Kulturë
Nexhat Halimi: Peizazh i ngrirë
E diele, 16.06.2019, 09:46 AM
Nexhat Halimi
Peizazh
i ngrirë
kthimi
megjithatë
do të zgjohet rrënja prej gjaku
e
aty do të dalin gemat e degët të ikin qiellit
do
të ketë shpirtra të paepur do të ketë liri
e
toka e djegur do të kujtojë me pietet të rënët
në
eshtrat e tyre të djegur do të rriten kalli`
është
kthyer rrusta të frymojë në dumnicë
dhembja
e plaga ende i rrjedh gjak në cicë
ja
dhe biçaku sypatrembur te pusi fishkëllen
i
ka nxjerr qentë ujqër brezit mitik kufitar
me
dridhje shpirti shkrova ditarin e lufëtarit
në
pritë te ura e cen korjelit në maj `99-ës
veç
s`e futa në këtë hark në këtë libër të ri
rri
më mirë mbase te “Vrasja e thëllëzës”
ja
dhe gjergj elez alia në shesh të kosovës
banorët
luajnë gurapesh e maten dhe me litar
e
nga shkëmbi me borë zgjon sy i rugovës
Gjak në bar të dumnicës
Gjarpri
vrasës derdhej dumnicës në gjak e helm
E
Noli në gji të nënës i stepur pa ndjenjë i ngrirë
I
vogël copëzuar nga ujqërit ndiqte yllin e mirë
Natyra
e fjetur në zemër e lëviz vdekjen shqelm
Pik
erë e egër në trëndafilat e lidhur me të zezë
E
presin me kamë shpirtin dhe koka bie mbi hije
Klithja
qiellit copëton gjithësinë besimin mitik
Zot
a ka zot Imzot ja sesi e presin gjithçka thikë
Ujit
të mos i thonë ujë bukës të mos i thonë bukë
Delet
përgjakur e shqerrat shpërndarë në arë
E
s`ka kush e mbush shtambën e kush e pi ujin
Oh
kush e ka vrarë halilin e bukur kush mujin
Digjen
shtëpitë pemët toka të vdekurit në hunj
Veç
pse secili qe duarthatë pse secili qe shqiptar
Malet
e vjetra të ashtit të çarë për brez kufitar
E
Noli ngrirë e lëshon qengjin ndër gjak në bar
Klithje të heshtura
Zjarri
është shuar vetëm hiri ende është aty
Krijojmë
emision të dhembshëm për fatin
Krijoj
brenda qenies së coptuar inserte poezi
Ka
klithje të heshtura vaje të thella ka dhe lot
mihanja
noli sylejmani në shtëpi të vet vrarë
E
etja e pashuar e rrënjës ik drurit të tharë
Me
copëza qielli të prerë e sipërfaqe të çarë
Brenda
meje e gjithësisë së mbetur pa orë
E
nis `i fjali e s`e përfundoj pa dhembje dot
Toka
digjet tymojnë damarët nga brena gjak
Lëviz
veç e domosdoshmja gjysmë vdekur
I
përngjet Ukës së varfër tashmë kaq plak
Te
dyert e oborrit hije ndal shikimin kaq kot
Në
vdekje të gjërave dhe kujtimi i perënduar
Veç
etja e heshtjes në gurë ajrin ende e pëlcet
E
hapësira e imagjinuar e qielli mbi pemë
E
zgjon shpirtin të lidhur me tela gjemborë
Hija e flakës
E
derdh shikimin pamjes së rrapit nën vetëtimë
Ja
në njërën degëz s`çel sy hutini pupël përhirë
Diçka
në shpirt më psherëtin me zjarri të ngrirë
Ec
udhës me gurë mes malit me trungje të vjetër
Gjurmë
kujtimi shfaqen kaq vjet etjes së fjetur
E
zëri me jehonë i nënës vjen gjatë dhe i hollë
Ec
trimi i nënës është koha të shkosh në shkollë
Te
trungu i pemës së egër ndej gjakun shqiptar
I
ardhur prej vatrës së yrtit të tullarit të toplicës
Të
zbres gungat e ashpra malit të brezit kufitar
E
