Mendime » Nexhipi
Reshat Nexhipi: Fshatra, me atdhetarë të rrallë
E enjte, 23.05.2013, 09:36 PM
Fshatra, me atdhetarë dhe kombëtarë të rrallë
Nga Reshat
Nexhipi
Sqarim i shkurtë
Ky tekst, është pjesë e dorëshkrimit im, me të njëjtin titull, që jam duke e përgatitur për botim, prandaj dhe, në këtë rast, me përjashtime të vogla, anashkalova pothuajse tëra fshatrat në Maqedoni, ku zhvillohej luftë e UÇK-së,2001-në dhe për të cilat është shkruar vazhdimisht me rastin e përvjetoreve, etj. Sidoqoftë, kërkoj falje nga ata të cilët meritonin të ishin në listën e këtij shkrimi. Përndryshe, sa e di unë, nuk ka shkruar tjetër njeri gjer më sot ndonjë tekst me titull të tillë, prandaj dhe ndoshta do të tërheqë vemendjen e lexuesëve, si dhe mund të nxisë ndonjë prej tyre të zbulojë emra të atdhetarëve të tjerë nga fshatra të ndryshme në trojet shqiptare dhe t ia dërgojë ato kësaj reviste. Sepse, gjykoj, s ka fshat nga i cili mos ketë dalë ndonjë atdhetar ose patriot.
Renditja e fshatrave, sipas rendit alfabetik
Arvati i Prespës: Shaban Demirai, atdhetar dhe patriot i
shquar, pran
daj ushtria bullgare, me
sugjerimin edhe të albanofobëve vendas, e fu
tën pothuajse të gjallë në
vendin,,Dollgirid,, të kësaj ane.
Asamati: Tefik beu, trimi më i madh në çetën e Nijazibe Resnjës i cili shpalli Hyrjetin (Liritë)në Manastir, më
1908,duke i dhënë fund abso
lutizmit pesëshekullor të
sulltanëve.
Banjicë e Gostivarit: Nevzat Bejta, ministër, kryetar i
qytetit etj.
Bashaj i Vlorës: Zigur Lelaj,gjeti vdekjen si komandant i një çete kun
dër garnizonit italian në Luftën e Vlorës,1920.
Batër e Madhe e Matit: Rexhep pashë Mati,veprimtar i Rilindjes Ko
mbëtare, i cili dëshironte një Shqipëri të lirë,
prandaj dhe më 1908 u gjend i vdekur në
zyrën e tij.
Bekaj i Malësisë së Madhe: Mirash Ivanaj,student i Universitetit Mb
retëror të Romës, avokat në Shkodër, ministër i
Arësimit, i dënuar 7 vjet nga regjimi komunist.Vdiq në burg,1953.Nderohet me Urdhrin
,,Nderi i Kombit,,.
Belica e Poshtme, e Strugës: Abdulla Bojku, luftëtar i shquar për çliri
min kombëtar, etj.
Bellkameni i Greqisë: Spiro Bellkameni,atdhetar i rrallë, i plagosur
disa herë nga ana e albanofobëve të asaj ane.U vra
në f. Neveskë më
14 tetor 1912, në luftë me çetat osmane.
Veprimtaria e tij ishte prezente edhe në Manastir.
Bënja e Këlcyrës: Kamber Bënja,aktivist i Komitetit ,,Për
lirinë e Shqipërisë,, Manastir,1905, oficer i lartë në Qeverinë e Ismail Qema
lit,etj.
Bërzeshta e
Librazhdit:
Halit Bërzeshta, bashkëluftëtar i Bajo Topu
llit, aktivist i Komitetit
,,Për lirinë e Shqipërisë ,,Manastir,1905,etj.
Boboshticë e Korçës: Gjergj Bubani, më 1945 u dënua me 15 vjet
burg nga regjimi komunist.
