Kulturë

Në vënd të një urimi për Vitin e Ri nga Julia Gjika (Cikël poetik)

E hene, 28.12.2009, 08:15 PM

Julia Gjika

BABAI

Ai ngrihej herët.
Asnjë nga ne nuk i ndjente hapat e tij kur linte shtëpinë
duke mbajtur frymën, tërhiqte pas vehtes derën
të mos zgjoheshim nga ëndrrat e mëngjesit ne fëmijët.
Unë që ndjeja dhe mizën
e përcillja me sy gjysëm mbyllur.
Babai kthehej vonë, kur dielli kish perënduar
dhe qepallat tona rrëndoheshin nga gjumi,
“Paska ardhur qorri nga oborri”
qeshte duke na ledhatuar
dhe zbraste xhepat mbi tavolinë,
cokollata, karamele, mollë
I ndante një nga një për sejcilin.
Përpara se të shkonte
në krevatin ku e prisnin shtrojet akull
në divanin e kuzhinës merte një sy gjumë.
Aty në fund, rinte nëna në këmbët e divanit,
e ruante si t’a kish fëmijë.
Babai me një kapele mbi sy,
me cizmet pa i hequr nga këmbët,
gjithë ditën kish shtrirë linjat
për të shpënë dritë në fshatra të largët.
Ndjente të ngrohtën
nga zërat tanë,
nga tenxherja e supës që zjente mbi sobë,
nga avulli që i ngrohte hundën,
nga frymëmarja e nënës që bashkohej me të tijën
nën një ritëm ngrohej e gjithë shtëpia,
kur vinte babai.

SHTEPIA BUZE LUMIT

Në mërmëritjen dhe rëshqitjen e ujrave,
dëgjohen britmat e gëzuara të fëmijëve.
Aty mbeti fëmijëria e tyre.
Shtëpia buzë lumit e heshtur.
Krahët e fortë të një burri
që e ngritën nga hici,
tani si degët e pemës
të përthyera pa mëshirë nga stuhi e viteve,
rinë të ndera nën atë cati,
përkëdhelin qenin që fle në këmbët e tij.
Djemtë u bënë burra dhe ikën larg.
I zoti i shtëpisë s’dorëzohet.
Shtrëngon ato që gjithë jetës mblodhi,
pa kuptuar i bien nga duart .
Pejsazhet e vendlindjes,
nëpër muret e shtëpisë,
feksin nga ngjyrat.
Thesare, që s’i ndahen nga syri.
Në oborr dëgjohet kënga e zogut te vetmuar
dhe fërshëllima e erës.
Shtëpia buzë lumit,
është anija,
i zoti, kapiten i saj gati për nisje,
prêt të bjerë sirena.

KENGETARET E SERENATAVE

Këngëtarët e serenatave,
i bashkon një hënë e florinjtë
poshtë ballkoneve të korcarkave,
poshtë dritareve, i zë mesnata.
Cupulinkat përgjojnë nga errësira
të fshehura pas perdeve të trasha.
Zërin dhe syrin e këngëtarëve
e spërkat vesa e arta.
Këngëtarët e serenatave i vesh një dritë,
që u vezullon deri në plakje.
Telat e kitarave, mandolinave dridhen.
Prapa perdeve, gjokset
si dallgë deti ulen e ngrihen,
ndërsa fryma e tyre e ngrohtë
prek mollzat magjike
që mbushin me tinguj
bregun e pritjeve të gjata.

ZAMBAKE TE KEPUTUR

Pas nje murri të verbër
fshihej syri që përgjonte.
Ishte i lirë
forcën të tregonte,
duke dhënë cimbithje të hidhura
ndonse duart pas kurrizit të lidhura
sikur s’kishin bërë asgjë shtrëngonte.
Nga mijëvjecarët që kanë mbetur larg,
vinte kaq afër, në rrëzë të veshit,
jehona e një krisme.
Krisma që vrau Ofelinë
ndihet ende.
Mbi ujra të kaltra
notojnë zambakë të këputur,
të hedhur, të mohuar
koha
derdh lot në heshtje.

TEADORET

Zemra ime u mbush me dhimbje,
kur pashë gurin e parë,
e hodhe pa menduar,
në oborrin tim.
Isha mbështetur në pezulin e dritares,
pas xhamit.
Të pashë kur ike,
si hajduti ike me nxitim.

U ktheve me hap të madh.
Hodhe gurin e dytë,
e kështu me radhë.
I pangopur ishe.
Pastaj godite xhamat.
I bëre copë-copë.
Shikimin treta larg,
t’i largohesha pamjes.
Një fushë lulekuqesh kuqëlonte
në sytë e mëndjes sime.
Dallgëzonte si pëlhurë, e zjarrtë.
Kujtova teadorët,
ndeshjet e tyre,
ngacmimet që i bëjnë demit në arenë,
deri në atë pikë
sa kafsha s’duron më,
ndërsa spektatorët qeshin.

DASHURI DHE URREJTJE

Urrejtja vret shumë, por dashuria ndërton më shumë
dashuria fiton kurdoherë
edhe atëher’ kur s’ke forcë t’a përballosh.
Ajo është rrezja e diellit të mëngjesit,
që hyn pa pyetur në skutën më të largët, më të errët
dhe ngroh, vetëm ngroh.
Ky është misioni i saj që ka marrë përsipër
qysh kur u krijua bota,
ndërsa i trembemi dhe bëjmë dy hapa prapa,
për të bërë një hap para mendohemi shumë,
por nga drita e dashurisë verbohet nata.

