Kristaq Turtulli: Në trenin e linjës 16 – Kapitulli III

Kristaq Turtulli

NË TRENIN E LINJËS 16

                        KAPITULLI I TRETË

 Pasione të tretura në muzgje të mugëta...

   Ikja atëherë u bë frikë e shpallur, e ndehur ne tel. Një ëndërr ankthi, ku ishin të përziera së toku kuturisja e verbër, pa kthyer kokën prapa, dhe pengu si gur i madh  i varur në qafë.  

Degët e hardhisë trokisnin në dritare me potere, si gishtërinj skeletorë, të gjatë, të breznive. Perdet ishin irnosur, grirë, vareshin trishtueshëm në gozhdën e ndryshkur të mundimit. Zërat dhe zhurmat e fshehura klithnin, luteshin, rënkonin, përgjëroheshin. Sa të mundimshme ishin ato. Përse vallë, kur  nuk ishin më të nevojshme. Ajo nuk mund të kthente kokën prapa, mbasi do ngelej e ngurosur, e varur në litarin e padukshëm të nostalgjisë, marrëzisë, mallit dhe dhembjes...

Ajo vraponte si e ndërkryer në asfaltin e rënduar nga shiu, duke tërhequr mbas vetes, gati zvarrë, djalin e madh, i cili vështronte i hutuar, i trembur natën e thellë. Shiu binte pjerrët, të rrihte gati si me kamxhik. Të ishin vallë kamxhikët e shiut,  fshikullat e tensionit, stresit, pështjellimit, apo e ndërkryera e ankthit të vonuar?

Ajo kërceu në trotuar për të shmangur përrenjtë e ujit dhe ngarendjen e harbuar të makinave, shkau gati sa nuk u gremis në pellgoret e pista. Me shumë vështirësi mbajti ekuilibrin. Ajo e ngriti peshë nga krahu djalin e madh. Gabimisht e cimbisi, i biri lëshoi një piskamë të lehtë. Ajo kafshoi buzën me forcë.

    “Më fal, “i foli me zë të ulët.

     I shoqi, Teodori, dihaste si një kafshë me dy fëmijët e tjerë në krahë dhe trastën e rëndë mbi shpinë. Edhe ai kërceu me vrull mbi trotuar e për pak sa nuk u gremis nga nxitimi, ajo e vështroi zemër ngrirë. Ai mbajti ekuilibrin me vështirësi, vështroi nga e shoqja me një shikim fajtori.

     Ndërkohë një benz i zi kaloi me tërsëllëmë shumë pranë tyre. Rrotat e para hynë në pellgun e ujit dhe i spërkatën  ata me moskokëçarje fund e krye. Teodori shau rëndë, dhe pështyu me inat drejt makinës që u zhduk në bërrylin e rrugës.

     Nuk menduan se ku do të shkonin, çfarë do të bënin, çdo të ndodhte më pas. Veçse menduan ikjen, ikjen, ikjen. Ndërkohë shiu ishte i rëndë dhe benzat e zinj spërkasnin dynjanë.

     Ata qëndruan një copë herë përpara murit të lartë të qullur nga shiu i rëndë dhe vështruan te përhumbur njëri tjetrin. Prej flegrave të hundëve nxirrnin avull të dendur, si kuaj të lodhur nga një shtegtim i gjatë.

      Shiu i godiste me kamxhikë. Ajo mbështeti pëllëmbën, preku plotësisht murin e qullur, të ftohtë dhe u drodh. Më pas vështroi nga i shoqi. Teodori, qëndronte në gjysmerrësirë, i menduar, lodhur, i gërmuqur, me shikim të ngulët drejt murit të lagësht, të huaj Sa ëndrra ishin përplasur tek ky mur dhe ishin thërrmuar në mijëra grimca.

Fëmijët kishin mbështetur kokat dhe flinin në shpatullat e tij.

    “Të hidhemi,” murmuriti ajo gjithë frikë.

       Pse ishte kaq i errët dhe i lagësht ky mur? Të ishte lojë e natës që i ndiqte pas apo aty, përtej tij fshihej ankthi dhe e panjohura e madhe? Ajo zgjoi fëmijët, të cilët filluan të grindeshin me zë të ulët. Ai i uli me kujdes në tokë dhe kërkëriti shpatullat e lodhura.         