Boletini i
Mitrovicës: Isa Boletini, luftëtar i rrallë, shoqërues i sinqer
të i Ismail Qemalit, hero i
popullit.U vra pabesisht, më 1916.
Bozovca e Tetovës: Fadil Sulejmani, iniciatori kryesor për hapjen
e Universitetit ilegal të Tetovës i cili pastaj ishte shkak edhe për hapjen e
universitetit tjetër po në këtë qytet.
Brabaniq i
Mitrovicës: Ramadan Maliqi, dha jetën për çlirimin e Kosovës, i vrarë
tradëtisht, më 1921. I dekoruar me Urdhrin,,Për vepri
mtari Patriotike,, të kl.I.
Brezhan i Dibrës: Jusuf Karahasani, veprimtar i dalluar i
lëvizjes kombëtare në Dibër e në Kosovë,etj.
Burgajet, i Matit: Ahmet Zogu, Mbreti i Shqipërisë i
cili emancipoi femrën shqiptare dhe
vendin e çoi në drejtim të Evropës
së qytetëruar.
Burojë e Drenicës: Hashim Thaçi, udhëheqës i UÇK-së,
kryeministër. Butka e Kolonjës: Sali Butka ,,legjendë
e Shqipërisë së Jugut,, i biri Safet
Butka- themelues i çetave të para të armatosura të Ballit Kombë
tar në qarkun e
Korçës,etj.
Çajle e Gostivarit: Rufi Osmani, u dergj disa
vjet në burg, dy herë kryetar i qytetit,etj.
Dajkoc e Dardanës: Metush Krasniqi, një nga organizatorët e
demon
stratave të v.1968, iniciatori
për bashkimin në një lëvizje të vetme të
gjitha grupet ilegale që vepronin në Ish Jugosllavi, i dënuar me 18 vjet heqje
lirie, etj.
Dishnicë e Korçës: Ymer Dishnica, edhe pse kryesonte
delegacionin e PKSH-së, pranoi platformën e propozuar nga ana e Ballit
kombëtar, prandaj u kritikua ashpër,kurse disa vite më vonë, u dënua me 6 vjet bu
rg, por pas një viti iu fal
dënimi.
Drenoc i Malëshevës:
Xhevë
Lladrovci,e
cila luftoi bashkë me të shoqin,Fehmiun dhe së bashku u vranë, më 1998.
Drenovë e Korçës: Asdreni, poet dhe veprimtar patriot, autor
i Himnit të Flamurit.
Dubovik i Deçanit: Jusuf Gërvalla, publicist, muzikant dhe
dëshmor i luftës për pavarësinë e Kosovës. U vra ga agjentët e UDB-ës,1982.
Erind i
Gjirokastrës: Petro Poga,veprimtar i Lëvizjes Kombëtare, deputet, ministër,etj.Vdiq në
vendlindje,1944.
Ermenji i Skraparit: Abaz Ermenji, një nga themeluesit e Ballit
Ko
mbëtar.Vdiq në Paris,2003.
Fang i Bujanit
(Tropojë): Mis Sokoli, u hodh mbi topin e armikut osman dhe u vra,1881.
Fishtë e Zadrimës: Gjergj Fishta, poet
i famshëm, pjesëmarrës ndër
më të shkëlqyerit në Kongresin
e Manatirit,etj.
Frashëri: Tre vëllezërit Frashër,si dhe Mitat Frashëri,djali
i Abdylit dhe kryetar i Kongresit të Manastiti dhe Ballit kombëtar.
Gajre e Tetovës: Murat Isaku. Koordintor me intelegjencën nga Koso
va dhe Maqedoni, lidhur me grupin
ilegal të v.1949.Shkrimtar i shqu
ar, i njohur në tëra trojet shqiptare.
Garanë e
Kërçovës: Sanie Sadiku, e vetmja femër shqiptare deri atë
here,si kryetare e
një komune në Maqedoni (Osllomej e Kërçovës)
Gërçari i
Prespës: Nazar Mehmeti, kurbetçiu i cili ka shpenzuar mi
liona dollarësh për
çështjen kombëtare,si dhe vëllezërit Muharrem dhe Hasan Nexhipi,
pjesëmarrës në anën e Ballit kombëtar të Mitat Fra
shërit.
