At Zef Pllumi: Shtylla n’oborr të Pilatit

At Zef Pllumi

fq.121

Nga kapitulli

''SHTYLLA NE OBORR TE PILATIT''

“Un nuk kishem çka me folë. Mbasi u lodh ai, edhe un ishem i derrmuem, thirri kapterin dhe i tha: Merre. Kur më zbriti në oborr ajo pjeshka ishte e zanun, sepse kishin varë nji tjetër, atë që e kishin larë ndër parmakët e shkallëve, e kështu mue më varen aty përballë WC e hamamxhikut. Paulini aty. Kqyrshim vazhdimisht shoqishojnë. Por gardjani sillej aty afer e nuk mund folej. Në murin e WC ishin shumë shkrime, pothuej të gjithë emna e data të grryeme në mur me prangat e duerve. Ajo që më mbeti e ngulun në mendje kje:
„Un Dom Vlash Muçaj, këtu më 22 korrik piva urinen time për mos me dekë etjet.”
U tmerrova:
A thua njeri arrin deri aty, ma keq se kafsha? O Zot, mos na provo!
Me t’u largue gardiani, - roja tjeter ishte jashtë n’oborr, - fola me Paulinin. Ai:
- A të njof?
- Jo, nuk njifemi.
- Si fytyrë e pame dikund. Kush je?
- Me At Gjon Shllakun: Fra Zef Pllumi.
- Në Kuvendin Françeskan?
- Po
- Ç’bahet me Kuvendin?
- Na kanë shperda krejtsisht.
- Të gjithë në burg?
- Shumica.
Atëherë ai fshani gjatë e gjatë. Ndjeu nji tronditje të thellë. Sikur e kapi një krizë, filloi me ulëuritë. Gardiani u avit.
- Eë derr i derrit! Ç’ke që ulërin?
Paulini vazhdonte të qante me britmë, ndërsa kapteri e shante me fjalët më të ndyta. Dikur gardiani u largue e mbetëm përsëri vetëm. Më kqyrte me dy sy të cangulluem. Me duert e lidhuna në pranga krehte mjekrën e gjatë e të zezë dhe shkundte morrat.
- Jam plot morra, shif!
Me të vërtetë un nuk kishem pa kurr aq shumë në jetën time, i nxirrte me grushta. U pregatita shpirtnisht edhe për nji vuejtje të tillë.
- Kur të kanë arrestue?
- Nji javë.
- Si janë punët? Angleze cka thonë?
- Punët i kemi keq. Anglezve nuk u beshet, ata na i prunë “këta”; le të thonë cka të duen. Interesat e tyne janë shkaktarët e vuejtjeve tona.
- E njef X?
- Jo.
Atëherë Paulini filloi me uluritë persri. M’u duk sikur duel jashtë binarve. Filloi të flasë fjalë pa kuptim: ... autosugjestion ...jo, nuk funksionon asnji metodë...autosugjestion...
Ndoshta kjo shkëputje kontaktit me Paulinin filloi të rëndojë mbi shpatullat e mia të varuna në parmakët e shkallve. Nji peshë përherë e ma e randë që vinte tue më djegë ndër sjetulla si prush i ndezun. Kambët nuk i ndjeshem ma se i kishem të miat, por si t’ishin drunit. Ulurimave të Paulinit erdhën e iu shtuen tjerat ma të tmerrshme: ato të kapterit që çfrente me të shame gjithfaresh mandej kërcnohej:
- Pusho! Pusho se të lidha si Krishtin!...
M’u duk qesharake. Paulini, un, ai tjetri e tjetri, të gjithë ishim të lidhun si Krishti. Të gjithë të rrahun e të munduem si Ai. Po aty ku ishte Ai: në Pretorium. O Zot i madh! Mbas njizet shekujsh, njerzimi i njajtë se i njajtë: tue rrahë, tue mundue e tue mbytë të pafaj!... E ç’ndryshim kishim na ndër ato çaste prej Krishtit? Shtylla n’oborr të Pilatit, pjeshka në seksion të Sigurimit të Shtetit, ishin nji për nji. Ndoshta të njajtat fyemje e të njajtat shamje e ulurima. Por kjo ishte vetem faqja e jashtme. Përmbrenda shpirtit e zemrës sonë urrejtja sillte urrejtjen. „O Zot fali se nuk din çka bajnë“ – thotë Krishti aty. E na i pergjegjshim: „Vërtetë nuk e dijshin ata, atëherë, por këta e dijnë“ ...Këta me i falë...jo kurrë...Këta me i dashtë?...jo kurrë“!...Kjo ishte ajo luftë e mbrendshme që randonte edhe ma shumë në litarin ku ishem i varun.
