Kulturë
Sejdi Gashi: Koha e ardhme e foljes në gjuhën shqipe, lidhjet mes kohës, aspektit e modalitetit
E marte, 19.11.2019, 09:00 PM
Instituti Albanologjik i Prishtinë boton monografinë shkencore me titull “Koha e ardhme e foljes në gjuhën shqipe, lidhjet mes kohës, aspektit e modalitetit të autorit Dr. Sejdi Gashi
Instituti Albanologjik i Prishtinës, pak ditë
më parë ka botuar monografinë shkencore me titull “Koha e ardhme e foljes në gjuhën shqipe, lidhjet mes kohës, aspektit e modalitetit të autorit Dr. Sejdi Gashi.
Në këtë studim, për objekt trajtimi është koha e ardhme të foljes në gjuhën shqipe
lidhjet mes kohës, aspektit e modalitetit. Hulumtimi i kësaj kohe në këtë studim ka përfshirë përfaqësimet e
kohëve të së ardhmes në gjuhën shqipe, fushën dhe dendurinë e përdorimit si
dhe dallimet e përdorimit të së ardhmes në ligjëratën e drejtë dhe atë të
zhdrejtë. Po ashtu, sipas autorit të këtij studimi, dr. Sejdi Gashi, vëmendje i
është kushtuar përdorimit dhe funksionit të së ardhmes në dialekte dhe në
disa të folme të shqipes, sepse format e së ardhmes
së foljes përbëjnë njërin nga dallimet gramatikore të dy dialekteve të shqipes.
Studimi është realizuar nëpërmjet hulumtimit sasior të
përdorimit të kohës së ardhme në kategori të ndryshme të tekstit dhe leximit të
literaturës. Hulumtimi realizohet në dy rrafshe: me matje statistikore, të
cilat synojnë të ofrojnë një pasqyrë të përndarjes brenda tekstit, të formave
të së ardhmes në gjuhën shqipe. Kjo përndarje kundrohet në dy rrafshe, atë të
marrëdhënieve me kohët e tjera - pra, denduria e përdorimit të kohëve të së
ardhmes përgjithësisht, kundruall kohëve të tjera në gjuhën shqipe dhe në atë
të marrëdhënieve të kohëve të së ardhmes mes vete - pra, denduria e përdorimit
të një kohe të së ardhmes kundruall një tjetre.
Hulumtimi është realizuar mbi një korpus të përcaktuar,
pra, të grupeve, të tipave dhe të llojeve të ndryshme të tekstit. Korpusi ka
përfshirë një numër gazete, me të gjitha llojet e teksteve brenda (Koha ditore,
26 nëntor 2012), një tekst letrar (“Libri i fundit” e autorit Gëzim Aliu), një
tekst juridik (Kushtetutën e Republikës së Kosovës, 2008), dhe një tekst
shkencor (nga fusha e historisë).
Qëllimi i këtij studimi nuk ka qenë është analiza e
strukturës së tekstit, mënyra e organizimit, por krijimi i një ideje të
përgjithshme për përdorimet e kohës së ardhme të foljes të realizuar brenda
korpusit të përzgjedhur, me qëllim të ofrimit të një pasqyre të qartë të
përdorimit të kohës së ardhme dhe të përndarjes së saj kuantitative brenda
teksteve të caktuara.
Studimi përmban 160 faqe tekst dhe është i sistemuar në
gjashtë kapituj.