Gërmenji i Kolonjës: Themistokli Gërmenji, veprimtar i rrallë i mbe
tur në histori posaçërisht me rastin para
pushkatimit kur kërkoi që mos ia mbyllin sytë, të vështillet me Flamurin kuq e
zi dhe të japë vetë ur
dhër kur të qëllohet drejt tij.
Gllogjan
i Deçanit: Ramush Haradinaj, 2004 kryeministër i Koso
vës, kryetar i
Partisë ,,Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës,, etj.
Gostivishti
i Kolonjës: Paro Kita, veprimtare për çlirimin e bashki
min kombëtar, e
vrarë nga shovinistët grekë, më 1914.
Gradeci i
Pollogut: Voisava, nëna e Skenderbeut, Mehmet
pashë De
ralla, Ministri i
parë shqiptar i mbrojtjes në Qeverinë e
Ismail Qema
lit.
Greshnica e Kërçovës: Sali Ramadani, i pari deputet që në Parlamen
in e
Maqedonisë pati guximin të shpalosë para foltores Flamurin e Skenderbeut, kurse
atyre që rezistuan u tha të shkojnë në Bullgari.
Gri e Tropojës: Tahir Sinani, komandant i Brigadës 116 UÇK-së në Maqedoni, 2001,kur edhe u vra në
Tanushë të Gostivarit.
Gur i Hasit (Kukës): Pjetër Bogdani, i shek.17, luftëtar kundër push
tuesëve osmanë,etj.
Gjorm i Vlorës: Sadik Premte, në fillim komunist, por pastaj nuk pajtohej me PK, prandaj më 1944 u largua në Itali, më vonë në Paris
ku iu bë një atentat,1951,por pa sukses.
Gjyrgjeviq i Kosovës: Sadik Rama,veprimtar
i dalluar për çlirimin e Kosovës nga pushtuesit serbë.Vdiq më 1944 në Rahovec,
të Kosovës.
Hoçisht i Korçës: Marigona, që
qëndisi Flamurin e Pavarësisë.
Hogosht i Dardanës: Rexhep Mala,
luftëtar i dalluar për lirinë e Koso
vës, për të cilën dha jetën më 1984.
Jubani i Shkodrës: Zef Jubani,
veprimtar dhe ideolog i njohur i Rilin
djes Kombëtare.Është ndër të parët që bëri
përpjekje për një gjuhë let
rare kombëtare,etj.
Kanina e Vlorës: Ka
nxjerë të parët e diplomatit më të madh shqiptar-shpallësit të Pavarësisë-Ismail
Qemalit.
Kardhiq i Gjirokastrës: Hasan Dosti,
student i Sorbonës, Paris, ja
shtë vendit- kryetar i Ballit Kombëtar. Vdiq në Los
Angele,ShBA,1991.
Kaskaveli i Tebës,Greqi: Aristidh Kola, veprimtar i shquar arvanitas, dekoruar nga Shqipëria me Urdhrin
,,Ismail Qemali,, kurse një rrugë në Gjirokastër mban emrin e tij.
Kievë e Llapushës: Ramadan Shabani, luftëtar i shquar kundër
pushtuesëve osmanë dhe serb,etj.Vdiq,1931.
Kllobçisht i Dibrës: Iljaz Pashë Dibra, drejtues i shquar i Lidhjes Shq
iptare të Prizrenit,1878-1881.
Kocul i Vlorës: Qazim Koculi, pjesëmarrës në Kuvendin e Vlorës,etj.
Konjuh i Lipjanit: Mehmet Konjuhu, veprimtar i lëvizjes për çliri
min dhe bashkimin kombëtar.
