Bahri Myftari: Djaj të lumtur - Identiteti

Bahri Myftari

Djaj të lumtur

IDENTITETI

 Shirat e verës, të rrallë, por të rrëmbyer, e kishin gërryer keqas rrugën në të dy anët e saj. Nga kodra e deri në hyrje të qytezës së Belshit, balta e kuqërremtë e rrëshqitëse rrezikonte të gjithë mjetet që lëviznin mbi të.
 “Furgoni” i linjës, mbushur plot me udhëtarë, xhiroi keqas dhe, për fat, shkoi e u ngjesh djathtas. Udhëtarët, të lodhur e të djersitur, ranë mbi shoqi-shoqin. Mund të  kishte ndodhur tragjedia. Poshtë asaj rruge varej rrëpira e frikshme që përfundonte në ujërat e gjolit. Shoferi po mundohej më kot. Mjeti nuk lëvizte. Më pas ai ishte i detyruar të kërkonte ndihmë. Por asnjë prej udhëtarëve nuk iu përgjigj. Thirri dikë me emër dhe me mbiemër. Emri nuk iu shqua, ndaj as nuk u dëgjua qartë. Ndërsa mbiemri po, u dëgjua: hoxhë, hoxhë!
 Ndërkaq, personi që thirri shoferi, shtyu mënjanë bashkudhëtarin që kishte në krah dhe kërceu mbi rrugë. Hoqi këmishën e lagur nga djersët, duke zbuluar një trup atletik, të bukur, muskulor e të fortë. Në gjoks kishte një tatuazh. Portret heroi nga ata të antikitetit. Sakaq, hoqi beretën, përkëdheli pak mustaqet e mbajtura me kujdes dhe... E çuditshme! Portreti i tij ngjante si dy pika ujë me atë të artistit të madh egjiptian, sikur t’i kishte prerë kokën Omar Sherifit të famshëm. Domosdo, kur qeshte, gabimi dhe ngatërresa me aktorin e famshëm ishin fatale. I vuri supin “furgonit”, diç harmonizoi me shoferin dhe, sakaq, automjeti doli mbi asfaltin e thatë.
 Udhëtarët ngadalë zunë vendet e tyre. Dhe “Omar Sherifi” ynë po ashtu. Bashkudhëtari që, pak më parë,  bëri mënjanë t’i hapte rrugën atij, përsëriti të nëjtën lëvizje, veçse tani e shihte “fqinjin” e tij ndryshe: plot mirësi dhe adhurim. Po matej të fliste, por sepse ngurronte. Ishte një pikalosh, flokëkuq nga qyteti që, për gjatë tërë udhëtimit, nuk e pati hapur gojën. Më në fund, sikur mori kurajë, guxoi dhe pyeti:
 - Hoxhë Belshi jeni?
 - Nga koka te këmbët ose anasjelltas. Hiq beretën, - qeshi tjetri.
 Furgoni ndaloi në qendër të qytetit. Udhëtarët po kontrollonin bagazhet e zunë të zbrisnin njëri pas tjetrit.
           - Pimë një kafe? –iu lut “Omar Sherifit”  pikaloshi flokëkuq. Hoxha sikur përtoi në fillim, por pastaj pranoi. U ulën te lokali nën shelgje. Me të zënë vend pikaloshi, për çudinë e tjetrit, nisi të tregonte se nuk kishte lënë Vend të Mirë pa vajtur.
           - Kam qenë në Gosë të Kavajës, në kishën e Shna Ndout, në katedralen e Mirditës, thjesht për pafuqi nuk jam ngjitur dot deri në Tomor dhe, më në fund, më rekomanduan... prandaj u gëzova që të gjeta, që të takova.
 - Që më takove mua?!
 - Po më kanë folur për ty... “Shko te hoxhë Belshi”, më kanë thënë, prandaj... të lutem, ti duhet të më dëgjosh...
 - Unë hoxhë Belshi jam, por...
 - Të lutem, të lutem, - këmbënguli pikaloshi.
 Diçka e ngatërruar po lindte aty. “Omar Sherifi”, që sapo pohoi se ishte hoxhë Belshi, ishte vërtet i tillë: Mal Hoxha quhej, pinjoll i fisit të madh të hoxhajve. Peshkatar për nga zanati. Për tjetër gjë nuk ia thoshte. Pikaloshi po e ngatërronte me atë, ish-oficerin e artilerisë, që prej vitesh kishte hedhur supeve xhyben e hoxhës, dhe që, për të qenë i sinqertë, për aftësitë, këshillat, përkujdesjet si dhe për aftësinë e tij si mjek popullor i kishte dalë nami në tërë luginën e Shkumbinit, në malësinë e Polisit dhe të Shpatit madje, deri në pllajën e Tomoricës.
