Shefqet Sulmina: Cili je ti?

Cili je ti?

Nga Shefqet Sulmina

-Atëherë pse po më flet në gjuhen time? - ju drejtua Rudina Djalit.

-Vështrimi yt bie pjerrët mbi mua dhe në fytyrë të ka rënë një i kuq trëndafili. Ajri është i freskët, ajër mëngjesi. Fjalët e tua janë kaq të vesitura, sa nuk do të më thoshin asgjë, kurrë në ndonjë çast tjetër, më tepër se sa në këtë minutë. Pikërisht, unë sot do të të thosha diçka të rëndësishme.

-Çfarë po të thonë dhe çfarë do të më thuash?

-Nuk e di në janë vesë, fjalë, apo pëshpërimë? Mund të më lësh në heshtje të qëmtoj edhe më thellë, pastaj të fillojë të flasë?

-Sot më ftove prapë për kafe dhe më the se kishe diçka në buzë. Nuk shoh gjë në buzët e tua. Ndërsa mbrëmë, pas darkës dhe pas shtratit, more rrugën poshtë neoneve dhe yjeve. Pse nuk fjete me mua? Shumë herë u rrotullova në shtrat dhe ndjeja mungesën tënde.

-Më duket sikur me prisnin në shtëpi, në familje.

-Cilët ishin ata që po të prisnin? Ti dhe unë vijmë nga të tjerë vende. Ndjeja hapat e tu qe shkelnin mbi kalldrëm dhe gjethet e rralla të pemëve. Kërkova me sy qiellin, gjallesat e tij dhe doja të zija një yll. Në qytet yjet dhe miqtë janë të pakët. Edhe njerëzit tanë bëhen edhe më të largët. Ndjeja zhurmën e erës që të mbështillte dhe doja të zbrisja natën me dritën e zbehtë të neoneve të të hidhja një xhaketë mbi supe. Ndoqa hapat dhe hijen tënde nga ballkoni për një kohë të papërcaktuar derisa hija jote u tret si mjegull. Pse ndjehesh vetëm? Ne kemi publikun dhe tashmë njëri-tjetrin.

-Publiku na do për rolet. Të afërtit na duan sepse jemi mishërim i njeri-tjetrit.

-Kjo më ndodh edhe mua. Por ka shumë gjëra të ëmbla rreth e rrotull që nuk më bëjnë të ndjehem e huaj.

-Ne flasim dy gjuhë të ndryshme, me gjithë se jemi nga dy vende të vegjël dhe të afërt. Nuk është kjo një gjë që më rri në buzë për ty? Ajo që thatë më lartë është e vërtetë.

-Gjërat janë gjëra dhe kjo që thua ti dhe unë është tjetër... U ktheva nga ballkoni dhe nuk më flihej. Jo pse isha vetëm, sepse tash jam mësuar të fle vetëm, ndërsa kur isha e vogël më zinte gjumi në krahët e nënës. Zura të pikturoj krahët e saj dhe vetën time të vogël pastaj ikjen tënde mes zhurmës së qytetit. Kisha frikë se hija jote po më tradhtonte.

-Nata është për tradhti, por jo për njerëzit.

-Nuk e di pse hija jote linte shtratin me mua dhe tretej mes dritash dhe njerëzish. Ja, kjo ishte arsyja që më zinte gjumi në krahët e nënës.

-Kështu është Ballkani me gardhe, me shtigje dhe me hije, si në terren dhe në shpirt. Në kemi fatin të jemi dy të rinj të artit të tij që puthemi në rol dhe në jetë... Jemi të rritur dhe kuptojmë se hijet nuk egzistojnë. Pas darke edhe në shtrat mendojmë për të nesërmën dhe gjërat e thjeshta të saj. Kaluam një mbrëmje të bukur mbrëmë dhe dua të të falenderoj.

-Ndërsa sot je je zgjuar për të më puthur jashtë rolit?

-Unë e njoh gjuhen tuaj dhe ju gjuhen time. Ky fllad që fryn sot në këtë tryezë, mbi flokët e tua dhe në mendimet e mia ka të njëjtën temperaturë, si mbrëmë në buzët e tua. Unë nuk kam luajtur rol kur të kam puthur për arsye të rolit.

-E di, - tha Rudina dhe zgjati dorën drejt buzëve të tij.

-Kam frikë se nga zemra ime do të brofnin një tufë me lule shpati. Merri! Janë të freskëta. Mbrëmë kam fjet pakë, kam fol me vetën dhe kisha shumë mendime.

