Kulturë
Albert Zholi: Nënë dhe babë
E diele, 26.07.2020, 09:56 AM
Nënë
dhe babë
(Në
ditën e Ikjes së Madhe)
-skicë-
Nga
Albert Z. ZHOLI
Ditë
e ftohtë nëntori! Kakavija dhe pse e mbushur me njerëz, dukej si e ngrirë, e
ngrirë. Vetëm avuj dilnin nga gojët njerëzore. Zërat dukeshin sikur ishin
trembur nga ai realitet i zymtë, prekës, strukur në ndërgjegjen e tyre, për
t’iu përshtatur makthit të padashur të ndarjes. Njerëzit shihnin si të hutuar
njeri-tjetrin, duke mos gjetur dot fjalët
e përshtatshme të ndarjes. Fytyra të mpira, të vërejtura, të
dëshpëruara, mbushur plot ankth dhe brengë të shihnin sytë gjithandej. Lot
ngrirje që të përcillnin në mënyrë të
pavetëdijshme një zbrazëti shpirtërore sikur të ndodheshe në një planet të
panjohur dhe jo në një pikë kufitare të atdheut tënd të shtrenjtë. Kur ndodhesh
në këtë kufi-ndarjeje, kur shikon të valëvitet krenar flamuri kombëtar,
natyrshëm në qenien tënde të gëlon një ndjenjë gëzimi që të jep forcë dhe krah që më vonë, po kjo
vijë imagjinare e ndarjes kufitare, sapo e kalon, të prêt forcat, të
dezulizionon, të mpak, të bën të psherëtish thellë, thellë në shpirt. Asnjë
cicërimë zogu nuk dëgjohej. Edhe qentë që na vinin rrotull nëpër këmbë të
shihnin si të hutuar duke tundur vetëm kokat dhe bishtin. Të gjithë po flisnim
me shikim dhe me kokë. Heshtje misterioze në mes mijëra gjallesash njerëzore.
Policët, miratimin apo mosmiratimin e
kalimit e bënin me të tundura të kokës. Nga kjo soditje aspak relaksuese, më
shkëputi zëri i ëmbël i nënës sime:
-Do
të ikësh dhe ti bir ?!
-Po
nënë, do të iki !
-Po
ti punë të mirë kishe mor bir…! - dhe psherëtiu
thellë, shumë thellë. U mbështet
në gjoksin tim dhe filloi të qajë
me dënesë. Lotët e saj të nxehtë dhe të kripur depërtuan nëpër bluzë dhe lagën gjoksin tim.
-Po
ndahemi biro, po ndahemi së gjalli. Dy në Greqi, një drejt Italisë, ne në shtëpi si
kërcunj. Unë s’dija ç’ti thoja, vetëm i lëmoja flokët e thinjur. Babai im i mirë, rrinte si
i ngrirë me vështrimin tutje në thellësi të Greqisë.
-Do
të mblidhemi ndonjë ditë të gjithë
bashkë o bir ?!
-Do
të mblidhemi nënë, do të mblidhemi !
-Po
kush na ndau kështu, kush…?! -dhe filloi të
qajë me zë, duke më pushtuar
më fort rreth vetes. Ishim në kufirin e ndarjes në Kakavijë … Disa metra
përballë nesh, një vajzë e vogël 5-6 vjeçare mes të qarave
thërriste:
-Baba,
baba, ktheu mos më lër vetëm! Ndërsa ai
po i tundte dorën nga ana tjetër e kufirit.
-Më
tej dy të sapo fejuar:
-Do
të ikësh i dashur …?- dhe dy pika loti
si margaritar i ranë faqeve të bukura. Po ne s’ndenjëm as… - dhe
shikon me turp nga
prindërit.
-Një
nënë tjetër :
-Mos
më harro bir i nënës ! Të lutem, vetëm letra dhe zërin në telefon duam, asgjë
tjetër!- dhe kafshon buzën për të
ndaluar lotët. Dhe ja … Hapet një portë.
Një portë hekuri. Kaluam një prag. Pragun e një porte të ftohtë, që ndante
dy shtete, dy botë. Andej nga ne ankth, dhimbje, braktisje, toka djerrë, lot.
Këndej këngë, gjelbërim, punë. Ne, shumë pak po e kalonim këtë portë, shumë të
tjerë kalonin për tek bota e ëndrrave duke kaluar male të thepisur, gryka të mbuluara me borë, pyje me
egërsira, dete të ftohtë dhe të mjegullt, lumenj të rrëmbyeshëm …
-Shkonim
të gjenim parajsën…E gjetëm ?! Mbrapa linim
lot…!
Kakavijë-
23 Nëntor 1993.