Tahir Bezhani: Mikpritje madhështore për Helena Kadarenë në Gjakovë

Nga aktiviteti i Shoqatës së Intelektualëve “Jakova” në Gjakovë

MIKËPRITJE MADHËSHTORE E HELENA KADARESË NË GJAKOVË

(“ Zëri i heshtur i letërsisë dhe kujtesës shqiptare”)

Nga Tahir Bezhani

Me 04. qershor, 2025, Shoqata e Intelektualëve “Jakova” në Gjakovë, në bashkëpunim me  Rotary Club Gjakova, organizuan një takim të shumëpritur e të mirëpritur me figurën madhore të lerave shqipe, zonjën Elena Kadare, bashkëshortja e te ndjerit, Ismail Kadare. Takimi u organizua në sallën e bukur të Shkollës së Muzikës në Gjakovë, në orët e pasdites,  për arsye të temperaturave të larta që dominuan këto ditë në qytetin tonë. Interesimi i qytetarëve ishte tejet i lartë sa që nuk kishin mbetur vende të zbrazëta në sallë. Figura madhore e zonjës Elena Kadare, kishte zgjuar interesim tek qytetarët e Gjakovës e jo vetëm, duke e ndier si  privilegj prezencën e saj në mesin e tyre. Në fillim u lexuan citate nga librat e z. Elena, përcjellë me flaute dhe piano nga nxënësit e kësaj shkolle.

Këtë manifestim të veçantë në Gjakovë, e begatoi edhe prezenca e  ministres në detyrë, znj. Arbrie Nagavci, e cila, me fjalë të ngrohta, falënderoi  znj. Helena Kadare për prezencën e saj në Gjakovë.

Fjalën për hapjen e këtij manifestimi e mori kryetari i SHI. “Jakova”,z. Ruzhi Sefa, i cili potencoi vlerat e rralla  letrare  e jetësore të zonjës Elena Kadare, duke cilësuar atë si “Zëri i heshtur i letërsisë dhe kujtesës shqiptare”. Më tutje, Ruzhdi Sefa, Elena Kadare, e cilësoi si një ”simbol që qëndron  përballë stuhive-një grua që ka ditur të mbajë ekuilibrin përkrah një gjeniu si Ismail Kadare.” Qyteti i Gjakovës, qytet i dijes, i rezistencës dhe i kulturës ,i ka dhënë gjithmonë zë gruas që mendon, krijon dhe qëndron. Në këtë frymë, kjo mbrëmje  është më shumë se një ngjarje letrare-është një akt simbolik, ku gratë e këtij qyteti takohen me një tjetër grua që për dekada ka mishëruar vlerat më të thella të qëndrueshmërisë, finesës dhe kujtesës sonë kolektive, ceki z. Ruzhdi Sefa.

Ruzhdi Sefa me fjalën përshëndetëse.

Me rastin e ndarjes së mirënjohjes nga Shoqata e Intelektualëve nga Shoqata e Intelektualëve të “Jakova”,z. Ruzhdi Sefa, me respekt të thellë dhe emocione dëshirash, iu drejtua z. Eelena Kadare me këto fjalë:” Mirë se erdhe znj. Helena Kadare, dhe faleminderit që e nderon me praninë tënde këtë natë që i përket fjalës, kulturës, kujtesës dhe vlerës”. Nga të pranishmit në sallë, fjalët e z. Ruzhdi u përcjellën me duartrokitje të gjata, duke iu bashkangjitur respektit dhe konsideratës për praninë e znj. Helena Kadare në Gjakovë.

Në Mirënjohjen e ndarë nga SHI.”Jakova” për znj. Helena Kadare, motivacioni i cekur reflekton gjithë respektin dhe dashurinë e qytetarëve të Gjakovës, ndaj kësaj figure madhore të letrave shqipe. Shkruhet:” Për zërin e saj të qetë, por të fuqishëm, që ka lënë gjurmë të pashlyeshme në letërsinë shqipe, dhe për dritën që i ka  dhënë fjalës, kujtesës dhe shpirtit të kulturës sonë”.

Me rastin e marrjes së Mirënjohjes nga ana znj. Elena Kadare, ajo iu drejtua z. Ruzhdi dhe publikut me fjalët tejet të ngrohta duke thënë:

“Faleminderit për ftesën! Shoqata juaj meriton çdo fjalë vlerësimi-për vizionin, guximin dhe përkushtimin që tregoni në promovimin e kulturës,  mendimit dhe fuqizimit të gruas në shoqëri. Iniciativa si kjo e bëjnë Gjakovën dhe gjithë hapësirën shqiptare më të pasur shpirtërisht”. Përsëri duartrokitje të gjata nga audienca.

Në vazhdim të këtij manifestimi  të rrallë në Gjakovë, pjesa tjetër i kaloi për moderim Prof. Teuta Lama-Hoda, e cila, ulur përballë znj. Kadare, iu drejtua me disa pyetje të ndjeshme për jetën dhe veprën e saj, vështirësitë dhe sfidat jetësore, duke u bazuar në biografinë e lexuar dhe veprat e shkruara, duke u ndërlidhur me murin e disa nga citatet e  nxjerra nga veprat e saj. Shkrimtarja e mirënjohur, znj. Elena Kadare,  iu përgjigj me mjaft shkathtësi shumë pyetjeve të prof.. Teuta Lama-Hoda, si për kujtesën, heshtjes në letërsi dhe përvojës personale. Ishin të mahnitshme përgjigjet e saja dhe shpesh krijonte atmosferë me të qeshura, kur ndërlidhte punën krijuese me të madhin Ismail Kadare.

Prof. Teuta lama- Hoda me Elena Kadarenë

Ishte mjaft interesante dhe indikativë prezenca e një makine shkrimi, disa gjëra që rikujtojnë një kohë të kaluar, një shami, një qiri, një kuti bizhuterie ku ruhen gjërat e kujtesës  ndër vite. Në këtë rast, znj. Kadare  Kujtoi kohen kur me aso makine shkruante  me gishtat e saj librat e Ismal Kadares së famshëm, ndërsa shamia, siç ceki ajo, ia kujtonte kohën e nënës kur i thoshte që të punoi me dorë qëndisje e gjëra tjera të nusnisë . Edhe sot jam e irrituar nga gjilpëra, tha ajo!... Ndërsa qiri i ndezur e emocionoi duke ia kujtuar kohët në errësire  dhe vuajtjet e popullit pa drita në Shqipëri.( Duartrokitje të gjata nga audienca në sallë).

Prezenca e znj. Helena Kadare në Gjakovë, u përcoll  nga disa mjete të informimit publik, si TV Syri, RTK,TV-21 etj. që tregon mjaft për interesimin e publikut në organizimin e manifestimeve të tilla.

Gjakova din,  mundet dhe vepron në momentet e duhura për ta kënaqur shijen e qytetarëve të saj, sepse, është e njohur për dinamizmin e jetës kulturore dhe shkathtësitë në shumë fusha të jetës  në përgjithësi.

Gjakovë,

05.06.2025