Fahri Xharra: Avala e Beogradit një kodër skordiske

Avala e Beogradit një kodër skordiske

Shkruan Fahri Xharra

Që moti e kam shkruar që Beogradu ishte qytet iliro-

kelt. Skoridiskët, perzierje

Iliro kelte.Ç'ti bëjmë historisë shqiptare që nuk e çelë gojen?

"Edhe Skordiskët janë njohur si keltë, por që këtu i gjejmë si fis ilir të mbështetur Panonëve. Ka mundësi që këta ishin dardanë nga mali Skardus (Sharr) prej nga e marrin emrin Skordiskë me prapashtesën kelte -isk, duke qenë në kontakt me ta. Vëre tjetër me randsi është edhe fakti se Panonët dhe Pajonët dalin të njëjtë. Në fillim duket sikur Apiani i ngatërron, por më afër mendsh është se Pajonët kanë ardhur shumë herët nga Panonia në kuadër të ndonjë dyndjeje panono-ballkanike, shumë kohë para luftës së Trojës. Mbase panon dhe pajon shpjegohen me emrin drurit të panjës, sikurse dhe dardan vje nga dardha.

Fakti që Panonet, Tribale dhe Skordisket në këtë listë gjenealogjike, nuk janë bij të Ilirit por nip/stërnipër, tregon se janë shtuar më vonë, dhe se gjenealogjia në fillim ka përfshirë vetëm fiset tjera. Miti duhet të jetë krijuar pas pushtimeve romake, por gjithsesi para pushtimit të Dakisë. Këtu edhe shpjegohet edhe shtrirja e identitetit ilir, d.m.th. vetëm në viset e pushtuara nga Roma, duke qenë se në saje të rrugëve është mundësuar qarkullimi më i mirë dhe kontakti më intensiv, me ç'rast krejt këto fise vërejnë se kishin gjuhën dhe shumëçka tjetër të përbashkët. Vëre tjetër është edhe fakti se në mesin e bijve dhe bijave të Ilirit përmenden edhe "të tjera" por jo me emër, d.m.th. kishte dhe fise tjera ilire të përfshira këtu por që nuk e dimë se cilët ishin. Nuk ka dyshim që fiset ilire që ne i njohim nga burime tjera dhe që nuk i shohim këtu, janë përfshirë në "të tjera" dhe mund të jenë, fise epirote në jug, ose fise ilire nga Dalmacia veri-perëndimore. Ky mit ka rëndësi sepse këtu nuk është thjesht prejardhja e ilirëve, përkundrazi këtu shohim pasardhësit e ilirëve, shohim zanafillën e shqiptarëve. Këtu zë fill gjenealogjia e popullit shqiptar. Pra ne jemi trashëgimtarë të të gjitha kulturave të lashta të këtij gadishulli.

(e huazuar)

Pra, prezenca e keltëve në Avallë dihet. Aty ishte një kështjellë të cilën më vonë romakët e përdorën si kullë vrojtimi.Edhe në kohen e keltëve, skordiskëve, ortodoksisë shqiptare,osmanëve çfrytëzohej me qëllime të ndryshme, më i rëndësishmi ishte kontrollimi i rrugës, kontrolli i ardhjes në Singidun ( sot Beograd) oër mbrojtjen e xeheroreve që ishin aty.

Pra, Avalla ishte tërheqëse për beaginë e mineraleve.

Avalla e mori emrin nga pushtimi osman (1442) që thoshte "Havale" ( pengesë pëer t'u pa )

Kulla kelte u rrënua në vitin1934 me urdhër të mbretit të Serbisë për të ngritur Përkujtimoren e madhe te ushtarit të panjohur.

Gjakovë,18.05,25