      “Të hidhemi “, murmuriti ajo për herë të dytë me zë të ndryshuar.

       “Mirë,” ia pat ai me zë te dridhur, “a mund të ngjitesh në mur?”

        Ajo luajti kryet me nervozizëm e padurim dhe kafshoi buzën e sipërme me dy dhembët e përparmë.

       “ Teodor do mbështetem në shpatullat e tua,” foli me zë të ulët por të sigurte.

        “Mire,” murmuriti ai.

         Teodori rroku Zamirën nga këmbët, e ngriti peshë, e më pas e vendosi mbi shpatullat e tij. Gruaja e ndjeu veten të lehtë. I u duk sikur ishte gati për fluturim. Ajo gjithnjë kishte pasur qejf dhe dëshirë të mbahej nga krahët e tij.

       Zgjati sa mundi krahët, u tendos, i dhembi mezi, i theri:

       'Edhe pak, të lutem, hë, ngrimë edhe pak. Kujdes se mos këput mish,’ më në fund mollëzat e gishtërinjve prekën bordurën e lagur të murit të lartë. Ajo bëri një shkëputje të fortë. Nga poshtë dëgjohej dihatja e rëndë e të shoqit.

      “Hë, e kape bordurën? e pyeti ai. Pastaj shtoi me zë të ulët. ‘Njerëzit kur qullen nga shiu u bëkan me të rëndë.”

       “Ëhë,”  ia bëri ajo, duke marrë frymë me zor.

       “Kujdes, mos të shkasin duart.”

       “Nuk më shkasin, jo...o...o...o!”

       Zamira ndjeu që po ngjitej më lart dhe përfshiu me nxitim të gjithë hapësirën e ngushtë të bordurës së murit. Ajo mori hov, u ngjit deri më mes të trupit, përmblodhi të gjitha forcat, hapi këmbët dhe u ul plotësisht në çimenton e lagësht. Ftohtësia i depërtoi brenda në mish. Përkuli trupin, zgjati duart në gatishmëri për të pritur dhe ngjitur lart fëmijën e parë që do ti jepte i shoqi. Mbrapa saj ndehej një heshtje e thellë,lodhëse. Sytë e thellë e të errët të natës e shponin mbi shpinë si tryezë. Pëshpërima të shurdhëta roniteshin nëpër gurë. Mbajti vesh. Asgjë.

Ajo priti me kujdes dhe ngjiti lart mbi mur njeri mbas tjetrin të tre fëmijët. Shiu rigonte pandërprerë. Mbas disa sekondash të tendosura u shfaq koka e Teodorit me flokë të qullura të ngjeshura mbas çaçkës. Ai merrte frymë me vështirësi.

        Teodori buzëqeshi i hutuar dhe fshiu fytyrën e qullur me pëllëmbën e djathtë dhe vështroi një copë herë mugëtirën e thellë që kishte përpara. Ai me mëdyshje ngriti supet dhe kërceu me zhurmën si gur i rëndë në tokën e tundimit. Gjithçka përreth shungulloi. Ajo nuk pati kohë ti fliste, ti thoshte mos bëj zhurmë. I dukej sikur përtej mugëtirës së thellë, sy djallëzorë i përgjonin, zbardhnin dhembët e mëdhenj kataroshë, në pritje të ndëshkimit.

       Zamirës i rrihte zemra me vrull. Zhurma e kërcimit të Teodorit iu duk tejet buçitëse, aq sa muret dhe qyteti u shkund.

      “Shë...ë...ë...ët!”

      Ajo donte të fliste por gjuha i ishte tharë. I shoqi luajti kokën dhe i bëri me shenjë me dorë të zbriste. Asaj iu duk sikur dëgjoi përsëri zhurma, të përqeshura tallëse, oshëtima.

Fëmijët po e nduknin nga xhaketa. Ajo krejt automatikisht kapi djalin e madh nga krahët dhe e lëshoi ngadalë në duart e të shoqit. Përsëri dëgjohej zhurma gërryese dhe ajo ndjente dhembje koke.

        Zamira zbriti njëri pas tjetrit të tre fëmijët, i bë sikur vajza klithi e trembur dhe zemra e saj gati sikur u ndal.

      “Ç’është?”

      “Asgjë.”

