Mendime » Radovani
Fritz Radovani: Dita e Jetimëve ... ''20 Maji''
E premte, 17.05.2013, 08:10 PM
DITA E JETIMËVE… “20 MAJI”
Nga Fritz RADOVANI
20 Maji
asht “Dita Nderkombtare e Jetimëve”! Ndoshta, nder ma të veçantat…
Hana ka
një pjesë të sajen që njerzimi nuk e ka pa kurrë! Edhe Toka ku jetojmë na ka
një pjesë të veten që shumica e njerzimit nuk e ka njohtë kurrë këte emen! Ata
janë “jetimët”!
Asht kohë
e gjatë, shumë e gjatë, që mendoj me shkrue per këte ditë, me të cilen, më
lidhi perjetsisht data 13 Tetor 1943. Plot 70 vjet! Një pjesë e trunit tim nuk
dijti kurrë me thirrë Babë!
Të gjitha
luftat në Botë, sjellin nder mija e mija fëmijë perditë “harresen” e emnave ma
të dashtun, ma të shtrenjtë dhe të pazevendsueshem për ta në gjithë jeten,
Emnat “Nanë e Babë”!
E sa pak
“jetimë” janë bijtë e atyne perbindshave që i fillojnë e i mbarojnë ato lufta!
Shqipnia
asht një nder shtetet ku fjala “jetim” asht e kudondodhun, mbasi rrethanat e
saj historike në të gjitha kohët kanë “punue” me shtue perditë e pernatë këte
mjerim dhe tmer në shumë nga familjet që perjetsisht, rritën e ushqyen me shumë
sakrifica jetimët e tyne. Sa shumë do të shkruhej po të donim me tregue se kush
punoi dhe vazhdon pa pikë mëshire me i shtue në Botë këta fëmijë që perjetsisht
thirren “jetima”, dhe shpesh, edhe perbuzen se janë pa prind. Me një mimikë
ftyre të perçudnueme ashtu si kanë edhe zemren ndigjon nga goja e tyne: “Lene
mor ma, as mos u merr me té, ai asht jetim i rritun nder brefotrofe...”, sikur
flet per lebrozë... E të tilla raste nuk janë të pakta aq sa mos me u perfillë
nga shoqnia e sotme. Menjëherë mbas Luftës së Dytë Botnore, ndryshuen shumë
koncepte në shumë shtete. Edhe jetimët u perfshine aty me ata ndryshime, dhe ma
vonë kur filluen me u rritë, u percaktue edhe “kllasa” së ciles i perkiste edhe
pse gjithë jeten e filluen dhe e mbyllen në vorfni pa njohtë fare prindët e
vet.
Kujdesi
per jetimët perfshihej nder grupe të percaktueme kryesisht nga prejardhje e
tyne. Ndoshta, kjo bante që porsa fillonte një jetim me u rritë, ai duhej të
percaktohej menjëherë edhe me etiketen “i kënaqur ase i pakënaqur”, që
kushtëzohej me prejardhjen familjare të tij. Jo pak prej tyne ma vonë u
shpallën të “pakënaqur” dhe banin pjesë në grupimin e “luftës së kllasave”.
Ndersa, “ata” që mendoheshin të “besueshem”, vazhdonin shkollat e nalta ose në
“specializime sekrete”, prej ku vinin kuadro të “besuara”...dhe, u sigurohej
puna dhe e ardhmja e tyne...
Sot, mbas
sa vjetësh, nepermjet këtij shkrimi due të tregoj se jo gjithmonë PPSh, ka pasë
sukses në “rritjen e këtyne jetimëve”, në sherbimin e saj. Lexuesit duhet të me
falin per tregimin tim me siglat FS, të emnit të nderuem per të cilin due me
shkrue, mbasi ka mbi 25 vjet që nuk i dij rrethanat e personit. Ishte ditë vere
e vitit 1969. Trokiti në derë dhe e ftova me hy mbrendë. Erdhi në dhomë dhe
mbasi u pershndet me gruen time, e cila shkoi me pergatitë kafet, kjo më tregoi
se një mësues që kishim punue me té, i kishte kerkue nder ato ditë, që kjo, me
pranue per me denoncue per mue se “unë i kam tregue atyne barceleta me karakter
politik kunder pushtetit”, gja e cila nuk ishte aspak e vertetë. Kjo me një
qendrim autoritar të natyrës së saj, menjëherë e kishte shikue me perbuzje dhe
i kishte thanë: “Çfarë më kujton ti mua, si mund të keni guxim jo vetem per të
shpifur per Fritzin, per diçka që nuk e kam dëgjuar kurrë nga ai, por edhe
kerkoni që të bëni edhe të tjerë shokë si veten shpifës, per të shkatrruar
familje dhe jetë njerëzish! Turp të kini per këte dhe të lutem, mos e zini më
emrin tim në gojë, se nuk dua t’iu shikoj as fëtyren!”
