtare.

Vlerat edukative përmes vargjeve poetike

Ne librit me titullin “Po rrahin  daullet”  te poetit Daut Maliqit – përmbledhje me poezi kushtua atdheut, familjes me vlera njerëzorë recepsionisti i vishem i këtij libri Xhevdet Kallaba ne mes tjerash na tha: “ Se kjo përmbledhje me poezi te Letërsia shqiptare është pasuruar  me vepra që pasqyrojnë realitetin shpirtëror dhe social të popullit shqiptare. Një nga këto vepra, e cila vjen si një himn dedikuar mëmëdheut dhe vlerave njerëzore, është një përmbledhje me poezi për të rritur e shkruar nga shkrimtari dhe poeti Daut Maliqi. Ky libër, me pesë kapituj dhe gjithsej m dyzet e tri faqe me poezi është një mozaik i mendimeve dhe ndjenjave të autorit, të cilat janë thellësisht të mbushura me dashuri dhe përkushtim ndaj temave qendrore si vendlindja, atdhedashuria, dhe vlerat familjare.

Në ketë veprën  përmbledhje me poezi i kushtohen me shumë dashuri dhe ndjenjë vendlindjes

Në veprën “Po rrahin daullet” - përmbledhje me poezi, poezitë i kushtohen me shumë dashuri dhe ndjenjë vendlindjes, dhe kjo nuk është thjesht një vend gjeografik, por një koncept më tërësor që mbërrin në brendinë e secilit lexues. E përshkruar me një gjuhë poetike dhe imazhe piktoreske, Maliqi na sjell para syve peizazhe nga vendlindja e tij - Busavata - që veçojnë natyrën e bukur dhe ndikimin pozitiv që ajo ka në formimin e karakterit të tij, në veçanti, dhe të njeriut në përgjithësi. Në poezinë “Busavata ime”- autori shpreh epitetet më të mira që i shkojnë vendlindjes i cili është:

“O vend i bukur, vend i shenjtë,  vend i rritës,  vend i paqes,  vend i mikpritjes, vend i qytetërimit,  vend i dritës!”...

Autori në librin  e tij te posa botuar trajton  ndjesitë e humbjes dhe sakrificës që shkakton emigrimi, duke u bërë zëri i një thirrjeje për mos emigrim, në të cilën jehojnë qartë ndjenjat e atdhedashurisë dhe nevojën për të ruajtur unitetin familjar e kombëtar. Në veprën e tij, Maliqi thekson rëndësinë e ruajtjes së familjes si njësia më themelore e shoqërisë. Prandaj përmes vargjeve u drejtohet politikë bërësve, si drejtues të shtetit: “Politikanë, ndalni emigrimin e brezit të ri; krijoni vende pune për jetë të dinjitetshme në të gjitha trojet e bukura etnike!”. "Po rrahin daullet" nuk është vetëm një këngë për flamurin Kuq e Zi dhe simbolikën kombëtare, por edhe një ftesë për të kultivuar dashurinë njerëzore, mirësjelljen, dhe paqen ndër njerëzore. Në këto poezi, Maliqi rimëkëmb urat e miqësisë dhe respektit ndaj prindërve, duke iu drejtuar brezave të rinj me mesazhe të fuqishme për të vlerësuar dhe mbrojtur trashëgiminë kulturore. Autori, ndonëse përmes vargjeve kërkon shumë nga shoqëria, prapëseprapë shprehet përplot optimizëm për gjendjen aktuale të atdheut, duke e ilustruar me vargjet nga poezia “Po rrahin daullet”: “Po rrahin daullet, oh, sa bukuri, ku valon hareshëm Flamuri Kuq e Zi, dhe frymon e reja, me plot krenari”... Në të njëjtën kohë, libri trajton edhe luftimin e ligësive njerëzore, një temë që krijon një kontrast të fortë me idenë e dashurisë me zemër që përvijon gjithë veprën. Maliqi gjithashtu sjell në dritë rolin e poetit në shoqëri si shpërndarës i këtyre mesazheve dhe si ndërmjetësues i vlerave që duhen transmetuar ndër breza. Duke ndjekur zhvillimet e reja në të shkruarit e poezisë, e cila, dita-ditës, po prezantohet përmes vargut të lirë e në shpërfillje të vargjeve të rimuara, autori, i ndikuar nga ky fenomen, shpesh tundohet nga vargu i lirë duke ia ngatërruar vargjet e bukura e të rimuara. Sido që të jetë, autori Daut Maliqi arrin që informacionin e dëshiruar ta plasojë qartë te lexuesi. Vepra e Maliqit është gjithashtu një reflektim mbi rolin e shkollës, ndarjen nga të dashurit e tij, siç është bashkëshortja e tij; madje, libri shpreh edhe peshën e afërsisë me vajzat, nipat, dhe mbesat, si dhe ndikimin e miqve të vërtetë në jetën e tij, dhe jo vetëm. Kështu ai përpiqet që ta dërgojë në vend amanetin a bashkëshortes së tij, e cila e porosit në vargjet: “Të vijnë vajzat, nipat e mbesat, miqtë e shokët, dikur të vjetër, nuk të lënë, asnjëherë vetëm”... Ky libër shërben jo vetëm si një arkiv i kujtimeve personale të autorit, por edhe si një manifest i dashurisë së tij të palëkundur për vatanin dhe njerëzimin. Përmbyllimisht, "Po rrahin daullet" – përmbledhje me poezi është një vepër që fton lexuesin në një udhëtim ndër emocione dhe kujtime, që ngre lart vlerat më të mira njerëzore dhe kombëtare. E shkruar me një stil të thjeshtë dhe të qartë, ky libër bëhet një manual i nevojshëm për të gjithë ata që kërkojnë një frymëzim për ta dashur mëmëdheun dhe për ta ruajtur imazhin e tij të pastër nëpër shekuj përfundoi shkrimin e tij kushtua librit te botuar i vyeshmi recepsionisti - Xhevdet Kallaba. Me këtë dua të them se, librat e botuara te Daut Maliqit, lexuesve tone  nga sot do tu shërbejnë si armë e fortë për dije , larg dukurive asociale, në kujtim të rënëve për liri, dashurinë ndaj familjes , vendlindjes, natyrës e gjithëçka të bukur që e rrethon.