      Ajo vështroi një moment pas, nën perden e rëndë të shiut. Qyteti gërmuqej si breshkë plakë, grindavece, barkthatë, dhëmbërënë, mbuluar me kuvertën e qullur të apatisë e varfërisë.

       Më në fund me kokë të rënduar kërceu edhe vetë. Iu duk sikur u lëshua në një vend të sfungjertë me zhurma të shurdhëta. Ajo do të kishte rënë më hundë, ndoshta do ishte gjakosur, sikur të mos e mbanin krahët e forta të Teodorit. Fytyrat e tyre ishin shumë pranë, disa centimetra dhe ajo ndjeu se kishte ankth dhe lagështirë të madhe përreth.

       Sytë e Teodorit ishin të zmadhuar tej mase, me cepa të përskuqur, si dy liqene të vegjël, në prag të buzëmbrëmjes së përflakur. Ai fërkoi ballin me forcë dhe teshtiu me zhurmë. Teodori sa herë ishte në siklet teshtinte. Zamirën teshat e qullura e bezdisnin, ishte gati ti shkulte prej trupit dhe ti flakte prapa murit.

Atje përtej,  në atë copë truall dhe godinë të thjeshtë gjendej e mbërthyer me gozhdë, apo e lëshuar nëpër rrugë si gjarpërinj; frika, ankthi dhe shpresa. Iu bë sikur muri i errët, i qullur nga shiu, lëvizi , u shty drejt tyre. Të gjithë ngrinë në vend.

        Ai mur ndante dy botë. Vit mbas viti ngrihej si barrierë e pakapërcyeshme dhe Zamira sa herë kishte ecur në krah të këtij muri të betontë, të ftohtë, të frikshëm, në përgjim të zërave të largët dhe të shembjes së tij.

     “O Zot, më kërcen zemra në gjoks. Lëvizim?”

     “Mirë.”

     “Dale prit.”

     “Zamira të lutem,’ i foli Teodori me zë të shuar. ‘Duhet të shpejtojmë, nuk kemi kohë.”

     “ Oh Teodor, sa male mbartim mbi shpinë, sa dhembje!”

      “ E di e dashur, shumë male dhe shumë dhembje- i foli Teodori  me zë të dredhur, dhe shtoi duke e vështruar drejt në sy.  ‘Të lutem hidhi prapa, flaki tutje, si gurë të mëdhenj të rrokullisen zhurmshëm në honin e harresës. Ma jep dorën të të ndjej. Oh Zamira, ti përvëlohesh!”

      “ E di shpirt, e di.”

      Të kapur për dore ecën ngadalë, duke shkelur zemër dridhur, në atë truall që dikur ishte i pa prekshëm. Toka ishte e përbaltur nga shiu dhe bari i lagur të qullte edhe më tepër këmbët.

Jonila e pavëmendshme shkau në barin e lagur dhe lëndoi gjurin. Asaj gjithçka i dukej si lodër. Ajo klithi dhe vështroi të atin me trishtim. Teodori i merakosur, i përkujdesur si gjithnjë, e mbajti pothuajse peshë.

      Jonila klithi, u grind përsëri. Ata qëndruan si me komandë dhe vështruan vajzën, e cila po fshinte hundët me kurrizin e dorës. Teodori nxori shaminë nga xhepi dhe i fshiu hundët me kujdes, pastaj të gjithë së bashku shpejtuan hapat drejt këndit të errët, të mbrojtur nga erërat, në krahun e majtë të ambasadës së huaj katër katërshe.

      Befas dëgjuan përplasje dhe trokëllima me lebeti. Ata ngrinë në vend.

      “Mami më bëhet urina, murmuriti vajza e trembur.”

       Nga prapa u dëgjuan  zhurma të tjera, rrëshqitje dhe kërcime të ngutura.

       Ata ishin në ankth, në pritje se çfarë do të sillte minuta brenda mureve të ambasadës së huaj. Çdo të bëhej me fatin e tyre; do ti mbanin brenda rrethimeve, do tu jepnin mbrojtje, strehë, përkrahje, apo do ti flaknin jashtë, në rrugë, në duart e policisë, e cila ishte gati në pritje të presë së mjerë, për ti rrëmbyer dhunshëm duke i përplasur mbas murit?  Më pas fundosur në furgonët e zinj të sigurimit të shtetit e të policisë, të mbyllur hermetikisht, me njëmijë dryna dhe çelësa.

