Kulturë » Ypi
Edison Ypi: Birra
E marte, 03.03.2020, 03:27 PM
Birra
Nga
Edison Ypi
Ku
i gjen paret ky që mbeti gjithë ditën klubeve duke pirë birrë ?! pyesnin me
dyshim për ndonjërin që pinte 1 birrë në muaj në ndonjë klub të qelbët.
Birra
nuk kishte fort lidhje me shuarjen e etjes. Birra ishte sapun për fytin,
shplarëse e mbeturinave të gurrmazit nga marrinat gastronomike që shqiptari i
hidhte stomakut.
Ndonjë
birrë më të rrallë e pinin vetëm banorët e qyteteve.
Fshatarët
nuk pinin birrë. Një shishe birrë kushtonte sa një ditë pune në kooperativë.
Të
pinin birrë femrat në klubet e pista plot pijanecë dhe spiunë, nuk bëhej fjalë.
Përveçse
si shpëlarëse e llumrave të gurrmazit, birra edhe të dehte, të arratiste në një
bote iluzore pa tejkalime plani, pa parada, arrestime, kontrolle, pëshpërima
për pushkatime.
Birra
ishte një shpikje borgjeze për të përçarë rradhët e klasës puntore që mendjen
nuk duhej ta kishte te pije dehëse si birra por tek triumfi mbarëbotëror i
revolucionit proletar.
Të
freskët apo të thartuar shqiptarët e gjerbnin birrën pa pyetur për cilësinë e
saj.
Fatlumët
e rrallë që kishin arritur ta "çanin ferrën" kishin sjellë haberin se
"jashtë shtetit" birrën e pinin më së shumti gjermanët. Birrë pinin
edhe monarkofashistët grekë të cilëve pas pak do tu derdhnim plumb në gojë.
Birrën e pinte edhe qeflia Italia ku birra derdhej lumë. Në Çeki dhe Poloni ku
prej kohësh uji kishte dalë nga përdorimi, birrën ta sillnin me rubinetë në
shtëpi.
Efektet
afrodiziake të birrës i shprehte më së miri pohimi; Filania i ka këmbët si
shishe birre.
Për
mardhënien e shëndetit me birrën shqiptarët e katandisur në skilipeca thoshin;
Birra të shëndosh.
Më
e bukur se nusja, më interesante se dhëndërri, më e bujshme se ahengu, birra
ishte mbretëresha e dasmave. Nuk do kënaqemi kushedi se çë në dasmën e filanit,
thoshin, se filani një cop gomar është, ama do pimë birrë sa do shqepemi.
Llumra
të neveritshëm që ngriheshin përpjetë nga stomaku pushtonin çdo pasdite skutat
e epërme të kafshimit dhe bluajtjes si Xhingis Khani stepat e Rusisë.
Kur
"birrë s'kishte", s'kishe as nga ja mbaje, do duroje. Ama në ditën
fatlume kur në klub "birrë kishte", brenda gurrmazëve të shqiptarëve
vërshonte e gurgullonte birra që shplante gjithçka nga gojët me dhëmbë të
kalbur deri te zorrët.
Shqiptari
duke mbajtur birrën ishte një spektakël më magjepsës se Aleksandër Mosiu me në
duar kafkën. Pa patate të skuqura, kikirikë, bajame, dhe diabolerira të tjera
kaurreske nga këto të sotmet, duke kthyer birrën, shqiptarit i kërciste
gurrmazi glluk glluk si WC e bllokuar.
Pasi
kthente një gllënkë birrë shqiptarit i dilte nga gurrmazi një gromësimë e
zgjatur si ofshamë Ferri.
Aq
e rrallë ishte birra, sa sot e kësaj dite ka ende shqiptarë që heraherës e
kqyrin nivelin e lëngut sikur të ishte e fundit shishe që duhet kthyer ngadalë
se po mbaroi tjetër s'ka.
Birra
ishte edhe si monedhë apo mjet këmbimi në natyrë. Pyetja; Me sa birra do më
qerasësh për nderin që të bëra ? ishte më se e zakonshme.
Në
raste të rralla birra çfaqej edhe me bollëk. Thuhej për filanin apo fistekun;
Pasi piu pa lujt venit dy arka birrë, doli në oborr bëri një shurrë kali me
shkumë dhe dredha deri në përrua.
Disa
shkulnin tapën metalike me dhëmbë. Të tjerë me dhëmbë thërrmonin dhe hanin
qelqet. Si dhe pse ndodhte kjo, një Zot e di.
Cikrrat,
pështymat. qurret, gëlbazat, derdhjet, pjerdhjet, rrjedhjet, vjelljet, që
shqiptarëve u dilnin në mënyrë të pavullnetëshme nga të gjitha brimat e trupit
për shkak të birrës së keqe, ishin një spektakël mahnitës përtej çdo aftësie
përshkruese me tekst, penel, daltë, pentagram.
Shpëlarja
e gurrmazit me birrë skadente zgjati dhjetra vite. Deri ditën kur erdhi birra.
Por iku etja.