Mbas tri
ditësh ka ardhë tek unë dhe më ka sinjalizue për këte tradhëti të organizueme
nga ai bashkpuntorë i sigurimit të shtetit... Nuk po e publikoj emnin e tij
(FL) se ka ngordhë.
Ju them
të verteten se kushedi sa kohë kam ndejë tue mendue me vete: “Si mundet me ngja
që një vajzë që e njihja shumë pak, dijshe se asht jetime, po jo, se asht
Burrneshë e vertetë.”
Ajo nuk
ishte as nga Shkodra...ndersa, spijunët organizatorë banonin tek çinari...
Ajo ishte
rritë deri në moshen 20 vjeçare pa njoh as Nanen e vet dhe as baben, të cilët e
kishin braktisë fëmijë disa ditësh nder brefotrofe...e ma vonë në shtëpija
fëmije, po duhet thanë dhe një e vertetë, se Ajo kishte pasë fatin me punue në
arësim katundesh dhe me bashkjetue me shumë mësues të perfshimë nga “lufta e
kllasave”, gja që i kishte brumosë në Shpirtin e Saj, një dhimbje dhe keqardhje
të madhe, per persekucionin që u bahej nga komunizmi njerzëve vetem tue u nisë
nga prejardhja e tyne shoqnore e mjaft shpesh, edhe krahinore apo fetare.
Ajo ishte
shumë e sinqertë dhe, si e tillë, nuk i pranonte veset e gënjeshtres,
mashtrimit, perbuzjes klasore, urrejtjes së besimtarëve katolikë...e per ma
teper të shokëve të punës.
Ndoshta,
sot mbas 40 e sa vjetëve, shumë kujt mund t’i duken të pabesueshme ngjarjet që
kemi jetue para sa kohe, nder rrethana me rrezik jete...Por, jo vetem, i kemi
jetue këta tmere, po as nuk duhet ti harrojmë edhe ata që vuejten me ne, e pra
këta ishin “jetimë”...që PPSh mendonte me i pasë per vete dhe në sherbimin e
saj, në sigurimin e shtetit terrorist...
Nuk duhet
harrue thanja popullore: “Njeriu i lajmëruem, gjysë i shpetuem”!
Kushtet e
jetës së tyne i detyruen me kenë nder konvikte apo shtëpija fëmije ku mengjesi
dhe mbramja mbyllej me fjalët “parti Enver”...nga kujdestarët e atyne
institucioneve.
Kam njoh
prej tyne njerëz të mbrekullueshem që në dukje qendronin të ndrojtun, por në të
vertetë mbrenda Shpirtit tyne ndrynin virtytet ma të mira të edukatës qytetare.
Shqiptarët
sot duhet të krenohen per Figuren Botnore të Nanë Terezës, e cila në qendren e
Shpirtit Saj, kishte të ruejtun dashunin dhe sakrificen per jetimët e gjithë
Botës...
Per një
fakt jam shumë i sigurtë se Jetimët, as nuk mendojnë, as nuk andrrojnë, as nuk
e dishrojnë dhe, as nuk punojnë kurrë dhe asnjëherë, gjithë jeten e vet, që nga
veprat e tyne Bota që i rrethon me pasë të pakten edhe një jetim ma shumë se
ka!
Nga zemra
iu uroj atyne fatzezëve që kanë këte emen, që e ardhmja të mos iu randojnë sado
pak ndergjegjen e tyne me pamundsinë me i sherbye familjes e shoqnisë, me
evitue në çdo kohë mundsinë me shtue edhe një jetim ma shumë në çdo vend ku i
ka shpernda jeta.
Me shumë dashuni, u uroj jetimëve Diten e Tyne... 20 Maji 2013 !