E hene, 29.04.2024, 10:19 PM (GMT+1)

Kulturë

Peter Tase: Engjëll I. Berisha - Mjeshtër i Poezisë

E marte, 11.03.2014, 10:26 PM


Engjell I. Berisha: Mjeshter i Poezise dhe Prozes Shqiptare

Nga Peter Tase

Engjëll I. Berisha, është i lindur më 17 qershor 1962 në Korenicë të Gjakovës. Gjatë studimeve në Gjuhë dhe letërsi shqipe në Prishtinë boton në periodikun letrar prej viteve 1985 e më tutje.  Me librin e parë del në vitin 1990 duke vazhduar pastaj edhe me katër përmbledhje poezish.

Në vitin 1993 themeloi revistën letrare “Gazeta letrare” duke qenë dhe kryeredaktor i saj.  Gati në të gjitha gazetat e botuara në Kosovë ka bashkëpunuar në faqet e kulturës, ndërsa gjatë viteve 1995-1999, ka punuar si gazetarë në të përditshmen “Bota sot” dhe të përjavshmen “ Eurozëri”

Në vitin 1997 në takimet tradicionale të Gjeçovit fiton shpërblimin e vitit për poezinë më të mirë. Në vitin 2002, fiton çmimin e Mitingut të poezisë për librin më të mirë në mes dy mitingjeve

Në dhjetor 2006 nga Art-Club Laç, fiton  çmimin  letrar “Serembe” për poezi me librin “Kujtesë e dehur”. Përfshihet në antologjinë “I kujt je Atdhe” përpiluar nga Ali Podrimja.

Në luftën e fundit në Kosovë, në masakrën e njohur si “Masakra e” I vriten dy vëllezër dhe xhaxhai, ku i digjet shtëpia dhe e tërë biblioteka me mbi tremijë ekzemplarë librash. Kështu i digjen të gjitha krijimet e botuara dhe në dorëshkrim. Kjo është dhe arsyeja pse i ribotohet kjo përmbledhje poezish, me vëllimet e para të djegura dhe me veprat e reja të botuara të gjitha me motive nga lufta.

Themelon dhe është kryeredaktor  i gazetës për të zhdukur “27 prilli”.  Prej vitit 2005 është kryetar i Klubit letrar “Gjon Nikollë Kazazi” Gjakovë.  Punon dhe drejton Bibliotekën Ndërkomunale në Gjakovë prej vitit 2000.

Shkrimtari i njohur Kosovar Abdullah ZENELI do ta cilësonte veprën e Berisha-s me titull “Dita me hënë e me nuse” (1991), si një vëllim origjinal, me vlera të larta letrare dhe personifikues i një brezi të ri shkrimtarësh që prezantohen nga Engjell I. Berisha.

Mbi poezinë Shqiptare dhe vlerat artistike të Engjëll Berisha-s, Abdullah Zeneli thekson:  “Poezia si zhanër (as si dramë as si epos) e kërkon aktualitetin e saj, kohën. Ekziston koha e poezisë. Në letërsinë shqipe të këtij krahu poezisë si zhanër i pastër i mori mot i mirë plot katër dekada. Poezia dominoi mbi zhanret “defiçitare” të dramës, romanit, esesë, novelës, traktatit. Pse? Sepse poezia në thellësinë dhe gjerësinë e në shenjat e preferuara në punëtorinë e krijuesit poet, tregon “aftësi” më së tepërmi “të flasë” përmes tropeve që krijojnë figuracionin e preferuar.  Gjuha figurative, poezia, ishte një alibi dhe një hapësirë më e madhe për të të shprehur motivet e aktualitetit, më së shumti aktualitetit shoqëror, së paku më shumë sesa që kërkonte të shprehte dramën e individit, qoftë ajo edhe si përsiatje lirike, një botë intime e veçorisë individualiste, ndonëse poezia shqipe e katër dekadave të kaluara nuk privohej as nga kjo natyrë tradicionale e poezisë si zhanër.  Bindja se gjithkush mund të shkruaj poezi (në një letërsi ku “mungon” drama dhe romani bashkëkohor) dhe pamundësia të bëhej verifikimi i vlerës së saj gjatë kohës së saj krijuese, dalëngadalë bëri që ajo ta humbë atë prestigjin e mbretëreshës së zhanrit, të mos themi t’i humbë lexuesit e vet, ose më së miri lexuesi ta kërkojë autorin e jo poezinë, autori të bëhet garant i poezisë e jo poezia ta krijojë superioritetin e saj përkundruall zhanreve të tjera. Prandaj sot në letërsinë shqipe më me ëndje lexohet eseja, romani, drama. Poezia e Engjëll I. Berishës hyn në botën e brezit më të ri të penave tona, më i riu prej më të rinjve. Ajo dallohet me faturën e saj të gjuhës që diferencohet prej një standardi të fabrikimit dhe shkollës së paemancipuar që rrjedh nga mësimi i brezit prej brezit të vet, poezisë që kërkon modelin brenda një aktualiteti që imponon motivin e saj, synimin të jetë aktuale dhe e qëlluar vetëm e vetëm duke e shprehur sa ma qartë pikërisht këtë motiv.  Përkundrazi, poezia e Engjell I. Berishës na shpalon një imazh të ri poetik, e kjo është vlera e saj  më e madhe: bota intime që nuk do të bëhet transparentë e një realiteti, bota që duket se tkurret në intimen e poetit, nga atje ta shprehë krejt dramën e ditës, aktualitetit. Engjëll I. Berisha paraqitet si poet që nuk do të inkuadrohet në korin filharmonik të figurave të ripërtypura dhe të përmbajtjeve të përsëritura të motivit poetik. Pikërisht pse është një zë i veçuar dhe një natyrë e veçantë e individit krijues, libri i tij i parë është edhe një garanci se në duar mbajmë një të pritshme letrare.”  Meqënëse ky është libër i parë i Engjëll I. Berishës, poezia në këtë vëllim prezanton më mirë shkrimtarin se këto pak fjalë prej lexuesve të Berishës, ku liria e pakufijshme e manovrimit është e pranishme dhe me vlera të larta letrare.



(Vota: 4 . Mesatare: 5/5)

Komentoni
Komenti:


Gallery

Pëllumb Gorica: Magjia e bukurive të nëntokës sulovare
Fotaq Andrea: Një vështrim, një lot, një trishtim – o Zot sa pikëllim!
Pëllumb Gorica: Grimca kënaqësie në Liqenin e Komanit
Shkolla Shqipe “Alba Life” festoi 7 Marsin në Bronx
Kozeta Zylo: Manhattani ndizet flakë për Çamërinë Martire nga Rrënjët Shqiptare dhe Diaspora