`i dhembje e thellë ik cicës e përmes dumnicës
Çdo
gjë rrotullohet përgjakur të kthej në tullar
Mbyll
sytë mendimit të vetëtimës ka vjet vrarë
Ec
e më vdes ky bërryl dhe fillon bërryli tjetër
Zbrit
se të vrava ngjitu se të vrava dhe në sy lot
Ja
nënë arrita në gjak me mall të yrtit të shtëpisë
E
ndjek larg trungun e gjatë të plepit të lirisë
Veç
hiri ka mbetur prej hijes së flakës së qiririt
Në dumnicë me ukën
Aty
tashmë frymon dimri e zogjtë e vrarë
Toka
digjet pemët e thara prekin vetminë
shfaqet
dhembjes udha e zbrazët ylli mbi arë
Të
cilës lëviz vetëm biçaku e uka i thinjur
Te
shtëpi e vogël i shkurton pemët me sharrë
Gjashtëdhjetë
vjet s`qemë parë e në lot tha
A
je ti nexhat apo veç çuditërisht më përhitet
E
kërkoj ndonjë copëz të shtëpisë panda
Ja
ata tre gurë në trekëndësh i flasin vitet
E
flasin brezin kufitar e flasin luftën vrasjet
E
koka dhe varret ende kërkohen kaq kot
Veç
në zemër ke çdo gjë në këtë guri s`është
as
gjaku s`është as shpirti s`është as kulla
flet
uka e këmishës i këputet e bie pulla
eci
udhën në kthim vetmi hijes së fëmijërisë
e
erë e egër seç e ndërlidh me gjak qenien
Qenia tjetër
E
njëjta dashuri me copë qielli ma lidh qenien
Kot
i pres venat dhe shtrihem në çarçaf të bardhë
Ajo
prej meje në asnjë mënyrë kurrë s`do të dalë
Të
jetë në çdo mënyrë e pabesueshme e fjetur
E
qartë ti s`je s`jam as unë e dashuria ka vdekur
Kot
e kërkoj në dyert e vjetra me pulla metali
e
kërkoj në pusin me rreth druri në ujin që s`pihet
s`
pihet vetëm pse e rrjedh pikë pikë ujin e thartë
do
të jehonte një zë i papritur i shenjtë nga lart
më
vonë do të kuptoj pse qe ai ujë minerali
pak
përmbi trungun e mollës së vjetër të thartë
e
cila i pëlqente tepër ajshes së ardhur nga larg
asnjë
etjes e dashurisë s`ia njihnim ngjyrën qartë
veç
ajo dashuri e derdhte në shpirt etjen e zjarrtë
e
s`e kapte dot asnjëherë pusin me ujë të thartë
tashmë
e shkruaj këtë ditar për atë kohë të vjetër
as
tashmë pa e kuptuar dashurinë e vdekur
e
i njëjti zjarr me hirin lidhet me qenien tjetër
Peizazh dimri
Borë
fërfëllizë dhe trumcakët e vetmuar në kashtë
Shpupurisin
të gjejnë ndonjë kokërr gruri të artë
Shikoj
e vij jetës së tretur me ty ndër valë e dallgë
Gjurmë
në shkuarje e ardhje nga fshati në këtë acar
Kush
ka vajtur natën te gruaja e ndokujt me
zjarr
Qelqi
nën vija e mozaikë krahneze të bukur jashtë
Këtë
mëngjes shkruajnë përzier me dhembje e hi
Me
udhë ta gjata të jetës së shfrenuar me vetmi
Veç
trumcakët s` ndalen me fije kashte në sqep
Në
dhomë më futet aroma e bukës pjekur në çerep
Ma
sjellë ketë kënaqësi të përjetuar në dumnicë
E
diçka më zgjohet me hov të pashuar nën cicë
E
mendja më ik papritur te copat e fatit në toplicë
Ikim
nëpër fërfëllizë t`i shpëtojmë vdekjes të ngrirë
Prapë
borë e fërfëllizë e trumcakët në kashtë
Shikoj
gjurmët në shkuarje ardhje kaq afër larg
Jeta e vdekja
Ja
sesi rrjedh vdekja ndërmjet jetës me trok
E
pëlcet drurin gjysmë të thatë ec gjatë në natë
