Faleminderit

Ramiz Dërmaku: Në 26-vjetorin e rënies së Rexhep Malës e Nuhi Berishës

E diele, 03.01.2010, 09:00 PM

SHQIPTARET NE KOSOVE, MAQEDONI, MALIN E ZI, KOSOVEN LINDORE E CAMERI
VEPRA E TYRE GJITHNJE E FRESKET

Në 26-vjetorin e rënies së Rexhep Malës e Nuhi Berishës

Nga Ramiz Dërmaku

Në historinë e çdo populli ka data që i bëjnë njerëzit të ndalen e ti hedhin një sy të kaluarës, për të parë se nga erdhën, ku janë.., e ku po shkojnë, ç' rrugë kanë bërë, e ç'rrugë kemi për të bërë ne sot. Data te tilla populli shqiptarë ka shumë, por muaji janar si duket është i veçantë. Janari është muaji i dhembjeve, muaji i lindjeve dhe krenarisë, muaji i vendimeve historike për popullin tonë. Në shenjë përkujtimi të 11-vjetorit të rënies së dy dëshmorëve të kombit - Rexhep Malës dhe Nuhi Berishës, vendosa t'i shkruaj këta rreshta. Kur flasim për jetën dhe veprën e atdhetarit e heroit të kombit Rexhep Malës, që ne fillim duhet të cekim, se ai rridhte prej nji familje të mesme fshatare, por e djegur për lirinë dhe çështjen kombëtare shqipëtare. Atdhetari e heroi i kombit Rexhep Mala, lindi në muajin janar 29.03.1951 në fshatin Hogosht-Komuna e Dardanës (ish. Kamenicë). Rexhepi qysh në fëmininë e herëshme e urrente sistemin që ne kishim, e kuptoi gjendjen e vështirë ne të cilën jetonte (ndodhej) populli shqipëtarë, e kuptoi se çdo ditë gjendja politike dhe ekonomike e popullit shqipëtar vinte duke u keqësuar. Si i ri vendosi ti bëjë nji rezistencë pushtuesit serbosllavo-çetnik. Pasi e kreu shkollën fillore ky regjistrohet në shkollë të mesme (gjimnazë) të Gjilanit. Si nxënës i këtij gjimnazi Rexhepi, dallohet me karakterin e tij të fortë shpirtëror-kryengritës dhe asnji herë nuk ju përkulë politikës serbosllave. Ai tek shokët dhe arësimtarët e tij ngjallte admirimin patriotë e duke sfiduar njikohësisht arësimtarët -policë të cilët në vend se tek nxënësit e tyre të vlerësonin

