Luan Kalana: Romani “Don Kishoti i Mances” Miguel de Servantes

Romani  “Don Kishoti i Mances” Miguel de Servantes,

… prezent ne dite tona

“...s’kanë c’ti bëjnë gomarit,  i bien samarit! “- populli

Nga Luan Kalana

-Kujtese letrare, në hapësire dhe kohë, me Don Kishotin, heroin “kalores fisnik” dhe të pasur, të moshuar por tru tharë, me etje për pushtet për te rimarre “fronin” e humbur, i cili fluturoi nga Spanja në shek.XVI pasi “shkatëroi “mulljinjtë e erës,  u gend  në Ulqin, me pas ne gjithe Boten , edhe pse kane kauar pese shekuj.Më pas në fund të shek.XX.në New York, pastaj në shekullin tonë XXI në Washington DC, dhe ja tani papritur në Shqiperi dhe nuk dihet,  ku do të përfundojë?!

Shkrimtari i madh spanjoll Miguel de Servantes, e “mori në kokë”, fantazi , Don Kishotin e Mances(krahine në Spanje) dhe e shkroi  librin,  romanin satirik Don Kishoti i Mances  më 1605, , në kalanë e Ulqinit, kur qe i burgosur , i kapur rrob nga piratët osmanë( jo turk,  një emer i sajuar , mëvonshem.(Por mendja më trokiti në harresë , ja këtu në këte kala Ulqin (1942), ka qëne i burgosur edhe  im Ate , nga pushtuesit fashiste italianë, histori më vete që e kam shkruar ne librat e mia …).

-Romani u  perkthe ne shqip nga F.Noli  dhe më pas nga  mjeshtri Petro Zheji, ( e kam rilexuar disa here).Ky roman u bë shume njohur në gjithë botën , por më shume “heroi “i librit , personazhi kryesor bashke me sherbetorin, Sanco Panco.një mit  saterik, i djeshëm dhe i sotëm “modern dhe alegorik” .

Fat keqesisht , por historia perseritet, edhe pse kane kaluar 5 shekuj, jane prezente dhe aktuale , ”aventurat famkeqe te Don Kishotit”ne ditet tona , ai po ringjallet , me egon  e cmendur,   per te rimarre “fronin , pushtetin e humbur”!!!.

Cfare t’i thuash kesaj , komedi apo tragjedi?! S’kane c’ti bejne gomarit , i bien samarit !

Në lidjhen time letrare,  u shfaq së pari në New York, duke me kujtuar gjithe humor,  me kaubojsin e Teksasit , te  shkrimtarit  universal , mikut tim, Agim Bacelli, libri ”Nje kaubojs ne New York”, shkruar 1995 ne New York, një paralelizëm sarkastik me romanin Don Kishotin.

Dhe si për cudi Don Kishoti “modern”, u ringjall realisht në kryeqytet amerikan në Washington DC, në vitin 2021, e pabesueshme por më se e vërtetë identike,  si në roman.

“Don Kishoti “i Amerikës , iu vërsul , në vend të mullinjve të erës, ””pallatit të popullit”, për të rimarë “fronin”e mbretit.Ende nuk ështe shuar akoma kjo “komedi “ apo tragjedi” famëkeqe në Demokraci, pasi  vazhdon enderra e tij….

Nuk shkoi shumë , pas një viti ne 2022, Don Kishoti modern”shqiptar” u rishfaq pa prtut në edhe  Shqiperi , në Tiranë , duke sulmuar e shkatëruar jo ”mullinjtë e erës” , por shtëpine e vet, me turmat ”partiake”, për të rëmbyer celsat,  “fronin” , nga djali i vet , që e zbriti nga kali..

-Cfarë t’i thuash kësaj , komedi apo tragjedi ?!

Nuk e dimë si do i vejë filli, por Don Kishoti, “kalorsi” shqiptar, që është një nga më të pasutit e botës në vendin fukara, nuk do ta lëshoje pushtetin , pasi kërkon të mbrojë pasuritë dhe të “mbulojë” , bëmat famkeqe të tij,  deri sa të vdesë . ????!!!!

-Eh , s’kanë c’t’i bëjnë gomarit , i bien samarit -thotë populli.