Koprenckë e Skraparit: Ali
Koprencka dhe Xhelal
Koprencka, vep
rimtarë të
lëvizjes kombëtare. Aliu ishte oficer në Manastir, mbrojtës aktiv i
Kongresit të Lushnjës,pjesëmarrës në Luftën e Vlorës,deputet i Skraparit etj.
U vra në Korçë,1930.Xhelali ishte
delegat i Skraparit në Kuvendin e Vlorës dhe në
Kongresin e Durrësit,etj.
Koskë E Çamërisë: Muharrem Rushiti, udhëheqës i kryengritjes kundër pushtuesëve osmanë dhe grekë.Vdiq në
Sarandë,1931.
Koshare e Ferizajt: Sefë Kosharja, pjesëmarrës në një betejë të
ash
për ku u zu
i plagosur dhe meqenëse nuk pranoi të dënonte Lidhjen e Prizrenit, e
varë në në lis para fshatit.
Kranji i Prespës: Musa Kranji,
ballisti më i njohur i kësaj ane.
Kreshovë e Kolonjës: Zekie Krasta,
gruaja e parë infermiere që shër
beu në radhët e luftëtarëve vullnetarë shqiptarë në
Luftën e Vlorës,1920
Krushë e Madhe e Rahovecit të Kosovës: Ukshin Hoti, veprimtar i
shquar kombëtar,i rrëmbyer nga
forcat serbe dhe akoma nuk i dihen gjurmat.
Kuç i Vlorës:Abedin Nepravishta, me funksine të larta të Shqipërisë
pas Pavarësisë së saj, kurse në v.1945 u burgos dhe
qendroi në burg plot 12 vjet.
Lagje e Kërçovës: Ilmi Veliu,
iniciatori kryesor i gjimnazit ilegal në gjuhën shqipe dhe drejtor i saj,i
dënuar me katër vjet burg, drejtor i tea
trit të parë shqiptar ,,Uskana,,në Kërçovë, drejtor
i Muzeut Historik të Maqedonisë Perëndimore
me seli në Kërçovë,etj.Ferit Ramadani, po
et dhe patriot i shquar. Shaqir Sadiku, i
burgosur politik, bashkëvep
rimtar i Jusuf Gërvallës,etj.
Lepenica e Vlorës: Hysni
Lepenica,komandant i forcave ushtarake të Ballit Kombëtar për Jugun. U vra
nga forcat italiane,1943. U shpallur dëshmor, i dekoruar me ,,Urdhrin e
Lirisë,, të kl.I dhe me ,,Urdhrin e
Flamurit kombëtar,,.
Letovicë e Bujanovcit: Hivzi Islami, gjeograf, demograf, akademik, veprimtar politik në Kosovë, etj.
Libofshë e Lushnjës: Naum Prifti, pjesëmarrës në Luftën e Vlorës,
1920,anëtar i
Komitetit Nacional Revolucionar, formuar nga emigra
ntët shqiptarë, në Vjenë,1925,etj.
Luarasi i Kolonjës: Petro Nini Luarasi, pjrsëmarrës në Kongresin e Dytë të
Manastirit,1910, vdiq i helmuar nga xhonturqit në Ersekë,1911.
Lugajë e Llapit: Afrim Zhitija, u vra në përpjekje me forcat e policisë e të ushtrisë jugosllave në
Kodrën e Trimave,1989.
Llojan i Kumanovës: Hisni Shaqiri, i bindur se lirija rrënjët i ka në gjak, lëshoi rehatinë e
Parlamentit,si deputet dhe doli në mal, vepër kjo e rrallë në histori.
Malishevë e Gjilanit: Abdullah Tahiri,
aktivist i dalluar në lëvizjet studentore,
demonstrata,në UÇK, i burgosur disa herë,etj.
Marana, e Shkupit: Azem Marana, gjatë dënimit me vdekje, 1946, ka
thënë “Sa e ëmbël qënka vdekja për liri”.
