Editorial » Shkreli
Frank Shkreli: Shën Nënë Tereza simbol i marrëdhënieve miqësore midis shqiptarëve dhe kroatëve
E hene, 28.10.2024, 08:35 PM
SHËN NËNË TEREZA SIMBOL I MARRËDHËNIEVE MIQËSORE MIDIS SHQIPTARËVE DHE KROATËVE
Nga
Frank Shkreli
Javën që kaloi, në Osijek -- qyteti i
katërt më i madh i Kroacisë – u përurua shtatorja e Shën Nenë Terezës, me
nismën e ndërmarrë nga komuniteti
shqiptar i krahinës së Sllavonisë dhe Baranje të Republikës së Kroacisë, u
realizua ky projekt. Sipas medias
vendore, përfshir OsijekExpress, në ceremoninë e përurimit të shtatores së Nenë
Terezës në atë qytet, morën pjesë
përfaqësues të qeverisë vendore dhe qendrore kroate, pjesëtarë të komunitetit
shqiptar nga ajo krahinë e Kroacisë, udhëhequr nga Kryetari i Bashkisë
Kombëtare të Shqiptarëve të asaj zone, Basri Haliti dhe shqiptarë të ardhur nga
Kosova, Shqipëria dhe nga trojet e tjera shqiptare.
Me këtë rast, Zëvëndës kryetari i
Bashkisë Osijek, Dragan Vulin në fjalën e tij nënvijoi se shtatorja e Nenë Terezës
në Osijek është edhe një simbol shtesë, një shenjë e lidhjeve të ngushta e
miqësore midis popullit shqiptar dhe popullit kroat. “Miqët tanë shqiptarë që
jetojnë në Osijek janë pjesë përbërse e këtij qyteti, të cilët kanë dhënë një
kontribut të madh në mbrojtjen e qytetit tonë gjatë luftës për mbrojtjen e
atdheut, për të cilën ndihmë, u jemi shumë mirënjohës dhe falënderues
shqiptarëve”, ka thenë, Z. Vulin, zevëndës kryetari i Bashkisë Osijek, duke
folur për rolin dhe kontributin – në kohë lufte dhe në kohë paqeje -- të
shqiptarëve që jetojnë në atë qytet dhe në krahinën kroate të Sllavonisë. Njoftohet se ishte Zyra e Bashkisë të qytetit
Osijek që merret me të drejtat e njeriut dhe me të drejtat e pakicave
kombëtare, ajo që siguroi mjetet e nevojshme për për ngritjen e shtatores
kushtuar Nënë Terezes në qytetin kroat.
Ndërkohë që Kryetari i Komunitetit Kombëtar
të Shqiptarëve të Sllavonisë dhe Baranjës, Z. Basri Haliti – nismëtar dhe
promovues i idesë për ngrijten e shtatores së Nenë terezës në atë qytet – sipas
kronikave vendore për këtë ceremoni, ka theksuar se shtatorja kushtuar Nenë
Terezës nuk është vetëm një nderim për një prej humanitarëve më të rëndësishëm
dhe më të njohur të shekullit XX, por është gjithashtu edhe diçka që na kujton
bazat e vlerave themelore të njeriut, e të cilat na frymëzojnë të gjithëve –
siç janë dashuria, solidariteti dhe kujdesi për të afërmit tanë. Nënë Tereza ka
kaluar gjithë jetën e saj duke ndihmuar më të rrezikuarit, më të varfërit dhe
më të lenët pas dore të shoqërisë. Misioni i saj ishte i thjesht – t’i ofrohej
ndihma secilit që ka nevojë për ndihmë, pa marrë parasysh besimin, origjinën
apo statusin shoqëror. Prandaj, kjo shtatore kushtuar Nënë Terezës duhet të na
kujtojë porosinë e saj për dashuri e paqë për të gjithë dhe pa dallim”, ka
nënvijuar në fjalën e tij kryetari i Bashkisë Kombëtare të Shqiptarëve në
Sllavoni, Z. Basri Haliti.