 - E pastaj? - e pyeti  pinjolli i hoxhajve
 - Po ti më dëgjo njëherë... pastaj...
 - Dreq o punë! – tha Mal Hoxha. Po do ti, që e pushtoi edhe një dëshirë për ta shtyrë më tej këtë histori.
 - Pa, hë?
 Pikaloshi ia nisi këtë radhë me familjen, që siç shqiptoi me krenari e lavdërim, pati bërë krushqi me njeriun më të pasur në të gjithë luginën që shtrihej midis dy lumenjve: Shkumbinit dhe Devollit bashkë. Kishte për grua vajzën e pronarit të firmës “Dielli”.
           - Ama, të gjitha të mirat bashkë, nuk bëhen, hoxhë efendi, - i tha pikaloshi dhe, pasi heshti pak vazhdoi:
 - Më ndjek një parandjenjë, ç’ ne parandjenjë! Një frikë, një tmerr se, me sot e me nesër, do të vdes!
 - Marrëzira, - i ra shkurt Mal Hoxha. – Po vdekjen, or mik, nuk e bie frika, nuk e bie as frika e as parandjenja... ka shenjat e  veta ajo... atëherë po, atëherë...
 - Cilat janë ato shenja, hoxhë?
 Mal Hoxha, tanimë, s’kishte ndër mend të tërhiqej. Rrëfimi i pikaloshit e vuri në mundim. Donte dhe, njëkohësisht, besonte se mund t’i kthente sigurinë dhe qetësinë atij djali. Shpresonte se mund t’ia shkulte atë fiksim nga koka, prandaj edhe vazhdoi:
 - Janë shumë, janë shumë shenja, po  dy janë më kryesoret... e para: me gruan?... me gruan jo nëpër shtëpi, por në shtrat, hë... Fol, fol sinqerisht!.... Bukur! E dyta: po me oreksin?
 Pikaloshi edhe këtë radhë pohoi se nuk kishte shqetësim. Mal Hoxha u ngrit. E urdhëroi edhe atë ngrihej, madje të ngrihej shpejt e si atlet. E përfshiu mes krahëve të tij muskulorë dhe shpuri deri në dalje...
 - Harroji ato që më the, e mbaj mend ç’të thashë! – i tha dhe pastaj diç i bëri me kokë duke e përcjellë...
 ...Në mbrëmje, atje, te klubi me emrin alla Shvejk “Te gota”, plasi gallatë e madhe. Mal Hoxha u tregonte shokëve dhe miqve për takimin me atë, pikaloshin.
           - E luajta rolin e hoxhës, - thërriste ai me shishen e birrës në dorë, - e luajta për bukuri!...Mendova të tërhiqem njëherë, por po më ndodhte si ai që jëp pesë lekë e hyn në valle, pa jep njëqind e nuk del dot!...
 Salla gumëzhinte prej haresë... ndërsa ai vazhdoi:
 - Ngadalë të dashurit e mi, ngadalë. Për të qenë më i besuar, desha t’i këndoj atij qyqari mbi kokë, një nga ato syret e kuranit, mirëpo nuk di, nuk di dhe vajta i bërë kryqin... Prisni, prisni – fliste Mal Hoxha dhe përpiqej të vendoste qetësinë. – Te merremi vesh: atë, atë hallin e vdekjes e kishte me tamam. A nuk na ndodh të gjithëve që të na tiposet si atij?
 Më tutje kurrkush nuk dëgjonte. Ç’ ishin në atë sallë të madhe, sikur atë natë, donte vetëm hare, vetëm gëzim.
 Një burrë me kapele meshini, që për vite me radhë pati punuar te frima “Dielli”, tha:
 - E njoh pikaloshin , e njoh mirë se ai është dhëndër te firma në fjalë dhe kjo, vetëm për faktin se ai është nip i prefektit, se ai shëmtirë ... ai shëmtirë  ka një nuse, një nuse që as një traktor si Mal Hoxha... nuk ia punon dot tokën...
 Ky shpërthim i  burrit me kapele meshini e ledhatoi Mal Hoxhën. Kish ardhur në qejf, ngaqë kishte rrëkëllyer nja pesë shishe birrë, ndaj kur dëgjoi lëvdatën e kapelës, i dha humorit krahë dhe i gostiti të gjithë sa ishin aty.