Margëlliçi i Çamërisë: Hamdi bej Margëlliçi, luftëtar për mbrojtjen e trojeve shqiptare nga
grekët.Vdiq në Stamboll,1936.
Mborja e Korçës: Haki Mborja,
atdhetar dhe luftëtar për pavarësinë
kombëtare, si mjek në Manastir,
bashkëpunoi me Qiriazët, Bajo Topu
llin,etj.
Mjeda e Shkodrës: Ndre Mjeda,patriot
e demokrat i dalluar, antar i Komisionit
për hartimin e Alfabetit në Kongresin e Manastirit,etj.
Negovani i Greqisë: Kristo Papë Negovani (Kristo Harallambi) i vra rë nga një çete greke më 1905, gjë që
nxiti çetën e Çerçiz dhe Bajo To
pullit, të hakmerren duke vrarë fajtorin kriminel–Fotin.
Negros i Drenasit: Jakup Krasniqi, i dënuar me 15 vjet burg të rën
dë, zëdhënës i parë i UÇK-së,
pjesëmarrës në Konferencën e Rambu
jesë, kryetar i Kuvendit të
Republikës së Kosovës, etj.
Ninat i Çamërisë: Hasan Tahsini, veprimtar i Rilindjes
Kombëtare, pjesëmarrës në Komisionin që hartoi alfabetin e Stambollit, rektor i pa
rë i Universitetit të Stambollit, nga i cili pastaj u
përjashtua dhe u bur
gos për shkak të koncepcioneve
të tij
përparimtare që nuk përputhe
shin me ato të pushtetit
osman,etj.
Nistrova e Rekës së
Epërme:
Josif Bageri,
patriot i shquar në Sofje të
Bullgarisë.
Novosella e
Maqedonisë: Shaip Kamberi dhe Sherif Mina, udhëhe
qës të shquar
të Ballit kombëtar. Sherifi, në fund të nëntorit 1944 bën vetvrasje për të
mos rënë i gjallë në duart e OZN-së famkeqe sllavo-maqedonase, gjë që ndodhi me
Shaipin, të cilin bashkë me Kadri Saliun i dogjën për së gjalli fër lumit
Shkumbim të Tetovës.
Novosellë e Kolonjës: Sejfi Vllamasi, një ndër themeluesit e Komite
tit ,,Për lirinë e Shqipërisë,,Manastir,1905,etj.
Orizare e Kumanovës: Ismet Jashari ,,Komandanti që vulosi histori
në e Kumanovës, vdekja do ta gjejë në Luzhnicë të Malishevës më 25 gusht 1998, gjatë aksionit të ndërmarrë
për tërheqjen e shokëve të rënë
nga plumbat serbë,,njofton historiani dr.Naim
Halimi.
Pakashticë
e Podujevës: Fatmir Sejdiu,aktivist i shquar i PDK-së së Ibrahim Rugovës, pas
vdekjes të së cilit, u zgjodh President i Kosovës
Papaj i
Deçanit: Demë Pozhari, luftëtar për çlirimin dhe bashkimin kombëtar,vdiq në Stamboll,1974.
Perlepi i
Dibrës: Said Najdeni (Hoxhë Voka),themeluesi i shkollës së parë shqipe në Dibrën e Madhe, etj.
Picar i
Kurveleshit: Çelo Picari, udhëheqës popullor kundër sundue
sëve osmanë.
Piqeras i
Sarandës: Vasil Llaçi, qëlloi me revolver kundër Mbretit të Italisë Viktor
Emanuelit,1941, u dënua me varje.
Poda e Kolonjës: Zyluftar Poda, udhëheqës i kryengritjeve
antiosma
ne, i vrarë bashkë bashkë me
fëmijët, 1835.
Pojani i
Korçës: Orhan Pojani,veprimtar për çlirimin e vendit, mbë
shtetës i Ismail
Qemalit, etj.