E
udhën e vjetër e ndjek ai i njëjti kalë gjok
E
një yll nga bishti i qielli mes tufës fiket bie
ka
vdekur dikush në katund apo në mua
e
ndiej sesi hapen me rrallim dyert e vjetra
ta
nxjerrin jashtë të vdekurin e verdhë ngrirë
të
salikohet t`i bëhet ceremonia me traditë
qeni
leh qan gruaja fëmijët shikojnë në habi
sytë
vdekur ndrisin të vdekurin në natyrë
e
silueta jetës e vdekjes shtyhen në pasqyrë
e
hija e heshtjes e natës zgjon vetminë e fjetur
dëgjohet
trok i kalit nga vjen ftohtë e i etur
e
fluturon kalorësi mbi kalë të planetit tjetër
të
më jep shpresë për dritë ende e më zgjon
Udha labririntit
Më
përhiten rrjedha me gjërat nën yje e flutura
Secila
është idil për pranverat tashmë të këputura
Me
aromë narcisi të egër të shtrirë në pasqyrë uji
I
afrohet silueta ta marrë e duart i përndez zjarr
Dashurisë
së trëndafilit i jepet halili zemër varrë
Bukurinë
e egër e zgjon ndër enigma vetëm muji
Legjendat
mitet e fyelli bie e më shpërthen vaji
Për
ditët e gjakshkrimit të zjarrit e vetëtimës në sy
Kot
rri mbi hirin ende të ngrohtë e të kujtoj ty
Ik
udha e pikturuar në shuplaka me `i copë maji
Arrin
vjeshta bie drurit mbi shtëpi me dy degë
Aty
qëndron i paepur në formë të shkronjës v
xhamit
e pjek kafenë e mëngjesit apo etja djeg
Dritares
dardha e dimrit futet me degë në dhomë
Ende
fle e hundët më mbushën agim e aromë
Më
përzihen telat e të përditshmes bie tis i hollë
ikin
ditët muajt e vjetët ikin çastet datat e ngjarjet
e
udha me pluhur kujtimi vjen e ik labirintit
Fyelli i vetmuar
Gjërat
e caktuara të mbetura mbrëmë në tryezë
Gotat
me gdhendje të thella e pjatat s`janë më
E
veç hijes sime në dhomë s`ka hyrë kush tjetër
Veç
meje aty kush s`ka bërë gërhitje në gjumë
Në
të majtë bie të fle e prej mbrëmë zgjoj në shpinë
Kush
e ka lëvizur natën idenë e shkrimit shtëpinë
E
asgjë s`e ka trazuar trëndafilin ëndrrës së vjetër
Silueta
e jote është shfaqur aty ka lënë aromë
E
njëjtë shtruar gjërat në të cilat ke ngrënë e pirë
E
ke lënë pusullën e kaltër me ngjyrë të përhirë
Me
apostrofim pritjen e dhembjen e vetminë lumë
Nxjerr
dorën jashtë jorganit e gjithçka në gjëmë
Veç
zëri yt jashtë reales zjarrin e frymës e zgjon
E
fyelli i të vetmuarit të dashuruar ende jehon
Prekja e pleqërisë
Bishti
i rrugës vjen e këputet te druri i thatë
Më
kujtohet ai fëmija i vogël çel dyert del cullak
Pshurr
pluhurin para vetes e lë gjurmë në sokak
Pemët
atëherë me plot frutat në varg të gjatë
E
qeni sy kaltër me lara i harlisur përmbi hije
Ikte
herë prapa herë para leh në futura dhe yje
Qe
kjo fëmijëri e bukur pa etje e gjëmë urie
Tash
në kafenenë gjysmë të zbrazët e pi `i pije
E
pema nga kopshti i vogël rrethuar në mërzi
Më
ik mendje larg në kohë te ai fëmija cullak
Kafenë
e mëngjesit të hidhur e hërrpoj pak e pak
E
ngadalë shumë ngadalë zë e prek në pleqëri
O
paske dalë dhe këtë mëngjes për `i kafe
Me
gazmend papën nexhat halimin neki hakiun
Më
zgjon kotësie fëmija i lagjes e ik me furi