Baki Ymeri: Vlera të larta të diasporës shqiptare - Engjëll Koliqi

Engjelli me Vitoren dhe familjen Dauti nga Pavia

Vlera të larta të diasporës shqiptare

ENGJËLL KOLIQI

Nga Baki Ymeri

Pedagog, shkrimtar, publicist. U lind më 10 nëntor 1956, në Stubëll të Vitisë (Kosovë). Shkollën fillore tetëvjeçare e ka mbaruar në vendlindje, gjimnazin – drejtimin e shkencave natyrore/matematikore në Viti dhe në Ferizaj. Në Universitetin e Kosovës në Prishtinë ka mbaruar fakultetin e edukimit dhe ka narrë titullin akademik: Profesor i Pedagogjisë. Tetë vjet ka punuar në vendlindje, si mësimdhënës e edukator. I ndjekur nga regjimi okupues i Beogradit, pasi më parë edhe ishte arrestuar, në mars 1990 është detyruar të largohet nga vendlindja dhe shkon në Itali, ku edhe sot jeton e vepron me familjen e tij. Që nga fillimi ka punuar gazetar dhe redaktor në Radio Vatikan, korrespondent i radiotelevizionit shqiptar – RTSH në Tiranë e pastaj i radiotelevizionit të Kosovës – RTK në Prishtinë. Ka punuar edhe për radiotelevizionin  publik të Maqedonisë, si dhe për radiotelevizione të tjera private në gjuhën shqipe. Mbi 20 vite shkruan në shtypin e përditshëm dhe atë periodik shqiptar – në Kosovë, në Shqipëri, në Maqedoni, në Mal të Zi dhe në diasporë. Më së shumti ka shkruar në gazetat: Rilindja, Bujku, Bota Sot, Lajm Ekskluzive, Pavarësia News, Koha Jonë, Rilindja Demokratike, Panorama, Shekulli etj. Ka bashkëpunuar edhe me gazetat italiane – Corriere della Sera, La Repubblica, Il Messaggero, La Stampa, Il Mattino, Resegone, L’Avvenire, Famiglia Cristiana etj. Poashtu ka bashkëpunuar edhe me dy qendrat kreyesore radiotelevizive italiane – RAI dhe MEDIASET

Mbi 30 vite është marrë me organizimin e shoqatave atdhetare, kulturore, artistike dhe humanitare. Aktiv në politikë nuk është angazhuar në asnjë parti, edhepse bashkëpunon me të gjitha palët e politikës shqiptare, në Kosovë dhe në viset tjera shqiptare. Është i akredituar nga Qeveria e Kosovës, si gazetar dhe veprimtar në Itali. Përveç artikujve gazetareskë dhe shkrimeve publicistike, ka botuar edhe qindëra poezi, nëpër gazeta e revista shqiptare. Në italisht ka botuar përmbledhjet me poezi “Il mio secolo si chiama amore” (Shekulli im quhet dashuri), si finalist i konkursit ndërkombëtar “Autorët për Europën 2005” , në Shtëpinë Botuese IBISKOS, në Empoli, si dhe përmbledhjen tjetër voluminoze, prej 161 poezishë, me titull “Sentimento di luce” (Ndjenjë drite), më 2007, nga Shtëpia Botuese  BOOPEN, në Napoli. I njëjti libër, në gjuhën portugeze, me titull “Sentimento de luz” është botuar   nga Shtëpia Botuese PROTEXTO, në Curitiba (kryeqytet i shtetit Paraná, në Brazil). Ndërkaq në vitin 2008, Shtëpia Botuese O LUTADOR në Belo Horizonte (kryeqytet i shtetit Minas Gerais, në Brazil), ka botuar librin e këtij autori “Madre Teresa – um amor sem limites” (Nënë Tereza – një dashuri e pakufijshme), me parathënien e Hirësisë së Tij – Kardinalit Serafim Fernandes Araújo dhe është pritur jashtëzakonisht mirë nga lexuesit dhe nga kritika. Që të dy librat, në gjuhën portugeze i janë përkthyer nga Profesoresha e mirënjohur Dr Vera Lúcia Alves Neves. I ka në dorëshkrim edhe disa libra, që së shpejti do i botoj në gjuhën shqipe, italiane dhe portugeze, si dhe disa në frengjisht e në gjermanisht, që po i përkthehen në Brazil. Është prezent edhe në antologjinë “Altri Mondi”, që e pa dritën e botimit në Bukuresht (2008). Me keqardhje kemi marrë lajmin e dhembshëm se si pasojë e një aksidenti automobilistik, poeti dhe publicisti patriot Engjëll Koliqi, gjendet në spital, në një gjendje të rëndë shëndetsore. Zoti ia këndelltë shëndetin dhe ia lehtësoftë dhembjet!
 