Poliçka e
Dardanës: Kadri Zeka, jurist e publicist,dëshmor i Lëvizjes për liri e
pavarësi të Kosovës.U vra më 17 janar 1982, së bashku me vëllezërit Gërvalla.
Polluzha
e Darenicës: Shaban Polluzha,1945 -Komandant Suprem i Forcave të Armatosura të
Lëvizjes Nacional Demokratike Shqiptare të Drenicës.U vra po atë vit nga forcat ushtarake
serbo-malazeze, duke luftuar heroikiosht kundër tyre.
Poroj e
Tetovës: Nevzat Halili, kryetar i Partisë të parë shqiptare në Maqedoni.Teuta
Arifi, kryetare e parë femër
shqiptare e një qyteti-(Tetovës)etj.
Prekazi i
Drenicës: Adem Jashari, themelues i UÇK-së, trimi më le
gjendar i
shqiptarëve, pas Skenderbeut.
Prekazi i
Drenicës: Tahir Meha, luftëtar për
mbrojtjen e Kosovës.
Gjatë një betejë me
forcat serbe,1981,u hodh mbi tank dhe mbeti i vrarë.
Premka e Kërçovës: Jusuf Ali Beu,
figurë tepër e njohur kombëtare, edhepse,
disa e paraqesin për sllavofil?.
Qestorat i Gjirokastrës: Koto Hoxhi,
veprimtar i shquar i Rilindjes Kombëtare, bashkëveprimtar i Sami Frashërit në
Stamboll,lidhur me alfabetin,etj.
Qafëzezi i Kolonjës: Kasëm Qafëzezi, Ministër i luftës në Qeverinë e Fanolit,etj.
Qullës e Shqipërisë së Mesme: Hidër Manësi,
udhëheqës i shquar i kryengritjeve të shek.17. Fshatarët e shpallë për
legjendë.
Qyshku i Pejës: Agim Çeku,shef
i Shtabit të Përgjithshëm të UÇK-së, komandant i Trupave Mbrojtëse të Kosovës,
kryeministër,etj.
Qytezë e Devollit(Korçë): Kolë Tromara, një nga themeluesit dhe udhëheqësit kryesorë të Ballit Kombëtar, i
dënuar me vdekje pushkatim pas mbarimit të luftës. Veprimtar i dalluar i
Rilindjes ishte edhe Vasil Tromara.
Qytezë (Ibrik Tepe)e Turqisë: Fanoli,burrë shteti,atdhetar demokrat.
Radishevë e Drenicës: Qerime-Shotë Galica, luftëtare e shquar për çlirimin e Kosovës
nga pushtuesit serbë, heroinë e
popullit, etj.
Radusha e Shkupit: Adem Bulka,
kaçaku më trim në Maqedoni,pas Kalosh
Zajazit të Kërçovës.
Rasadishtë e Tetovës: Sadi Bexheti, rektor, kryetar i qytetit, etj.
Reçani i Gostivarit: Aqif
Reçani, komandant më i shquar
në forcat balliste të Xhemo
Gostivarit.
Rexhin i
Kurveleshit : Sali Nivica, demokrat i dalluar, u vra në
Shko
dër në prag të Kongresit të
Lushnjës,1920.
Salari i Tepelenës: Selam Musai, luftëtar i shquar, hero i
popullit, i vrarë në luftë, më 1920, trup më trup me pushtuesit italian.
Sefer, fshat i
Karadakut të Shkupit: Idriz Seferi, një nga udhëheqë
sit kryesorë të Kryengritjes
së Kosovës më 1910,etj.
Selckë e
Gjirokastrës: Pandeli Sotiri, drejtor i parë i shkollës së parë kombëtare shqipe,
Korçë, 1887, u vra pabesisht në Stamboll nga alba
nofilët,1891.
Simnica e
Gostivarit: Xhemo Gostivari, ballisti më
i njohur në Ma
qedoni dhe më gjerë.
