Editorial » Shkreli
Frank Shkreli: Shqipëria në një pozitë të vështirë diplomatike
E enjte, 15.08.2019, 08:39 PM
SHQIPËRIA NË NJË POZITË TË VËSHTIRË DIPLOMATIKE: A ËSHTË NË RREZIK KRYESIA E SHQIPËRISË NË OSBE PËR VITIN 2020?
Nga Frank
Shkreli
Media
të ndryshme njoftuan të mërkurën se Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në
Evropë (OSBE) ka shprehur gatishmërinë e saj për të ndërmjetësuar në dialogun
politik me qëllim për të tejkaluar krizën që prej disa muajsh tani ka
paralizuar Shqipërinë. Nuk është e
qartë nëse palët shqiptare do të pranojnë një gjë të tillë, por cilado që do të
jetë përgjigja e tyre ndaj kësaj oferte nga OSBE-ja, mbetet për tu parë se cili
do të jetë përfundimi. Por ajo që
mbetet e paqartë është fakti se cili do të jetë efekti i mos zgjidhjes së
konflikteve të mbrendshme të klasës politike shqiptare me marrjen se Kryesisë
së OSBE-së nga Shqipëria, ashtu siç pritet, vitin që vjen.
Do
të jetë shumë e vështirë dhe do të kërkojë aftësi të jashtëzakonshe diplomatike
për Ministrinë e Jashtme të Shqipërisë që të mbrojë dhe të arsyetojë, jo vetëm
gjëndjen konfliktuale politike që ka pllakosur vendin por edhe situatën dhe
problemet e përgjithshme në Shqipëri, përfshirë ndër të tjera korrupsionin,
lirinë e fjalës dhe të medias-- me objektivat të cilat Shqipëria ka ofruar--dhe
për realizimin e të cilave është zotuar të punojë si Kryetare e OSBE-së për
vitin 2020. Se si do të pajtojë
Shqipëria gjëndjen e krijuar në vend me standardet e OSBE-s dhe me prioritet që
ka paraqitur Tirana për Kryesinë e saj në OSBE vitin që vjen, është e vështirë
të parashikohet, me përjashtim të ndonjë mundësie ose më mirë të themi
mrekullie, që në Shqipëri të tejkalohet ngërçi politik aktual.
Shqipëria
merr Kryesinë e OSBE-së nga Sllovakia më 1 Janar, 2020. Ministri i Jashtëm i Shqipërisë, Gent Cakaj
ka premtuar se Shqipëria do të ofrojë një, “Kryesi aktive, efektive dhe të
fuqishme” në OSBE, në vitin 2020! Në
fillim të korrikut, Ministri shqiptar paraqiti para Këshillit të Përherëshëm të
OSBE-së në Vjenë disa prej prioriteve më të rëndësishme të vendit të tij, në
kapacititetin e Kryetarit të OSBE-së për vitin 2020. Sipas portalit të Ministrisë së Jashtme
shqiptare, Gent Cakaj është angazhuar se, thënë në mënyrë të përgjithshme,
Kryesia Shqiptare për vitin 2020 do të përqëndrohet në këto përparësi:
“a)
dimensionin politiko-ushtarak:
Parandalimi
dhe zgjidhja e konflikteve në përgjithësi; vëmendje e veçantë do t’i kushtohet
krizës në dhe përreth Ukrainës, trajtimi i mëtejmë i konfliktit në
Nagorno-Karabakh, adresimit të pasojave të konfliktit në Gjeorgji dhe vazhdimit
të Procesit të Negociimit për Transdniestrian;
Fuqizimi
i rolit të gruas në proceset e paqes, në kuadër të Rezolutës 1325 të Këshillit
të Sigurimit të OKB-së; adresimi i rreziqeve transnacionale, nga lufta kundër
ekstremizmit të dhunshëm deri tek siguria kibernetike; lufta kundër të gjitha
formave të trafikimit, veçanërisht trafikimit të qenieve njerëzore;
b)
dimensionin ekonomiko-mjedisor:
Lufta
kundër korrupsionit dhe promovimi i mirëqeverisjes në shërbim të zhvillimit të
përgjithshëm; ruajtja e mjedisit prej krimeve transnacionale; stimulimi i
balancës midis pastërtisë mjedisore dhe politikave zhvillimore;
c)
dimensionin njerëzor dhe të lirive themelore:
Promovimi
i tolerancës dhe mosdiskriminimit në të gjithë hapësirën e OSBE-së; afirmimi i
universalitetit të drejtave të njeriut dhe lirive themelore. Në fund, vlen të theksohet se rinia do të
jetë prioriteti ndër-dimensional i Kryesisë Shqiptare dhe do të ketë rol
qëndror në angazhimet e saj”, është zotuar në emër të qeverisë së tij, Ministri
Genc Cakaj.
Janë
objektiva me vend këto dhe në përputhje me objektivat dhe standardet
ndërkombëtare, por jo gjithmonë në përputhje me zbatimin e këtyre të drejtave
mbrenda Shqipërisë.
