Mazllum Saneja: Poezia moderne polake (IX)

Mazllum Saneja  : Wspó?czesna poezja polska (IX)

 

Mazllum Saneja  : Poezia moderne polake (IX)

 

 

JAN MICHA? STUCHLY

 

(Zgjodhi dhe përktheu nga polonishtja:

 

Mazllum  Saneja )

 

 

"PERICULUM"

 

Pot??ne MASY WÓD

"zatopionej" rzeki ODRY i jej kana?u ULGI

rozla?y si? poza ich ... koryta ...

 

?uny OGNIA

B?yskawice bez PIORUNÓW

Wielkie oci??a?e CHMURY

rozst?puj? si? wolno

jedynie DESZCZ

deszcz ci?g?y ... goniony DESZCZEM

 

WYBUCHY bez dzia? i armat

zalane piece fabryczne ZEW-u

STRASZNE HUKI - GROZA

SYCZENIE zdzicza?ej, nieokie?znanej WODY NISZCZ?CEJ SI? Y

walka OGNIA z WOD?

 

JANOWY obraz APOKALIPSY .. , si? wype?nia ... p?kni?cie CZASU

STRASZNA wyj?tkow? CIEMNO?CI? NOC pomruk zwyci?skiej wody

z?owrogo SZEMRZE

Z N I S Z C Z .. e n i e m

 

CISZA

porozrywana na kawa?ki

za?

Odwieczne Pragnienie Cz?owiek ... ?YCIE

ponownie ... powoli wstaje

Jakby nie wydarzy?o si? NIC

 

CZAS znów po??czony

równolegle .... am Ufer entlang

pop?yn?? ... w DAL nurtem razem

wodami ODRY i ULGI

 

Trwa ... chyba MNIEJSZE ISTNIENIE

 

PEJZA? PO BITWIE SI? NATURY

 

Cz?owieku ma?y

czy chcesz ...jeszcze CO? POWIEDZIE?...???

 

Jan M. Stuchly

 

Po tragicznej nocy...

Lipca 1997 roku strasznej

POWODZI RACIBORZA

 

PERICULUM

 

Masa të fuqishme të unit

lumenj të vërshyer të Odrës

dhe kanalit të saj Ulgës

dhe të vërshyera jasht shtratit të lumit

 

një flakërimë e zjarrit

vetëtima pa rrufe

re të mëdha të rënduara

mënjanohën ngadalë

vetëm shiu

një shi me rrëshekë

shi i rëndë i rrëmbyer

 

shpërthime pa pushk e top

furra të vërshyera të fabrikës ZEW

gjëmime të tmerrshme hata

vërshëllima të rrëmbyera  e të harlisura

të ujit me fuqi shkatërrimtare

dhe një luftë e zjarrit me ujë

 

Ja që piktura e  Janit

portreti i Apokalipsës

po realizohet

një plasaritje e kohës

një hata në natën e errat

dhe murmurima e ujit shkatërrimtar

e fitimtar

gurgullon me shenja ogurzeza

 

 

dhe qetësia

e bërë copë-copë

derisa etja e përjetshme

Njeriu

dhe jeta vazhdon

sikur asgjë të mos kishte ndodhur

 

koha prapë u lidh

paralelisht

am Ufer entlang

lundroj edhe tej

bashkë me rrjedhën

e ujrave  të Odrës e Ulgës

 

 

Edhe më tej ekzistojmë

 

Peizazhi pas betejes me fuqinë e natyrës

 

Thuamë o Njeri i vogël

a thua do të thuash edhe diçka

"NIEMANS ... LAND"

 

KRAJ  NICZYIJ..

Niemans-land .. KRAJ CISZY.

 

Dzisiejszy .... ?WIECIE...

                   pozostaw mi chocia? ... CISZ?

 

zostawisz mnie w spokoju ?!

 

za du?o wymagam... ?!

 

 

Chyba ... kupi?

jedn? z 666-ciu wysp du?skich

cyfr? CZARTA znaczon?...

tak?

bezludn?

bez nazwy

 

 

NIEMANS .... LAND

KRAJ NICZYI ... KRAJ CISZY

 

potrzebuj? CISZY

Ciszy .. ju? nieosi?galnej

niczym .. Pró?nia

 

wi?c bardzo, bardzo ... prosz?

zostaw mnie w spokoju

obok poza TAKIM TWOIM

dzi? ... JU?

zakrzyczanym, zdzicza?ym

czy ... jeszcze ludziom przyjaznym ?wiatem ...