Sllovë e Dibrës: Elez Isufi,
atdhetar dhe udhëheqës popullor në luftën për mbrojtjen e trojeve
shqiptare,etj.
Sopik i Gjirokastrës: Branko Merxhan, ithtar i madh i Rilindjes Ko
mbëtare dhe ecjes së Shqipërisë drejt Evropës demokratike.
Starje e Kolonjës: Abdyl dhe Xhfer Ypi, atdhetarë të shquar, i dyti zogist i përbetuar. Shahin Kolonja,dhëndri
i Naim Frashërit,etj.
Starje e Kolonjës: Sali Dede Njazi, Kryegjysh Botëror i Bektashinjë
ve, i vrarë nga pushtuesët fashist,1941.
Suhodoll i Mitrovicës: Rexhep Bajrami, pjesëmarrës aktiv në UÇK,
kryeministër i Kosovës,2002, ministër i Punëve të
Brendshme,etj.
Shepër e Zagorisë: Çajupi,
atdhetar e demokrat, avokat në Kajro, pje
sëmarrës në Konferencën e Paqes në Paris, 1919,
etj.
Shëngjon i Pejës: Mark Krasniqi, kryetar i Partisë Shqiptare
Demo
kristiane,1993, i dekoruar me ,,Dekoratën e Artë,, dhe me ,,Medaljen e
Artë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit,, etj.
Shipkë e Shkodrës: Mark Raka, i
dekoruar me Urdhrin për Veprim
tari Paatriotike të kl.I, me titullin ,,Dëshmor i
Kombit,, etj.Vdiq 1926.
Shkabë e Drenasit: Fehmi Lladrovci, luftëtar i UÇK-së,i dënuar me 10 vjet burg,me bashkshortern,
Xhevën dhanë jetën në luftën e paba
rabartë me forcat serbe,më 1998.
Shkozë e Vlorës: Kanan Maze,
luftëtar,hero i popullit,pjesëmarrës në çetat kundër sundimit osman,përkrahës i
Qeverisë së Vlorës,një ndër organizatorët e Luftës së Vlorës,1920,etj.
Shoshan i Malësisë së Gjakovës: Haxhi Zeka,
organizatori dhe krye
tari i Lidhjes Shqiptare të Pejës, 1899.U vra
pabesisht më 1902.
Shqiponjë e Kosovës(ish Jabllanicë): Myrtë Zeneli, dëshmor i UÇK-së, kolonel pas vdekjes, emrin e tij e pagëzoi Brigada
132,etj.
Shtikë e Kolonjës: Thoma Kacori, shkrimtar,pedagog, studijues dhe
atdhetar në Sofje të Bullgarisë.Vdiq në v.2008.
Tërova e Manastirit: Gjerasim Qiriazi,një ndër patriotët më me zë në botën shqiptare pas
Frashërinjëve.
Tërpezë (sot
Trollishtë) e Gjillanit: Hysen Tërpeza, nënkryetar i Li
dhjes së Dytë të
Prizrenit,
njëri nga legjendat e veprimtarisë atdhetare
luftëtar dhe atdhetar i
shquar, etj.
Trebickë e Korçës: Anton
Athanasi, veprimtar i shquar
në Amerikë, fitues i ,,Çmimi i Portës së Artë,,etj.
Traboin i Hotit,Mali i zi: Gjo Dedë Luli, prijës popullor, pjesëmarrës në disa beteja kundër forcave serbo-malazeze, nga të cilat
gjeti vdek
jen,1915.
Turanë i Besianës: Zahir Pajaziti, luftëtar i UÇK-së për çlirimin e Kosovës,u vra nga
serbët,1997.
Ujmisht i Kukësit: Muharrem Bajraktari, kolonel, kundërshtar i ma
dh i komunizmit, antar i Komitetit ,,Shqipëria e
lirë,, jashtë vendit,etj.
