Kulturë
Fran Ukcama: Emrin, Kolë Progni ia thonë!
E marte, 17.08.2021, 06:44 PM
EMRIN, KOLE PREL PROGNI IA THONE!
-PROFESOR
KOLË PROGNI, U LIDH SI PROMETHEU POR U NGJIT KRESHTAVE TE DIJES DHE SHKENCËS SI
ANTEU!
KUMTIM
NË AKADEMINË KUJTIMORE- 14 GUSHT 2021- SHKODËR-
-...O
zot, kur vlersohen me tituj, llamarina, kartona, medokritete e lihen në harresë
korifej si Kolë Progni, më vjen të qes kushtrimin me vikamë qiejve të
maskaradës pushtetore:
-O
internacionalistë demo-komunist, te te gjithë ngjyrave, bashki, kryeministri,
presidencë, u plaçin sytë, ja ku është profeti, ja ku është mjeshtri, i
ndrituri, profesori, akademiku, ja ku është. Emrin Kolë Prel Progni ia thonë!?-
-Profesori i gjimnazit ``Ose Kuka`` Shkoder, studiuesi shembullor Kole Progni
Nga
Fran Ukcama
Dhimbje
dhe krenari ndjej në shpirt sot për
mikun tim të madh, të shquar, Kolë Progni, i cili në dy kapërcyej epokash la
trashëgimi një pasuri kolosale shkrimesh, studimesh dhe botimesh si kjo
Enciklopedi për Trojën e shpirtit, “Nikaj- Merturin”..
Ka
monumente, lapidar, harqe triumfi, muzeale, që ngrihen në mermer, gurë, hekur,
por që i bjerr koha, i mbulon bloza, hini i harresës, por ka monumente që
shkruhen me frymë, shpirt, fjalë, vepra monumentale që kurrë nuk zbehen,
jetojnë në breza, shkëlqejnë në kalim motesh..
E
tillë është dhe mbetet jeta e mikut tim, të shkollës, të jetës të udhës dijes,
shkencës, artit, Kolë Progni.Sot ai pushon në Parajsë pranë fronit Perendisë,
na buzëqesh si metor, ne i ngremë nderin, lavdinë maje kreshtash, atje ku e
meriton.
Kola
u mbërthye nga pushtetet si Prometheu, këputi zingjirët u ngrit si Anteu. Ëndërrat
i bëri realitet duke u kacavjerrë me thonj shpirti në kreshtat e pëngesave
burokratike, politike, me sakrifica arriti në maja të shkënces së mirëfilltë,
si gjeograf, historian, biolog, etnograf, artin kulinar, gjithë njohuritë, u
vetpërqëndrua duke u kthyer në Akademi. Një Ershell legjëndar!!
Aq
skrupuloz, studiues serioz sa një rast të dytë nuk kam pa as degjuar, mikut tim
i`a firmosnin librezën me nota maksimale te porta e Universitetit, dy raste i
kam parë me sytë e mi, në Gjeografinë e Shqiperisë nga i madhi profesor Pandi
Geço, dhe ne Gjegrafine Ekonomike Botërore nga professor Vasil Naço. Ky ishte
Kolë Progni, që pushteti i kohës e përplasi skutave për të nënshtruar shpirtin
krijues.
Ky
botim i sotëm ka vlera monumentale njohëse , studimore por dhe rrezatues model
si ndërtohet, si shkruhet, si artikulohet me një gjuhë shqipe brilante një
botim shkëncor..
O
zot, kur vlersohen me tituj, llamarina, kartona, medokritete e lihen në harresë
korifej si Kolë Progni, më vjen të qes kushtrimin me vikamë qiejve të
maskaradës pushtetore:
-O
internacionalistë demo-komunist, te gjithë ngjyrave, bashki, kryeministri,
presidencë, u plaçin sytë, ja ku është profeti, ja ku është mjeshtri, i
ndrituri, profesori, akademiku, ja ku është, emrin Kolë Prel Progni ia thonë!?
Titujt,
gradat, nderin ia dhanë me pash malsorët, nxënesit, kolegët, profesorët,
shkenctarët.
Ai
lavdinë e firmosi me mbi treqind botime, qindra referime me dy enciklopedi
brilante, dhjetra fletore shkrime e shenime, mijëra fotografi.
Ai
hyri vrullshëm e mbeti mriz në histori..
Nder
dhe lavdi veprës së Kolë Prognit, shpirti i tij pushoftë në Prajsë në krevetin
e artë diellor..
(Fotot ilustruese te komentit: - nga Zeqir Lushaj)
-Ekskluzivisht
per ZemraShqiptare ne Londer, nga Shkodra, Gusht 2021-