 

?WIATEM ... ? !!!

 

Jan M. Stuchly

10.09.1997

?roda w Raciborzu

 

NIEMANS … LAND

 

 

Vend i askujt

Niemans – Land

Vend i qetësisë

 

0 botë e sotme

së pakut

më lërë në qetësi

 

lermë në qetësi

 

mbase shumë po kërkoj

 

Ndoshta do të blej

njerën nga 662 të Ishujve të Danimarkës

shifrën domethënëse me djall

ashtu të pabanuar

pa emër

 

Niemans – Land

Vend i askujt

Vend i qetësisë

 

Kam nevojë për qetësi

një qetësi të pambërrijshme

 

Ndaj

të lutem

lermë në qetësi

pranë botës tënde

tashmë me britma

botës së egër

apo praën botës miqësore

të përzemërt

për njerëzit

 

 

" Pami?taj ..... POETO !!! "

 

            WIERSZ .... wiersze ....

                                    by .. pisa? .. par? rad podaj?:

Przymiotnik ÓW .... NIE ..

bez "RYMÓW" owszem .. mo?na ...

W I E R S Z ....

"BIA?Y" - mo?e ... by? ... BIA?Y;, nawet przezroczysty

lecz ...

Duszy ... jak najwi?cej ....

Przeno?ni ... najpi?kniejszej ...

S?ów    ró?nych          

barw, kolorów .... skradzionych .... "T?CZY"

ciep?ych ..... w dni... pochmurne,

zimnych ... w s?oneczne.....

            piszesz .. i my?lisz...

N I C. .. ju? nie skre?lasz

stworzy?e? - " W I E R S Z "

 

lecz .. S?OWA jakby bez

SK?ADNI, .. MUZYKI i ?YCIA ...

 

Wi?c .. radz? ...

zacznij .. TAK po prostu .... od nowa

pisa? ...

 

strofy ... wiersza ..... od serca

 

przy ... u?yciu ...

PROSZ? .... tylko .... S?OWA.!

 

 

Jan M. Stuchly.

12.11.97r.

w domu ..

 

MBAJ MEND POET

 

Ja ca këshilla

po  të jap

mbiemri

ai ajo

pa rima mund të shkruash

poezi

e bardhë mund të jetë e bardhë

madje e tejdukshme

po sa më shumë shpirt

le të ketë

me metafora

fjalë të ndryshme

nga më të bukuara

fjalë me ngjyra

të vjedhura nga ylberi

të ngrohta fjalë

në dit të vrenjtura

në dit të ngrira nga të ftohtët

në dit diellore

shkruan dhe mendon

asgje nuk shlyen

ja që poezinë e shkrove

 

ndonëse fjalët

sikur pa sintaksë

pa muzikë e jetë

 

Ndaj të këshilloj

që prapë të ia fillosh

thjesht të shkruash

 

Poezi nga shpirti

 

Dhe fjale që shërojnë

zemrën e njerëzisë

REFLEKSJA ...

 

Czy? ... dzisiaj ...

mo?na by? ... SOB? .. ?

NORMALNYM ... ?

 

Zapachem . .DUMY ... AROGANCJI. ..

NIE?YCZLIWO?CI i EGOIZMU

nasi?kni?ci ....

 

Czy zdrowie .. .DUSZY ...

tkni?te ... PSYCHY ... chorob?

ju? skazane ... odrzuceniem ... ?

 

MY ... "NORMALNI"

wiemy ... trzeba ... izolowa? ... leczy?

TERAPI? ZAJ?CIOW? .... do REMISJJIIII. ...

do ... "REMISU" ?YCIA. .. !!!

lecz ... narazie DETENCJA ..

 

WY ... "NORMALNI" i w "NORMALNYM ?WIECIE"

W?ADCY - SAMOZWA?CZY

 

wobec SIEBIE

PRÓG TOLERANCII

instrumentalnie ... obni?acie ... !!!

 .. WIEM

- by na luzie móc go przekroczy? ....

 

 

Jan M. Stuchly

28.11.1997 r.

w domu

 

 

PËRSIATJE

 

A thua sot mund të jesh normal

me aromën e rëndë të kryelartësisë

arrogancës

të panjerëzisë dhe  egoizmit të zhytur

 

A thua shëndeti

shpirti i prekur nga sëmundje psikike

është i dënuar të vuajë

 

 

Ne njerëz  normal

e dimë

duhet izoluar shëruar

me terapi profesionale

deri në remission

deri te remisi i jetës

ndonëse tani për tani

qetësimi

 

Ju

njerëz normal

në botën normale

sundimtar uzurpatorë

 

Ndaj vetvetes

në kufij të durimit

instrumentalisht zbriteni

e di

që të lirë do të mund të kaloni

 

 

„ O  MALARZU .. „

 

MALARZU ...