Heronjtë: Nuhi Berisha - Rexhep Mala

dijën..., ata vlerësonin lojalitetin e nxënësve ndaj regjimit. Në shtëpin e atdhetarit e martirit të kombit Rexhep Mala, në Gjilan, zhvilloheshin e mbaheshin tubime te shumëta, përgatiteshin pankarta, shkruheshin afishe e parulla te ndryshme të cilat akuzonin pushtetin kriminel serbë për padrejtësit që ia bënte popullit shqipëtarë. Të gjitha tubimet, takimet, afishet, komunikatat etj, etj, kishin një qëllim, largimin e sistemit të kaluar dhe sjelljen e lirisë së popullit shqipëtar. Ditë pas dite Rexhepi me disa të rinjë e shokë Gjilanas bëjnë planin e organizimit të demostratës së 27 nëntorit të vitit 1968 në Gjilan, ku ne ballë të asaj demostraate ndodhej vetë Rexhepi. Demostrata e mbajtur në Gjilan, jo që u mirëprit nga populli por ajo edhe u përkrahë nga shumë qytetarë e fshatarë të cilët at ditë ndodheshin në Gjilan.Menjiherë pas kësaj demostrate Rexhepi përjashtohet nga gjimnazi i Gjilanit dhe shpallet si "armik " i ish. jugosllavisë dhe me procedur urgjente e përjashtojnë nga gjimnazi i Gjilanit. Rexhepi duke e dijtur rëndësin e shkollës, detyrohet që me korespodencë të regjistrohet në gjimnazin e Preshevës-komuna e Bujanovcit. Edhe pse ishte larguar nga vendlindja ai aktivitetin e tij patriotik nuk e ndërpreu,por vetëm e intensfikoi edhe më shumë. Ai gjatë qëndrimit të tij në gjimnazin e Preshevës, vërejti se si shkileshin ne mënyrë drastike të drejtat dhe liritë e shqipëtarëve nga regjimi sllavo komunist. Cdo fundë jave Rexhepi, kthehej nga Presheva në shtëpi-Gjilan, Rexhepi,i mbante kontakte, biseda, takime, me kolegët e tij të mëparëshëm dhe u spjegonte atyre për situatën e mjeruar ne të cilën jetonin vëllazërit tanë në Preshevë dhe trojet etnike- Serbinë Jugore. Ai u tregonte shokëve për planë programet shkollore të mbushura me sllavizëm, për numrin e vogël të orëve të Gjuhës shqipe, për evidencën që mbahej në gjuhën serbe.., etj etj. Sa me shumë qe rritej Rexhepi, tek ai shtohej urrejtja ndaj regjimit serb. Pas mbarimit të shkollës së mesme, Rexhepi pas orvatjeve dhe intervenimeve te shumëta regjistrohet në Univerzitetin e Kosovës në Prishtinë. Që nga ditët e para të studimeve kyqet në radhët e organizuara të Lëvizjes Nacional Clirimtare të Kosovës dhe aty do ta shkrij atomin e fundit të energjisë deri me rastin e arrestimit me 23 -maj 1974 - ku edhe udhëhoqi grupin e studentëve të Univerzitetit të Kosovës s'bashku me 33 atëdhetarë të tjerë. Të gjithë këta të rinj dënohen me burg të rëndë, e Rexhepi me 9 vite burgë. Puna e Rexhepit kishte aq forcë dhe vrull të madh, fjalët e tij ndiznin zemërat e popullit, nxiste ëndërrat e tyre, ishte zëri i lirisë që e përshkonte dhe që e bënte të hynte thellë në ndërgjegjën e kombit. Dëshira për lirinë ishte ndjenja më e fuqishme, që rridhte nga fëmijëria, kur babai i tij Mehmeti i spjegonte, për historinë e lavdishme të popullit shqipëtar, por në anën tjetër edhe padrejtësit që ju kishin bërë (e po i bëhën akoma) popullit tonë. Kjo dëshirë hyri në kokën e Rexhepit, siç kishte hyrë edhe vetë jeta e tij. Motivi kryesor që e preokuponte Rexhep Malën ishte ky:
                                       "Ja të vdesim ja të rrojmë për liri"
Ky ishte një motiv i revoltës shpirtërore dhe i kryengritjes së popullit për çlirimin e tij nga pushtuesi. Edhe përkundër torturave, rrahjeve, burgosjeve të shumëta, atdhetari e martiri Rexhep Mala, jo që nuk u përkul ndaj armikut por përkundrazi çdo ditë i shtohej urrejtja ndaj tij. Gjatë qëndrimit në kazamatet sllave Rexhepi, kohën më të madhe e kaloi ne dhomat e vetmisë i izoluar nga shokët, nga shkaku se nuk I respektonte rregullat e burgut. Ai kërkonte pa ndërprerje të lexonte libra gjatë kohës sa ishte i burgosur.., por shumë rrall i lejoheshin ato. Gjatë vuajtjes së dënimit në kazamatet sllave vërente se si shkileshin të drejtat dhe liritë e të burgosurve shqiptarë nga personeli i burgut. Duke i parë me sy e përjetuar ne trupin e tij padrejtësit që bëheshin popullit shqipëtar në mendjen e tij mbretëronte vetëm një fjalë, e cila e përcolli deri vdekje, e ajo ishte fjala L I R I.... Gjatë jetës dhe punës që bënte Rexhepi ndjenja e lirisë çfaqet e gjithëpushtueshme e thellë e butë dhe gjëmimtare, e sertë dhe drithëruese dhe përherë e pashterrshme, edhe kur punonte për atdheun. Ai shumë shpeshë citoonte vargjet e Anton Zako Cajupit :
                  " I dashuri mëmëdhe
                  të dua edhe kështu si je,
                  por kur të të shoh të lirë
                  do të dua më mirë.
