Beqir Cikaqi: Nënë Tereza - Ëngjëllusha e shekullit të njëzetë

Shkolla shqipe e Bassanos, organizoi një pasdite kulturore kushtuar Nënë Terezes

NËNË TEREZA -  ËNGJELLUSHA E SHEKULLIT TË NJËZETË

Nga Beqir Cikaqi

Tanimë jemi  në dhjetor, muaji i fundit i vitit 2010 i shpallur si vit i Nënë Terezes, me rastin 100 të lindes së Nënës Madhe - humanistes botërore.  Shkolla shqipe e Bassanos organizoi një pasdite kulturore, ku muarren pjesë nxënës dhe ish nxënës të kësaj shkolle, mësues dhe ish mësues, prindër, bashkëatdhetar, miq Italian,  aktivist të Shoqatës “Bashkimi Kombëtar”,e të tjerë. Kjo pasëdite kulturore u hap me intonimin e himnit kombëtar të kënduar nga nxënësit e shkollës shqipe të Bassanos. Lokali  ku u mbajt  kjo pasëdite kulturore, kishte në mur pllakatin e punuar posaqërisht me  portretin e Nënë Terezës dhe simbolizimin e flamurit kombëtar.

Që kjo pasdite kulturore të jetë më e kompletuar,  ndër të  tjerët u kujdes treshja e valltareve: Blerina Gollopeni, Liridona Pulka e Fjalla Jashari, ish nxënësë të shkollës shqipe, duke interpretuar valle të lehta, që kishin pregaditur enkas për këtë pasdite kulturore. Ato valle shoqëroheshin nga zëri i këngëtarëve ( në CD) të viseve të ndryshme gjeografike shqipatre, si: Selami Kolonja, Dava Gjergji, Nikoll Nikprelaj dhe Shkurte Fejza, me këngët e tyre kushtuar NËNË TEREZËS.

Edhe pse ishte i ftuar dhe kishte paralajmruar ardhjen z. Engjëll Koliqi, ku do ta bënte edhe paraqitjen e librit kushtuar Nënë Terezes me rastin e njëqindvjetorit të lindjes, z.Koliqi për arsye objektive e shëndetësore mungoi, ndonëse prezantimin e librit YLLI I DARDANISË RREZATON TOKË E QIELL, i cili para disa dite doli nga botimi edhe në gjuhen italiane, e bëri kolegu i tij, që njekohësisht është edhe bashkëpjesëmarrës në këtë libër.

   Për historikun e Nënës Tereze, para të pranishmëve u paraqit, kush tjetër pos z. Bashkim Bekteshi, historian nga Dibra, ish mësues i shkollës dhe aktivist shumëvjeqar i Shoqatës “Bashkimi Kombëtar” me seli në Bassano.

  - Shoqërija njerzore ka kaluar në faza të ndryshme të zhvillimit gjat gjithë egzistences së sajë. Njëra ndër figurat më të njohura në historinë e njerzmit që ka bërë përpjekje të jashtëzakonshme për të luftuar varfërin dhe për tu dal në ndihmë njerëzve të cilët nuk kan pas mundësi reale për të mbijetuar ka qen shqiptarja Anjeza Gonxhe Bojaxhiu.  Anjeza Goxhe  Bojaxhiu  u lind me 26 gusht 1910 në Shkup  kryeqytet i regjionit  (vilajatit) të Kosoves që aso kohe ishte ende nën sundimin e Perandorisë  Osmane . Babai i Gonxhes quhej Nikoll Bojaxhiu  ndërsa nëna Drane Bojaxhiu, të cilët kan pas pesë fëmijë. Nikoll Bojaxhiu ka qe një tregtar dhe mbi të gjitha një  atdhetare i shquar që në bazë të autorit Kathryn Spink  në librin “Madre Teresa  una  vita straordinaria” të vitit 1997 në gjuhen italiane, thote se Nikolla  Bojaxhiu ka bërë përpjekje të jashtëzakonshme për t’i ndihmuar bashkëkombasit shqiptar dhe i angazhuar në zgjidhjen e çështjes se pamvaresisë së  Shqipërisë, me kusht që teritoret shqiptare mos të ndahen mes shteteve fqinje. Gjithmonë në bazë  te të njejtit autor   Nikola gjate një udhetimi në Beograd për çështje kombëtare me një delegacion të shoqëruar prej konsullit italian me 1919,   kthehet në Shkup  gati për vdekje ku në bazë të familjarëve dhe mjekut të Nikolles, dyshohej se ka qen i helmuar. Prinderit  Bojaxhiu i edukuan fëmijët e tyre me kulturë tradizionale shqiptare për atdhedashuri dhe dashuri ndaj gjith njerëzve në nevojë. Këtë frymëzim e mori edhe Gonxhja e vogël duke qen një nxënëse e shkëlqyer në shkollë dhe shumë e sjellëshme me moshatarët e sajë. Gonxhja ka pas dëshirë  të bëhej mësuese , të merrej me muzikë dhe të shkruaj poezi .. Në moshen 18 vjecare Gonxhja merr një rrugë krejtësisht tjetër  për dallim nga i vëllai Lazri që ndiqte studimet për shërbime ushtarake në Austri,  ku më von vendoset në Itali.