 

Malujesz ... ?WIAT. .. I N NY

nierzeczywisty

Tobie ... wolno

 

Maluj ... dni siedem

B??KITEM ... PICASSA

 

Maluj ... ?YCIEM ... krótkim i biednym ..

?Ó?TYM kolorem S?ONECZNIKÓW

van GOGHA

 

Maluj ... ciep?o THAITI

w PALMACH pó?cieni ...

GAUGUINA

 

Maluj ... wirami SMUTKU

ciemnym KRZYKIEM NATURY

MUNCHA

 

Maluj ... wielobarwnie ...

kap farb? KAPISTÓW

CYBISA

Maluj .. ?NIADANIE na TRAWIE...

zieleni?

MONETA

Maluj ... nastrojem muzyki

CHOPINA i GRIEGA

Maluj S?OWAMI ... wszystkich POETÓW ...

i

przyznaj ... oprócz BOSKIEGO ... ?WIAT TWÓRCÓW

ZAWSZE NIEDOKO?CZONY!!!

 

 

 

Jan M. Stuchly

w galerii ZYHDI  CAKOLLI- Racibórz

XII/1997

 

PIKTORI

 

E pikturon një botë tjetër

jo të vërtetë

dhe për Ty është e lejueshme

 

Pikturo shtatë ditë

me ngjyrë të kaltër të Picassos

 

Pikturo jetën të shkurtër e të mjeruar

me ngjyrë të verdhë lulediejt e Van Gogut

 

Vizato ngrohtësirën e Thaitit

në palmet  me ngjyrë të mugët të Gauguinit

 

Vizato vorbullin e trishtimit

me kltihmën e errët të natyrës të  Munchit

 

Vizato me ngjyra shumengjyrëshe 

të Kapistëve Cibisit

 

Vizato mëngjesin në bar

me blerimin e monedhës

 

Vizato atmosferën me muzikë

të Chopin-it e te Griegut

 

Vizato me fjalë të të gjithë poetëve

 

Dhe pranoje

sepse përveç botës hyjnore

 

Bota e krijuesve

është përherë e pambaruar

 

 

 

Gdy .. bywasz

w nastroju

 smutku,. rozpaczy

rezygnacji ..

 

KRZYK DUSZY

 

 

Zatrzymaj ... gniewne MY?LI

je?eli. .. jeszcze .... potrafisz

 

CHO?BY? w Twym mniemaniu

mia? ... RACJ? ..

wierzaj Z?UD? ... WIARA w nieomylno??

szczególnie ..... cz?owiecz?

 

Poddaj zrz?dzeniom .... OPATRZNO?CI. ..

 - WSZYSTKO -

nast?pi oczyszczenie MY?LI. .. WSZELKIEJ

i .. 

wyciszenie ... Twego ... EGO !

 

 

Jan M. Stuchly

W Wodzis?awiu ?l?skim

8 kwietnia 1998 r.

 

KLITHMA E SHPIRTIT

 

Mos mendo më me  zemërim

dhe po mundesh nxirre nga fjalori yt

 

madje edhe në bindjen tënde

sikur të kesh arësye

dhe besoji iluzioneve

besimi në pagabueshmëri

veçmas njerëzore

 

Urdhërave të Zotit t’ dorëzohesh

për të gjitha

pastaj pason katarza  e të gjitha mendimeve

dhe fashitja e  egos tënde

 

Jonaszowi KOFCIE

po?wi?cam

 

 

PAMI?TAJCIE ....

...o Ogrodach ...

 

 

Jonaszu ...

Zapomnia?e?

najpierw by? tylko jeden ogród .... RAJSKI

 

Wi?niowy Sad

opisa? Czechow

?piewa?e? .... "Pami?tajcie o ogrodach

przecie? stamt?d .... przyszli?cie .. "

To .. prawda ...

jeszcze "niech no tylko zakwitn? jab?onie"

A ja chc? ci jeszcze powiedzie?