       Zhurmat u përsëritën ngulshëm mbas tyre. Ata qëndruan mbajtën vesh të nemitur. Të tjerë qytetarë po kacavirreshin në murin e madh dhe kërcenin të shpërqendruar në tokën e huaj që tashmë ishte kthyer në baltë. Hapësira e vogël e ambasadës po mbushej, po fryhej dhe njerëzit nisën të shtynin njëri tjetrin me bërryla të nduken, të grinden me zë të ulët. Disa të tjerë shanin në gjetje të një vendi më të qetë dhe të mbrojtur nga era.

      Këndi i vogël ku ishte grumbulluar familja e Zamirës ndodhej më larg nga turma që po mahisej, prej prurjes së madhe të pallogaritur të murkapërcyesve. Ata qëndronin së bashku në këndin e futur të godinës së parafundit, në formë trekëndore,  me dritare të mbyllur me grilla dërrase të trasha. Përpara ishte mbjellë një  brez i ulët me dushqe gjelbërake, pak më tej ishte një kanal i vogël, i lakuar, shtruar me çimento, ku rridhnin ujërat turbullta të shiut.

       Familja e Zamirës ishte ndër të parat që kapërcyen murin dhe e patën me të lehtë të gjenin një cep të qetë e pak më larg nga turma e bymyer, e ngrehur, e papërgatitur për këtë kërcim muri të hatashëm drejt një jete të panjohur, të mbarsur me plot rreziqe. Pothuajse pjesa dërmuese e murkapërcyesve ishin akoma të verbër nga prurja e dritës.  Turma brenda mureve të ambasadës së huaj, fryhej e lyrshme, ngjitëse, nga minuta në minutë, shtrihej. Njerëzit përsëri vazhdonin të kapërcenin muret e të hallakatur nuk dinin ku të hidhnin këmbët. Ata ngjisheshin, këlthisnin, shtyheshin me padurim, pasiguri dhe ankth drejt njëri pas tjetrit.

      Në fytyrat e të gjithë murkapërcyesve endej frika dhe pasiguria, stresi i minutës së ardhshme. Ndaj lëvizjet e turmës ishin të çakorduara, të çorientuara. Ata lëviznin në vendin e pakët në të cilin qëndronin, kërcenin pupthi dhe shtynin me supe njëri tjetrin, si të ndjenin që merrnin frymë, jetonin.

       Lëvizjet më të bezdisura, acaruese, të padurueshme i bënte kryesisht rinia. Ata e morën gjithçka si lodër argëtuese, me rrezikun e kërkuar brenda në të. Të rinjtë në minutat e para të kapërcimit të murit vështruan të topitur mjedisin përreth, pastaj nisën ta shqyrtojnë me kureshtje dhe dyshim. Ata lëvizën nxitimthi gjithë potere për të gjetur ndonjë vend më të lartë, të dallueshëm. Të bezdisur nga ngjeshja dhe pamundësia, u afruan tek dera kryesore, vështruan çakërrqejf  bulevardin dhe makinat e policisë. Ata filluan të hidhnin fjalë në erë dhe shkelur syrin njëri tjetrit. Zindjellësja  e uniformave të shtetit dhe rrapëllima e zinxhirëve të tankeve u shtinë tmerr. Ata u gëlltitën me vështirësi, u tërhoqën prapa të hutuar, të topitur, nxituan të përziheshin  me turmën. Ata  ngritën shpatullat, nxorën gjuhët, zbardhët dhëmbët, për të fshehur frikën.

       “Heshtni djaj,”  shfryu me zë te larte dikush nga turma, “ nuk është shaka, lodër, dëgjoni. Ndoshta e gjithë kjo është hata e tmerrshme. Katastrofë.”

       “Mirë e the vëlla, katastrofë,” u dëgjua diku nga cepi një zë ngjirur.”Ne morëm nga sytë këmbët. Heshtni ne keni perëndi, të mbledhim mendjen.”

       Të rinjtë vështruan një hop njeriun që foli. Ai ishte fytyrëvrazhdë, me një bllamë të thellë në faqen e majtë, mbuluar me kapuç të zi. Ata heshtën duke i shkelur syrin njëri tjetrit. Por dhe heshtja e tyre nuk vazhdoi gjatë.

