Përparim Hysi: Xho Profi Bushi

Xho  Profi   Bushi   ...   *

 

Tregim

 

 

Nga   Përparim Hysi

 

 

              Tek po marrë guximin që të shkruaj këtë tregim,do t'i

lutem lexuesit veç për një gjë:mos bëhet dyshues dhe e mer këtë

personazhin e këtij tregimi si  një amerikan.Jo,i dashur lexues,ky Xho

Profi Bushi është aq amerikan,sa,ta zëmë,unë të jem eskimez.

Se,për ta thënë të vërtetën ashtu si është,emri i tiji vërtetë është

Profi Bushi,po ky lanet,gjatë gjithë jetës  si pakëz i "lehtë",kur

thonë,do ta bëj beli kudo që të jetë.Ardhur në Amerikë si fitues i një

llotarie,sa futi këmbët diku në një shtet të Veriut të Amerikës,e para

gjë që bëri qe vendosja e një ndajshtimi para emrit dhe,si më të

përshtatshmin,gjeti këtë:Xho.Se,kur erdhi ky,Profi,Amerikën e

drejtonte Xhorxh Bushi junior.Mbiemrin e kishte si të tijin,tani,si

mëndjeperverse,shtoi dhe këtë paranom,Kështu e ka dhe

sot.megjithatë...

 

 

                                *     *     *

 

           I ati,Kozmai,e quajti Prokop.Kështu dhe e rregjistroi në

gjendjen civile,por e ëma,Ndinja,na e thirri Profi dhe kështu dhe i

mbeti.Se njerëzit,dihet,që dhe drutë i presin sa më shkurt dhe jo

emrat.Profi këtu e Profi atje.Dhe kush do merej me gjendjen civile apo

me çertifikaten.Edhe kur shkoi në shkollë,Ndinja,e  ëma(se  i ati i

kish vdekur), e regjistroi kështu.Profi.Kështu dhe në amzë dhe shkoi e

vajti.Unë i di mirë këto punë,se ky;Profi,që u bë në Amerikë Xho Profi

Bushi,është nga një fshat përballë fshatit tim të lindjes.Na ndante

veç lumi.Lumi kur kish ujë shumë,se gjatë verës,kur ky bëhej si

përrua,aty në rërë ku laheshim në ato pellgjet,takoheshim

gjithnjë.Pra,pa frikë,për Profin mund  të them:unë në këtë anë,ti për

matan/hidh kutinë të bëjmë duhan/.Pra,e njohim njëri-tjetrin prej

kohësh.Jo vetëm kaq:dhe Profi,si dhe unë(megjithëse ca vjete pas meje)

 ,doli mësues dhe,në kohë të ndryshme,kemi punuar në të njëjtën

shkollë.Tani pse po shkruaj për Profin.Them që kam arsye që të shkruaj

për të.Mua më duket se Profi hyn në atë grup njerëzish që nuk plaken

kurrë.Çdo gjë e marrin si lehtë në jetë apo siç thonë në fshat:e

kalojnë jetën me tra-lala.Edhe kur doli mësues,gjithmonë,kërkonte ta

kalonte sa më lehtë:o do të linte një orë mësimi;o do bënte dy hunjë e

një purtek ditarin,o... dhe kjo ia bjerrte keqas  portretin e një

mësuesi,të linte dasmën e të shkonte për shkarpa:do të mungonte o të

shtunën o të hënën.Këto gjëra i bënte aq shpesh sa nuk kishin si mos

binin në sy dhe,mandej,vinin dhe pasojat:sot e gjeje në këtë

shkollë,nesër në një shkollë tjetër.Në 30-vjet që punoi në arsim,mund

të jetë transferuar  në mbi 10-shkolla.E hiqte veten të zot,kur,në të

vërtet,qe pa  i vënë"limë" gjuhës,bythëlëvizur.Drejtoritë e shkollave

i zinte hastallëku i pulave sa merrnin vesh se do vinte Profi.Këto

lloj lëvizjesh

Profit as që i bëni përshtypje.E kish mëndjen për zoga.Dhe,sado që u

moshua,kurrë nuk u poq.Mbeti rrushgauridh.Qejfet...po ai sikur kish

lindur ditën e qejfeve dhe jo në një shtëpi varfanjaku dhe ca më

shumë,mbetur jetim.Nënë Ndinja qe grua sojleshë,po atë kishte dhe ia

plotësonte të gjitha,Dhe erdh  e të lëshoj brirë,ky dejus.Sado qe

martuar dhe kish nuse shumë të mirë,për femra i çahej delli i

hundës.Sa shihte dikë të mirë me sy,hop ia bënte nga klasa(gjithmonë

ka punuar në fillore)  ,i përzinte nxënësit dhe fluturonte pas

saj.Ne,kolegët,ia njihnim këtë huq dhe e shpotisnim.Po hante sqepar

ai?Tutje.Po kur  vinte dhe bënte paradë mode:bëra kështu dhe bëra

ashtu,sa thoshje ti ja të tëra femrat e kanë mëndjne veç tek Profi.Po

se mos i bëhej vonë kur dikush nga ato koleget i nxirrte bojën.As dhe

pak.Sikur ç'ish vjellë,qe sajesë dhe nuk kishte të bënte me të.E

Profi! Profi! Po ku të çon mushka,xhanëm?

