Mendime
Asllan Dibrani: 44 Vjet Pas Demonstratave të 1981
E merkure, 12.03.2025, 06:55 PM
44 Vjet Pas Demonstratave të 1981: Reflektim mbi Revolucionin dhe Sakrificat e Studenteve dhe Intelektualëve
Nga
Asllan Dibrani
Demonstratat e Marsit të vitit
1981 mbeten një ngjarje vendimtare në historinë e Kosovës dhe të gjithë
Ballkanit. Ato nuk ishin thjesht një reagim kundër shtypjes, por një revolucion
i madh që shënoi një kthesë në historinë e popullit shqiptar. Në këtë periudhë,
Marsi i 1981 shënoi një moment kulmor, që rrëzoi një formë të padrejtë të
Jugosllavisë – një Jugosllavi artificiale që ishte ndërtuar mbi kurrizin e
shqiptarëve.
Revolucioni i
1981 dhe Rrëzimi i Jugosllavisë Artificiale
Në vitin 1981, studentët dhe
intelektualët shqiptarë, të cilët ishin të shtypur për dekada nga regjimi
jugosllav, shpërthyen në protesta masive. Këto protesta nuk ishin thjesht një
kërkesë për përmirësimin e kushteve të jetesës, por një kundërshtim i fuqishëm
ndaj një strukture që po e mbante popullin shqiptar të shtypur nën një
Jugosllavi që ishte ndërtuar artificialisht, duke përdorur shqiptarët si themel
të këtij ndërtimi.
Kosovarët, me kërkesat e tyre të
drejta për status të barabartë, për një autonomi më të madhe dhe për pavarësinë
e Kosovës, e thyen këtë "Jugosllavi artificiale", e cila ishte
krijuar për të mbajtur popujt e Ballkanit nën një regjim të dhunshëm dhe
përçarës. Protestat e Marsit të 1981 ishin një goditje e drejtpërdrejtë për
Jugosllavinë, duke pasqyruar një moment të pabesueshëm të forcës kolektive të
shqiptarëve për liri dhe dinjitet. Ky revolucion ishte një goditje përfundimtare
për Jugosllavinë që ishte ndërtuar në kurrizin e shqiptarëve dhe të tjerë
popujve të shtypur.
Përballja me
Sfida të Vështira: Kosova pas 44 Vitesh
Në periudhën që ka kaluar pas
demonstratave të 1981, Kosova ka arritur shumë, por ka ende shumë sfida për t'u
përballur. Politika e brendshme është karakterizuar nga shumë periudha
turbulente, dhe shpesh interesat personale të politikanëve kanë pasur përparësi
mbi interesat e popullit. Ky dështim i politikës së brendshme ka sjellë një
ndasi të thellë dhe ka ndikuar negativisht në zhvillimin e Kosovës.
Kosova, pas pavarësisë, është
përballur me shumë pengesa. Megjithatë, ajo ka arritur të qëndrojë dhe të
shënojë hapa të rëndësishëm në rrugën e saj, veçanërisht në integrimin në
struktura ndërkombëtare dhe në njohjen globale. Por, pyetja që lind është: A po
vazhdon Kosova të ndjekë rrugën e lirisë dhe pavarësisë që ka filluar në vitin
1981, apo ajo po kthehet në një strukturë të re të përçarjes dhe korrupsionit?
Ndikimi i
Demonstratave të 1981 në Formimin e UÇK-së
Një nga pasojat e drejtpërdrejta
të demonstratave të vitit 1981 ishte krijimi i Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës
(UÇK). Pjesëtarët e UÇK-së, shumë prej të cilëve ishin të dënuar dhe të
përndjekur politikisht gjatë periudhës së Jugosllavisë, ishin frymëzuar nga ngjarjet
e vitit 1981 dhe luftuan për çlirimin e Kosovës. Ata ishin pasardhës të atyre
që protestuan dhe sakrifikuan në vitin 1981, dhe lufta e tyre për çlirim ishte
vazhdimësi e kërkesës për liri dhe të drejta të barabarta.
Përfundimi: A
Po E Humbim Trashëgiminë e 1981?
Pas 44 vjetësh, Kosova ka bërë
hapa të mëdhenj, por shpesh ndodhet përballë sfidave të mëdha. Pyetja që lind
tani është: A po e humbim trashëgiminë e demonstratave të vitit 1981? Politika
e sotme, e mbushur me konflikte të brendshme dhe interesa të ngushta, shpesh
herë nuk arrin të reflektojë aspiratat dhe kërkesat që erdhën nga ato
demonstrata.
Kosovarët duhet të mbajnë mend se
ato sakrifica nuk duhet të shuhen në harresë, por duhet të shërbejnë si një
udhërrëfyes për të ndërtuar një të ardhme më të drejtë dhe më të qëndrueshme.
Politikanët dhe qytetarët e Kosovës duhet të jenë të vetëdijshëm për
përgjegjësinë e madhe që kanë për të ruajtur vlerat që u formuan në vitin 1981
dhe për të përballuar sfidat që vijnë.
Pyetje
reflektimi: A është Kosova duke e nderuar
trashëgiminë e sakrificave të vitit 1981, apo ajo është duke e humbur mundësinë
për të krijuar një të ardhme më të drejtë dhe të barabartë?
Rikujtim nga Autori Asllan Dibrani ish i burgosur
politik i ngjarjeve të viteve të 1981-ishit