 

TY przyszed?e? z t a k i e g o OCRODU

z nar?czem pe?nym KWIATÓW - TWYCH TALENTÓW

i mimo krótkiego W?RÓD NAS .... BYCIA

rozdaj?c TALENTY SWE gar?ciami

                                                ?piewaj?co przeszed?e? sw?    DROG? ?YCIA

 

Pami?tajcie .. o ... ogrodach ...

                       przecie?            stamt?d przyszli?cie

i tam ... pewno ... przyjdziecie .?

 

 

 

Arty?ci ... swoimi dzie?ami ... ?yj? .. !!! i staj? si?

nie?miertelni .... zazdroszcz? szczerze .... WY B RA?CY.

 

 

Jan M. Stuchly

20 lipca 1998 r. w Pogrzebieniu ... po deszczach pierwszy

ze s?onecznych dni

 

                                                                                          Jonas Koftit

 

MBANI MEND

 

Jonas

harrove

së pari ishte vetëm një Kopsht i Edenit

 

 

Kopshti me Vishnje

që e përshkroi Çehovi

këndove

Mbani mend për kopshtet

sepse  së andejmi keni ardhur

 

Dhe kjo është e vërteta

vetëm le të lulëzojnë  mollat

e unë dëshirova edhe diç të të them

 

Ti erdhe nga ai Kopsht

me jnjë krah përplot lule – të atyre talentëe

dhe megjithe ekzistencën e shkurtër mes nesh

duke zgjeruar një grusht të talentëve të vet

duke kënduar  erdhe në udhën tënde të jetës

 

Mbani mend për kopshtet

sepse së andejmi erdhët

dhe me siguri atje do vini

 

Artistët me veprat e tyre do të jetojnë

do të bëhën të pavdekshëm

 

dhe unë iu kam zili

juve të zgjedhurve

Glos ... malutkiego SUMIENIA

 

Znowu ...

natr?tny .... znowu... jeste?,

uderzasz w tony .... dziwne ...

bez przerwy ... !!!

 

Pysznie ... si? ... pysznisz ...

 

                     Powiadam ... Tobie        .

                              przecie? ja .. TWORZ?...

"WSZYSTKO" ... TAK?E. ... moje ... ?ycieee ..

Znowu ..

Pytasz . .

chyba...               nietaktownie

Ty .... nie znasz innych zaimków ....

... ni? "JA"

 

Przyznaj? ... próbuj?c szczerze...

                                i tak ... i nie...

„Jain”

odpowiedzie?

POETA ... s?owem pisanym ....

                       tworz?c dokonuje spowiedzi z ?ycia...

                                                             samotnie ...

a WIERSZEM - b?aga ... 0 .. rozgrzeszenie

....... najlepiej bez ...

pokuty.

 

Jan M. Stuchly

przy biurku 11.08.98 r.

w Raciborzu

 

ZËRI I NDËRGJEGJËS SË VOGËL

 

Prapë

zëri yt i bezdisur

me tone të çuditshme

i pareshtur

 

me mendjemadhësi kapardisesh

 

Unë të them

sepse unë krijoj

të gjitha po ashtu

edhe jetën time

 

Prapë

pyet

mbase pa takt

Ti nuk njeh përemra të tjerë

si “Unë”

 

Pranoj

duke provuar çiltërisht

edhe po edhe jo

“Jain”

të përgjigjesh

poeti me fjalen e shkruar

rrëfen nga jeta

fillikat vetëm

dhe me poezi lutet

për faljen e mëkatëve

e më së miri

pa pendesë

 

 

Mojej Mamie

 

 

Wszelka ...

DOBROCI... i MI?O?CI.            

          S?O?CE ... ,CIEP?O ....,RADO?CI. .. moja ..

                   moja...                 M A M O ..

 

Malutki ... jeszcze ... nie- S?OWEM ...

a .. "Spojrzeniem'" - "Gestem"

WSZYSTKO ... odwzajemnia?em.

 

Teraz i zawsze .. , jestem d?u?nikiem .. ?

 

Czy kiedy? ... zdo?am zap?aci?

za TW? ... MI?O?? ... moj? .. ?

 

 

Jan M. Stuchly

w Salzburgu w czasie wakacji 97

NËNËS SIME

 

Nëna ime

e praruar me mirësi e dashuri

ngrohtësi e gëzim

 

 

Ende kur isha fëmijë

pa fjalë

po me shikim e gjeste

të dashurinë ia shpërbleva nënës

 

Tani dhe gjithmonë jam borxhli ndaj nënës

 

A thua dikur

do ia dalë mbanë

të paguajë dashurinë tënde

nënë

 

 

 

               (Zgjodhi dhe përktheu nga polonishtja:

                       Mazllum  Saneja )