Mendime
Luan-Asllan Dibrani: Shqiptarët e Ukrainës në Rrezik
E hene, 03.03.2025, 07:56 PM
Shqiptarët e Ukrainës në Rrezik: Pushtimi i Ri Rus dhe Pasojat e Mundshme të Ndarjes së Territorit
Shkruan
Luan-Asllan Dibrani
Në
këtë moment të turbullt të historisë, kur tensionet ndërkombëtare janë rritur
në mënyrë drastike dhe marrëdhëniet diplomatike mes Shteteve të Bashkuara dhe
Ukrainës janë në një pikë të ndjeshme, është e qartë se situata për shqiptarët
që jetojnë në Ukrainë po bëhet gjithnjë e më e pasigurt. Pasojat e mundshme të
një ndarje të mundshme të territorit ukrainas nën okupimin rus janë shumë të
rënda dhe do të shfaqin një periudhë të re të persekutimit për komunitetin
shqiptar atje. Kjo është një histori që rrezikon të përsëritet, një histori që
ka parë shumë herë shqiptarët të jenë viktima të pushtuesve të huaj.
Në
mes të një bote që po shkrin dhe një lufte që ka marrë përmasa tragjike,
presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy, një simbol i qëndresës dhe fuqisë në
këtë periudhë të vështirë, është duke udhëhequr një komb të tërë që përpiqet të
mbrojë sovranitetin e tij. Por tani, pas tensioneve të fundit që përfshijnë
Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe presidentin ukrainas, një erë e re ndarje
po fryn në rajon. Sinjalet e diplomacisë ndërkombëtare, përveç se po shfaqin
një krizë të brendshme, gjithashtu po hedhin dyshime për mundësinë e një
ndarjeje të mundshme të Ukrainës, që do të përfshijë territore që aktualisht
janë shtëpi për shqiptarët.
Shqiptarët në Ukrainë: Një Komunitet i Paaftë për të Mbijetuar në
Një Territor të Pushtuar nga Rusia
Shqiptarët
që jetojnë në Ukrainë janë një komunitet i vogël, por i njohur për historinë e
tij të emigrimit dhe për përpjekjet e vazhdueshme për të ndihmuar dhe
kontribuar në zhvillimin e shtetit ukrainas. Ata kanë luajtur një rol të
rëndësishëm në mbështetje të luftës për pavarësinë dhe integritetin territorial
të Ukrainës. Mirëpo, në këtë moment, kur kërcënimi i pushtimit rus është më i
madh se kurrë, shqiptarët në Ukrainë janë të rrezikuar të bien nën një okupim
të rreptë dhe të barbarizuar, siç kanë ndodhur edhe me popuj të tjerë të pushtuar
nga Rusia.
Nëse
territori ku jetojnë shqiptarët do të ndahet dhe këto zona bien nën kontrollin
e forcave ruse, mund të jemi dëshmitarë të një tjetër periudhe të pasigurisë
dhe represionit. Duke pasur parasysh se rusët shpesh kanë përdorur retorikën e ndjekjes
dhe shënjestrimit të atyre që janë të lidhur me përpjekjet për mbrojtjen e
shtetit ukrainas, shqiptarët mund të përballen me një dëm kolosal. Historia e
Ballkanit ka dëshmuar se regjimet autoritare dhe pushtuesit shfrytëzojnë çdo
mundësi për të shkatërruar dhe ndalur çdo formë të identitetit kombëtar dhe
etnik.
Në
një territor të pushtuar nga Rusia, mund të shohim përsëritjen e një modeli të
njohur të shtypjes së grupeve etnike dhe ndjekjes së atyre që janë të lidhur me
shtetin ukrainas. Pushtimi rus ka një histori të shëmtuar në vendet e
pushtuara, ku minoritetet dhe ata që mbështesin opozitën janë shpesh shënjestra
të dhunës dhe përndjekjes.
Zelenskyy dhe Qëndresa në Ballë të Luftës: Mbrojtja e Komunitetit
Shqiptar
Në
këtë moment të tmerrshëm, është e nevojshme të mbështesim Zelenskyyn dhe të
mbrojmë demokracinë që ai është duke e udhëhequr. Ai është një lider që po
lufton jo vetëm për popullin e tij, por për të drejtat e çdo njeriu në Ukrainë,
përfshirë shqiptarët që janë pjesë e këtij kombi. Po ashtu, është e domosdoshme
që komuniteti ndërkombëtar, veçanërisht Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi
Evropian, të japin mbështetje të fuqishme dhe të pa rezerva për Ukrainën dhe
për çdo minoritet etnik që rrezikohet nga ky pushtim.
Zelenskyy,
si lider që ka treguar një qëndresë të jashtëzakonshme, duhet të mbetet një
mbështetje për shqiptarët dhe të gjithë ata që janë në rrezik nga ndikimi rus.
Kjo është një luftë jo vetëm për mbrojtjen e një kombi, por edhe për mbrojtjen
e identitetit dhe të ardhmes së grupeve të margjinalizuara. Shqiptarët që
jetojnë në Ukrainë janë të detyruar të mbijetojnë në kushte të jashtëzakonshme
dhe, nëse ndodhin ndryshime të mëdha, duhet të kenë mbështetje të fuqishme nga
qeveria ukrainase dhe ndërkombëtarët që kanë shpallur se nuk mund të ketë një
"ndarje të territorit" si një formë e arsyeshme për të përfunduar
luftën.
Pasojat e Ndarjes: Persekutimi i Mundshëm për Shqiptarët dhe
Komunitetet e Tjera
Nëse
Ukraina ndahet dhe territoret ku jetojnë shqiptarët bie nën kontrollin rus, ky komunitet
mund të përballet me një periudhë të rrezikshme dhe të errët. Pasojat mund të
jenë shkatërruese: mund të ndodhin pasiguri të mëdha për ekzistencën e tyre,
dhunë dhe përndjekje nga regjimi rus, dhe një formë e re e shënjestrimit të
atyre që kanë mbështetur mbrojtjen e Ukrainës. Shënjestrimi i shqiptarëve mund
të shndërrohet në një periudhë të përndjekjes, siç ka ndodhur me shumë grupe të
tjera në historinë e okupimeve të tjera. Dhe këto ndodhi janë një paralajmërim
i qartë se pasojat e një ndarjeje të mundshme janë të frikshme për të gjithë
ata që kanë mbështetur pavarësinë dhe lirinë e Ukrainës.
Përfundimisht,
pasojat për shqiptarët do të jenë të mëdha. Pas ndarjes, ata mund të
shndërrohen në një viktimë të re të sistemit pushtues, duke përjetuar represione,
shkelje të të drejtave të njeriut, dhe përpjekje për të zhdukur identitetin e
tyre etnik dhe kulturor. Kjo është një ftesë për të qëndruar vigjilentë dhe të
mbështesim çdo veprim të mundshëm për të ndihmuar ukrainasit dhe shqiptarët që
jetojnë aty të mbijetojnë dhe të mbrojnë të drejtat e tyre.
Në
këtë periudhë të pasigurt, përpjekjet për mbrojtjen e Ukrainës dhe të
shqiptarëve duhet të mbeten një prioritete i qartë për të gjithë ata që e duan
paqen dhe të drejtat e njeriut në rajon.