-Çfarë flisje?

-Flisja me nënën. Flisja me rolin tim dhe shpesh nuk njihesha as me rolin dhe as me veten.

-Po të kishe fjet tek unë do të kishe fol më pak dhe do të flije më shumë.

- Nuk besoj se do të flija më shumë... Kjo nuk është gjetje, është kafe që pihet në mëngjes midis dy njerëzve, në rastin tonë, dy aktor dhe unë dua të dorëzohem para teje krejt pa lule dhe do të justifikohem për ikjen time të mbrëmshme.

-Po dorëzohesh, the?. Burrat kur dorëzohen, dorëzojnë armët!

-Burrat dorëzojnë armët para burrave. Unë jam para një gruaje.

-Dorëzohu! Ngrij duart lartë! Ku i ke lulet?

-Ka çaste kur njeriu do të rrijë pak vetëm.

-Po tjetër?

-Kështu dorëzohen burrat e Ballkanit para grave? Me lule?

-Je Ballkanas? Në cilin kufi do të dorëzohesh kur nuk ke as pushkë, as lule?! Më duket se ky agim të ka skuqur e zhuritur prapë për puthje.

-Pyetje apo dorëzim? Është e vërtetë se sot në mëngjes jam ngritur të dorëzohem tek ti, por nuk e di në ti do të më kuptoje. Mos po dorëzohem pa lejen e regjisorit dhe kjo është e pa lejueshme?

-Regjisori është në skenë.

-Ne burrat e Ballkanit nuk blejmë lule për tua dhuruar grave, i mbledhim ato nëpër lëndina sa shpesh dërrmojmë këmbët, prishim këpucët dhe shpesh në kthim humbin udhën.

-Por kur vini uleni këmbëkryq.

-Nga e di ti?

-Nga babai im.

-Nuk desha të vonohesha të mblidhja lule dhe të blija lule. Erdha pa lule, por i gatshëm për puthje. Patjetër që një ditë tjetër do ta bëj një kopsht përzier me lule dhe me puthje për ty.

-Pse kërkon të më mbështetsh pas vetës me këtë kafe? Është e ndryshme kjo kafe nga të tjerat? E përsëris prapë pse erdhe pa lule? Unë jam grua si të tëra gratë e botës dhe kështu mendoj për të tëra gratë e Ballkanit. Nuk i kuptoj historitë me rrëmbimet e fuqishme të tyre.

-Ti po qesh, por unë kam menduar gjatë këtë kohë. Për shembull pse sot më ju prisnit me lule? Kam numëruar kafetë dhe vështrimet tona dhe thashë të dorëzohem në kufijtë e syve të tu dhe pse me duart bosh, pa lule.

-Duart zgjatën për tu mbushur me lule dhe jo më puthje. Sot është ditëlindja e nënës tënde? Apo muajin tjetër? Diçka më ke folë për nënën.

-Muajin tjetër. Kush mbushet me puthje?

-Dhe ke menduar ndonjë gjë interesante për këtë?

-Po ju? Pse sot me prisnit me duart me lule?

-Unë Ju prisja me lule? Jo. - tha Rudina dhe vuri në buzët në filxhanin me kafe.

-Ndërsa unë kam përgatitur shumë gjëra për të të bindur që të vish me mua, pikërisht jo në një tufë me lule, por në një kopsht me lule...

-Me lule!?

-Po dhe me një pishinë të kaltër.

-Pishinë të kaltër apo blu!?

-Të kam blerë edhe një kalë?

-Prej të vërteti? Apo prej bronzi?

-Madje, të them të drejtën të kam blerë edhe një top.

-Për të luajtur, apo për të më qëlluar?

-Thash top, jo plumb, për të qëlluar në rrjetën tënde.

-Në rrjetën time qëllojnë shpesh vetëm peshq. Unë po ngrihem, faleminderit për kafenë.

-Nuk po më dëgjon? Nuk do të vish muajin tjetër të festojmë ditëlindjen e nënës time?

-Ja tek dole... Këtë kishe për të më thënë, e ndjeja! Nuk duhet të vije pa lule? Gratë e Ballkanit nuk ndryshojnë nga gratë e botës, vetëm se ju burrat e Ballkanit mendoni ndryshe. Për këtë paske blerë një kalë?

-Nuk gjeta biletë... Kjo do të thotë që unë të ndjek rrugën e topit dhe ti rrugën e kalit... Do vish?!

-Që unë te ndjek rrugën e kalit?

-Po.

-Po rrugën e teatrit?

-Nuk e di.