        Mosha e mesme dhe të moshuarit të futur nga rrëmuja dhe nxitimi, në ambasadën e huaj, pa ditur kurrgjë për fëmijët e tyre, qëndronin të ngrirë, të shushatur, duart e tyre ishin zbardhur prej shtrëngimit. Ata kërkonin të gjenin vendin më të largët, të kishin mundësi dhe kohë të mendonin për të papriturën që mund të sillte minuta dhe ora.

       Ndërkohë dita ecte ngadalë mbajtur në paterica, zvarritej e lodhur nga ngjeshja e madhe e murkapërcyesve. Njerëzit kolliteshin, teshtinin, ankoheshin, disa prej tyre grindeshin me zë të çjerrë.

       Dikush nga punonjësit e ambasadës doli jashtë. Ishte një burrë i imët me syze të vogla dhe hundë konike, flokë të prera shkurt. Ai ndoshta nga nxitimi mbante të hedhur krahëve një xhaketë të bardhë, të hollë grash.

       Vështroi një copë herë turmën  duke tundur kokën herë mbas here. Xhaketa e hollë e bardhë i shkau nga supet. E ngriti me mërzi. Ai vështroi edhe një herë i bezdisur turmën e fryrë, pastaj hyri me nxitim brenda.

       Pyetjet e turmës mbërthyen njëra tjetrën:

      “Kush ishte ai?”zë holluar, i ankthuar.

      “Djalli me brirë,” u ndje një zë tallës.

      “Ju lutem, mos u tallni, “i a bëri dikush me zë të nemitur, si tel i këputur. “Çfarë tha?”

       “Mirë thotë,” ia priti një tjetër, “vallë a ju bën zemra të talleni?”

       “ Ne nuk dimë, kemi shkelur në portën e ferrit apo të parajsës, “ u ndje një zë i frikësuar, i fikur, diku nga krahu lindor i godinës së ambasadës së huaj.

        “Përse vështroi në atë mënyrë, me bezdi dhe iku si skile e vjetër me nxitim? zë dyshues, i topitur.

Mërmëritë e stërzgjatur, acaruese.

     “Do të na mbajnë apo do na flakin si qen përtej në rrugë?”  foli dikush me zë të dredhur, të trembur.

    “Dreq o punë. Ç’na duhej kjo e gremisur këtu?” zë i penduar, duke fshirë hundët me forcë. “Mirë më tha babi, armiqtë e socializmit janë tmerrësisht të djallëzuar, të pashpirt. Ata të hedhin një kothere të thatë, pastaj e vjell gjithë jetën si zarbë.”

    “Hesht dreq! Shko mbushu me gjithë babin tënd që mban erë kalbësirë. Ne nuk kishim se ç’të humbitnim, nuk kishte vend ku të na kafshonte qeni,”foli dikush me nervozizëm.

   “Kjo gjë e ka një kleçkë, endet një hile vjetër e shëmtuar. Tradhëti. Vëllezër, e shihni u shfaq përsëri kali i lashtë i Trojës. Vetëm me një ndryshim të vogël. Kali i këtyre do bëhet i qulltë si zvarranik, mbase do tjetërsohet në aktapodh, do të rrëshqasë brenda barqeve tona, së bashku me hingëllimin e shpifur dhe patkonjtë.”

    “ Mbylle halenë qelbësirë, kufomë! E bëre gjithçka çorap. Ne jemi kali i Trojës. Kupton? Ne. Shiko, qindra njerëz të trishtuar gjenden andej përtej, por i ka bllokuar të gjitha rrugët policia.”

     “Oh nëne, u dërmova së qëndruar në këmbë. Si nuk ka një vend për tu ulur,”u dëgjua zë i pikëlluar në mesin e turmës.

     “Ulu përdhe në baltë, hi ,hi, hi dhe bëj dashuri. “

    “Mbylle kamaren Ali Pordha. Na e bëre kokën sallatë. Po të duash mund të shkosh sërish në ferrin komunist. Ja shiko atje përtej, të pret krahëhapur policia, hetuesia, tradhtia, qelia, partia. Nuk është çudi mund të bëhesh hero i punës socialiste me pordhat  e tua famoze, të vësh disa patkonj të rinj gomarit të ngordhur.”