 Të nesërmen e në ditët që vazhduan rrëfimi i Mal Hoxhës pushtoi qytezën. Pak gjë pati mbetur prej autorit. Dita-ditës secili i hiqte apo i shtonte diçka, e zbukuronte apo e shëmtonte sipas qejfit e aftësisë. Këtij ndryshimi nuk i shpëtoi dot as autori, të cilin nuk po e thërrisnin më Mal Hoxha, ashtu siç e kishin thirrur për gati 40 vjet të jetës së tij, por thjesht: hoxha! Njerëzit nuk kishin ndërmend t’i kujtonin mbiemrin, jo. Ata e thërrisnin “hoxhë” për rolin që kishte luajtur e që vetë e kishte zgjedhur, madje dhe mburrej fillimisht.
 - Tahmaja bela e të zot! Kur kërkon të marrësh atë që nuk të takon, humbet edhe atë që ke, - i tha atij një buzë mbrëmjeje ish- oficeri i artilerisë, ose më saktë, hoxha i vërtetë.
 - Budalla, jeni zotnia juaj, - ia ktheu Mal Hoxha, - unë  po vuaj ta heq këtë nofkë të mallkuar, ndërsa ti paske hallin e rivalit, hallin...
 Ajo çka po thoshte duhej besuar. Prej kohësh Mal Hoxhës i ishte bërë bezdi e madhe ajo nofkë, pasi kurrkush nuk po e thërriste me emrin e tij. A thua Mal Hoxha kishte mbaruar, kishte vdekur... Si, si mundej që të gjithë, të gjithë... të mëdhenj e të vegjël ta thërrisnin me atë nofkë! Një ditë edhe vetë kryetari i bashkisë  ashtu e thirri, ndërkohë që u dëgjua një zë femre nja dhjetë hapa larg:
 O hoxhë, o hoxhë! – ishte zëri i Adelinës, pronares së lokalit nën plintat e të cilit ankoroheshin varkat e peshkimit.
 - Të paska marrë malli për atë mikun?, - ia ktheu ai tërë inat.
  Asaj nuk i lëvizi qerpiku. I vuri përpara shishen e birrës e u largua gjithë naze, si  të ishte një çapkëne 15-vjeçare.
 Adelina ishte një vejushë, e ardhur nga Myzeqeja dhe, si për inat të vendasve, kishte blerë lokalin që shihte i tëri nga liqeni. Ai lokal, siç thoshin zërat, ishte blerë me lekët e burrit të saj,  trafikant femrash, vrarë kohë më parë në një nga lagjet e Palermos.
 Kjo vejushe jo rrallë kundronte liqenin për orë të tëra. Herë-herë ngashërehej e lotonte.
 - Më vjen keq, më vjen keq Adelë... më vjen keq për sytë e tu, - e pati ngacmuar dikur Mal Hoxha.
 Më pas, ai  nuk linte rast pa i folur Adelinës:
 - Ata sy aq të bukur Adelinë nuk duhet të shikojnë në ujin e pistë të atij gjoli. Ç’ bëjnë robtë në banjo, moj zonjë, brenda në të shkon e derdhet. Ka, matanë këtyre kodrave, dhjetëra gjole... që të luan fiqiri! Me ujë të pastër  e të kthjellët si sytë e tu, Adelinë. Njëzet metra thellë sheh gjilpërën! Pa dëgjon melodi, muzikë, këngë dhe vaje që vijnë prej thellësive që i përhapin disa bukuroshe, zana, shtojzovalle, femra yje me trup prej peshku. Eh, mos Adelinë...
 Adelina bënte çudi, jo vetëm nga çka dëgjonte, por edhe prej asaj se si kishte mundësi, një burrë kaq i fortë, kaq muskulor të fliste kaq ëmbël e kaq butë! I kujtohej i shoqi. Ai siç kishte trupin, kishte edhe zemrën. Bishë, bishë... Kurrë nuk të përkëdhelte, as mirëmëngjesi nuk të thoshte! Adelina u lidh me Mal Hoxhën. Ajo e dinte se ai ishte i martuar dhe me fëmijë. Megjithatë... ajo kishte vendosur të mos martohej më, këtë mendje mbante edhe sot e gjithë ditën. Donte të bënte dashuri me këtë burrë. Kaq!
