Kulturë
Kristaq Turtulli: Eh, jetimet..!
E diele, 29.04.2012, 12:04 PM
Kristaq
Turtulli
FRAGMENT nga romani:" SYRI I RITES", pjesa e pare e trilogjise:" HIDHESIA E PUTHJES"
KAPITULLI I TREMBËDHJETË
Eh, jetimet..!
Tre vite
shkolle në qytetin bregdetar rrodhën shumë shpejt. Një mëngjes korriku
Rrezearta Taneshi mori trenin dhe autobusin e linjës dhe u gjend sërish në qytetin
juglindor, në rrugicat e pastra me kalldrëm, shtëpitë karakteristike. Ajo la
pas ledhatimin dhe hungërimën e detit plak, bukuroshen e heshtur të amfiteatrit.
Miqësinë e lagësht, të lyrshme të Koci Troko peshkatarit.
Vështroi
trishtueshëm, përzierë me nervozizëm dhomën e zhveshur, të ftohtë, gati të neveritshme,
me tre shtretër hekuri, gati të ndryshkura, me susta të dobësuara, vende- vende
të këputura të shtëpisë së fëmijës.
Rrezearta
u drodh. Korridoret dhe dhomat i u dukën jashtëzakonisht të ngushta, të pista,
të pështira, fëmijë që vraponin zbathur në çimentot e ftohta të korridoreve. U
kapërdi me vështirësi, gjurmët e fëmijërisë së saj gjendeshin të flakura nëpër
korridore njëlloj si këta fëmijë vobektë që zhgërryhen shkujdesur bythëjashtë. Mendoi
se duhej të merrte vendime më të mençura, të hidhte hapin e parë të jetës së re.
Nuk ishte më një çupëlinë e pa vlerë, por vajzë e pjekur me shkollë profesionale
tre vjeçare. Njihte shumë gjëra mbi mekanikën e duhet të gjente punë për të nxjerrë
vetë bukën e gojës dhe një dhomë ku të fuste kokën.
Drejtoresha
e mirë Kalandra Lapi s’ishte më. Zyra e saj në krahun e djathtë
të korridorit,
gjendej në rrëmujë të plotë, libra të flakura gjithandej, tavolina e thyer dhe
e përmbysur, pezhishka të vjetra, të nxira dhe merimanga që tirrnin rrjetat e
holla qosheve të dhomës. Kalandra Lapi u pushua nga puna disa muaj më parë, pëshpëritej
se i qe pushkatuar i shoqi dhe Kalandrën e urtë e urdhëruan të ngarkonte plaçkat
në një kamion të hapur. Sytë e saj ishin të rrëmbushur prej lotëve, puthi e
mallëngjyer të gjithë fëmijët jetimë një nga një, ndërsa hetuesia e morri për
provokim të rëndë dhe u hap një dosje e re. Policët i thoshin të shpejtonte se
kishin rrugë të gjatë për të bërë, ajo dëneste. Kalandrën e internuan në skajin
më të largët të vendit.
Përballë derës
së prapme të vjetër, të shtëpisë së fëmijës, të mbuluar prej ferrave dhe
drizave, vajza mbajti këmbët në mes të rrugës së ngushtë. Minjtë dhe hardhucat
shushurinin nëpër barishte. Një nepërkë e vogël zgjati kokën diku tej, sytë e
vegjël të xhamtë të zvarranikes përgjonin, qëndronin pa lëvizur. Nepërka zgjati
gjuhën e hollë, Rrezearta lëvizi instinktivisht, vështroi përdhe mos gjente
ndonjë gur. Zvarranikja e ndjeu rrezikun dhe u fsheh mes ferrave.
Duhej të shkëputej
sa më shpejt prej rrëkmës, gërdallës, shtëpisë së gërmuqur të fëmijërisë dhe
qurravecëve të vegjël, të cilët ia bënin kokën daulle. Të dyja këto çështje të rëndësishme
të jetës së saj nuk ishin të lehta për tu zgjidhur. Në radhë të parë: duhej të bënte
kërkesa dhe lutje në zyrat e komitetit të strehimit dhe të punësimit.
Shtëpia e
fëmijës vazhdonte ti jepte një copë bukë, por nga dita në ditë i bëhej sikur
buka i ngelej në fyt, bllokonte frymën. Shtrati i vjetër me susta të deformuara,
i dërmonte trupin, nuk bënte gjumë të qetë.
Përgjegjësja
e turnit Eli Begolli i dilte gjithnjë përpara, e ndiqte heshtazi me sytë e vegjël.
Rrezearta hidhte shikimin mënjanë. Nuk e kishte dashur asnjëherë Elin, por edhe
Eli e vështronte me indiferentizëm, e përshëndeste ftohtë, gati me urrejtje. Ndoshta
për faktin se Rrezearta vite më parë, kur ish fëmijë e vogël, dhe bridhte përhumbur
vrimave dhe vërrushkave të shtëpisë së fëmijës, gjeti Elin në katin përdhes
krejt lakuriq duke bërë seks me Halit kaldajistin.
