Asllan Dibrani: Marrëdhëniet shqiptaro-amerikane

Marrëdhëniet shqiptaro-amerikane

Nga Asllan Dibrani - art@asllandibrani.com

Shtetet e Bashkuara të Amerikës  gjatë të gjitha kohërave  ka pas marrëdhënie tëmira  qysh edhe para  pavarësisë  se Shqipërisë . Shqipëria me ndihmën e  Amerike  si faktor  i atëhershëm    realizoj  aspiratat e veta shekullore  dhe mije vjeçare  që të  jetë një shtet  në vete.

Shtetet e Bashkuara vendosën marrëdhëniet diplomatike me Shqipërinë në vitin 1922 , pas pavarësisë së saj 1912 nga Perandoria Osmane . Marrëdhëniet diplomatike amerikano - shqiptare u zbehen në fund të vitin 1939 për shkak të pushtimit të Shqipërisë nga Italia ( 1939-1943 ) dhe Gjermani ( 1943-1944 ) gjatë Luftës së Dytë Botërore . Pas luftës  , Shqipëria doli   me një     shtet  shume të lodhur  nga pushtuesit e huaj! Pas robërisë shekullore ajo   aspak nuk kaloj    në  përmirësimin e saj  në sferën  politike as ekonomike  pasi,   përjetoj 40 vjet izolim dhe moszhvillim më kreun e saj stalinist , Enver Hoxha  i cili vdiq në vitin 1985 . Me rënien e komunizmit të vitit 1991, qeveria shqiptare kërkoi lidhje më të ngushta me Perëndimin për të përmirësuar kushtet ekonomike dhe të ndërmarrë reforma themelore demokratike për ta zhvilluar vendin . Marrëdhëniet diplomatike midis Shteteve të Bashkuara dhe Shqipërisë u rivendosën në vitin 1991 .

Shtetet e Bashkuara ka qenë një partner i fortë dhe mik për Shqipërinë siç ka bërë progres për të konsoliduar demokracinë , për të hapur ekonominë e saj , dhe të ofrojë mundësi për të gjithë njerëzit e saj . Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara kanë nënshkruar dhe ratifikuar një sërë marrëveshjesh , duke përfshirë një traktat për parandalimin e përhapjes së armëve të shkatërrimit në masë dhe promovimin e marrëdhënieve të mbrojtjes ushtarake. Shtetet e Bashkuara mbështesin qëllimin e anëtarësimit në Bashkimin Evropian të Shqipërisë , ashtu siç bëri që  të  jetë  në Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut përmes  anëtarësimit në  ( NATO) të Shqipërisë etj  .

Shqipëria ka kontribuar në sigurinë rajonale dhe globale  po ashtu me  direktivat amerikane e dëshmuar në prezencën  e saj  në shumë  aksione  të përbashkëta  ndërkombëtare. Ndërhyrjen e NATO-s 1999 kundër Republikës Federale së  atëhershme jugosllave qe të   kursej  me mijëra shqiptarë të Kosovës nga terrori serb ndihmoj dhe strehoj me  afër një milion njerëz po gjithnjë përmes  ndihmës  dhe  politikës se përbashkët  amerikano-shqiptare. Shqipëria ka mbështetur politikën e SHBA të zgjerimit të numrit të vendeve për njohjen diplomatike të Kosovës qe shpesh në agjendat ndërkombëtare, Amerika ka përdorur veton si faktor  politik dhe ushtarak për interesat e kombit shqiptar.  Në kuadër të Kartës së Adriatikut , Shqipëria ka shërbyer si një këshilltare për kandidatët e rijnë  të NATO-s . Ajo ka ofruar trupa ushtarake për veprimet e kryesuara nga SHBA në Afganistan dhe Irak , dhe ka mbështetur përpjekjet anti-terroriste të SHBA me ngrirje të akteve terroriste , mbylljen  e organizatave  joqeveritare me lidhje të mundshme me financimin dhe terrorizmin , e ekstremizmit islamik  qe kane operuar nëpërmes i ka dëbuar apo është edhe duke i   gjykuar aktet e tilla  që  ndikuan në imazhin e Shqipërisë dhe të  Kosovës . .

Ndihma e SHBA-së në Shqipëri

-Qeveria e SHBA ka për qëllim të ndihmojë Shqipërinë forcimin e institucioneve demokratike dhe shtetit të së drejtës , të nxitur rritjen e qëndrueshme , me bazë të gjerë ekonomik dhe integrimin e vendit në strukturat evropiane dhe euro-atlantike .SHBA synon që të jetë një shtet i fuqishëm  dhe stabil i cili do të luan një rol   ne përmirësimin politik në rajon.

Marrëdhëniet Bilaterale Ekonomike

Tregtia me Shtetet e Bashkuara përbën një pjesë të rëndësishme të vëllimit tregtar të , duke u fokusuar në një gamë të ngushtë të mallrave dhe produkteve . Importet e mëdha nga SHBA përfshijnë ushqim ( kryesisht mish ), pajisjet e transportit ( automjeteve ) , makineri, kompjuter dhe pajisje elektronike , ndërsa eksportet kryesore në Shtetet e Bashkuara janë të produkteve bujqësore po edhe  këpucë dhe tekstili  të prodhimeve  vendore. Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria kanë nënshkruar një marrëveshje dypalëshe të investimeve.

Anëtarësimi i Shqipërisë në organizatat ndërkombëtare

Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara i përkasin një numri të organizatave të njëjta ndërkombëtare, përfshirë Kombet e Bashkuara , Organizatës Traktatit të Atlantikut të Veriut , Këshillit të Partneritetit Euro-Atlantik , Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë, Fondi Monetar Ndërkombëtar , Bankës Botërore dhe Organizatës Botërore të Tregtisë . Shqipëria gjithashtu është një vëzhguese në Organizatën e Shteteve Amerikane .

Përfaqësimi bilateral dhe politik i të dy vendeve  është i rregulluara në  baza reciproke nga e cila  të dy shtetet   kanë përmirësuar marrëdhëniet edhe pas luftës së Kosove me çka  rolin kryesor  për çlirimin e Kosovës e patën SHBA-të!!!