Me 26 shtator 1918 Gonxhja niset për  Dublin – Irlandë dhe bëhejt murgeshë. Me aktivitetet dhe misjonet e bëra, pas përfundimit të shkollimit , Nënë Tereza  merr udhetimin për në  Kalkutë të Indisë, ku fillimisht u bë mësuese dhe shumë shpejt  drejtore e shkolles së vajzave.  Nënë Tereza e Kalkutes, u quajt kur themeloi urdhërin  Misionaret e Dashurise me 1951 për tu shërbyer të varfërve , të sëmureve dhe të pa shpresëve. Kështuqë gjate veprimtarise së sajë  Nënë Tereza ariti të ndihmojë dhe të kujdesej për shkollimin e mijëra fëmijëve, madje ka birësuar  shumë fëmijë…

      Në bazë të këtij misioni human që nukmund të përshkruhet Nënë Tereza është nderuar dhe vizituar nga shumë personalitete me renome ndërkombëtare. Nga shumë  institucione me renome botërore Nënës Terezë  në shenjë nderi dhe respekti i jan dhënë çmime dhe mirënjohje të shumta. Po ashtu është shpallur qytetar nderi nga shumë vende të botës,  e në të njejten kohë janë emeruar shumë institucione  anemban botës me emrin e së Madhes Nënë Tereza . Nënë Tereza me veprimtarin e sajë ariti të okupojë gjithë botën duke përvetësuar zemrat e shumë qytetarëve të botës, pa përdor asnjë armë dhe fuqi tjetër siç do të shprehet  shkrimtari ynë i madh Ismail Kadare, por vetëm duke mbjellë mirësi dhe dashuri mes njerezëve. Me 1979 Nënë Tereza nderohet me çmimim Nobel për Paqe, që është edhe një nder për gjith kombin shqiptar. Me rastin e marjes se çmimit Nobel për Paqe, një klerik e kishte pyetur Nënën Terezë se nga ishte. Ajo është përgjegjur: “Kam lindur në Shkup, jam shkolluar në Londër, jetojë në Kalkutë dhe punojë për gjithë njerzit e varfër në Botë . Atdheu  im është një vend i vogël me emrin Shqipëri”. Kështu bija shqiptare bëhet nënë e dashur dhe me famë botërore . Me shumë të drejtë ne shqiptaret mund të krenohemi  siç krenohemi edhe me heroin tonë legjendar Gjergj Kastrioti.

     Me ardhjen e demokracisë, shqiptarët e nderojn emrin e së Madhes  Nënë Tereza duke emeruar shumë rrugë , spitale , aeroporte, etj. që në komunizëm ishte e nashkaluar.Ndërsa  vitin 2010, me rastin e 100 vjetorit të lindejes së Nënë  Terezes e shpallin Viti i Nënë Terezës.Gjithashtu, shumë qytete shqiptare jashte dhe mbrenda Shqiperisë   londineze u stolisen me bustet e Nënë Terezas. Sllavomaqedonasit , Nënë Terezen kan insistuar t’a quajn si maqedonase, meqë ka lindur ne Shkup. Këto jan qëndrime jo vetën antishqiptare, por edhe anti njerzore e antihumane. Se nuk e ka harruar origjinen. Nënë Tereza i ka shkruar një letër popullit shqiptar n gjuhën shqipe,pasi fitojë çmimin Nobel për paqe, duke thënë : “Unë gjithmonë e kam në zemër popullin tim shqiptar. Shumë  lus Zotin që paqja e tijë të vijë në zemrat tona,në të gjitha familjet tona, në të gjith botën.  Lutuni shumë për të varferit e mi dhe për mua e për motrat e mia . Unë do të lutem shumë për ju. Zoti ju bekoftë!”.