Vogëlushja
Rrezeartë mbajti këmbët, lëvizi kryet si miushe dhe ngriti mjekrën e lart, qëndroi
e shtangur, fërkoi sytë, ish vetëm pesë metra larg tyre. Të dy ishin të shkalafitur. Klithma e eksituar të Elit e trembi vajzën e
vogël. Dreq kaldajist e shtypte pa mëshirë Elin, me trupin e tij sa një buall. Vajza
vuri dorën në gojë, sytë iu çakërritën , ç’po ndodhte në katin përdhes! Haliti
po i merrte shpirtin përgjegjëses së turnit Eli Begolli.
Haliti i
ndërkryer tundej, shkundej dhe shfrynte, gruaja e mjerë, zhveshur lakuriq
klithte me të madhe, vuante. Vogëlushja vështronte e nemitur shpinën e shëndoshë,
ezmere të kaldajistit dhe trupin e bardhë, të shkapërderdhur, lakuriq të Elit. Gruas
sytë i ishin kërcyer dhe rënkonte me siklet të madh. Oh nëne, lebeti! Sa njeri
i keq ky Halit kaldajisti! Nuk kish fare mëshirë!
Për habinë
e fëmijës, Eli Begolli syçapëlyer i bënte vogëlushes lëvizje të çakërdisura me
dorë, duke i thënë:
‘-Ik
mistrece, nga i theve këmbët dhe zbrite këtu! Ik!’
Haliti e
kishte mbërthyer keqas, si në mengene, me duart e tij si panxha ariu, femra nuk
mund të lëvizte dot që të shkëputej prej tij. Gjithashtu dhe vajza e vogël e
hutuar, nuk shkulej prej vendit. Aty ishte tmerrësisht nxehtë, zjarrmi,
gjithandej avull, lagështirë, turbullirë. Një tub në qoshe të bodrumit ishte çarë
dhe avulli dilte me fishkëllimë. Halit kaldajisti shtrëngo, pompo dhe të dy rënko.
‘-Qërohu
qurrashe, mbushu,’- ia bënte me dorë Eli dhe vazhdonte ofshamën me zë të lartë.
Palla e Halitit i bllokonte frymëmarrjen. I dhembte por njëherësh i shkaktonte
kënaqësi përvëluese.
Fëmija qëndronte
e ngrirë, duke thithur gishtin e madh. Kërleshja e të mëdhenjve e hutoi vajzën
e vogël. Kacafytje e çuditshme, pa inate, vetëm me rënkime.
Eli i
vuri duart në shpatullat e shëndosha të Halitit
për ta larguar nga vetja. Po ku shkulej kaldajisti? Ai mezi e kish
pritur këtë moment të shtrenjtë e kush nuk e lakmonte Elin e kolme, të ndezur,
të dëshiruar...
‘-Lëviz
tutje Halit,’- i pëshpëriti Eli me zë të ulët e të ngjirur: ‘-Një shushkë fëmijë,
është gremisur këtu pranë dhe na vështron syshqyer. Qëroje prej këndej.’
Haliti
duke shkrofëtirë si derr, rënkuar, sharë, lëvizi, u shty pak më tej dhe ngriti
pantallonat. Eli e skuqur dhe shkalafitur lëvizi në të ndenjura dhe u mbulua me
shpejtësi, me mantelin e gjatë ngjyrë portokalli.
Haliti i
ndërkryer, epsh papërfunduar, mbërtheu për krahu me inat vajzën e vogël e
ngriti peshë, si të ishte deng i vockël leckash, me mëri të hapur e shkundi me
inat sa andej këndej dhe e nxori përjashta. Rrezearta nuk bëri asnjë kundërshtim ose ankim, as nuk
qau edhe pse pëllëmba e madhe e ashpër e kaldajistit i lëndoi krahun dhe
shpatullën. Qëndroi përpara derën së mbyllur të bodrumit pa hequr gishtin nga
goja. Vonë u kujtua të lëvizte e të ngjitej lart, krahu i dhembte, shpatulla i
shponte.
Prej asaj
dite Eli Begolli e urrente vajzën e vogël e cila fuste hundët ngado. Mistrecja
si një mackë kobashe, shtyhej pengohej dhe krijonte shqetësime të panevojshme. Njëherësh
Eli e vëzhgonte, i druhej llapës së papjekur të çupëlinës. I bërtiste me shkak
dhe pa shkak, kur përlyhej me dhera dhe me baltë dhe e qëllonte me pëllëmbë pa
hezituar në bythkat e vogla.
Rrezearta
e hodhi shpejt prapa shpine ndodhinë në bodrumin
e shtëpisë së fëmijës. Ajo nuk bisedoi me njeri. Mendja e saj bridhte në të tjera
shtigje. Ngandonjëherë kacafytjet e të mëdhenjve i dukeshin të çmendura, të pamëshirshme,
kafshëri.
Eli
Begolli nuk u harbua më me Halil kaldajistin, nuk kishte kuptim, paçka se
ezmeri i lutej, me dorë në zemër, ti jepte një çikë ngrohtësi. Ajo ish e
pashme, provokuese, bardhoshe e kolme, lakmuar prej të tjerëve, shumë shpejt
gjeti monopate të tjera, më të rëndësishme.