Një zyrtar tjetër vendor i qytetit Osijek,
Josip Miletiq, tha se murgesha katolike, Nenë Tereza u ka shërbyer shoqërive që
kanë më shumë nevojë duke u kujdesur për më nevojtarët e shoqërisë, duke u
ofruar atyre, njëkohsisht, dashuri e shpresë. Sipas të dhënave nga media vendore, ai uroi dhe
falënderoi komunitetin shqiptar të krahinës Sllavonia-Baranje të Kroacisë, për
nismën dhe më në fund për ngritjen e shtatores së Nënë Terezës në Osijek duke u
shprehur se është i sigurt se ai vend ku është vendosur shtatorja e saj do të
bëhet vend takimesh dhe uratësh për shumë besimtarë, pa dallim, ka thënë
zyrtari i Osijekut, Miletiq. Ndërkaq, në
emër të Parlamentit kroat dhe të Presidentit të Republikës së Kroacisë foli
antarja e parlamentit kroat me origjinë shqiptare, Ermina Lekaj -Prlaskaj. “Kjo
shtatore është një kujtesë e fuqisë së pashtershme të mirësisë dhe altruizmit
dhe na jep një shembull të asaj për të cilën duhet të përpiqemi të arrijmë, si
shoqëri. Kjo shtatore simbolizon gjithashtu lidhjet e Kroacisë me vlerat
universale të paqës, dashurisë dhe mirëkuptimit që kanë udhëhequr gjithmonë
jetën dhe veprat e Nënë Terezës në rrugën e jetës së saj – është shprehur me
atë rast, Ermina Lekaj Prljaskaj, e cila foli në atë ceremoni si përfaqsuese e
Presidentit të Republikës së Kroacisë dhe Parlamentit kroat.
Pjesëmarrësve në këtë ceremoni u është
bashkuar edhe Dr Lush Gjergji nga Ipeshkvia e Prishtinë-Prizren, biografi i
njohur brenda dhe jasht trojeve shqiptare për veprat e shumta kushtuar jetës
dhe veprimtarisë së Shën Nënë Terezës. “Gjuha e Nënë Terezes”, tha në fjalën e
tij Dom Lush Gjergji, “është mbi të gjitha gjuha e dashurisë. Një gjuhë që
duhet ta mësojmë të gjithë, sepse sa gjuhë njeh, aq njerëz vlen. Mirëpo, gjuha
e Nënës Tereze ishte një gjuhë universale, një gjuhë që nderon Zotin dashuri
dhe afron vëllain apo motrën njeri…Kurdo që të vini para kësaj truporeje,
shihni duart e hapura edhe më tepër zemrën e hapur të Nenës Tereze, për çdo
njeri, pa dallim…Të mundohemi atëherë, që atë t’a nderojmë, atë t’a duam.
Gjurmëve të saj të shkojmë e mbi të gjitha, atë t’a emitojmë”, tha ndër të
tjera Dom Lush Gjergji, i ftuar enkas nga Kosova për të marrë pjesë në atë
cermoni të përurimit të shtatores së Nënës Tereze në Osijek të Kroacisë.
Kjo nuk është shtatorja e parë e Nënës
Tereze në Kroaci – e ma merr mendja se nuk do të jetë as e fundit, duke marrë
parasysh, respektin, nderimin dhe devocionin e kroatëve ndaj Shën Nënës Tereze,
por edhe lidhjet historike dhe marrëdhëniet miqësore midis dy popujve dhe
kombeve tona – atij shqiptar dhe atij kroat. Marrëdhëniet shqiptaro-kroate, siç
u tha edhe nga disa prej folësve në ceremoninë e përurimit të shtatores së Nënës
Tereze javën e kaluar në Osijek, mbështeten në lidhjet e forta historike mes dy
kombeve që sot ndajnë vlera të përbashkëta të integrimit euroatlantik. Por, siç
u potencua nga folësit edhe në ceremoninë e javës së kaluar, lidhjet midis dy
kombeve tona i kanë thelluar edhe mëtej kontributi, sakrificat dhe vetmohimet e
shqiptarëve, sidomos atyre nga Kosova, në luftën heroike të popullit kroat për liri
e pavarësi të Kroacisë, në fillim të viteve 1990.