Nga kjo mund të konstatojmë se Rexhepi e kuptoi heret se situata për çdo ditë vinte duke u keqësuar dhe vendosi që t'i bëjë rezistencë pushtuesit serb. Ky motiv te Rexhepi tingëllon i fuqishëm edhe atëherë kur ai krijon tabllon e zymtë dhe të trishtuarë, kur ne mënyra realiste dhe tronditëse e përjeton shpirtërisht robërinë, nga tërë kjo mund të konkludojm se: Pa lirinë, njeriu s'rron. Rexhepi ishte patriot i lirisë së atdheut, dhe i lirisë së njeriut. Kur shqetësimi i tij bëhet më i mbrehtë, dhembja për humbjen e lirisë merr përmasa mbinjerëzore,ai revoltohet, i lëshohet me tërbim maleve dhe largohet nga shtëpia (i ndjekur nga regjimi kriminel serb). Mua më kujtohet takimi i parë me atdhetarin e patriotin Rexhep Mala, kur ai një ditë korriku të vitit 1983, kur ai papritmas hyri në shtëpin tonë për ta vizituar nënën time. Pasi u përshëndet me nënën time, kërkoi nga ajo, që sa më shpesh ta vizitojë babain e tij Mehmetin. Nëna ime e përqafoi edhe një herë me malle e puthi në faqe dhe i propozoi që ta presë autobusin ! E ai,qeshi.., e tha: Jo nënë e dashur, unë kam vendosur të ecë vetëm në këmbë deri në vdekje... dhe syt iu mbushen me lotë nga dhimbja që ndjente për nënën time. U nda nëna ime me sy të përlotur, nga ai burrë trim dhe i hijshëm pa më treguar kurrë se kush ishte ai njeri.., pa më treguar kurrë pse ai njeri ecë vetëm në këmbë. Dëshira e tij për lirinë ishte e zjarrtë, e ne themelet e saj kishte dashurinë për atdheun. Tek martiri Rexhep Mala na u paraqiten dy ndjenja të fuqishme që s'jetojnë njëra pa tjetrën, që nxiten e shpërthejnë njikohsisht?ë, e ato janë:Dashuria ndaj atdheut dhe dashuria ndaj lirisë, dëshira të cilat e përcollën deri në vdekje. Martiri, patrioti dhe vigani Nuhi Berisha që nga ditët e para të rinisë ishte kyqur në radhët e Lëvizjes për Republikën e Kosovës, dhe gjatë veprimtaris së tij ishte një shembull vetmohimi për gjeneratat e reja se si duhet sakrifikuar kur është ne pytje çështja kombëtare. Lindi me 3 tetor të vitit 1961 në fshatin Svircë të komunës së Dardanës (ish Kamenicë). I rritur dhe i edukuar në frymë kombëtare në idealet kombëtare dhe në atmosferën e kujtimit të 500 vjetorit të vdekjes së Skënderbeut dhe të demostratave të vitit 1968. Aktivitet të bujshëm politik zhvillon gjatë kohës së studimeve si anëtar i OMLJ-së. Ishte pjesëmarrës i drejtpëdrejtë i demostratave të pranverës së vitit 1981. Gjatë tërë kohës së studimeve në univerzitetin e Prishtinës, ai nuk u ndal së vepruari si ne shkruarjen e afisheve, parollave, përgatitjen dhe organizimin e demostratave thënë shkurt ishte krahu i djatht i atdhetarit Rexhep Mala. Këta pishtarë të lirisë kurr nuk u gjunjëzuan para armikut serb, edhe pse ai i përgjoi, maltretoi, burgosi, i rrahu e i dënoi me vite te tëra. Për t' shpëtuar dhunës dhe arrestimit nga policia apo UDB-a jugosllve, u detyruan ta marrin rrugën e arratisë, ne mënyr që më mirë t'kontribojn internacionalizimit të çështjes kombëtare. Pasi armiku UDB-a, jugosllave u kishte rënë në gjurmë (duke ju falenderuar bashkpunëtorëve të saj) të rrethuar nga forca të mëdha policore e ushtarake e rrethojn lokalitetin vendin ku jetonin ata -kodrën e trimave, dhe pas një luftimi të gjatë dhe një qëndrese burrërore vriten nga armata dhe policia serbe me 12 janar të vitit 1984 në Prishtinë. Këta luftëtarë, atdhetar e martir të kombit luftuan me të gjitha forcat morale, ideore, fizike deri në ramje për çlirimin e Republikës së Kosovës. Ata ishin e janë ideali ynë, duke mos qenë ne akoma shëmbylltyra e tyre. Ata ishin e gjithëmonë do të jenë kënga jonë. Nëse ne e pyesim vehten, se kush ishin vrasësit ? ?. Ata dikur.., ishin.., ndoshta akoma janë ., në Prishtinë, në Gjilan, në Dardanë, në Shkupë, në Tetovë, në Prizren, në Preshevë, po edhe në diasporë. Këta të pafytyrë dhe të pabesë janë vërsuleshin ndaj popullit shqiptarë si bisha të çmendura . Dhe deri me çlirimin e Kosovës .., ata e maltretonin, rrahënin, dhunoninë, burgosin dhe e vrisnin popullin shqiptarë. Ne jemi bërë të urtë, dhe më të sjellshëm jo nga friga, por nga liderët tanë dhe proceset demokratike !... E kaluara jonë është heroike. E sotmja është e mirë.., por shpresoj se e ardhmja do të jetë më e mirë. Le të na kujtohet, amaneti i tyre, i cili do të na ndjekë deri në realizimin e plotë,sepse rrugën që ata filluan duhet ta vazhdojmë ne, të vendosur dhe unik sepse vetëm kjo rrugë ddo t'na shpie drejt realizimit të amanetit të tyre. Po ne këtë muaj Janar të vitit 1460, pushoi së rrahuri zemëra e të madhit SKENDERBE. Po në Janar të vitit 1982 në Untergrupenbach të Gjermanisë u vranë ne mënyrë tinëzare e qyqare tre dëshmorët tanë: Jusuf e Bardhosh Gërvalla dhe Kadri Zeka.Emërat e vrasësëve, gjithësesi të njohur:Shovenistët, çetnikët së bashku me UDB-ën jugosllave.

(Vota: 7 . Mesatare: 5/5)