Kulturë » Vataj
Albert Vataj: Sot, në përvjetorin e vdekjes së Martin Camajt
E merkure, 12.03.2025, 06:52 PM
Sot, në përvjetorin e vdekjes së Martin Camajt
Nga
Albert Vataj
Më
12 mars 1992, në moshën 67-vjeçare, u shua Martin Camaj, një nga figurat më të
ndritura të letërsisë dhe kulturës shqiptare. Një zë i veçantë poetik, një
studiues i palodhur dhe një ruajtës i trashëgimisë gjuhësore e shpirtërore të
kombit, Camaj mbeti për dekada një simbol i lidhjes së pandashme mes atdheut
dhe mërgimit.
Pesë
ditë para se të largohej nga kjo botë, ai i drejtoi shqiptarëve një mesazh
prekës, një testament shpirtëror që përçon mallin dhe dashurinë e tij të
pashuar për vendin e tij:
"Të
dashun miq e vëllazën shqiptarë, intelektualë, artistë dhe mbarë populli shqiptar,
përshëndetjet e mija ju janë drejtue të gjithëve. Gëzohem pa masë se keni
vendosur të vlerësoni veprën time: ky vlerësim na afron. Bátë burrninë të më
shtini në rreshtin tuej. Ndonëse të ndamë për një gjysmë shekulli, unë jam i
jueji e ju jeni të mijt."
Në
këto fjalë të fundit ndihet një përmallim i thellë, një dëshirë për të qenë
pjesë e kombit të tij, ndonëse vitet dhe rrethanat e kishin mbajtur larg. Ai
nuk ishte i huaj për Shqipërinë, as Shqipëria nuk ishte e huaj për të—ajo
jetonte në poezinë e tij, në kërkimet e tij shkencore, në të folmen e pastër e
të lashtë gegërishte, të cilën ai e ruajti me devotshmëri.
Martin
Camaj nuk është më, por fjala e tij rron. Ai na fton të njohim e të vlerësojmë
trashëgiminë e tij letrare dhe gjuhësore, të kuptojmë se një komb nuk e ndan
dot gjuha, as historia, por vetëm harresa. Në këtë përvjetor, kujtojmë jo vetëm
poetin dhe dijetarin, por edhe njeriun që, edhe në çastet e fundit, e ndjeu
veten pjesë të pandashme të trungut shqiptar.