Nijazi Ramadani: Libër monografik për Adem Stançiqin në profilin socio psikologjik

Libër monografik për Adem Stançiqin në profilin socio psikologjik

Studim socio-filozofik që shprehet për mes fatin e individit dhe kolektivitetit shumicë të një vend si  Kosova, e cila gjendej në një përballje të papritur në sundimin e mbretërisë SKS, deri te luftërat ballkanike e luftës dytë botërore dhe pas ripushtimeve

Nga Nijazi RAMADANI

Rahim Azemi, botoi libri “Adem Stançiqi-profili socio psikologjik”. Autori Azemi e nis rrëfen në këtë libër, përmes figurës së Adem Stançiqit, që është personazhi boshti, ku  përmes  jetëshkrimit për te, ne e kuptojmë më mirë kohën në të cilën jetuan  banorët   në juglindje të Kosovës.

Rahim Azemi te libri “Adem Stançiqi-profili socio psikologjik”, i vihet kësaj teme në një qasje socio-filozofik të tij, duke u shprehur për mes rrëfimeve të mbledhura,  si një amëz e mendimtarë e prijësve popullor të kohës së tij. Posaçërisht vihet në spikamë fatin e individit dhe kolektivitetit shumicë të një regjion të karadakut, e cila gjendej në një përballje të papritur në sundimin e mbretërisë SKS, deri te luftërat ballkanike e luftës dytë botërore dhe pas ripushtimeve, si dhe me zhvillimit në përmasa evropiane dhe globale, me sistemin monist. Gjithë kjo, nuk ka si mos të reflektohet edhe reperkusione të manifestuara dhe të reflektuara edhe në njeriun tonë si ( Adem Stançiqi-profili socio psikologjik”) qytetarin shqiptar ndaj të cilëve edhe masat ndëshkuese të izolimit të cilat  si në rastin e privuar të autorit të këtij libri.

Në libër pasqyrohet ajo masë që bie mbi individin dhe kolktivitetin të së cilit i takon autori të periudhës së tranzicionit, që bartë mbi vete shumë probleme.

Mbase kjo është arsyeja pse autori i librit  “Adem Stançiqi-profili socio psikologjik”.. Pra, kjo ishte arsyeja pse sociologu Rahim Azemi profesor nga Gjilani, njëri nga të izoluarit në listën e intelektualëve të izoluar me 1989, merr përsipër të ofroi dhe të kërkojë zgjedhje të algoritmit për-mes këtij vëllimi të titulluar “Letra pa përgjigje”, probleme me të cilat është përballur në ditët që po zënë vend në dramën e një populli në vorbullën e tij. Rahim Azemi është njëri nga 238 intelektualët shqiptarë të Kosovës të cilët regjimi serb në mars të vitit 1989 i kishte izoluar për shkaqe politike duke i dërguar në burgjet e Serbisë, në Leskovc, Vrajë, Shabac etj, në vitin 1989 është shpallur si profesori më i mirë në Kosovë. Aktualisht është drejtor në shkollën e Mjekësisë në Gjilan.

Libri i tij i dytë i titulluar “Adem Stançiqi-profili socio psikologjik”, është më tepër një rrugëtim shumë i sigurt, jo emocional dhe krejtësisht i arsyeshëm, në pasqyrimin e një periudhe sa të vështirë,sa sfiduese,aq të rëndë e provokuese.

Për librin e Rahim Azemit  sipas këtij trajtimi monografik i figurës së Adem Stançiqit vjen në kohën kur Shqipëria Londineze po kremton 100 vjetorin e pavarësisë, libri ky që nxjerr në sipërfaqe mikrobotën intelektuale popullore si tribunë autentik të atyre viteve të sa jetoi, duke i përshkruar ato përmes fjalës, zërit, karakterit, ngjyrimeve kombëtare dhe politike, i cili si pjesëmarrës dhe vëzhgues aktiv i atyre ngjarjeve ndikoi në përmasat nacionale të kësaj pjese ballore në lindje të etnisë sonë.

“Autori ka marrë mbi vete një barrë të madhe kur ka vendosur që simbolikën e këtij udhëtimi njëshekullor të shqiptarëve ta shtrijë edhe në kontekstin e ndriçimit të një personaliteti,i cili padrejtësisht është mbajtur në harresë nga shoqëria e gjerë” ka spikatur Azemi. Autori, Azemi, është edhe nip i këtij prijësi popullor, “Sfondi socio – psikologjik i krejt materies së librit ka në prapavijë një kronologji ngjarjesh e personash,të cilët futen në strukturën e librit si aktorët në skenën e një teatri. Zgjerimi i figurës së Adem Stançiqit në plotësinë e librit është proporcional me zgjerimin e autoritetit dhe ndikimit të tij në fshat, në Karadakut dhe më gjerë” ka thënë ai. Autori ka arritur të argumentojë shkencërisht se asnjë figurë historike nuk vjen vetvetiu,spontanisht,por asaj i paraprijnë disa rrethana të brendshme e të jashtme.”Adem Stançiqi kishte arritur ta sfidonte krimbin e pushtetit,për dallim nga disa të tjerë që u bënë ushqim i freskët për krimbat e uritur të pushteteve e pushtuesve të ndryshëm” ka nënvizuar publicisti Emin Azemi.

Adem Stançiqi dhe personazheve të tjerë të shumtë,që njëkohësisht përbënin shumësinë e forcës kundërshtuese që përditë po shtohej, dhe fuqisë refuzuese ndaj pushtuese, të dritësojë përpjekjet,përkushtimin e brezave të një kohe dhe epoke për ta përmbysur atë kohë dhe epokë të re, fatit të individit dhe të lirisë dhe kthimit në vetvete e për vete nga një tjetërsim mbytës e poshtërues.

Autori librin e ka ndarë në njësi të integruara në rreth  180 faqe. Për pozitën gjeopolitike rajonale të Karadakut, sundimin serbo-bullgar, biografin e personazhit Adem Stançiqit, kryengritjet dhe luftërat rajonale, nacionale dhe ballkanike, religjioni, shpërnguljet dhe dëbimet e dhunshme nga ana e pushtuesve, etj.