Por, dihet se këto marrëdhënie e kanë
zanafillën në historinë e hershme të lidhjeve midis dy kombeve – duke filluar
nga lidhjet ndërmjet Arbërisë dhe Republikës së Raguzës (Dubrovnikut të sotëm),
që në kohën e Kastriotëve, kur ato gëzonin liri të pa kufizuar tregëtie me
njëri tjetrin, por edhe marrëdhënie të tjera të forta, sidomos në fushën e
diplomacisë dhe të arsimit. Thuhet se diplomati, kleriku arbëror, oratori
i njohur dhe njeriu besnik i Gjergj Kastriotit, Palë Gazulli, ka shërbyer si
ambasador i Heroit Kombëtar të Shqiptarëve në Republikën e Raguzës. Se ai
ka shërbyer edhe si rektor i shkollave të Raguzës. Këto lidhje në fushën
e arsimit, sidomos për studentët nga të gjitha trojet shqiptare kanë qenë
evidente edhe më vonë, në fillim të shekullit të kaluar dhe gjatë periudhës së
komunizmit. Në gjysmën e fundit të shekullit të kaluar, të rinjtë nga trojet
shqiptare në ish-Jugosllavi — preferonin të shkonin në shkollat kroate dhe
sidomos ata të fesë katolike regjistroheshin në seminaret katolike anë e mbanë
Kroacisë, ku edhe autori i këtyre rreshtave ka kaluar vitet më të bukura në
shkollën e mesme klasike të urdhërit salezian në qytetin kroat, Rijeka.
Këto marrëdhënie të ngushta e të
hershme midis dy popujve tanë, janë përforcuar gjithashtu në fillim të
shekullit të kaluar me punën e palodhëshme të shumë kroatëve, por sidomos të
veprimtzarisë së historianit dhe albanologut shumë të njohur kroat, Milan
Shufflaj, i cili nepërmjet hulumtimeve dhe disa veprave të tijame rëndësi
historike, ka dokumentuar historinë e shqiptarëve në Mesjetë — veprimtari të cilën,
fatkeqsisht, ai e ka paguar me jetën e tij, duke rënë martir i albanalogjisë. Për
veprimtarinë e tij në fushën e albanologjisë,ai është vrarë nga dora e zezë
serbe në Shkurt të vitit 1931, një ditë pasi ishte kthyer në Zabgreb nga një
vizitë që kishte bërë në Shqipëri dhe ndërkohë që po përgatiste një botim
tjetër mbi historinë e Shqiptarëve. Kontributi i tij në ëtë fushë,
konsiderohet nga historianë dhe akademikë të njohur, si unik dhe i
pazëvëndsueshëm. Ky është vetëm një shembull i kontributit të një individi në
forcimin e lidhjeve të ngushta midis kombit shqiptar dhe atij kroat.
Uroj që përurimi i javës së kaluar në
Osijek të Kroacisë i shtatores së Shën Nënës Tereze -- bijës së nderuar të
Kombit shqiptar dhe Nënës së botës – të shërbejë si një dëshmi tjetër e
miqësisë së fortë dhe historike midis dy popujve, drejt përforcimit të
mëtejshëm të miqësisë historike dhe të marrëdhënieve të shkëlqyeshme midis dy
kombeve tona. Si kontribues të denjë të paqës dhe të sigurisë në Ballkanin
Perëndimor, në miqësi të përhershme me njëri tjetrin, në kuadër të integrimit
të plotë euro-atlantik të shqiptarëve dhe kroatëve në trojet e tyre historike
në Ballkanin Perëndimor.
FOTO E TË DHËNA, NË GJUHËN KROATE, NGA
CEREMONIA NË LINKUN MË POSHT-OsijekExpress
FOTO
U Osijeku postavljen kip Svete Majke Terezije! Evo gdje je i kako izgleda... -
Osijek Express
Pamje natën e qytetit Osijek në Kroaci, ku të henën që kaloi, u përurua shtatorja e Shën Nenë Terezës