Fahri Xharra: Bizanti në dobësimin e vet e krijoi Perandorinë Osmane

Bizanti në dobësimin e vet e krijoi  Perandorinë Osmane

Shkruan Fahri Xharra

«Osmanët nuk donin mënyrën e tyre (të jetesës), ata pëlqenin çdo gjë të huaj dhe kishin një kompleks inferioriteti të thellë. Në pamundësi për të krijuar diçka të tyre osmanët kopjuan gjithçka nga të tjerët; ata morën fenë nga arabët, talleshin me gjuhën e tyre turke duke përdorur një përzierje të arabishtes dhe persishtes, sistemin administrativ e huazuan nga persët, e ashtuquajtura muzikë e oborrit (apo klasike) ishte përvetësuar nga bizantinët; dhe traditat më poshtëruese si haremin dhe skllavërimin e grave e kishin përvetësuar nga beduinet Arabë.( Perandoria osmane, ky mallkim 600-vjeçar Ayhan Özer*_,

Si  nisi Perandoria Osmane ? Emri vjen nga themeluesi i parë i dinastisë, Osman I, i cili udhëhoqi Perandorinë. Perandoria Osmane (osmanisht: ???? ???? ????????, Devlet-i ?Al?ye-i ?Osm?n?ye; turqisht: Osmanl? ?mparatorlu?u ose Osmanl? Devleti), e njohur edhe si Perandoria Osmane  ishte një perandori e themeluar në fund të shekullit XIII në Azinë e Vogël veriperëndimore, gjegjësisht në rrethinën e Bilexhikut dhe Sëgytit, nga kreu fisnor oguz turk Osmani.

Në atë kohë të gjithë turqit selxhuk   ishin konvertuar në Ortodoks , përveç Fisit të Osmanit.

Pas vitit 1354, osmanët kaluan në Evropë, dhe me pushtimin e Ballkanit, Bejllëku Osman u kthye në një perandori transkontinentale. Osmanët i apën fund Perandorisë Bizantine në vitin 1453 me pushtimin e Konstandinopojës nga Mehmet Fatihu. ("Ottoman Empire". Oxford Islamic Studies Online2008 )

Pra fundi i Bizantit  ishte me rënjen e Konstatinopojes me 1453 , me Mehmet  Fatihun . Pse nuk ra , apo pse nuk u shkatërrua qendra e Ortodoksisë në Stamboll ? Cili ishte roli i Bizantit në krijimin e Perandorisë Osmane ?

Duhet të kemi në dije se Krishterimi , Kisha Perëndimore dhe ajo Lindore linden nga shqiptarët e kohës,Bizanti u krijua edhe udhëhiqej deri  vonë nga shqiptarët e kohës. Jo pse ata shqiptar me japin krenari  por kur Bizanti kaloi në duar të grekëve , për ne shqiptarët filloi një periudhë shumë shkatërrimtare. Ndarja e Kishave  , 1054 , rritja e Perandorisë pushtuese të Bizantit , rënja e saj dhe lindja e Perandorisë Osmane  ishin do  tërmete katastrofale për qenjen tonë kombëtare. Disa më thonë se në atë kohë nuk kishte komb ; por këta harrojnë që kombin e formonte gjuha që përdorej , Pse Bizanti flisste greqisht ?  Skënderbeu , cilën gjuhë e fliste në tokat e tij ? A nuk ishte edhe kjo një shenjë e madhe kombësie?

Te kalojmë në qëllimin e temës së sotme. “Në pamundësi për të krijuar diçka të tyre osmanët kopjuan gjithçka nga të tjerët “ - po pra . Dhe Bizanti duke e parë rënjen e tij dhe forcimin e Kishës Perëndimore  , atë herë e zgjodhi: “Me mire çallmën e osmanit se sa shkopin e Papes se Romes “ (Better the turban of the Turk than the tiara of the Pope.')

Shenjat , ritet dhe simbolet që Bizanti i kishte nga ne , sepse  vet ne ishim Bizanti ; Bizanti i ndihmoi osmanëve që ato ti “trashëgojnë “  .

Shembull shumë i qartë   se si Osmanet i morren te gjitha amblemat nga Bizanti.

1.Illiria   2. Themeluesi i Krishterimit    Konstantini

3 Bizanti  3.a Osmanët

4.Flamuri Osman   5. Flamuri turk.

Kush qëndronte pas sulltanëve osman ? Për Bizantin  , e rëndësishme ishte që zgjerimi i Perandorisë Osmane të ishte mu në kufinjt e ndarjes së Kishave (1054 ). Për kundër tentimeve osmane që të vazhdojnë edhe në Perëndim , nga vetë Perëndimi dhe Kisha e Stambollit , krijoheshin pengesat.