Jo
më larg se dje ditën e mërkurë, në një kronikë të veçantë, Zëri i Amerikës
njoftoi se në Shqipëri komuniteti i gazetarëve, shoqatat që mbrojnë të drejtat
e tyre dhe Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë (OSBE) po
kundërshtojnë me forcë projektin e qeverisë Rama për shpifjen, një projekt plan
që dhunon lirinë e fjalës, sipas ekspertëve vendorë dhe të huaj. Sipas Zërit të Amerikës, kritikat kryesore
lidhen me atributet e reja të Autoritetit të mediave audiovizive, që merr rolin
e gjykatës. Siç dihet një ndër shtyllat
kryesore të lirive bazë të njeriut që mbron dhe promovon OSBE-ja, është
pikërisht liria e shtypit.
Mbetet
për tu pa si do të mbrojë dhe të promovojë lirinë e shtypit Shqipëria, në
kapacitetin e saj si kryetare e OSBE-së, ndërkohë që vet OSBE-ja dhe gazetarët
shqiptarë shprehën shqetësimiet e tyre serioze me planet aktuale të qeverisë
Rama – jo për të promovuar dhe për të mbrojtur lirinë e medias, që është një
ndër misionet prioritare të këtij enti ndërkombëtar --por për të forcuar edhe
më shumë kontrollin e saj mbi të drejtën e ushtrimit të fjalës së lirë.
Kjo
është një sfidë e madhe për diplomatët shqiptarë, por jo e vetmja. Ministri Cakaj u zotua, në Vjenë në fillim
të Korrikut se ndër të tjera, Shqipëria si kryetare OSBE-s, do të angazhohet
edhe për “parandalimin dhe zgjidhjen e konflikteve”. Mori përsipër se do të “luftojë
korrupsionin”, se do të angazhohet për “dimensionin njerëzor dhe të lirive
themelore”, për “promovimin e tolerancës dhe mosdiskriminimit në të gjithë
hapësirën e OSBE-së” dhe “për afirmimin e universalitetit të drejtave të
njeriut dhe lirive themelore”dhe se “Rinia do të jetë prioriteti
ndër-dimensional i Kryesisë Shqiptare”, ka thekësuar kryediplomati shqiptar në
Vjenë. Vlera dhe objektiva fisnike këto
kur merren seriozisht!
Pasi
Shqipëria përballet me shumicën e këtyre sfidave në vendin e vet, ndërkohë që,
fatkeqsisht, nuk ka treguar asnjë mundësi as vullnet për tu marrë me këto
probleme në nivel kombëtar, do të jetë e vështirë që Tirana zyrtare të bind
vendet anëtare se Shqipëria do të ketë besueshmërinë e nevojshme për tu marrë
me zgjidhjen e këtyre sfidave në nivel ndërkombëtar të zonës së OSBE-së, për të
ofruar zgjidhje të tyre, ndërkohë që nuk është e aftë të merret me to në shtëpi
të vet. Për më tepër, sidomos kur nuk
tregon asnjë vullnet të mirë e serioz për tu marrë me këto çështje, në rend të
parë. Zgjidhja e konflikteve do të jetë
gjoja në krye të prioriteteve të Shqipërisë si kryetar e OSBE-së. Është konflikti i mbrendshëm dhe mungesa e
tolerancës në Shqipëri që po pengon gjithçka, e dikush mund të pyes kur s’je
për vedin si mund të jesh për të tjerët!
Unë
dëshiroj ta shoh Shqipërinë të parën kudo dhe kurdoherë, sidomos në fushën
ndërkombëtare. Si rrejdhim, është
kënaqësi për ta parë Shqipërinë si kryetare të OSBE-së. Shpresojmë që për arsye të konflikteve të
mbrendshme dhe të problemeve të tjera me të cilat përballet sot Shqipëria,
përfshirë lirinë e medias, korrupsionin dhe keq qeverisjen --Shqipërisë të mos
i mohohet Kryesia e OSBE-së. Por, jam i
sigurt se asaj do ti nevojiten aftësi të mëdha diplomatike të llojit të
Kissingerit, për të bindë OSBE-në për seriozitetin dhe vullnetin e saj për tu
marrë me këto çështje, pikëspari në vendin e vet e pastaj edhe në vendet e
OSBE-së. Ministri Cakaj ka siguruar
Këshillin e Përherëshëm të OSBE-s në Vjenë se, “Demokracia e Shqipërisë është e
aftë për t’u përballur me sfida të tilla”.
Diplomacisë
Shqiptare i uroj sukses drejtë këtij qëllimi, por mbetet për tu parë në të
ardhmen nëse Shqipëria do t’i ketë aftësitë diplomatike dhe besueshmërinë e
nevoejshme të vendeve anëtare që të dalë me sukses për herë të parë, në krye të
një detyre të lartë në nivel ndërkombëtar, siç është Kryesia e OSBE-së.