POEZI TË ENGJËLL KOLIQIT NË GJUHËN SHQIPE

NË MOTIN E HESHTJES

Njeriu duke kërkuar rrënjët e veta,

kapet e arrestohet

...

Sa e rëndë akuza:

endacak mes shungullimave të shkëmbinjve

...

Heshtje

...

Përbirohet labirintheve të hiçit njeriu,

tashmë mbi lavditë e kohës,

me vrullin e historisë në shpejtësi mba hapin

...

Megjithë akuza e kërcënime,

në heshtje kërkon:

Ku janë rrënjët e kësaj bote?!

...

Vazhdon udhën njeriu,

në heshtje gjithnjë kërkon

...

Nën shungullima e nën flakë vetëtimash,

diku mes shkëmbinjve,

zanafillën e vërtetë zbulon.

Ferizaj, 27 shtator 2005

NËN DRITËN E HËNËS

Edhe në këtë natë të dalldisur,

hise më ra,

në shërbim të dashurive të plagosura,

tri herë rreth i rashë malit,

derisa ujkun e vrara.

Prishtinë, 27 shtator 2005

NJË MUZIKË PO NA VJEN

Një muzikë po na vjen,

me frymën e shpirtit tonë,

zemrat na i ngazëllen.

Një muzikë po na vjen,

Me vrull lumturie,

ëmbël na i përkund zemrat,

dashuri seç na rrëfen.

Një muzikë po na vjen,

me melodi të lashtësisë,

gjithë zhurmën e kohës së re

me këngë antike e rrëmben.

Një muzikë po na vjen,

me këngë antike e psalme përzier,

drejt cakut seç na shpie,

në fronin mbretëror seç na bën vend.

Një muzikë po na vjen,

me këngët përkëdhelëse,

shpirti ëmbël seç po e ndjen.

Viti, 27 shtator 2005

MBAS BETIMIT

Nisem me pastërti

Drejt diellit ngjitem

Mes mrekullive fluturoj

Me këngën dhuratë zemrës sate

O Dardania ime!

Stubëll, 29 shtator 2005

ME SIGURI MREKULLIE

Vështirësitë do të jenë të mëdha

Edhe pengesat gjithnjë e më shumë

Por

Fuqia e dashurisë sonë është shembullore

Me veprim të mrekullueshëm do ia dalim

Sot e përjetemot

Në fronin e dashurisë do jemi bashkë

Të palëkundshëm kurrë

!!!

Garlate (LC), 21 shtator 2008

SI KURRË MË PARË

E madhja mbretëreshë e mori fjalën

Pranverën e dashurisë e shpalli

Gjithëkëndej trojeve ilirike

Me vendimin që ndërroi historinë

Shekullin tim e pagëzoi

Me më të mirin emër – Besëdashuri!

Garlate (LC), 1 tetor 2008

KËMBANAT E MESHËS SË MADHE

Biejnë panda

Që nga sot

Dëgjojini e nderojini

Po fillon festa e dashurisë

Me hapje të epokës së mrekullive

Eni të gjithë pa ngurrim

Me të Zotit bekim

Enin ta fillojmë festën

Gëzuar

Amen!

Garlate (LC), 21 qershor 2008

NË KËND TË BUZËVE

Një buzëqeshje

Një fjalë e mirë

Një freski

Një puthje e paharrueshme

Një mrekulli fatlume

Në të bekuarën histori

Garlate (LC), 28 qershor 2008

MREKULLISHT

Mbi krahët e mrekullisë

Më erdhe

Në çastin më të duhur

Engjëllusha ime

V

Me fuqi mrekullie

Bashkë

Do e ndërrojmë botën

Dhe shekullin tonë do e pagëzojmë

Me emrin e dashurisë!

Garlate (LC), 20-21 qershor 2008

N’UDHËN TIME

Mund të ketë ndoj vonesë

Por mungesa kurrsesi

As sot as nesër

Askurrë

N’udhën time shekullore

Gjithçka në lëvizje

Me koordinim dashurie

Edhe këngët

Edhe vallet rrjedhin

Pandalur

Sikur sot

Deri në amshim

Përjetemot...

Garlate (LC), 19 qershor 2008

PA HUMBUR KOHË

Le t’i mbledhim bashkë

Të gjitha legjendat nëpër shekuj

...

Le t’i hyjmë historisë

Të gjitha kronikat t’ia shpalosim

Bashkë

Të gjejmë të vërtetën udhë

Drejt fronit të dashurisë!

Garlate (LC), 19 qershor 2008

PËRBËRJET E SHPIRTIT TIM

Dashuria

Ti – Mbretëreshë

Dhe mrekullia!

Garlate (LC), 5 korrik 2008

DUA TË SHKRUAJ

Nuk dua të luftoj

E urrej gjakderdhjen

...