Më 5 shtator 1997 bota mësoi për vdekjen e Nënë Terezes në Kalkutë .. Ne varrim moren pjesë personalitete të shumta botërore, burra shtetesh si dhe personalitete të shtetit shqiptar. Presidentit Bill Klinton pas vdekjes së Nënë Terezes është shprehur: “ Shqiptaret  i njohta dhe i dua përmes Nënë Terezës dhe dëshiren e Sajë për çlirimin Kosovës e zbatova “. Papa Gjon Pali i dytë, pas vdekje, më 19 tetor 2003 e shpall  të Lumturuer në pranin e mijëra qytetareve  në Vatikan. . Kjo është krenaria  e radhes për kombin tonë . Me rastin e Lumturimit  të Nënë Tërezës ka pas personlitete të shumta  botërore e shqiptare.

   Shqiptarët do të krenohen gjithmon me Nënë Terezen, si personalitet i përmasave botërore, sikurse me Skendërbeun, Flamurin Kombëtar,..duke mos e anashkaluar asnjëherë identitetin kombëtar, përfundoi  prof.  Bashkim Bekteshi.

      Më pas u lexua përshendetja e  dërguar përmes postës elektronike të gazetarit, shkrimtarit, krijuesit, zëdhënësit të diasporës shqipate për Itali, z. Engjell Koliqi. Në  përshëndetje ndër të tjera ishte shprehur: Të nderuar miq, mësues, nxënës , prindër, aktivist të mërgatës, miq italian, ju përshëndes  për këtë organizim  kushtuar  Nënë Terezës, bijes së madhe shqiptare me famë botërore. Unë vërtet ia kam kushtuar një libër monografik: YLLI I DARDANISË RREZATON TOKË E QIELL, por është pakë, për bijen shqiptare, fituesen e çmimit Nobel për Paqe. Nënë Tereza  më  10 dhjetor 1979 gjatë pranimit te çmimit për Paqe në Oslo, ka thenë:”Me gjak jam shqiptare , me nënshtetësi indiane, përsa i përket besimit, jam murgeshë katolike. Sipas thirrjes sime, i përkas botës. Por përsa i përketë zemres sime, krejtesisht i përkas Zemrës së Krishtit “.

  Pata nderin që në librin tim të ishte bashkëpjesëmarrës edhe mësuesi i juaj, gazetari e krijuesi B. C.i cili me poezin kushtuar Nënë Terezes, thuajse e përmbledh tërë thelboren, për Nënë Terezen. Gjithashtu besojë se edhe ju jeni të priveligjuar që keni në mesin tuaj  një aktivisti të devotshëm,…

   Z. Koliqi e përfundon  këtë përshëndetje, me këto fjalë: Mesazhi i Dashurisë së Nënë Terezes, u zbatoftë në zemrat tona! Nderime e përqafime Engjëll Koliqi.

   Nga pjesmarrësi në libër (autori i ketijë shkrimi) u prezantua  libri  YLLI I DARDANISË RREZATON TOKË E QIELL(dhuratë të parës shenjtareshë shqiptare Gonxhe Bojaxhiut – Nënë Terezës). Mandej u   lexuan poezi, nga ish nxënësit e shkollës shqipe të : Blerina Gollpeni, Fiton e Fjolla Jashari, Gëzim e Halit Cikaqi, etj. e ndër të tjera edhe poezia Ëngjëllusha e shekullit njëzet, që shkelqyeshëm e interpretoi Blerina Gollopeni në të dy gjuhët(shqip e italisht) për hirë të miqëve italian, që ishin prezent, në këtw përvjetor kushtuar Nënë Terëzes, të organizuar nga  Shkolla shqipe e Bassanos.