 Mal Hoxha e shëtiti nëpër të gjitha gjolet. Kur i mësoi notin, se myzeqarja përveç ujit të pusit, s’kishte parë më tepër... pra, kur i mësoi notin, e shpuri te Gjoli i Zi. Atë natyra e kishte ndërtuar për qejfin e vet. Liqen i hatashëm, i pastër, i pastër sa zor të gjeje për ta krahasuar. Rrethuar prej lisash të lartë, të zbukuruar si me dorë, ku cicëronin dhe këndonin të gjithë zogjtë e kësaj bote. Gëzonte qielli. E fuste Adelinën në thellësi të asaj mrekullie. Aty, aty i mësoi të bënte edhe dashuri, në ujë. Ajo e mbështillte trupin e tij midis kofshëve të veta dhe ai, me qejf dhe i kënaqur, e shtynte sipas ritmit të valëve.
     - Natën, natën o hoxhë! – përshëndetën dy-tre klientë që po largoheshin.
 Mal Hoxha hodhi përtokë ç’ kishte mbi tavolinë. U krijua një zhurmë e madhe. Ata, që sapo përshëndetën, u shqetësuan dhe zunë të vështrojnë njëri-tjetrin.
 - Ç’ pati ai? – mërmëritën, - çfarë thamë ne?! 
 Adelina, sapo  dëgjoi zhurmën, vrapoi, i doli përpara Mal Hoxhës dhe u përpoq ta qetësonte. E uli dhe e vështroi tërë pikëllim sikur t’i thoshte: “E
Sheh, miku im, nuk jam vetëm unë që ta kam harruar emrin! Ja ç’i ke bërë vetes.”
 Mal Hoxha u ngrit heshtazi e doli jashtë. Rëndë e përjetoi atë natë. Mirëpo, me ç’i ndodhi ditë më pas, ngjarja e kësaj nate nuk mund të konsiderohej hiç gjë!
 Ishte koha kur po kthehej nga peshkimi. Agimi e pati zënë duke mbledhur rrjetat që kishte hedhur qysh mbrëmjen e shkuar. I kishte shkuar mbarë peshkimi. Dy torbat ishin përplot, me krap njëra e me ballëgjerë tjetra. Ndërkohë, vajza e tij, një dhjetëvjeçare kaçurrele, krejt  pa të keq, i thirri:
 O hoxhë, të kërkojnë te qendra. Një nga qyteti... dhe vajza qeshte e thërriste: hoxhë, o hoxhë! Pastaj, duke u përkëdhelur, shkoi t’i hidhej t’atit në qafë. Por ai, lëshoi torbat tërë nervozizëm dhe me po ato nerva i dha një të shtyrë vogëlushes, e cila e tmerruar zuri të qajë...Mal Hoxha as që u mor me të, nuk ia vari më së bijës, edhe pse e qara e saj po ia copëtonte zemrën.
 I bindur se ai që e kishte kërkuar, patjetër, do të ishte ai ngordhësira nga qyteti, pikaloshi. U betua se do t’ia merrte shpirtin, do ta vdiste, në fund të gjolit do t’ia bënte varrin.
 - Më ka bërë dëm të madh!, thoshte me vete, - dëm, dëm që s’mund ta mbajë robi.
 Dhe, vërtet, me këtë që i kishte bërë pikaloshi, i kishte hedhur dyzet vitet e jetës që mbanin mbi vete emrin e nderuar të Mal Hoxhës, në hiç gjë, në mosekzistencë të plotë. A e shihni ç’ dëm të madh? Dhe ja, së fundi, ai dëm na qenkësh ulur edhe në familje, edhe në shtëpi! U betua edhe një herë:
 - Do të hakmerren, do të hakmerrem... –mërmëriste,  mirëpo, kur u gjend përballë me pikaloshin, nuk mundi të bënte asgjë. Ky i fundit, iu hodh dhe e përqafoi si i djegur prej mallit. Nga goja e tij  dilnin falenderime si lumë, se nga Mal Hoxha atij i ishte kthyer gëzimi, dashuria, jeta e, mbi të gjitha, mortja, vdekja ishte zhdukur. I sigurt që këtë “dhuratë” pikaloshi e pat marrë prej tij, tani i paskësh sjellë edhe gruan e vet...
 Mal Hoxha po e shihte i habitur si t’i thoshte: po gruan pse, pse e ke sjellë?
 Pikaloshi, si t’ia kish kuptuar qëllimin,  i kishte thënë:
 - Hoxhë, e solla gruan pasi kemi mbi tre vjet martese dhe nuk...      