-Pastaj ti je me mushkë... Më kujtohet... Unë isha kisha shkarë në përrua dhe e plagosur për vdekje. Përball meje del një djalë si nëpër përralla. Kam dëshirë ta njoh nënën tënde për djalin e saj të përrallave.

-Mirë, mirë, pa lule, po prit! Ne njiheshim madje shumë herë kishim biseduar rreth kopjonit që do të luanim. Nuk fillon aty përralla për nënën time dhe mua.

-Jo. Të gjitha nënat dhe bijtë e tyre kanë jetën dhe rrëfimet e tyre.

-Edhe Doruntina?

-Po.

-Po rrëmbyesi?

-Pyet regjisorin.

-Regjisori na pati prezantuar si midis nesh dhe për rolet. Ndërsa unë dua të të prezantoj ty me vetën dhe me nënën. Regjisori do të na prezantoj me kalin, me topin dhe spektatorin... Është e bukur ideja jote se në rrjetën tënde bien peshq. I bukur është edhe pretendimi yt për lulet. Sa mirë sikur të ishim njohur jashtë teatrit dhe rolit!

-Atëherë pse po bën peshkun e gjolit?

-Po ti pse bën rrjetën e molit?

-Interesante, krejt e lejueshme dhe vetëm lojë fjalësh: Peshk, gjol, mol.

-Unë do të thosha se është një trepikësh në jetën personale që nuk ka të bëjë as me teatrin dhe as me rolet tona.

-Ashtu!?

-Vetëm se ty të takon të shkundësh! Më the, midis të tjerash, se në rrjetën tënde ra një peshk.

-Unë kam rrjetën, por ju ç'do të bëni në rrjetën time?

-Po ju ç'do të bëni me rrjetë dhe me mua peshk në të?

-Po, por jo ashtu me mustaqe, me shajak, me tirq dhe shami të kuqe në ballë. Ishte e papritur... Tani janë kohë të tjera. Nuk e di pse mu duke vërtetë një peshk historie me rolin tënd dhe të regjisurës.

-Çfarë është kjo? Harrove suksesin që patëm?

-Kur mu shfaqe në skenë, me rolin tënd, gjithçka ishte e papritur.

-Asgjë nuk ka të papritur në skena dhe në regjisura tryeze. Nëse të thonë bëj ujk, bëj ujk, nëse të thonë bëj peshk, bëj peshk.

- Inskenimi i gurgullimës së kroit, i zërave të bjeshkës, i bagëtive dhe unë që fillova të thërrisja “ndihmë!”. Thërrisja! E dija që do të vije ti, por veshja jote me devijoj krejtësisht drejt një botë tjetër. Spektatorët filluan të duartrokisnin dhe ju shtuan zërave të skenës dhe skena u shndërrua në një natyrë të vërtetë. Kishte shumë ngjyra dhe njerëzit dëfrejnë shpesh me tepër me to, se me mendimet. Të tjera emocione më përvëluan mendjen, sytë dhe zemrën, por jo arsyen. Nuk e di në dukesha vërtet Doruntina? Doruntina që duartrokitej nga spektatorët. Doja të isha shpirti i saj i vërtetë, por si mund ti gjeja këto burime? Shpesh më kaplonte ideja se isha Zana që i dha gji Mujit. Doja të ndaja dhe të bëja diferencën midis tyre. Por kjo është shumë e vështirë të gjendet sidomos nder njerëzit e legjendave që të godasin në një çast të vetëm me misterin e tyretë beftë dhe gjigant. Nuk gjeja dot kohën e legjendës, vendin dhe veshjen e saj. Në të gjitha legjendat, ajo që mungon, është se, nuk gjendet koha, vendi dhe veshja e kohës. Kjo i bën të mistershme, i largon nga kuptimi, gjeografia dhe njerëzorja. Ndërsa, ndërkohë, unë nuk ruaja se po hipja në mushkën tendë, ku si personazhe, si Doruntina, do ti shpëtoja vdekjes..., apo do ti hipja lumturisë. Nuk e dija, të kisha frikë, apo të besoja tek ti? Të besoja tek ti !? Të besoja tek ti edhe si aktor. Nuk e kuptoja se si ishte lidhja me ty, që ose ishe rrëmbyesi im...ose shpëtuesi, ose i dashuri!? Nuk e dija sa talent kishe ti për skenën, nga ku do të rridhte edhe suksesi im dhe i Doruntinës. Di që ke studiuar për teatër, vetëm kaq. Ka shumë që studiojnë, por pak që përceptojnë. Sepse si suksesi im edhe i Doruntinës do të ishte i lidhur edhe me ty. Nuk e dija se më kërkonin nëpër bjeshkë? Se më kërkonin nëpër shpate? Se më kërkonin nëpër lëndina? Nuk e dija se nga ç'vend i vërtetë ishte Doruntina?! Çfarë gjuhe dhe çfarë zëri kishte? Se kisha rrëshqitur, apo shkarë? Apo kisha rrëshqitur se kisha rënë në dashuri? Dhe këtë dashuri me një të panjohur, që të afërtit dhe sidomos nëna ime nuk e donin? Po pse nuk e donin? Ishte i largët? Ishte i panjohur? Çfarë do të ishte kjo lidhje me ty? Ishte lidhje nga nevoja për të shpëtuar nga një fatkeqësi, apo lidhje me të panjohurën e një të panjohuri? Apo lidhje interesi dhe suksesi? Mos ishte kuptim urdhri i një regjisure? Nuk e di se në atë kohë, sa njerëzit i besonin njerëzve dhe a kishin tradhti dhe probleme mes tyre si sot? Kopjoni nuk i thoshte dhe nuk do ti thotë kurrë këto saktësi. Më pëlqen ideja që të njihem me nënën tënde, madje edhe unë dua të të njoh ty me nënën time.

