Editorial » Zejneli

Xhelal Zejneli: Martin Camaj

Martin Camaj lindi në Temalit të Dukagjinit, në Alpet e veriut më 13 ose 21 korrik të vitit 1925. Vdiq në Munih, më 12 mars 1992. Është shkrimtar, gjuhëtar dhe filolog. Ka qenë i treti prej shtatë fëmijëve të Kolë Camës dhe Terezës. Prindërit ishin nga Shllaku. Më 1935 u vendos në Shkodër ku ndoqi shkollimin në Kolegjin Saverian...

Xhelal Zejneli: Konfuçie

Konfucçie (kinezisht Kung-fu-ce, Kung-fu-tse, lat. Confucius, 551-479 para K.) është filozof kinez. Sipas gojëdhënave, ka jetuar në shekullin VI para K. Thuhet se ky mendimtar gjysmë-legjendar është themelues i shkencës religjioze-filozofike të konfucianizmit. Është një prej tre religjioneve kryesore në Kinë, krahas daosizmit dhe...

Xhelal Zejneli: Buda

Në sanskrit (indishte e vjetër) Budë do të thotë i ndriçuar). Thuhet se ai ka qenë themelues i budizmit. Budizmi është religjion i përhapur në Azi (Indi, Kinë, Kore, Japoni etj.). Emrin e ka marrë nga kinse themeluesi i tij – legjendari Buda. Budizmi ka lindur në Indi në shekullin VI para K. Mëson për barazinë e njerëzve, për dashurinë ndaj të...

Xhelal Zejneli: Zaratustra

Zaratustra (Zaratushtra, Zoroastro, Zoroaster, midis shekujve XII dhe VI para K.), ka qenë predikues dhe filozof iranian. Ka edhe të dhëna që thonë se ka jetuar midis shekujve VII dhe VI para K. Është themelues i fesë së vjetër persiane mazdaizmëm...

Xhelal Zejneli: Gadishulli Ballkanik

Gadishulli Ballkanik është emërtim i rajonit gjeografik dhe politik të Evropës. Varësisht nga autorët, në veriperëndim ai kufizohet me Gjirin e Kvarnerit, Gjiri i Triestes ose me ndonjë vend tjetër në detin Adriatik. Në lindje kufizohet me grykën e Danubit në Detin e Zi ose deri në portin e Odesës në Ukrainën e sotme...

Xhelal Zejneli: Shpallja e Pavarësisë, akt me rëndësi historike

Fitoret e shteteve ballkanike i detyruan Fuqitë e Mëdha të rishikonin vendimin e tyre për të mos lejuar ndryshimin e status quo-së në Ballkan, në të mirë të aleatëve ballkanikë. Patriotët shqiptarë që ndodheshin jashtë atdheut vendosën të ndërmerrnin një veprim të ri politik, krahas atij të...

Xhelal Zejneli: Shoqërisë i duhet mendim kritik dhe jo opinion destruktiv

Ka edhe të tillë që e konsiderojnë veten atdhetarë, patriotë. Ka që e marrin veten për intelektualë. Me fjalë të tjera, e konsiderojnë veten intelektualë! Intelektual, i cili librin e fundit e ka lexuar para tridhjetë e pesë vjetësh. Intelektual, i cili s’di të shkruajë shqip, s’di ta shkruajë pra, gjuhën amtare, domethënë gjuhën e nënës!...

Xhelal Zejneli: 117-vjetori i Kongresit të Manastirit

Shqipja e shkruar dokumentohet që nga shekulli XIV me alfabetin latin. Po këtë alfabet, të plotësuar me ndonjë shenjë greke, e përdorën edhe shkrimtarët arbëreshë. Duke qenë se greqishtja përdorej si gjuhë e kishës ortodokse, shqipja u shkrua edhe me shkronja greke...

Xhelal Zejneli: VMRO-ja synon dekapitacionin e faktorit politik shqiptar

Skena politike shqiptare në Maqedoni nuk identifikohet me VLEN-in, por me Bashkimin Demokratik për Integrim. Faktori politik sllavo-maqedonas, sidomos VMRO-ja, është e interesuar ta nxjerrë nga skena politike faktorin politik shqiptar, përkatësisht Bashkimin Demokratik për Integrim...

Xhelal Zejneli: Hose Ortega y Gaset, mbështetës i integrimeve evropiane

Hose Ortega y Gaset (Jose Ortega y Gaset, Madrid, 1883 – Madrid, 1855) ka qenë eseist dhe filozof spanjoll. Jetoi dhe veproi në gjysmën e parë të shekullit XX kur Spanja luhatej midis monarkisë, republikanizmit dhe diktaturës. Pas edukimit jezuit studioi letërsinë. Në vitin 1904 promovon në universitetin e Madridit...