   “Unë jam pordhë, ti je fendë e shpifur që kundërmon e qelb dynjanë. Më thua të shkoj. Ku të shkoj? Se sheh, aty janë grumbulluar gjithë kasapët e sigurimi i shtetit...”

“Të dhjefsha urët o i vrarë,” u dëgjua një zë i tendosur nga thellësitë e krahut të majtë, të godinës së ambasadës së huaj.” Ne do të vaditim me shurrë marrëzitë e dyzet vjetëve të gremisura të jetës sonë.”

  “Babi më pihet ujë,”foli me zë ankues vajza, lozonjarja Jona, duke ndukur mbas xhakete te atin, Teodorin.

   “Hesht shpirt të dëgjojmë çfarë thonë.”

    “Më pihet ujë,hë, hë, hë!”

     Ai hapi çantën e madhe, rrasi dorën në të, nxori një shishe gjysmë litërshe plastike dhe  e zgjati me kujdes drejt së bijës që të mos e shihte kush. Jona  nisi të pinte ujë duke u jargavitur. Ajo siç e kishte zakon e mbante shishen gjatë në buzë, e vërtiste nëpër duar, pinte ngadalë gllënjka- gllënjka, përkëdhelej, luante, tallej me vëllezërit vet. Ata e ndiqnin me padurim dhe zili ritualin e mërzitshëm, acarues të pirjes së ujit të motrës së tyre.

    “Jona mos u lëpi si mackë,” i tha Mani.

    Ajo mblodhi buzët e vogla, të kuqe dhe rrotulloi shishen plastike përpara syve të tyre. E shtypi me gishtërinj dhe shisja plastike lëshoi një zhurmë të thatë e të mprehtë.

    “Mjaft u eglendise me ujin,’ i foli Mani me zë të ulët. ‘Na i jep edhe neve të pimë se u zhuritëm.”

     Jona luajti shpatullat e vogla gjithë naze.

     “Unë dua të bëj çfarë të dua, hë! ia bëri ajo dhe futi gishtin në gojë.”

    “Jona mos u bëj e keqe, iu lut Beni. Na jep ujë edhe neve të pimë.”

   “Nuk dua, hë, nuk dua...”

   Befas, askush nuk e morri vesh, se si shishja u përla menjëherë, sa hap e mbyll sytë, nga një krah që doli prej kaçubës me dushqe. 

    Djemtë thanë se krahu ishte i shëndoshë me qime të dendura e të zeza. Nuk bëhej fjalë të kërkohej ai krah me qime të zeza të dendura në atë milet të madh. Jona qau me dënesë. Dy vëllezërit e saj vështruan me trishtim duart bosh të motrës së tyre. Ajo ishte më e vogla e familjes dhe më e llastuara. Zamira afroi të bijën pranë vetes dhe i foli me zë të ulët që të pushonte mbasi në çantë ishte edhe një shishe tjetër me ujë. Jona kërkoi në çast përsëri ujë.

  “Duhet të pinë së pari vëllezërit e tu,” i foli prerë Teodori.

    Jona përdrodhi buzët e pakënaqur, sytë iu mbushën me lot.

   Shiu pushoi dhe befas doli dielli i nxehtë.

   Punonjësit e policisë vërtiteshin rreth mureve të larta të ambasadës. Fytyrat e tyre nxinin. Një pjesë qëndronin të ngrirë përpara derës së madhe me hekura. Ata ishin të egërsuar, të armatosur deri në dhembë. Bilbilat dhe ulërimat çirrnin qiellin cep më cep. Makina të mëdha të mbuluara me mushama të zeza vërtiteshin nëpër rrugë, zhdukeshin, pastaj shfaqeshim përsëri, duke nxjerrë tym të zi.

     Njerëz me kostum të errët vraponin nga qoshja në qoshe duke folur me radio. Sigurisht ata ishin në pritje të urdhrit nga lart të mësymjes frontale me tanke kundër ambasadës së huaj. Gati për shkatërrimit e dyerve prej hekuri dhe të shkuljes me dhunë të qytetarëve plëngprishës.

    Murekapërcyesit kishin bërë tradhti të lartë ndaj atdheut, partisë dhe shtetit. Ata ishin hedhur me dëshirë ne prehrin e armikut. Fati i gjithë kapërcyerve të mureve varej në fije të perit. Ndoshta ishte një koordinim i pështirë midis njeriu të pakët me xhaketë grash të hedhur supeve, që doli dhe hyri me nxitim nga godina e ambasadës dhe policisë vendase.