MURI I HAKMARJES

Mos më gjykoni ju
në se zgjodha heshtjen.
Heshtja shëron të sëmurin.
Zhurmat pengojnë mjekun në vizitë.
Zhurmat, ah zhurmat
shurdhohemi vetë
shurdhojmë të tjerët
zhurma për asgjë
vetëm të dëgjohemi, kërkojmë vëmendje.
Sa ferra e driza na gricin brenda vehtes!
Si zakonisht nuk flasim me radhë
por të gjithë në një kohë, në një zë
një bisedë pa kuptim ndehet
si në një fushë beteje, mbeten të vrarët
që s’kuptuan pse e nisën atë luftë
për të keqen e tyre.
Përderi sa s’dëgjojmë tjetrin c’thotë
të zemëruar njeri tjetrin fajësojmë.
Fshehim sëmundjen kronike që e kemi në gjak
murin e hakmarjes
në vend t’a rrëzojmë,
padashur e ngrejmë më lart.

NE MUZEUN E FSHATIT

Në formën e një rrethi
u zbulua varri masiv
në atë fshat të largët.
Skeletet,
tani të ekspozuara në muze
skelete të bardha.
Nga era e dheut,
vjen era e një gruaje,
erë qumështi
dhe zëra vajtues vijnë
3000 vjet perpara.
Skeleti i një gruaje
që po bëhej nënë
skeleti i foshnjës
brenda kurmit të saj
që kurrë s’bëlbëzoi.
Skelet brenda skeletit.
Ndërsa shiu bie rrëke
fërshëllen er’ e fortë
një mjergull ngjyrë gri
mbështjell kohën e largët
që lëviz nën këmbët tona.
Kaq shumë histori,
kaq shumë dhimbje,
ka cdo grimcë dheu
s’numurohen.

GESHTENJA

Gështenja tund degët
më thotë, “Mirëse ke ardhur”.
Eshtë e vetmja shënjë
që më bën t’a gjej me lehtësi
portën e braktisur.
Në kishën e fshatit
një burrë ndez kandilet cdo të dielë
para se të fillojë mesha.
Hieja e gjyshit tim
u hedh vaj kandileve, të ndricojë drita.
Unë isha e vogël atëhere
kur e vizitova për herë të fundit.
I shtrirë në një shtrat hekuri të spitalit lëngonte.
U përpoqa atë ditë t’i ndroja pozicionin
për t’i lehtësuar dhimbjen
e një plage që nuk e shihja,
por e kuptoja në fytyrën e tij që ndryshonte.
Gështenja tund degët
e mbushur me kokrra
para portës së stërgjyshërve.

BUKE E THYER

Retë shkarkuan shiun në sytë tanë.
Dhimbja u zbras,
në gjoksin e natës.
Ne jetonim në imagjinatën e njeri tjetrit,
por fjala,
si zog i plagosur,
në gjuhët e lagura ish mbytur.
Fajësonim njëri tjetrin
buka e miqësisë ish thyer.

NE PRITJE TE AGIMIT

Violina e mbrëmjes
përhap notat e një dite
që përgatitet si zonjë të vijë.
Buzët e qiellit e përcjellin ëmbël.
Hapësira e ngarkuar me yje, fëshfërima gjethesh
me ritmin që përkund zgjimin e ri.
Perëndimi ka mbledhur gjithë ngjyrat e stinëve
për t’i dërguar botës
ylberin e dashurisë,
që vetëm Krijuesi e dhuron.

NE RESTORANT ME ANA CARIZIN

Ana Karizi më pyet,
duke më ngulur sytë si qelq:
- Amerika të pëlqen ?
- S’ka te dytë në botë , i them.
Ana Karizi përsëri më pyet:
-Të pëlqen të rish këtu përgjithnjë?
- Ndoshta, e pasigurtë i kthej përgjigjen.
Per herë të dhjetë ajo më pyet:
-E mendon ndonjeherë kthimin në vendlindje?
-Sa herë lind dielli.
-Ana, e pyes unë pas heshtjes
e flet ti gjuhën e nënës?
-Oh jo, as nëna ime, kurrë nuk e foli.
-Kur e ke vizituar vendlindjen e nënës për herë të fundit?
-Ah, Sicilia, Italia, ëndrra ime mbeti.
Ajo mbush lugën me supën e ngrohtë,
nuk flet.
Ngrihet me përtesë,
mbështet vitet mbi bastun,
i vetmi mik që i ka mbetur,
në dorën me unaza kujtimesh
në gishtat e fryre.
E shtrëngojnë,
i japin dhimbje.

ZGJOHEM

Më zgjon kënga e zogut
më thërret t’i bashkohem këngës së tij
të dal nga heshtja e mureve
nga legjenda që në rreze te veshit tim thërret:
- Je vetëm një grua, asgjë tjetër, a e di?
Urdhëri i mijëvjecarëve
më mban preh.
Zogu më thërret t’i bashkohem turmës që ngrihet lart
kaltërsinë të prek
heshtjen e kohës, kanunin të le pas.

Julia Gjika
Dhjetor, 2009

(Vota: 5 . Mesatare: 4.5/5)