Në këtë « organizim «  perfekt bizantino-osman , çdo njëri i kishte interesat e veta. Kishës i garantohej ortodoksia , kishat , shkollat ; osmanët e kishin sundimin , paratë , fuqinë e tyre  ekonomike , haremet .

Çdo gjë shkonte si matjet  me peshore të dukatit ( arit )

Shkojmë më tutje . shqiponja dy krenare simbol i lashtë pellazg -ilir , normalisht që kaloi edhe në duar të bizantin. Shqiponjën e gjorë e keqpërdoren edhe popujt e “lindur  “  apo të ardhur shumë më vonë në tokat tona .

Shqiponja pellazge shumë  herët në fillimet e historisë

Shqiponja pellazge  Shqiponja pellazge

Shqiponja e Bizantit   Shqiponja e turkut

Nga e gjithë kjo “ tollovi “ historike  më së keqi e pësuan shqiptarët.

Marrëveshjet osmane- ortodokse pastaj turko- sllave për zhdukjen e kombit shqiptar ishin gjithmonë aktuale, Ato , vazhdojnë edhe sot.

Ne shqiptarët e sotëm e kishim vetëm një dritë historike ; kohën e Skënderbeut . Një dritëz po ashtu e madhe që me ndihmën e Austro-Hungarisë u krijua një shtet shqiptar , 1912.

Edhe një gjë shumë interesante , shqiptarët mund të krijonin shtete në bekimin e Osmanëve por vetëm ata të fesë ortodokse ; lindi Serbia , Greqia  dhe Mali i Zi nga shqiptarët. Edhe tjetra për të cilën duhet të mendosh mirë : Kush qëndronte pas sulltanëve osman ?

Pra , vëmendje ju lutem :” . Princër gjysme sovrane të këtyre principatave nën suverenitetin e Sulltanit të Turqisë, ata mbretëruan, me disa ndërprerje deri më 1857, kur unifikimi i Rumanisë solli në fron kolonelin Ioan Aleksander Kuzen, dhe janë familja qe ka lëne me shume mbresa ne historinë modernë te Rumanisë. ( fjala për Gjikajt e Rumanisë )

Pra edhe një herë :”Princër gjysmë sovranë të këtyre principatave nën suverenitetin e Sulltanit te Turqisë? Edhe Vasile Lupu ishte i tillë , princ gjysmë sovran i Moldavisë nën suverenitetin e Sulltanit të Turqisë.

Të mendojmë pastër dhe pa emocione :

-Si iu besoi Sulltani i kohës ,si Vasil Ujkut ashtu më vonë edhe familjes Gjika me shekuj , familjeve shqiptare udhëheqjen e një territori shumë të madh të Balkanit?

-Si iu lejoi sulltani hapjen e shkollave në gjuhën rumune , shtypshkronjave në gjuën rumune , ndërtimin e kishave me predikim në gjuhën rumune.

-Si ia lejoi Vasile Ujkut që të praktikoj Kodin e mirësjelljes rumune , që në të vërtetë ishe kod penal – në gjuhën rumune.

(“Asnjë gjuhë tjetër dhe asnjë shkollim në Europë nuk kanë pasur një martirizim të tillë: pesë shekuj dënim. Për të mos u zgjatur, mjafton një statistikë tmerruese nxjerrë nga “Historia e shqiptarëve”, e francezit Serge Metais, botuar në vitin 2006, Paris. Tabloja e shkollimit është e pabesueshme. Më 1887, në Shqipëri kishte tre mijë shkolla. Prej të cilave një mijë e dyqind shkolla publike turke, po aq shkolla private greke, treqind shkolla bullgare, vllahe, shkollë shqipe vetëm një, me drejtor Pandeli Sotirin! Pra, gati çdo gjuhë lejohej të mësohej në “perandorinë tolerante”, përveç njërës: gjuhës shqipe! Dhe historia s‘mbaron me kaq. Katër vite më pas, Pandeli Sotiri vritet, shkolla shqipe mbyllet! Kjo është e vërteta, që ende nuk është shpalosur qartë përpara popullit shqiptar. - Ismail  Kadare ))

Të logjikojmë ; për sulltanatin e Stambollit ka qenë e rëndësishme pasuria dhe të ardhurat nga Moldavia , Muntenia dhe Transilvania , të tjerat në duar të shqiptarëve - ortodoks

Një pikëpyetje plotë ofshamë ,po Osmanët me vendin e shqipeve ç`paten? Kush i udhëzoi se si si ta ngordhin një popull të tërë ( neve,pra ) pa shkolla, pa liri , pa kisha vendore dhe pa…. pa…..pa…

Te e fundit , sikur të na linin rehat në mijë vjeçarin e tretë !

Fahri Xharra,  25.11.2024

Gjakovë