O Zot më jep ndihmë!
Mbasdite, mbasi filloi me u errë, erdhën e më muerën përsëri. Po ajo zyrë e ngroftë, po ai oficer elegant, me çizme të lustrueme. Po ajo pritje e bukur.
- U mejtove? Sigurisht që je mejtuar. Je djalë me shkollë dhe inteligjent. Nuk do ta marrësh veten në qafë. Fol, ç’ke për të thënë?
Heshtje.
- Jo ti nuk don të flasësh, por të bëj un tani, të bëj atë që s’ta ka bërë kush, por më mirë fol! Fol!
- Po më pvet zoti major mbi çka të flas...
- Eë!...derr i derrit nuk flet ti! Ja, qumshtin e mëmës hidhe këtu! Qumshtin e mëmës!...- dhe filloi me shputa kresë, mandej me grushta, më shtyni, më përplasi përtokë, mu vërsul me shtjelma me ato çizme luster. Shtjelma në bri, në kambë, në shpinë, në krye e në fytyrë deri që më shpërthe gjaku. Kur pa gjakun u ndal. Shkoi te radioja e vuni te nji stacion: ndigjoheshin kangë Këshndellash. Ai iu avit dritares dhe kqyrte kush po kalonte. Hapi xhamat. Poshtë ndihej ni za femne.
- Nuk mund të pres shumë, se asht ftohtë.
- Pa eja mbas nji ore se jam shumë i zënë dhe nuk mund ta lë punën.
Ashtu i shtrimë siç ishem i kapa mirë fjalët dhe u ngushllova se dikur edhe urrejtja do të kish mbarim. Kur mbylli dritaren hapi derën dhe thirri nji aspirant që ishte dikund andej.
- Mbushja mendjen këtij të flasë, mund merreni vesh si shkodranë që jini, dhe ai duel jashtë.
Ai aspiranti (D.L.) emnin ma dijte dhe më pveti çfare shkolle kishem ba. Kur un i thashë për filozofi etj. Ai mu kthye:
- Ju doni të na shitni neve filozofi. Po na filozofinë e kemi ba në mal. A e shef un nuk dij me shkrue e me këndue, ama filozofinë e dij njiqind herë ma mirë se ti me shkollë: Un jam nji aspirant që ngrohem te soba e ti aty i lamë me gjak. Çou!
Un u cova, atëherë ai filloi me atë shufren e hekurt të sobës tue më ra papushim e tue thanë: Filozofi ti!...qelbanik! fashist!...Fashist…fashist…deri që hyni persri oficeri I lartë, I cili shkoi drejt e te radio, ndrroi stacionin dhe gjeti nji muzikë të fuqishme, kor ushtarak.
- Filloi të flasë apo jo?
- Jo, - u përgjegj aspiranti.
Dhe kur tha kështu muer nji aparat të vjeter telefonik. Dy telat mi lidhi ndër veshë mandej aspiranti filloi të sjellë manovelën. O Zot i madh! Korrent elektrik: nji korrent që të therrte me mija, miljona, miljarda gjylpana në kokë e gjithkund në të tanë trupin. Dridhje çuditërisht të tmerrshme, ndërsa oficeri i naltë sillej si bishë nëpër dhomë. Fol!...fol!...qumshtin e mëmës!...Fol...qumshtin e mëmës...! Nuk mund tham me siguri se sa zgjati ky operacion i tmerrshëm, ndoshta nji orë. Por në pastë kenë nji orë, atëherë mendoj se kje ora ma e gjatë e gjithë jetës sime. Nuk mujshem me folë, por n’ato momente kje e para herë që iu luta Zotit me ma të madhen perkushti:
“O Zot, ma merr jetën, më shpëto!“
Mandej erdhën dy roje, m’i shtine krahët e më zbritën n’oborrin e vogël e aty te pjeshka më varën. Nuk shifshem kurrgja përreth n’at terrinë. Ajri i hollë i cigrimtë i dhetorit sikur më bani mirë. Fillova të ndigjoj, fillova të shoh edhe në terr. Këqyra në hahamxhik. Paulini nuk ishte aty, ai burri po te truma bishtëshkurtë te dera. Tjerë njerëz n’oborr, të shtrimë palmuç e të mbuluem me lecka. Dikush në kambë pranë murit. Kishte pasë arsye ai oficer Nesti që i tha aspirantit: „Dërgoje të pushojë e të mejtohet”. Pushim i çuditshëm, i varun në nji pjeshkë! Por kishte keq e ma keq.“