Romeo Gurakuqi: Nderhyrjet e planifikuara verberisht ndaj subjekteve private ne Alpe

Romeo Gurakuqi:

Jemi ne vitin 2023 dhe, duhet te pranojme, eshte me i miri i zhvillimit te turizmit ne Shqiperi, posacerisht ne Shkoder dhe zonat e saj Alpine, Theth, Vermosh, Lepushe, Razem,  etj., etj.. Ndertimi i disa rrugeve, fillimi i zgjerimit te Rruges se Dukagjinit, kane dhene me ne fund efektet e veta te para, duke rritur shpresen per permiresimin e jetes ne vendlindje.

Banoret e zonave Alpine, vetvetiu po ndjejne efektet ekonomike e financiare te ketyre dy viteve te para dhe te posacme, kur mijera dhe mijera vizitore kane ardhur nder anet tona.

Prej kohesh qe nuk mbahen mend, banoret e Alpeve tona kane respektuar mes vedit, te drejtat private te pronesise stergjyshore, ato komunitare dhe kishtare, te "regjistruara" ne kujtesen kolektive te nje shoqerie, qe e transmetonte nga brezi ne brez dhe nga shekulli ne shekull, te drejten e kushtetuten e pashkrueme tradicionale.

Qeverisjet qendrore para komuniste, e kane respektuar kete tradicion te ketyre krahinave. Lajthitja e qeverise se bejlereve ne vitin 1926, perbente vec nje perjashtim per t'u harruar ne kete kohe te Shtetit te Pare Indipendent.

Nderkohe, vendosja e perdhunshme e pushtetit komunist ne vitin 1945, kerkoi te shuante cdo te drejte, duke i kthyer zonat Alpine te Shqiperise krenare dhe te pamposhtun, ne rezervate varfnie dhe perjashtimi nga pjesa tjeter e vendit.

Per fat te keq, edhe ne 31 vitet e tranzicionit, rekuperimi i tradicionit ka qene minimalist, procesi i regjistrimit te pronesise tradicionale, i rikthimit te plote te pronave private dhe komunitare, ndertimi i strategjive zhvillimore dhe planeve urbanistike, eshte lene enkas ne harrese.

Dhe vijme ne vitin 2023: zhvillimit te jashtezakonshem te turizmit, kerkesave te banoreve te Alpeve per rindertimin e kullave te tyre, per njohjen e te drejtave te trasheguara prej shekujsh, shteti shqiptar i "pergjigjet" me paaftesine e vet te shkelqyeshme, me mungesen e vet shembullore ne paraprirje, por edhe me gjithe egersine e vet kur nuk duhet dhe aty ku nuk do te mundej kurre.

Fjalen e kam per nderhyrjet e planifikuara verberisht ndaj subjekteve private ne Alpe, qe ne rrethanat e rritjes se kerkesave te vizitoreve, kane zgjeruar dhe pershtatur objektet e tyre te banimit.

Vendimmarresit duhet te kene te qarte se:

1. banoret e Alpeve duan te jetojne duke punuar dhe zhvilluar barabar, si cdo subjekt tjeter i ketij vendi, pronesine private stergjyshore;

2. shteti, qeverisjet qendrore dhe krahinore, prej dekadash nuk kane ushtruar detyrimet e veta, per njohjen e te drejtave, njohjen e regjistrimin e pronesise private dhe komunitare, per planifikimet urbanizuese, dhanien e lejeve te ndertimit, zhvillimin e strukturave normale te turizmit;

3. Duke qene sjellja governative e tille, asnje autoritet mungues dhe mosveprues prej dekadash, nuk ka te drejte, as morale dhe as ligjore, te kryej sot ndeshkime, sic po tentohen te kryehen ne keto dite te agimit dhe ringjalljes se turizmit malor nder anet e Qarkut Shkoder.

4. Nuk e di kush eshte nxitesi dhe urdhnuesi i ketyre ndeshkimeve, por me duhet te deklaroj se ata qe kane frymezuar veprime demtuese ndaj personave private ne rrjedhen e eperme te Lumit te Shales, kane kryer urdhnime dhe nderhyrje, qe ne raport me statutet tradicionale te shtetit shqiptar per komunitetet, jane te paligjshme.

E mira asht qe rasti i Thethit,  i malesive dhe zonave turistike malore te Shkodres, te studiohet, duke respektuar te drejtat e prones tradicionale dhe  te nismave private zhvillimore te vete banoreve.

U bej thirrje autoriteteve qe ta vleresojne me maksimumin e seriozitetit kete rast dhe te bajne cdo gja per ta vendosur ne binaret e zgjidhjes ceshtjen e te drejtave te vjetra dhe dhenies se lejeve te ndertimit brenda pronave te vjetra te banimit. Hapi pare per kete eshte shkurajimi i menjehershem i planeve ekspedicioniste me fodroma. Hapi i dyte, shqyrtimi i pergjegjesise per te gjithe ato zyrtare qe kane penguar me vite te tera, kerkesat e banoreve per leje ndertimi, qe nuk kane regjistruar pronat dhe nuk kane hartuar planet urbanistike.

Te ndeshkohen njerezit pse po rindertojne kullat stergjyshore dhe po i pershtasin si hotele per turizmin?!

Te ndeshkosh, kur sapo kane filluar te duken shenjat e nje lloj riperteritjeje ekonomike dhe nje ri-urbanizimi te zonave Alpine?!

Eshte  nje veprim arbitrar dhe i papranueshem qe ndodh vetem ne Shqiperi dhe ne pjesen me te margjinalizuar te saj, aty ku shteti shqiptar ka qene mungues si askund tjeter.

https://www.facebook.com/romeogurakuqi