 

 

                                       *    *   *

Erzin në shkollë,së pari,ia mori Shulla.Kjo  qe si e bërë me

dorë.Bardhoshe,si të kish lindur në mes të dëborës,ajo faqa i

vetëtinte dhe qe aq e bukur,sa jo Profit që mënd i bini dhëmbët,po,për

të thënë të drejtën,ashtu nëpër të xhëku na turbullonte të

gjithëve.Kjo Shulla në këtë kohë duhej t'i kishte nja 40-vjet të

mira,po natyra kish bërë një gabim:tani që qe mesogrua qe edhe më e

bukur.Apo s'të kishte dhe një gojë.Të ndillte  vet.Se kot nuk i tha

drejtorit,kjo,Shulla:-Ore bukurosh,pa dale të puth pak në faqet mamaja

jote.Mamaja qe aty e aty me drejtorin,por thashë nga goja qe

shpatë.Profi si ai zagari që nuhat nga larg,megjithëse Shulla këto

fjalë ia tha drejtorit në sy të kolektivit,i paska dalë veças kësaj

Shullës dhe medemek ashtu e kështu.Po Shullës nuk ia hante qeni

shkopin kollaj dhe a e dini se ç'bëri?E rujati çastin kur qemë të

gjithë në sallë të personelit dhe më t'iu lëshua Profit:Ore

qimeiriq(se ashtu i kish flokët Profi,de!)  , pse ç'pandeh ti?Apo

dëgjove që përkëdhela drejtorin unë dhe u bë deti kos.A e di se çfarë

të bëj?Të zë këtu në sy të tërëve dhe t'i pres ato aletet.Gjidi i

pafytyrë.Profi iku si qeni i rrahur dhe me bisht ndër shalë.Hë,- i

thashë,- a e pe se çfarë të bëri Shulla?Ohu,- më tha,- e bën nga inati

ajo.Se... dhe zuri të sajonte si mëndjepapjekur që qe.Epo,thashë me

vete, pas këtij leksioni të nxehtë,Profi as që do kujtohet më  për

këto  paravlira.Por jo.Nuk qe e thënë.

Më kujtohet si sot.Unë,Profi,një mësuese dhe një koleg tjetër,lamë

mësimin dhe u hipëm biçikletave,për t'u kthyer në shtëpi.Kish rënë shi

dhe frynte një erë e fortë.Pedalonim në njësh-kollonë mbi

argjinaturë,se rruga qe e ngushtë.Kolegia qe e para,pas asaj,Profi,unë

dhe në fund kolegu tjetër.E kishim bërë a s'e kishim bërë një km

rrugë,kur pamë që  kolegia frenoi,Menjëherë,pa komandë,fenuam dhe ne

të tjerët.Rrugë të mesme nuk kishte.Ndryshe bije drejt e në kanal ose

ca më keq:në lumë.Pashë që kolegia diçka po i thoshte Profit(unë e

kolegu qemë paksa më larg) .Me që zbritëm dhe unë nuk dëgjova se çfarë

i tha Profit,i them asaj:-Moj po ç'pate që na qëndrove këtu,në breg të

erës?Pale po m'u shtrove dhe me muhabet!E di pse qëndrova?-m'u kthye

me pyetje dhe,pa pritur që ta pyesja më tej,foli çiltër:

Siç e shihni,po fryn erë.Për fat të keq,unë kam fustan veshur dhe era

e ngre fustanin sikur të jetë çadër.I them Profit,me që qe më afër nga

ju,të lutem mos shiko ashtu si  i murëtyer.Po ky sikur i kërkova të

kundërtën.Iu këput koka,poshtë fustanit tim.Kur ndalova,e pyeta:-Ore

Profi,ç'fëmijë ke ti?Çupa apo djem?Çupa,- m'u përgjigj.Shyqyr,- i

them,se,po t'i kishje djem,kur t'i martoje do zije dhe do shikoje nga

shalët nuset e djemëve,siç po bëm me mua tani.Unë e përqafova

Mondën,atë kolegen,për atë leksion me vlerë,po ku pyeste Profi?Ai veç

zbardhte dhëmbët.