Gjithçka merrte fund për djall, për dreq, për skëterrë...

     Sigurisht ishin rrëzuar mure diku në zemër të Evropës, por muri i vendit të Zamirës ishte ndryshe, nuk rrëzohej lehtë. Gjithnjë vendi i saj shkundte rrobën e shkalafitur të varfërisë dhe mizerjes shumë më vonë se të tjerët. Të ishte forcë zakoni, mefshtësi, hutim, topitje, pështjellim apo çfarë?

    Për këtë të gjithë ishin të mbërthyer nga paniku e llahtaria.

   “O nëne,” u dëgjua një zë i trembur i thellë, “përse na bëre?”

   Ra nata.

    Dikush pëshpëriti për zhurmë të madhe nëpër fekale.

    Janë minjtë.

   Matanë mureve të ambasadës së huaj, në rrugë rojet dhe policët u shtuan. Ata bërtisnin e ulërinin të nervozuar. Disa prej tyre klithnin zë çjerrë në radio dhe qëllonin dheun me shkelma.

  Befas nga dera juglindore e godinës së ambasadës dolën dy punonjëse me trasta të mëdha, pas tyre vinte njeriu i imët.  Ai këtë radhë mbante veshur një xhaketë të trashë lëkure. Me shenja urdhëroi njerëzit të vendoseshin në radhë, dhe pyeti kush dinte gjuhën e tij. Nga turma u ngritën shumë duar. Ai zgjodhi një djalë të ri.  Punonjësi i ambasadës i foli djalit italisht. Tjetri përktheu.

   “Këta do na japin ushqim për të ngrënë dhe ujë për të pirë, me kusht të mos bëjmë rrëmujë, të ruajmë rregullin, respektin dhe qetësinë.”

  “Shyqyr që ju dha truri të na hedhin një cope bukë si qen,”foli nga mesi i turmës një zë i mbytur.

  “Hesht! Pusho! Këta kanë shume spiunë mes tyre,”foli dikush tjetër.

   “Më plasi bytha!”

   “ Lëre bythën mënjanë, nuk ke provuar kur çahet bytha ti,’ iu shkreh një zë i ngjirur. ‘Fati ynë more kardhash ndodhet në duart e këtyre pipinove. Ne i përzumë dikur me pushkë, tani po u lëpijmë prapanicën me pështirosje dhe servilizëm. More vesh trushkulur, trutharë. Hesht dhe mbaj vesh.”

   “Mirë...më fal!”

   “Ashtu de. U bëre djalë i mirë. Pse, si kujton ti, unë i dua këta pushta vërë mëdhenj, që na sollën skallamenton. I urrej ore sa shpirti ma di, por nuk kam se çfarë të bëj, sepse edhe në skëterrën e vendit tonë komunist nuk jetohej më. Unë dua të bëj para- para,  jo të ri e të ha përherë bukë me marmelatë, me gjizë ose me vaj dhe me kripë. Kupton more kaq gjë?”

   “Nuk di çfarë të kuptoj më parë.”

   “Buf.”

    Përsëri murkapërcyesve u dridhej zemra në gjuhë nga frika dhe pasiguria. Të ishte lojë, për të mos krijuar panik dhe shkatërrim?

Dikur kur ndonjë kokëkrisur kapërcente murin e ambasadës, punonjësit e godinës së huaj e prisnin mirë, gjithë buzëqeshje. I afronin për të ngrënë dhe për të pirë, pastaj e dorëzonin me ceremoni në duart e sigurimit të shtetit. Atje ai trajtohej me dashamirësinë shembullore  në dhomat e nëndheshme komode, të torturës së Hanit me dy porta.

Të gjithë të larguarit prej rrugës dhe të futur brenda mureve të ambasadën së huaj rrëqetheshin nga frika.

  Gjithçka kishte ngecur në qerthullin e hamëndësive.

   Koha ecte milingonshëm.

   Vetëm se nuk u mor vesh se kush ishte i pari ai që kapërceu murin e lartë të ankthit....

   Ku gjendet frika në zemra, në damarë, apo në shiun që derdhet si litarë...