Padrejtësitë nuk i duroj dot

As përbuzjen

As ndjekjen

...

Edhepse rëndë

Shumë padrejtësi ndjej

-

Nuk dua të hiqen koka

As kurrë nuk urrej

...

N’udhëkryqe interesesh

I prekur në zemër përherë

Bërtas e vuaj

...

Me dashuri dua ta ndërroj botën

Nuk heq dorë nga kjo

-

Gjithnjë e më shumë

Dua të shkruaj ...

Garlate (LC), 27 maj 2008

BRENDA FSHEHTËSISË

Më e pashmja

Gjithmonë e pashme dhe e ndritur mbetet

Dashuria jonë e bekuar

Me historinë që pret për t’u shkruar!

Garlate (LC), 5 korrik 2008

MBRËMJEVE MUZIKORE

Atëherë të rregult ishim

Me dekrete e me venome

Edhe kanunin bashkë zbatonim

Me të bukurat këngë

Edhe vendin

Edhe Zotin

Edhe njeriun

I bënim të lumtur

Tash ....

Herë-herë bëhemi të pashëm

Përkundër njëmijenjë pengesave ...

Hora a Arbëreshëve (PA)

LE TË QESHET BOTA
 

Tashmë ne kemi marrë mbretërinë

Me rregulla dashurie drejtojmë njerëzinë

Me fuqi mrekullie shndrisim mbarë gjithësinë

Përfundimisht

Le të qeshet bota

Kudo le të shpallen garancitë e jetës

Le të sheshohet krenaria

Kudo mbretëron dashuria

!!!

Palermo, 18 korrik 2008

SHUMË ZEMRA TË MBYLLURA

Në mungesë të ajrit të pastër

                   dhe fjalëve të vërteta

dashuria nuk gjendet dot

-

Si kundërpërgjigje këtij realiteti të hidhur

Shumë zemra mbesin të mbyllura

Sivjet dhe në mot!

Lugano, 1 shkurt 2008

ENGJËLL KOLIQI NË GJUHËN ITALIANE

Nato il 10 di novembre 1956 a Stublla di Viti – in Kosova. La scuola elementare e la media inferiore ha fatto nel paese di nascita, por il liceo scientifico a Viti e Ferizaj. In Università di Kosova ha finito la facoltà dell’educazione e ha preso il titolo accademico: professore in pedagogia. Per otto anni ha lavorato nel paese di nascita, come insegnante ed educatore.  Perseguitato dal regime occupante di Belgrado, dopo che in precedenza era arrestato, nel marzo di 1990 è stato costretto di allontanarsi dal suo paese e va in Italia, dove anche oggi vive ed opera insieme alla sua famiglia. Già dall’inizio ha lavorato come giornalista e redattore in Radio Vaticana, corrispondente della radiotelevisione albanese – RTSH a Tirana e dopo della radiotelevisione di Kosova – RTK a Prishtina. Ha lavorato anche per la radiotelevisione pubblico di Macedonia e anche per le altre radiotelevisioni privati in lingua albanese. Più di 20 anni scrive nella stampa quotidiana e periodica albanese – in Kosova, in Albania, in Macedonia, in Montenegro ed in diaspora. Di più ha scritto nei giornali: Rilindja, Bujku, Bota Sot, Lajm Ekskluzive, Pavarësia News, Koha Jonë, Rilindja Demokratike, Panorama, Shekulli ect. Ha collaborato anche con i giornali italiani - Corriere della Sera, La Repubblica, Il Messaggero, La Stampa, Il Mattino, Resegone, L’Avvenire, Famiglia Cristiana ect. Lo stesso ha collaborato anche con due principali centri radiotelevisive italiane – RAI e MEDIASET. Più di 30 anni è stato impegnato con l’organizzazione degli associazioni patriottiche, culturali, artistiche ed umanitarie.. Non è stato mai impegnato come attivista di nessun partito, anche se collabora con tutte le parti politiche albanese, in Kosova e negli altri luoghi albanesi. È accreditato dal Governo di Kosova, come giornalista ed attivista in Italia.