 

 

                                      *      *      *

 

Enriku,një miku im,më thotë një ditë.Po shkoja në Korçë.Aty tek "Guri

i kuq" i hipa autobuzit.Plot me udhëtarë.Aty dhe dy vajza të bukura

këto dhe vazhdonin për mjekësi në Tiranë.Me mua dhe dy

fierakë:Profi,ai kolegu yt(Enriku e njihte kolegun tim),dhe bashkë me

të dhe një fierak tjetër që,për fat të keq,e zinte makina.Sa kaluam

Qafën e Plloçës dhe ai,fieraku,u bë keq.U verdh si limua.Çupat(ne u

shkoqëm me muhabet me to gjatë rrugës) ,me të parë atë fierakun në atë

gjëndje,tak dhe kërcyen që të dyja,e kapën dhe ndërsa njëra i mbante

kokën,tjetra i bënte masazh,i ndryste qafën.Profi që mënd i kërcyen

sytë si të dacit nga ky"intimitet" i çupave me atë fierakun,zuri të

hiqej sikur dhe atij po i vinte për të vjellë.Shkurt:po

provokonte.Ç'qe më e madhja,kur pa që ato çupat nuk po ia varnin,në

Maliq,tak dhe bëri siur i ra zali.Priste veç të ndërhynin

ato"shpëtimtaret".Po ato e kuptuan që kishin të bënin me një simulant

të ndyrë dhe në vënd që t'i afroheshin dhe ta kapnin me dorë,njëra i

vërviti një shishe plot me ujë të ftohtë dhe i tha.-Çou,çou se na

këpute zemrën!Profi u çua dhe e kaloi këtë "delikt" veç me

buzëqeshje.Nuk e kuptonte  që  qe gërdheshje.Si i jargosur.Kur i

thashë në shkollë se si kish lënë nam në Maliq,zuri të sajonte soj-soj

 gënjeshtrash dhe aq.Dhe kjo sajesë e Maliqit ndodhi kur Profi i kish

kaluar të pesëdhjetat.pa kishte fejuar dhe çupën  e

madhe.Mirë,mirë.Andej qe kthyer Profi.Ai qe tra-lala.Dhe i tillë është

dhe sot kur ka kaluar të gjashtëdhejtat.

 

                                  *    *    *

 

           Fati(i mirë apo i keq,këtë hajde e ma gjej?!)   e deshi që

unë të vija në Amerikë.Erdha dhe,sa më doli të "pirët",zura dhe

kërkoja të njohur nga  ana ime.Kërkoja njërin dhe pyesja për

tjetrin.Kur më thanë dhe për Profin.Jo se kisha ndonjë mall kushedi se

çfarë,por thashë,hajde  të lidhem me të,ta pyes se njohur kemi prej

kohësh dhe ndonjë grindje me njëri-tjetrin s'kem patur.Kurrë.Pastaj ky

i shkretë kurbet është  si puna e asaj këngës që thotë:"Moj kasolle,ku

na mblodhe".Bëhesh mik dhe me një që nuk e ke patur atje.Se këtu nuk e

zgjedh mikun dot.Shkurt   e gjeta numrin e telefonit.Sa tingëlliu

zilja,e rroku dhe,pasi trashi zërin,tha:-Hello! Unë nuk dua "hello",po

dua  Profin.-More për ç'Prof!-më thuaj.Unë:-Për Profin e Ndines nga

Shterpasi.-Ku ka Shterpas këtu?Këtu i  thonë Amerikë.Dhe,sa për

dijeni,or ,ti  shok, I 'm Xho Prof Bush!

Ou,bërtita unë,sikur t'më kish ngrënë zegali,dëgjo,or Profi i Ndines

nga Shterpasi,Shterpasit do t'i vijë turp nga ty dhe jo ty nga

Shterpasi.Dhe sa për atë që paske ndërruar emrin e paske kthyer në

Xho,më kujton  një karagjoz të kohës së Napoleonit që thoshte:ngjaj me

perandorin unë ngjaj,se gruan time e quajnë Zhozefina.Po ti ,sado që

ke qenë mësues,në jetën tënde nuk ke lexuar një libër,po të flas për

një shok që ti e njeh.E kish emrin Mahmut.Me që ky emër rimonte pakëz

keq me atë fjalën,vendosi një ditë prej ditësh dhe u tha shokëve,mua

do më thërrisni nga sot e tutje Xhevahir.Aty qe dhe një që u ndodh së

pari.Kaluan  ca kohë dhe ritakohen ballas me atë shokun.Xhevahir,-

thirri,ai.Xhevahiri aliaz Mahmut ktheu kokën.-Pse e ktheve kokën?-i

tha një i njohur i vjetër.Po ja më thirri ai andej.Dëgjo,- i tha ky i

njohuri i vjetër,-kur lind ti,yt atë që të vuri emrin i dinte dhe

emrin Mahmut dhe emrin Xhevahir.Ty ta vuri Mahmut se e dinte se do

beheshe mut.E more vesh,o Xho Prof Bushi nga Shterpasi?Dëgjova që e

përplasi  dorezën e telefonit.Aq më mirë.U binda që ka mbetur përsëri

aguridh,Mjerisht,nuk është i vetëm.

 

*Çdo përkim emri,është krejt i rastit