 Mal Hoxha, i mbytur prej fjalëve dhe falënderimeve, prej lajkave dhe puthjeve të pikaloshit, nuk po e merrte dot veten dhe s’pati kohë të reagonte. Madje nuk pati asnjë grimë kohë, sepse, si pa kuptuar as vetë, u gjend në dhomën e pritjes së lokalit të Adelinës dhe ja, mu aty, te pragu, u përball me një bukuroshe bionde që mbante veshur një minifund xhins dhe një kanatiere portokalli.
 - Gruaja, ime shoqe, - belbëzoi pikaloshi.
 Ç’po ndodhte?! Në shikim të parë, si mashkulli, si femra ndjenë një tundim tepër të madh që, madje, s’mundën ta fshehin. Biondina i shtrëngoi dorën mashkullit më tepër se sa duhej, po këtë bëri edhe ai, Mal Hoxha.
 - Më ka folur im shoq, - tha ajo duke bërë një lëvizje nazike, - më ka folur, por jo për çka po shoh!
 Burri qeshi dhe, dihej se, kur Mal Hoxha qeshte apo buzëqeshte bëhej edhe dy herë më i pashëm, më tërheqës dhe më tundues. Ajo u ul duke hedhur këmbë mbi këmbë. Ndërkaq, pikaloshi, që pati dalë pak më parë për nevojë të makinës, kishte porositur kafe për ata të dy. Mal Hoxha s’po guxonte të merrte filxhanin mbi tavolinë. A thua ruhej mos trembte shikimin e vet që zhbironte drejt asaj lakuriqësie të zbuluar te biondina.
 - E ke çmendur tim shoq, -foli ajo duke u përkëdhelur.
 - Më tha se është mirë, ndihej i shëruar... – ia ktheu ai.
 - Burri nuk vjen në shtrat të gruas për të gërhitur... – foli prapë ajo.
 Mal Hoxha e peshoi biondinën me sy. Ajo provokoi një lëvizje të kotë dhe gati i fëshfëriti gjinjtë e saj përpara tij. Aroma e gruas së huaj e turbulloi.
 - Në kësi rastesh divorci është ilaçi,  - foli Mal Hoxha.
 - Me mua e ka bërë, - u  përgjigj biondina, - por nuk po e bën dot me pasurinë e tim ati,  - vazhdoi ajo, e cila nisi të bënte një lëvizje drejt tij që s’dihej deri ku do të shkonte, nëse atë çast nuk do të ishte kthyer pikaloshi.
 Kaluan ditë pas këtij takimi. Biondina filloi të vinte vetëm në këtë qytezë. Vinte me një “fiat” të bardhë që e ngiste vetë. Mal Hoxha e çonte te Gjoli i Zi. Ajo zhvishej lakuriq dhe ashtu, si sirenë, hynte në ujë, duke lëshuar rreth vetes rrathët lozonjarë që përhapeshin si vello gjigande e kaltër.
 Ç’ pamje mahnitëse! – thoshte Mal Hoxha të cilit i dukej sikur në atë gëzim, gëzohej edhe uji, pylli, zogjtë, sikur dëgjonte një këngë nga larg, një vaje, sikur herë-herë shihte portrete femrash yje, herë me trup njerëzor e herë me trup peshku... tërë ato përralla që i dikur i pati treguar Adelinës, tani po i besonte vetë.
 Biondina ishte notare e mrekullueshme. Mal Hoxha nuk kishte ç’t’i mësonte. Edhe për dashurinë që bënte me të në ujë nuk vuajti shumë...Kështu ditët kalonin për bukuri derisa zunë shirat e vjeshtës. Atëherë moti u ftoh dhe biondina nuk erdhi më.
 Një natë, krejt rastësisht, ai po përcillte një reportazh në televizionin lokal. Reportazhi i kushtohej arritjeve dhe sukseseve të firmës “Dielli”. Foli presidenti i firmës, “milioneri”. Në krah të tij mbante pikaloshin.
 - Është ai, apo jo?! – tha Mal Hoxha me gjysmë zëri dhe po përqendrohej...Po, po... pikaloshi ishte... I tëri, i hequr në fytyrë, po ai thatanik i njohur, veç më i qeshur . Mbante një kollare të hollë e të shkurtër si bisht pulishti.
 Më pas, në ekran u shfaq vila e “milionerit”. Në verandë, plot shend e nur, doli  biondina. Biondina! Goxha e bukur, e freskët, marramendëse, por, me bark të kërcyer, të rrumbullakosur. Ishte shtatzënë.
 Mal Hoxha bëri një llogari të thjeshtë. Vuri buzën në gaz dhe e përcaktoi saktësisht: biondina ishte në muajin e nëntë të shtatzënisë së saj.