Vajkal e Bulqizës: Fejzë Baba, themeluesi i ,,Lidhjes Bektashiane,, të 72 teqeve, organizator
i kryengritjes kundër forcave osmane nga të cilat u vra
bashkë me djalin e vet 12 vjeçar.
Vajzë e Vlorës: Ali Asllani, patriot dhe shkencëtar i madh.
Velçishti i Këlcyrës: Riza Velçishti,
anëtar i Komitetit ,,Për lirinë e Shqipërisë,,
manastir,1905, pjesëmarrës në çetën e
Bajo Topullit dhe Sali Butkës, i vrarë më 1907,dekoruar me Urdhrin ,,Për
Veprimtari Patriotike,,të kl.I.
Vërnik i Kurveleshit: Hamit Lumi,
luftëtar i madh kundër osmanëve, prandaj u dënua me 101 vjet burg prej
tyre.Vdiq në Boston, 1929.Em
rin e tij e mbajnë disa shkolla.
Vërtop i Beratit: Jani Vruho, veprimtar
i Lëvizjes Kombëtare, publi
cist i dalluar,etj. Vdiq në Egjipt,1931.
Vicidol i Tropojës: Sali Berisha, kryeministrin aktual të Shqipërisë i cili futi vendin në NATO, hoqi
vizat për në Evropë, lidhi Shqipërinë me Kosovën përmes rrugës kombëtare, hapi
kanalin Tiranë- Elbasan etj.
Vithkuqi
i Korçës:
Naum Veqilharxhi, ideologu i parë i Rilindjes Ko
mbëtare
shqiptare,Grigor Cilka,një ndër më aktivët për krijimin e Komitetit për
çlirimin e Shqipërisë, në Manastir, më 1905.
Vodicë e Kolonjës: Thoma Avrami,
drejtues i Mësonjtores Shqipe të Korçës,1911-1912,etj.
Vranisht i Vlorës: Sali Vranishti-Murati: Atdhetar dhe
luftëtar i shqu
ar kundër pushtuesëve osmanë dhe italianë.Me
trimëri kishte ikur nga burgu,kurse me çetën e tij hapi burgun e
Vlorës,1912.Luftoi bashkë me Çerçiz Topullin dhe nga plagët e rënda në luftën e
Vlorës, 1920 etj.
Zajazi i Kërçovës: Mulla Nashut, intelektual i cili në v.1917 solli në vendlindje abetaren e Asdrenit
nga Bukureshti, i dënuar me vdekje në Manastir dhe i varrur në urrën e gurrit
në Shkup( deklarata e dr. Ilmi Veliut)
Zajazi i Kërçovës: Mefail
dhe Kalosh Zajazi, trima më të njohur të kësaj ane dhe më gjerë, etj.Fatime Zajazi, gruaja
e Kaloshit, e cila merrte pjesë në çetën e tij. Ali Ahmeti, komandant i
UÇK-së,
Zavalani i Përmetit: Fehim Zavalani, veprimtar i shquar në Manastir, i dekoruar me Medaljën ,,Shqiponja e Artë,,.Menduh Zavalani,anëtar
i Komitetit ,,Për lirinë e Shqipërisëë,,Manastir,2005, i vrarë nga bandat e
Esat pashë Toptanit në afërsi të Pogradecit, 1914.Izet Zavalani, delegat
në Kongreswin e Manastirit.
Ziçishti i Devollit: Kostë Çekrezi. Historinë e kreu në Universitetin e Harvardit. Bashkëpunoi me Fanolin, më 1941 themeloi organizatën ,,Shqipëria e Lirë,, vdiq në SHBA,1959.
Ps: I
kujtoj edhe njëherë lexuesit, të cilët,
siç e kemi zakon të gjithë,lexojmë shpejt e shpejt, se shkrimi i mësipërm
u kushto
het vetëm disa personaliteve të lindur në fshatra të ndryshme, ose me origjinë nga ato fshatra, e jo atyre të qyteve, për të cilët, po në këtë mënyrë, do shkruaj në një rast tjetër.