Oltre gli articoli giornalistici ed i scritti pubblicistici, ha pubblicato anche centinaia di poesie, nei giornali e nelle riviste in lingua albanese. In italiano ha pubblicato le raccolte con poesie “Il mio secolo si chiama amore”, come finalista del concorso internazionale “Autori per l’Europa 2005”, nell’Editrice IBISKOS ad Empoli, poi l’altra raccolta voluminosa con 161 poesie, intitolata “Sentimento di luce”, nell’anno 2007 in Editrice BOOPEN, a Napoli. Lo stesso libro, in lingua portoghese, con titolo “Sentimento de luz” è stato pubblicato dall’Editrice PROTEXTO, a Curitiba (capitale dello stato Paraná, in Brasile). Mentre nell’anno 2008, l’Editrice O LUTADOR, a Belo Horizonte (capitale dello stato Minas Gerais, in Brasile) ha pubblicato il libro di questo autore “Madre Teresa – um amor sem limites” (Madre Teresa – un amore senza confini), con la prefazione della Sua Eminenza Cardinale Serafim Fernandes Araújo ed è stato ben accettato dai lettori e dalla critica. Entrambi i libri in lingua portoghese sono stati tradotti dalla Professoressa ben conosciuta Dr Vera Lúcia Alves Neves. Ha in manoscritto alcuni libri che li pubblicherà presto nelle lingue albanese, italiana e portoghese, come anche libri in lingua francese e tedesca, che già stano in traduzione in Brasile. Pubblicherà anche nella lingua romena. 

SOTTO LA LUCE DELLA LUNA

Anche nella questza notte invaghita,

mi è toccato,

nel servizio degli amori feriti,

tre volte mi sono girato intorno la montagna,

finchè ho ucciso il luppoo.

Prishtinë (Prishtina), 27 settembre 2005

CI VIENE UNA MUSICA

Una musica ci viene,

con l’ispirazione dell’anima nostra,

esultano i nostri cuori.

Una musica ci viene,

con impeto della felicità,

cullando dolcemente i nostri cuori,

ci racconta tanto amore.

Una musica ci viene,

con melodia dell’anticittà,

tutto il rumore dei nuovi tempi

strappa e lo porta via con le canzoni antiche.

Una musica ci viene,

mescolata con canzoni e con salmi,

ci porta verso la destinazione,

nel trono reale ci fa il posto.

Una musica ci viene,

con canzoni accarezzanti,

l’anima nostra la sente dolcemente.

Viti, 27 settembre 2005

DOPO IL GIURAMENTO

Parto con la nettezza

Salgo verso il sole

Volo tra i miracoli

Con la canzone – dono al tuo cuore

O mia Dardania!

Stubëll (Stublla), 29 settembre 2005

CON SICUREZZA DEL MIRACOLO

Le difficoltà saranno grandi

Anche gli ostacoli sempre di più

Ma

La forza del nostro amore è esemplare

Con atto miracoloso riusciremo

Oggi e per sempre

Nel trono dell’amore saremo insieme

Non crollati

!!!

Garlate (LC), 21 settembre 2008

COME MAI PRIMA

La grande regina ha preso la parola

Ha proclamato la primavera dell’amore

Ovunque nei suoli illirici

Con la decisione che ha cambiato la storia

Ha battezzato il mio secolo

Con il nome migliore – Fedeamore!

          Garlate (LC), 1 ottobre 2008

LE CAMPANE DELLA MESSA SOLENNE

Suonano senza fermare

Ascoltatele ed onoratele

Comincia la festa dell’amore

Nell’apertura dell’epoca dei miracoli

Venite tutti senza esitare

Con la benedizione di Dio

Venite e cominciamo la festa

Evviva

Amen!

Garlate (LC), 26 giugno 2008

NELL’ANGOLO DELLE LABBRA

Un sorriso

Una buona parola

Una freschezza

Un bacio indimenticabile

Un miracolo della buona fortuna

Nella benedetta storia

Garlate (LC), 28 giugno 2008

MIRACOLOSAMENTE

Sulle ali del miracolo

Mi sei venuta

Nel momento giusto

Mia Angelina

V

Con la forza del miracolo

Insieme

Cambieremo il mondo

E battezziamo il nostro secolo

Con il nome dell’amore!

Garlate (LC), 20-21 giugno 2008

NELLA MIA STRADA

Può essere qualche ritardo

Ma assenzioni in nessun modo

Ne oggi ne domani

Mai

Nella mia strada secolare

Tutto in movimento

Anche le canzoni

Anche i balli scorrono

Senza fermarsi

Come oggi

Fino all’eternità

Per sempre …

Garlate (LC), 19 giugno 2008

SENZA PERDERE TEMPO

Raccogliamole insieme

Tutte le leggende nei secoli

…

Entriamoci nella storia

Sfioriamole tutte le cronache

Insieme

Troviamoci la verissima strada

Verso il trono dell’amore!

Garlate (LC), 19 giugno 2008

LE COMPONENTI DELL’ANIMA MIA

L’amore

Tu – Regina

Ed il miracolo

Garlate (LC), 5 luglio 2008

VOGLIO SCRIVERE

Non voglio combattere

Odio il versamento di sangue

…

Non supporto ingiustizie

Neppure disprezzo

Neppure perquisizioni

…

Anche se oneroso (pesante)

Sento tante ingiustizie

-

Non voglio che si tagliano le teste

E non odio mai

…

Negli incroci degli interessi

Sempre toccato nel cuore