-E di. Suksesi yt, i Doruntinës, ndofta edhe imi para publikut  ishte madhështor.

-Do të thosha fjalë të mira për kopjonet, regjisurren dhe ne që bëmë rolet...

-Më gjithë se, diçka kuptohet... Diçka kuptova edhe unë. Madje edhe ti. Që mund të kishim bërë diçka edhe më të thjeshtë dhe me të vërtetë.

-Regjisori, kopjoni dhe unë bëmë që ti të kishe sy të bukur dhe rrëmbyes... Kjo e bën shpesh të bukur një skenë. Më pëlqeu që do të ishe ti shpëtuesi im. Më pëlqen edhe fjala "rrëmbyes", sepse ka një kuptim me fjalët "të rinjë", "të pa pjekur", të rrëmbyer në gjykim, por të turbulluar nga ndjenja të mira dhe të zjarrta. Në sytë e tu u vu ngjyra e kaltër për të thënë se rruga do të ishte e largët.

-Edhe mua më pëlqeu që do të shpëtoja një Zanë që kërkonte ndihmë në bjeshkë, në një lëndinë, apo shpat. Nuk do të më pëlqente të isha një grabitës i një femre. Nuk kam asgjë në kundërshtim me fjalën "rrëmbyes". Më duket se e bëra këtë.  Mirëpo udhëtimi ynë me një mushkë nuk ma heq dyshimin për këtë gjë. Gjithashtu më vjen keq që regjisori më ka lënë pa emër në tërë ngjarjen. Nuk e di pse? As në kopjon dhe as në legjendë nuk është emri im. Ndofta nuk është edhe faji i tij, i regjisorit, por unë nuk e di se cili jam. Por, përderisa ti je, edhe unë jam. Doruntina nuk do të juptohej kurrë pa rrëmbyesin e saj. Dikush mund të thotë j se jam shpëtuesi yt, dikush rrëmbyesi, dikush i dashuri yt. Kjo është e bukur, por ngelet pa përgjigje. Por pyetje është edhe fakti se unë nuk di kohen që kam jetuar. Kjo është e tmerrshme dhe unë nuk e kuptoj se kur kam jetuar dhe me se jam veshur. Por unë mund të mos jem as rrëmbyesi, as shpëtuesi yt, as njëri dhe as tjetri. Mund të jem edhe Kostandini, vëllai yt. Mund të jem rrëmbyesi yt nga duart e zeza të vdekjes nga një luftë. Domethënë shpëtuesi yt!

-Nuk ja vlen sot të shkosh me një djalë me mushkë, sepse ka sy të tillë pyetës, të thellë dhe të bukur... Ti e di që unë nuk jam një vajzë e “lirë”. Unë jam aktore. Çfarë kërkon tani nga unë, pasi në skenë ti mbushëm sytë me kaltërsi dhe sukses?

-Për mua ti je Doruntina? Dhe unë kërkoj Doruntinën.

-Atëherë më thuaj cili je ti?

-Jam rrëmbyesi yt.

-Atëherë pse do të më njohësh me nënën tënde?

-Po rrëmbyesi nuk kishte një nënë?

Nga dorëshkrimi "Rrëmbimi i Doruntinës"