Xhelal Zejneli: Romani

Romani është tekst i gjatë narrativ i shkruar në prozë. Sipas ndarjes në gjini letrare, romani i takon epikës, më saktë konsiderohet lloj letrar në poezinë epike në prozë. Veçoritë formale të romanit është vështirë të përkufizohet me përpikëri, por në parim bëhet fjalë për formë narrative voluminoze, të përbërë, si në pikëpamje të sasisë së tekstit...

Xhelal Zejneli: Romanet distopike

Ekzistojnë shumë lloje romanesh: autobiografike, biografike, fantastike dhe fantastiko-shkencore, aventureske, kriminalistike, erotike (dashurie), roman për fëmijë, historike, humoristike, publicistike, satirike etj...

Xhelal Zejneli: Revolucioni me ngjyra

Revolucioni me ngjyra – Në komunikimin e përditshëm ky term nuk ka ndonjë konotacion pozitiv. Në shkencat politike apo në politikologji, me këtë term përshkruhet ndërrimi i regjimeve dhe i rendit shoqëror që i përfshijnë në fillim të shekullit XXI ish-shtetet sovjetike. Disa autorë i përfshijnë në këtë grup edhe...

Xhelal Zejneli: Mercenarët dhe politika

Bota shqiptare vlon prej mercenarëve, domethënë prej njerëzve të paguar. Mercenarët i hasësh në shumë lëmenj të jetës, në shumë fusha dhe në shumë sfera. Për të përparuar në pozita shoqërore, një poltron apo një butak lehtë i bindet dhe i nënshtrohet eprorit të vet. Në thelb, personi i tillë...

Xhelal Zejneli: Librat më të lexuar në botë sipas versionit të amerikanit John Chempen

1. “Bibla”, janë shitur apo janë shpërndarë 3 miliardë e 900 milionë kopje;2. “Kurani” është botuar, është shitur apo është shpërndarë në numër të madh kopjesh;3. “Citate“, Mao Ce Dun (1893-1976); janë shitur apo janë shpërndarë 820 milionë kopjesh;4. Ëndrra në dhomën e kuqe (The Dream of...

Xhelal Zejneli: Krasznahorkai është laureat i Çmimit Nobel për Letërsi për vitin 2025

Çmimi “Nobel” i sivjetshëm për letërsi iu dha shkrimtarit, romancierit dhe skenaristit hungarez Laslo Krasnahorkai (László Krasznahorkai, 5 janar 1954). Ka lindur në qytetin Gjula (Gyula) të Hungarisë. Babai i tij ka qenë hebre, me profesion avokat. E ëma, administruese e sigurimit social...

Xhelal Zejneli: 25 vjet nga rënia e regjimit të zjarrvënësit të Ballkanit – Millosheviqit

Më 5 tetot të viti 2000 i erdhi fundi sundimit të kasapit të rajonit, Milosheviqit. Kaluan 25 vjet nga demonstratat masive në rrugët e Beogradit. Piromani i Ballkanit ra nga froni, kurse regjimi i tij u shemb. Ky regjim do të mbahet në mend për luftërat, sanksionet, krizat, inflacionin milionësh dhe rrokullisjen ekonomike të Serbisë...

Xhelal Zejneli: Pjatalarësit dhe politika

Në botën shqiptare ka pjatalarës që pretendojnë të merren me politikë. Në mesin e tyre ka edhe të tillë që e konsiderojnë veten edhe ideologë të kauzës kombëtare. Në mos ideologë, të paktën shokë dhe miq të politikanëve apo të etërve të kombit.Çdokush mund të jetë i mirë dhe i dobishëm në punën e vet, në profesionin e vet...

Xhelal Zejneli: Marrëdhëniet e Serbisë me vendet jodemokratike

Në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, më 24 shtator 2025 mbajti fjalim edhe kryetari i Serbisë, Vuçiqi. Ai tha: “Kosova dhe Metohia janë pjesë e pandarë e Serbisë. Serbia kurrë s’ka për ta njohur shtetin e Kosovës. Serbët në Kosovë i nënshtrohen dhunës së autoriteteve të Prishtinës”...

Xhelal Zejneli: Euergetizmi (Bamirësia)

Euergetizmi është term shkencor modern që vjen nga fjala euergetes e greqishtes së lashtë (bamirës). Kjo fjalë ka të bëjë me fenomenin e dhënies së dhuratave nga elita qyteteve (ose grupeve brenda tyre) në shoqëritë greke dhe romake. Termi përfshin bamirësitë nga mbretërit helenë...